کارنامه طرح تحول نطام سلامت در گفت‌وگو با معاون وزیر بهداشت
بهره‌مندی قریب به دو میلیون بیمار از خدمات طرح تحول نظام سلامت
مهدی بابایی ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال ۹۳، بدون شک تاریخ مهمی در نظام سلامت کشور است، روزی که سرانجام جامه عمل بر تن طرحی پوشانده شد که رئیس‌جمهور در ایام تبلیغات انتخاباتی وعده‌اش را داده بود، طرح تحول نظام سلامت در بیش از ۵۵۰ بیمارستان وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اجرایی و مقرر شد بر اساس آن بیماران بستری در شهرها تنها ۱۰ درصد و بیماران دارای دفترچه بیمه روستایی تنها پنج درصد هزینه‌های درمان خود را پرداخت کنند، طرحی که با اجرای آن دیگر مسوولیت تهیه دارو و تجهیزات درمانی از همراه بیماران به بیمارستان واگذار شد و از همه مهم‌تر کیفیت خدمات بیمارستانی و ویزیت‌ها افزایش قابل توجهی پیدا کرد، در طرف دیگر ماجرا نیز پزشکان و پرستاران حقوق و مزایای خود را به موقع دریافت کردند.
مهدی بابایی 15 اردیبهشت‌ماه سال 93، بدون شک تاریخ مهمی در نظام سلامت کشور است، روزی که سرانجام جامه عمل بر تن طرحی پوشانده شد که رئیس‌جمهور در ایام تبلیغات انتخاباتی وعده‌اش را داده بود، طرح تحول نظام سلامت در بیش از 550 بیمارستان وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اجرایی و مقرر شد بر اساس آن بیماران بستری در شهرها تنها 10 درصد و بیماران دارای دفترچه بیمه روستایی تنها پنج درصد هزینه‌های درمان خود را پرداخت کنند، طرحی که با اجرای آن دیگر مسوولیت تهیه دارو و تجهیزات درمانی از همراه بیماران به بیمارستان واگذار شد و از همه مهم‌تر کیفیت خدمات بیمارستانی و ویزیت‌ها افزایش قابل توجهی پیدا کرد، در طرف دیگر ماجرا نیز پزشکان و پرستاران حقوق و مزایای خود را به موقع دریافت کردند. 15 اردیبهشت‌ماه سال 93، بدون شک تاریخ مهمی در نظام سلامت کشور است، روزی که سرانجام جامه عمل بر تن طرحی پوشانده شد که رئیس‌جمهور در ایام تبلیغات انتخاباتی وعده‌اش را داده بود، طرح تحول نظام سلامت در بیش از 550 بیمارستان وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اجرایی و مقرر شد بر اساس آن بیماران بستری در شهرها تنها 10 درصد و بیماران
دارای دفترچه بیمه روستایی تنها پنج درصد هزینه‌های درمان خود را پرداخت کنند، طرحی که با اجرای آن دیگر مسوولیت تهیه دارو و تجهیزات درمانی از همراه بیماران به بیمارستان واگذار شد و از همه مهم‌تر کیفیت خدمات بیمارستانی و ویزیت‌ها افزایش قابل توجهی پیدا کرد، در طرف دیگر ماجرا نیز پزشکان و پرستاران حقوق و مزایای خود را به موقع دریافت کردند. حالا بیش از 10 میلیون بیمه نشده کشور و چند صد هزار نفری که سالانه به‌دلیل مشکلات مالی ناشی از هزینه‌های درمان به زیر خط فقر رفته‌‌اند خیالشان آسوده است که ادامه روند درمانشان با مساعدت دولت و جسارت وزیر بهداشت با کمترین هزینه ادامه خواهد داشت و دیگر نیازی به ایستادن در صف‌های طولانی مقابل سازمان تامین اجتماعی و تلاش برای گرفتن کمی از هزینه‌های درمانشان نیست. دکتر محمد حاجی آقاجانی؛ معاون درمان وزیر بهداشت دو روز پیش از اجرایی شدن طرح تحول نظام سلامت با حکم دکتر سیدحسن هاشمی به‌عنوان دبیر ستاد کشوری برنامه تحول نظام سلامت منصوب شد و اکنون با گذشت بیش از چهارماه از اجرایی شدن این طرح، گزارشی از آنچه در این چهارماه بر نظام سلامت کشور گذشته، ارائه کرده است، او در گفت‌وگو با «دنیای
اقتصاد» ضمن ارائه آمارهایی از آنچه طی ماه‌های ابتدایی این طرح انجام شده، صراحتا به برخی کمبودها نیز اشاره می‌کند و از تلاش برای رفع آنها خبر می‌دهد، آنچه می‌خوانید حاصل این گفت‌وگو است:
یکی از مهم‌ترین اهداف و بخش‌های طرح تحول نطام سلامت، کاهش هزینه‌ها و رقم پرداختی بیماران است، در این مورد توضیح دهید.
بله، همان‌طور که گفتید، یک فصل از اجرای طرح تحول نظام سلامت برای حفاظت مالی از شهروندان در برابر هزینه‌های سلامت، ساماندهی خدمات بیمارستانی و ارتقای کیفیت و دسترسی عادلانه مردم به خدمات درمانی است و ما به دنبال این هستیم که اجرای طرح، رضایت آحاد هموطنان را به همراه داشته است. در همین راستا ما نیز اولین برنامه‌مان را کاهش پرداخت بیماران در هنگام بستری در بیمارستان‌های دولتی قرار دادیم. بیمارستان‌های دولتی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی جزو بیمارستان‌هایی هستند که عمدتا اقشار محروم و متوسط جامعه به آنها مراجعه می‌کنند و از این رو برای ما مهم است که در این بیمارستان‌ها فشار مالی به بیمار وارد نشود، در حقیقت ما می‌خواهیم بیمار نگرانی از بابت هزینه‌های درمان نداشته باشد. این برنامه نیز باعث کاهش قابل ملاحظه هزینه بیماران ازطریق پرداخت مابه‌التفاوت هزینه‌های مورد تعهد بیمه‌های پایه با قیمت‌های مصوب خدمات و داروها و ملزومات مصرفی پزشکی و همچنین سایر خدمات ضروری شده است؛ به‌طوری‌که بیماران بستری در شهرها تنها 10 درصد و همچنین بیماران بستری مناطق روستایی، کمیته امداد، افراد تحت تکفل بهزیستی، عشایری و ... که از طریق نظام ارجاع به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند تنها پنج درصد هزینه‌های بستری‌شان را خواهند پرداخت.
جلوگیری از خروج بیماران از بیمارستان‌ها برای تامین دارو و لوازم پزشکی از دیگر دستاوردهای این برنامه است، گاهی بیماران یا همراهانشان هزینه‌هایی بابت سایر ملزومات به‌ویژه تجهیزات پزشکی پرداخت می‌کردند که این وضعیت از نظر دولت و وزارت بهداشت وضعیت مناسبی نبود و متاسفانه گاهی بیماران مجبور بودند بابت دمپایی، ملحفه و ... نیز هزینه پرداخت کنند، در حالی که در طرح تحول نظام سلامت، تمامی این وظایف برعهده بیمارستان است و بیمارستان حق ندارد بیمار یا همراهش را مجبور به تهیه این موارد بکند. همچنین بنا است خدمات تشخیصی، تصویربرداری و سایر خدمات مورد نیاز در خود بیمارستان تهیه شود؛ البته طبیعی است که این امر یک روزه شدنی نیست و لازم است مردم صبوری کرده تا به‌تدریج تمام برنامه‌های موردنظر عملیاتی شود.
حدود چهار ماه از اجرای این طرح گذشته، تاکنون چند بیمارستان در این طرح با شما همکاری داشته اند و چه تعداد بیمار در مراکز شما پذیرش شده‌اند؟
۵۶۵ بیمارستان متعلق به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور در اجرای این طرح حضور دارند و تا به حال نزدیک به یک میلیون و هشتصد هزار بیمار بستری از این خدمات استفاده کرده‌اند، این را هم بگویم که این برنامه باعث افزایش بهره‌مندی به میزان ۹ درصد و کاهش پرداختی بیماران بستری از ۳۷ درصد به حدود ۷ درصد شده است.
در این طرح بسته‌های دیگری هم پیش‌بینی شده بود، به نظرم ارتقای کیفیت ویزیت و حضور پزشکان مقیم در بیمارستان‌ها جزو آنها بود، کمی در این باره بگویید.
همین‌طور است و البته قبل از آن باید بگویم که بسته‌های مختلفی در این طرح وجود دارد که بخشی از آنها اجرایی شده و بخشی دیگر نیز به مرور زمان اجرایی خواهد شد، درباره بسته خدمتی ارتقای کیفیت ویزیت پزشکان باید بگویم که سعی شده تا پزشکان با افزایش زمان ویزیت و رعایت استانداردها در مراکز دولتی کیفیت خدمات خود را به بیماران افزایش دهند تا ضمن اهمیت بخشیدن به معاینات و تشخیص‌های بالینی از اقدامات غیرضروری پاراکلینیکی و تشخیصی اجتناب شود. متاسفانه در گذشته به مراتب این انتقاد از سوی بیماران شنیده می‌شد که پزشکان در بیمارستان‌های دولتی آنطور که باید و شاید آنان را ویزیت نمی‌کنند که خوشبختانه در اجرای طرح تحول این مساله تا حد زیادی حل شد. از سوی دیگر تلاش کردیم تا سهم پرداخت مستقیم مردم در بخش سرپایی کاهش یابد.
درباره حضور پزشکان مقیم در بیمارستان‌های تحت‌پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز باید بگویم که به‌منظور افزایش پاسخگویی 24 ساعته این بیمارستان‌ها و تضمین دریافت خدمات درمانی مناسب در ساعات عصر و شب و ایام تعطیل و در همه نقاط کشور به‌ویژه در موارد اورژانسی استقرار متخصصان در 91 بیمارستان از بیمارستان‌های طرح آغاز شده و هرشب 784 پزشک متخصص در این بیمارستان‌ها مقیم هستند. حضور پزشکان مقیم علاوه‌بر اینکه در موارد اورژانسی بسیار موثر است، در سایر موارد نیز تاثیر زیادی دارد و از جمله آن می‌توان به آرامش روانی بیمار و سرعت امدادرسانی اشاره کرد.
به بحث نیروی انسانی اشاره کردید، در حال حاضر در این ۵۶۵ بیمارستانی که گفتید چند پزشک متخصص حضور دارند؟
در حال حاضر، در 565 کلینیک دولتی بیش از 7000 نفر پزشک متخصص قرارداد منعقد کرده‌اند.
این تعداد را کافی می‌دانید؟
طبیعتا خیر و ما هنوز در ابتدای راه هستیم؛ اما طبق برنامه ریزی‌های انجام شده این تعداد تا پایان سال به حدود 11 هزار نفر خواهد رسید و علاوه‌بر آن سعی مان بر این است که شمار پرستاران را هم در این مراکز افزایش دهیم.
برنامه‌تان برای اعزام پزشکان متخصص به مناطق محروم و دورافتاده چیست؟
ماندگاری پزشکان در مناطق محروم از اولویت‌های ماست که اتفاقا وزیر بهداشت و رئیس‌جمهور نیز تاکید زیادی بر آن دارند، در همن راستا تا به حال با هدف تامین پزشک متخصص و تضمین دسترسی مردم در کلیه نقاط کشور به‌ویژه در مناطق محروم در فصل اول اجرای برنامه 3300 پزشک متخصص در 293 شهر محروم در شمول برنامه قرار گرفته و در این مناطق مستقر شده‌اند. البته انتظار ما این است که این تعداد تا پایان سال به 5000 پزشک متخصص برسد و در همین راستا نیز اقدامات عملی زیادی انجام شد و فکر نمی‌کنم در تحقق آن با مشکلی روبه رو شویم.
کمی هم درباره دیگر بسته‌های اجرا شده این طرح توضیح دهید، مهم‌ترین بسته‌ها چه بوده است؟
برنامه ترویج زایمان طبیعی یکی از مهم‌ترین بسته‌ها و از اولویت‌های مهم ما در اجرای طرح تحول نظام سلامت است و در همین راستا به‌منظور تشویق مردم به انجام زایمان طبیعی، رقم قابل توجهی در این زمینه پیش‌بینی شده است و پیش‌بینی ما حاکی از این است که در صورت موفقیت در این طرح، زایمان به روش سزارین حدود 10 درصد کاهش یابد. متاسفانه اکنون بیش از 54 درصد زایمان‌ها در کشور به روش سزارین است و پیش‌بینی ما این است که با رایگان شدن این روش که برای حفظ و استمرار باروری، ایجاد مشوق برای عامل زایمان و ترویج فرهنگ زایمان طبیعی و بهسازی زایشگاه‌ها به تشویق مادران و پزشکان به انجام زایمان طبیعی می‌پردازد، میزان سزارین نسبت به زایمان طبیعی کاهش پیدا کند. میزان سزارین در بیمارستان‌های دولتی به میزان 8 درصد و در کل بیمارستان‌های دولتی و خصوصی به میزان کاهش پنج درصد اتفاق افتاده است. البته ممکن است بیمارستان‌ها آمادگی پذیرش حجم زیادی از مادران متقاضی زایمان طبیعی را نداشته باشند؛ چراکه پیش از این بسیاری از بخش‌های زایمانی، به دلیل افزایش زایمان سزارین تعطیل شده بودند و لازم است بخش‌های زایمانی بازسازی و نوسازی شوند که این موضوع نیز در دستور کار قرار گرفته و از زمان اجرای طرح تحول تا مردادماه از صد و بیست هزار زایمان طبیعی حمایت شده است.
ارتقای کیفیت خدمات اقامت بیمار یا همان فضای بستری و ارائه خدمات در بیمارستان‌های دولتی در شان هموطنان از دیگر بسته‌های این برنامه بوده، ارزیابی بیمارستان‌های کل کشور توسط ۲۰ تیم ارزیاب صورت گرفته و جمع‌بندی ارائه شده است تعمیرات از یک ماه قبل آغاز شده و امید است نوسازی هتلینگ بیمارستان‌ها طی سال جاری انجام شود. این طرح گرچه ممکن است در نگاه اول چندان ارتباطی با طرح تحول نظام سلامت نداشته باشد اما وجود یک جایگاه برای استراحت همراهان و نیز مناسب شدن محل اقامت بیماران بدون شک تاثیر زیادی در بهبود فضا و آرامش روانی بیماران و حاضران در بیمارستان خواهد داشت.
در خصوص اورژانس و طرح‌های بهداشتی هم برنامه‌هایی داشتید، چقدر از این برنامه‌ها اجرایی شده ؟
این مباحث بیشتر در مراحل بعدی قرار دارد و در حال حاضر اقداماتی برای اجرایی شدن آن انجام شده، در بحث پوشش امداد هوایی، این نیرو به‌منظور پوشش ۱۵۰ هزار کیلومتر راه فرعی و روستایی و نقاط صعب العبور و پرحادثه کشور طراحی شده و در فاز نخست ۱۴ پایگاه امداد هوایی امکان ارائه خدمات به موقع به مصدومان حوادث ترافیکی و بیماران اورژانسی را دارد که در چهاردهم مردادماه افتتاح شد وفازهای بعدی آن نیز به زودی اجرایی خواهد شد.
درباره طرح‌های بهداشتی نیز این موضوع نیز در دستورکار قرار دارد تا بتوانیم به طرح‌های پیشگیرانه و نیز ارجاع بیماران به پزشکان سطوح اول برسیم، متاسفانه بخشی که تاکنون مغفول مانده است خدمات بهداشتی است. واقعیت آن است که پرداختن به درمان خوب نیست؛ چراکه لازم است به پیشگیری توجه شود این در حالی است که پیش از این به پیشگیری توجه نکرده‌ایم.کار اصلی ما آن است که از بیمار شدن افراد جلوگیری کنیم. البته هرچند نقش دولت‌ها در این زمینه بسیار مهم است، اما تا مردم خود نخواهند، دولت نمی‌تواند در امر سلامت مردم موفق شود. در برنامه داریم که به‌تدریج شبکه بهداشتی کشور را تا حاشیه شهرها کامل کنیم شورای‌عالی سلامت و امنیت غذایی نیز باید فعال‌تر شود.
تخلفات را چطور می‌شود گزارش داد؟ نظارت خود شما بر بیمارستان‌هایتان چطور است؟
سیستم‌های نظارتی سنتی در وزارتخانه وجود دارند البته جهت حسن اجرای این طرح، یک بسته نظارتی در ستاد و مرکز وزارت بهداشت و متناظر آن در استان‌ها و شهرستان‌ها تدوین شده است، شخص وزیر نیز سیستم نظارتی ویژه‌ای برای پایش این امر در نظر گرفته و گاهی نیز بازرسان تحت عنوان بیمار به بیمارستان‌ها فرستاده می‌شود تا مشکلات کار مشخص شود. در معاونت درمان وزارت بهداشت نیز ستادی جهت نظارت تشکیل شده است. از طرف دیگر شماره‌های اختصاصی از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی برای انتقال نظرات مردمی اعلام شد و شماره تلفن 1490 نیز پاسخگوی مشکلات احتمالی بیماران و دریافت گزارش تخلفات خواهد بود.
تا به حال با متخلفان نیز برخورد کرده‌اید؟
بله، اما خوشبختانه بدنه جامعه پزشکی و پرستاری کشور استقبال خوبی از این طرح داشته و از همین رو مشکل چندانی نداشتیم؛ اما به هر حال با برخی مسؤولان بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی برخورد شد اما تعداد این افراد به شمار انگشتان دست هم نمی‌رسد. از طرف دیگر وزارت بهداشت یکسری بسته تشویقی را برای فعالان اجرای طرح تحول سلامت در نظر گرفته و معتقدیم که پزشکان و پرستاران زیادی در این حوزه قرار دارند.
گزارشی هم از میزان رضایتمندی بیماران و مردم از اجرای این طرح دارید؟
بله، همکاران ما در هر بیمارستان نظرات مردمی را رصد می‌کنند و خوشبختانه میزان رضایت مردم تا حد زیادی افزایش داشته است و امیدواریم این میزان به رضایت 100 درصدی برسد.
منابع و اعتباراتتان چطور است؟
در آغاز کار هستیم و تاکنون مشکلی نداشتیم البته دولت و مجلس قول داده‌اند که مشکلات ما را رفع کنند و نگرانی از بابت کمبود منابع و اعتبارات نداشته باشیم، امیدوارم این طرح با قوت در سال‌های آتی ادامه پیدا کند. البته جا دارد که از حمایت‌های مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور نیز قدردانی کنم، این اقدامات تاثیر زیادی در روحیه همکاران ما بر جا خواهد گذاشت.
یکی از مهم‌ترین اهداف و بخش‌های طرح تحول نطام سلامت، کاهش هزینه‌ها و رقم پرداختی بیماران است، در این مورد توضیح دهید.
بله، همان‌طور که گفتید، یک فصل از اجرای طرح تحول نظام سلامت برای حفاظت مالی از شهروندان در برابر هزینه‌های سلامت، ساماندهی خدمات بیمارستانی و ارتقای کیفیت و دسترسی عادلانه مردم به خدمات درمانی است و ما به دنبال این هستیم که اجرای طرح، رضایت آحاد هموطنان را به همراه داشته است. در همین راستا ما نیز اولین برنامه‌مان را کاهش پرداخت بیماران در هنگام بستری در بیمارستان‌های دولتی قرار دادیم. بیمارستان‌های دولتی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی جزو بیمارستان‌هایی هستند که عمدتا اقشار محروم و متوسط جامعه به آنها مراجعه می‌کنند و از این رو برای ما مهم است که در این بیمارستان‌ها فشار مالی به بیمار وارد نشود، در حقیقت ما می‌خواهیم بیمار نگرانی از بابت هزینه‌های درمان نداشته باشد. این برنامه نیز باعث کاهش قابل ملاحظه هزینه بیماران ازطریق پرداخت مابه‌التفاوت هزینه‌های مورد تعهد بیمه‌های پایه با قیمت‌های مصوب خدمات و داروها و ملزومات مصرفی پزشکی و همچنین سایر خدمات ضروری شده است؛ به‌طوری‌که بیماران بستری در شهرها تنها 10 درصد و همچنین بیماران بستری مناطق روستایی، کمیته امداد، افراد تحت تکفل بهزیستی، عشایری و ... که از طریق نظام ارجاع به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند تنها پنج درصد هزینه‌های بستری‌شان را خواهند پرداخت.
جلوگیری از خروج بیماران از بیمارستان‌ها برای تامین دارو و لوازم پزشکی از دیگر دستاوردهای این برنامه است، گاهی بیماران یا همراهانشان هزینه‌هایی بابت سایر ملزومات به‌ویژه تجهیزات پزشکی پرداخت می‌کردند که این وضعیت از نظر دولت و وزارت بهداشت وضعیت مناسبی نبود و متاسفانه گاهی بیماران مجبور بودند بابت دمپایی، ملحفه و ... نیز هزینه پرداخت کنند، در حالی که در طرح تحول نظام سلامت، تمامی این وظایف برعهده بیمارستان است و بیمارستان حق ندارد بیمار یا همراهش را مجبور به تهیه این موارد بکند. همچنین بنا است خدمات تشخیصی، تصویربرداری و سایر خدمات مورد نیاز در خود بیمارستان تهیه شود؛ البته طبیعی است که این امر یک روزه شدنی نیست و لازم است مردم صبوری کرده تا به‌تدریج تمام برنامه‌های موردنظر عملیاتی شود.
حدود چهار ماه از اجرای این طرح گذشته، تاکنون چند بیمارستان در این طرح با شما همکاری داشته اند و چه تعداد بیمار در مراکز شما پذیرش شده‌اند؟
۵۶۵ بیمارستان متعلق به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور در اجرای این طرح حضور دارند و تا به حال نزدیک به یک میلیون و هشتصد هزار بیمار بستری از این خدمات استفاده کرده‌اند، این را هم بگویم که این برنامه باعث افزایش بهره‌مندی به میزان ۹ درصد و کاهش پرداختی بیماران بستری از ۳۷ درصد به حدود ۷ درصد شده است.
در این طرح بسته‌های دیگری هم پیش‌بینی شده بود، به نظرم ارتقای کیفیت ویزیت و حضور پزشکان مقیم در بیمارستان‌ها جزو آنها بود، کمی در این باره بگویید.
همین‌طور است و البته قبل از آن باید بگویم که بسته‌های مختلفی در این طرح وجود دارد که بخشی از آنها اجرایی شده و بخشی دیگر نیز به مرور زمان اجرایی خواهد شد، درباره بسته خدمتی ارتقای کیفیت ویزیت پزشکان باید بگویم که سعی شده تا پزشکان با افزایش زمان ویزیت و رعایت استانداردها در مراکز دولتی کیفیت خدمات خود را به بیماران افزایش دهند تا ضمن اهمیت بخشیدن به معاینات و تشخیص‌های بالینی از اقدامات غیرضروری پاراکلینیکی و تشخیصی اجتناب شود. متاسفانه در گذشته به مراتب این انتقاد از سوی بیماران شنیده می‌شد که پزشکان در بیمارستان‌های دولتی آنطور که باید و شاید آنان را ویزیت نمی‌کنند که خوشبختانه در اجرای طرح تحول این مساله تا حد زیادی حل شد. از سوی دیگر تلاش کردیم تا سهم پرداخت مستقیم مردم در بخش سرپایی کاهش یابد.
درباره حضور پزشکان مقیم در بیمارستان‌های تحت‌پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز باید بگویم که به‌منظور افزایش پاسخگویی 24 ساعته این بیمارستان‌ها و تضمین دریافت خدمات درمانی مناسب در ساعات عصر و شب و ایام تعطیل و در همه نقاط کشور به‌ویژه در موارد اورژانسی استقرار متخصصان در 91 بیمارستان از بیمارستان‌های طرح آغاز شده و هرشب 784 پزشک متخصص در این بیمارستان‌ها مقیم هستند. حضور پزشکان مقیم علاوه‌بر اینکه در موارد اورژانسی بسیار موثر است، در سایر موارد نیز تاثیر زیادی دارد و از جمله آن می‌توان به آرامش روانی بیمار و سرعت امدادرسانی اشاره کرد.
به بحث نیروی انسانی اشاره کردید، در حال حاضر در این ۵۶۵ بیمارستانی که گفتید چند پزشک متخصص حضور دارند؟
در حال حاضر، در 565 کلینیک دولتی بیش از 7000 نفر پزشک متخصص قرارداد منعقد کرده‌اند.
این تعداد را کافی می‌دانید؟
طبیعتا خیر و ما هنوز در ابتدای راه هستیم؛ اما طبق برنامه ریزی‌های انجام شده این تعداد تا پایان سال به حدود 11 هزار نفر خواهد رسید و علاوه‌بر آن سعی مان بر این است که شمار پرستاران را هم در این مراکز افزایش دهیم.
برنامه‌تان برای اعزام پزشکان متخصص به مناطق محروم و دورافتاده چیست؟
ماندگاری پزشکان در مناطق محروم از اولویت‌های ماست که اتفاقا وزیر بهداشت و رئیس‌جمهور نیز تاکید زیادی بر آن دارند، در همن راستا تا به حال با هدف تامین پزشک متخصص و تضمین دسترسی مردم در کلیه نقاط کشور به‌ویژه در مناطق محروم در فصل اول اجرای برنامه 3300 پزشک متخصص در 293 شهر محروم در شمول برنامه قرار گرفته و در این مناطق مستقر شده‌اند. البته انتظار ما این است که این تعداد تا پایان سال به 5000 پزشک متخصص برسد و در همین راستا نیز اقدامات عملی زیادی انجام شد و فکر نمی‌کنم در تحقق آن با مشکلی روبه رو شویم.
کمی هم درباره دیگر بسته‌های اجرا شده این طرح توضیح دهید، مهم‌ترین بسته‌ها چه بوده است؟
برنامه ترویج زایمان طبیعی یکی از مهم‌ترین بسته‌ها و از اولویت‌های مهم ما در اجرای طرح تحول نظام سلامت است و در همین راستا به‌منظور تشویق مردم به انجام زایمان طبیعی، رقم قابل توجهی در این زمینه پیش‌بینی شده است و پیش‌بینی ما حاکی از این است که در صورت موفقیت در این طرح، زایمان به روش سزارین حدود 10 درصد کاهش یابد. متاسفانه اکنون بیش از 54 درصد زایمان‌ها در کشور به روش سزارین است و پیش‌بینی ما این است که با رایگان شدن این روش که برای حفظ و استمرار باروری، ایجاد مشوق برای عامل زایمان و ترویج فرهنگ زایمان طبیعی و بهسازی زایشگاه‌ها به تشویق مادران و پزشکان به انجام زایمان طبیعی می‌پردازد، میزان سزارین نسبت به زایمان طبیعی کاهش پیدا کند. میزان سزارین در بیمارستان‌های دولتی به میزان 8 درصد و در کل بیمارستان‌های دولتی و خصوصی به میزان کاهش پنج درصد اتفاق افتاده است. البته ممکن است بیمارستان‌ها آمادگی پذیرش حجم زیادی از مادران متقاضی زایمان طبیعی را نداشته باشند؛ چراکه پیش از این بسیاری از بخش‌های زایمانی، به دلیل افزایش زایمان سزارین تعطیل شده بودند و لازم است بخش‌های زایمانی بازسازی و نوسازی شوند که این موضوع نیز در دستور کار قرار گرفته و از زمان اجرای طرح تحول تا مردادماه از صد و بیست هزار زایمان طبیعی حمایت شده است.
ارتقای کیفیت خدمات اقامت بیمار یا همان فضای بستری و ارائه خدمات در بیمارستان‌های دولتی در شان هموطنان از دیگر بسته‌های این برنامه بوده، ارزیابی بیمارستان‌های کل کشور توسط ۲۰ تیم ارزیاب صورت گرفته و جمع‌بندی ارائه شده است تعمیرات از یک ماه قبل آغاز شده و امید است نوسازی هتلینگ بیمارستان‌ها طی سال جاری انجام شود. این طرح گرچه ممکن است در نگاه اول چندان ارتباطی با طرح تحول نظام سلامت نداشته باشد اما وجود یک جایگاه برای استراحت همراهان و نیز مناسب شدن محل اقامت بیماران بدون شک تاثیر زیادی در بهبود فضا و آرامش روانی بیماران و حاضران در بیمارستان خواهد داشت.
در خصوص اورژانس و طرح‌های بهداشتی هم برنامه‌هایی داشتید، چقدر از این برنامه‌ها اجرایی شده ؟
این مباحث بیشتر در مراحل بعدی قرار دارد و در حال حاضر اقداماتی برای اجرایی شدن آن انجام شده، در بحث پوشش امداد هوایی، این نیرو به‌منظور پوشش ۱۵۰ هزار کیلومتر راه فرعی و روستایی و نقاط صعب العبور و پرحادثه کشور طراحی شده و در فاز نخست ۱۴ پایگاه امداد هوایی امکان ارائه خدمات به موقع به مصدومان حوادث ترافیکی و بیماران اورژانسی را دارد که در چهاردهم مردادماه افتتاح شد وفازهای بعدی آن نیز به زودی اجرایی خواهد شد.
درباره طرح‌های بهداشتی نیز این موضوع نیز در دستورکار قرار دارد تا بتوانیم به طرح‌های پیشگیرانه و نیز ارجاع بیماران به پزشکان سطوح اول برسیم، متاسفانه بخشی که تاکنون مغفول مانده است خدمات بهداشتی است. واقعیت آن است که پرداختن به درمان خوب نیست؛ چراکه لازم است به پیشگیری توجه شود این در حالی است که پیش از این به پیشگیری توجه نکرده‌ایم.کار اصلی ما آن است که از بیمار شدن افراد جلوگیری کنیم. البته هرچند نقش دولت‌ها در این زمینه بسیار مهم است، اما تا مردم خود نخواهند، دولت نمی‌تواند در امر سلامت مردم موفق شود. در برنامه داریم که به‌تدریج شبکه بهداشتی کشور را تا حاشیه شهرها کامل کنیم شورای‌عالی سلامت و امنیت غذایی نیز باید فعال‌تر شود.
تخلفات را چطور می‌شود گزارش داد؟ نظارت خود شما بر بیمارستان‌هایتان چطور است؟
سیستم‌های نظارتی سنتی در وزارتخانه وجود دارند البته جهت حسن اجرای این طرح، یک بسته نظارتی در ستاد و مرکز وزارت بهداشت و متناظر آن در استان‌ها و شهرستان‌ها تدوین شده است، شخص وزیر نیز سیستم نظارتی ویژه‌ای برای پایش این امر در نظر گرفته و گاهی نیز بازرسان تحت عنوان بیمار به بیمارستان‌ها فرستاده می‌شود تا مشکلات کار مشخص شود. در معاونت درمان وزارت بهداشت نیز ستادی جهت نظارت تشکیل شده است. از طرف دیگر شماره‌های اختصاصی از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی برای انتقال نظرات مردمی اعلام شد و شماره تلفن 1490 نیز پاسخگوی مشکلات احتمالی بیماران و دریافت گزارش تخلفات خواهد بود.
تا به حال با متخلفان نیز برخورد کرده‌اید؟
بله، اما خوشبختانه بدنه جامعه پزشکی و پرستاری کشور استقبال خوبی از این طرح داشته و از همین رو مشکل چندانی نداشتیم؛ اما به هر حال با برخی مسؤولان بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی برخورد شد اما تعداد این افراد به شمار انگشتان دست هم نمی‌رسد. از طرف دیگر وزارت بهداشت یکسری بسته تشویقی را برای فعالان اجرای طرح تحول سلامت در نظر گرفته و معتقدیم که پزشکان و پرستاران زیادی در این حوزه قرار دارند.
گزارشی هم از میزان رضایتمندی بیماران و مردم از اجرای این طرح دارید؟
بله، همکاران ما در هر بیمارستان نظرات مردمی را رصد می‌کنند و خوشبختانه میزان رضایت مردم تا حد زیادی افزایش داشته است و امیدواریم این میزان به رضایت 100 درصدی برسد.
منابع و اعتباراتتان چطور است؟
در آغاز کار هستیم و تاکنون مشکلی نداشتیم البته دولت و مجلس قول داده‌اند که مشکلات ما را رفع کنند و نگرانی از بابت کمبود منابع و اعتبارات نداشته باشیم، امیدوارم این طرح با قوت در سال‌های آتی ادامه پیدا کند. البته جا دارد که از حمایت‌های مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور نیز قدردانی کنم، این اقدامات تاثیر زیادی در روحیه همکاران ما بر جا خواهد گذاشت.
ارسال نظر