روزهای ناآرام طلای سیاه

نسیم علایی
عضو گروه نفت و پتروشیمی

حدود دو هفته پیش اوپک و 11 کشور تولیدکننده نفت خارج از این سازمان توافق برای کاهش 8/ 1 میلیون بشکه‌ای تولید نفت را به مدت 9 ماه دیگر تمدید کردند. با وجود اینکه تمدید توافق به معنای تداوم کاهش عرضه جهانی نفت بود، اما بازار نفت را در سراشیبی سقوط قرار داد؛ به‌طوری‌که نفت برنت در این مدت حدود 9 درصد افت قیمتی را تجربه کرده و چندی است در قیمت‌های کمتر از 50 دلار معامله می‌شود.

افت قیمت نفت از آنجا ناشی می‌شود که معامله‌گران تمدید توافق را برای متعادل کردن بازار نفت و رساندن موجودی انبارهای نفتی جهان به سطح متوسط 5 ساله خود کافی نمی‌دانند؛ چراکه طی 6 ماهی که از توافق اولیه تولیدکنندگان نفت می‌گذرد، تولید نفت آمریکا نزدیک به 650 هزار بشکه معادل 5/ 7 درصد رشد داشته است و پیش‌بینی می‌شود رشد سریع تولید ادامه ‌یابد، به‌طوری‌که تولید روزانه نفت این کشور در سه ماهه پایانی 2017 به بیش از 10 میلیون بشکه خواهد رسید، اما در روزهای اخیر تشدید اختلافات بین کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به کاهش بیشتر قیمت‌ها دامن زده است. روز دوشنبه واکنش اولیه بازار نفت به خبر قطع ارتباط برخی کشورهای عربی با قطر، رشد قیمت‌ها بود؛ چراکه معنای افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک در منطقه نفت‌خیز خاورمیانه را داشت، اما در ادامه معاملات قیمت‌ها کاهش یافت چراکه از دید برخی کارشناسان اختلافات سیاسی این کشورها که غالبا در اوپک نیز عضویت دارند، می‌تواند به اوپک نیز سرایت کرده و شکننده شدن توافق اوپک را به‌دنبال داشته باشد. با این حال هنوز زوایای اثر تنش‌های اخیر بر بازار نفت مشخص نیست و تا شفافیت بیشتر ابعاد این واقعه، نوسان قیمت‌ها ادامه خواهد داشت.