شکست کرونا
تعمیرات نیروگاه‌های حرارتی با چه چالشهایی همراه است؟
بدین منظور دوره اورهال واحدها هر سال از پانزدهم شهریورماه آغاز شده و تا انتهای اردیبهشت سال آینده به پایان می‌رسد و بایستی تمامی واحدها در ابتدای خردادماه آماده بهره‌برداری برای تأمین بار پیک شبکه سراسری برق کشور باشند. اساسا از ابتدای خردادماه تا نیمه شهریور هیچ‌گونه تعمیرات برنامه‌ریزی شده انجام نمی‌پذیرد. در این دوره حدود ۹۳ هزار مگاوات برنامه تعمیرات نیروگاهی پیش‌بینی شده بود که با توجه به اینکه ظرفیت نامی کل واحدهای نیروگاه‌های حرارتی کشور حدود ۸۳ هزار مگاوات است، این رقم نشان‌دهنده تعمیر بیش از یک باره برخی واحدهای نیروگاهی است.
هزینه تعمیرات سالانه نیروگاه‌ها حدود دو هزار میلیارد تومان است که اجرای کامل تعمیرات نیروگاه‌ها توسط شرکت‌های متخصص داخلی انجام شده و قریب به اتفاق قطعات نیز از طریق ساخت داخل تأمین می‌شود.
نیروگاه‌های حرارتی به لحاظ پارامترهای فیزیکی تحت شرایط ویژه‌ای مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. در بویلرهای نیروگاه‌های حرارتی بخاری با فشار بالای ۲۰۰ اتمسفر با دمای بالای ۵۰۰ درجه در برخی از نیروگاه‌ها تولید می‌شوند. برای درک بهتر این موضوع باید بدانید که فشار باد لاستیک خودرو تنها در حدود دو اتمسفر است. بنابراین طبیعتا قطعات و تجهیزاتی که برای چنین بویلری استفاده می‌شود باید از تکنولوژی و استاندارد بالایی برخوردار باشد.
هم اکنون در بخش الکتریکی تجهیزاتی با ولتاژ ۱۵ هزار ولت و در پست‌ها تا ۴۰۰ هزار ولت مشغول به فعالیت هستند. بنابراین بایستی این تجهیزات از استانداردها و کیفیت ساخت بالایی برخوردار باشند تا امکان بهره‌برداری مستمر و مطمئن از آن‌ها وجود داشته باشد.
در توربین ژنراتورهای نیروگاه‌های بزرگ هم بخش چرخنده آن‌ها با وزن بالای ۱۰۰ تن با حدود سه هزار دور در دقیقه می‌چرخد در حالی که بخش‌های ثابت این توربین در حد میلیمتر با هم فاصله دارند. خوشبختانه با تلاش‌های جدی صورت گرفته صنعت برق در سال‌های گذشته شرایطی فراهم شده است که قطعات مورد نیاز این بخش با بالاترین تکنولوژی ساخت در کشور انجام می‌شود و جزو کشورهای هستیم که قطعات داغ توربین‌های گازی را که تنها چند کشور قادر به تولید آن هستند در داخل کشور ساخته می‌شود.
با تمام این اوصاف تعمیرات نیروگاه‌های حرارتی کشور در حالی با موفقیت به پایان رسیده که در طی چند ماه اخیر بروز برخی از مسائل دشواری‌های متعددی را سد راه انجام منظم برنامه‌‍‌های پیش‌بینی شده در این عرصه قرار داده بود.
سال گذشته یکی از دشوار‌ترین بازه‌های زمانی چند سال اخیر به منظور تامین سوخت نیروگاه‌ها بود و در زمستان سال 98 به منظور جلوگیری از ایجاد مشکلات برای تامین سوخت گاز مشترکان خانگی ناچار به تغییر نوع سوخت واحدها و تعویق اجرای برنامه تعمیرات نیروگاه‌ها شدیم.
با وجود اینکه اولویت مجموعه استفاده از سوخت گاز برای حفظ سلامت واحدهای نیروگاهی و رعایت مسائل زیست‌محیطی است؛ ولی به دلیل کاهش عرضه سوخت گاز ناچار به استفاده از مازوت در واحدهای بخار شدیم و همین مسئله موجب شد تا برای ممانعت از بروز خاموشی در کشور برنامه تعمیرات واحدهای حرارتی به روزهای پایانی سال جابجا شود.
در روزهای پایانی سال گذشته نیز تشدید بیماری کرونا مجددا مشکلات بیشتری را برای تعمیرات نیروگاه‌های حرارتی به ویژه برای واحدهای که برنامه تعمیراتی آن‌ها عقب افتاده بود به وجود آورد.
از جمله محدودیت‌های ایجاد شده در این بخش جابجایی پرسنل متخصص تعمیرات نیروگاهی بود؛ تعمیرات اساسی واحدها مستلزم جابجایی گروه‌های تعمیراتی از نقاط مختلف کشور به سایر مناطق مورد نیاز است ولی در آن مقطع زمانی با فرایند دشوار دریافت مجوز برای جابجایی پرسنل این بخش به سایر استان‌ها مواجه بودیم.
در آن بازه زمانی حتی امکان اسکان این نیروها در هتل‌ها، مسافرخانه‌ها و حتی مهمان‌سرای نیروگاه به دلیل بسته بودن این اماکن وجود نداشت. از طرفی رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کنار کار سنگین تعمیرات واحدها فشار مضاعفی را به کارکنان این بخش وارد می‌کرد.
همچنین شیوع بیماری کرونا موجب شده بود بسیاری از کارخانه‌های تامین‌کننده قطعات مورد نیاز ما در داخل کشور دچار تعطیلی کامل شده یا به دلیل مثبت شدن ابتلای برخی از کارکنان مجموعه با کاهش تعداد کارکنان مواجه شوند که همین مسئله فرآیند تهیه لوازم یدکی مورد نیاز را دچار مشکل کرده بود.
در این میان واردات برخی از قطعات نیز به دلیل بسته شدن مرزها متوقف شده بود. به عنوان نمونه لوله‌های بویلر مورد نیاز نیروگاه‌ها حدود سه ماه پشت مرز ترکیه متوقف شده بود که با پیگیری زیاد و با تأخیر وارد کشور شده و در واحدها نصب شد.
در آن بازه زمانی برای جابجایی استانی قطعات مورد نیاز نیروگاه با مشکلات فراوانی مواجه بودیم. مسائل پیش آمده و همزمانی با محدودیت‌های نوروزی مشکلاتی را ایجاد کرده بود که با هماهنگی با مقامات استانی و دریافت مجوزات و به اشتراک‌گذاری برخی قطعات در واحدهای مشابه بتوانیم برنامه تعمیرات امسال را با موفقیت به پایان برسانیم.
یکی از مشکلات صنعت برق کمبود نقدینگی است و شیوع بیماری کرونا موجب شد تا این صنعت نیز همانند سایر بخش‌های اقتصادی در این زمینه تحت تاثیر قرار بگیرد و تشدید مشکلات نقدینگی صنعت برق پیمانکاران تعمیرات نیروگاه‌ها را نیز تحت تاثیر قرار بدهد.
اما با وجود تمامی مشکلات پیش آمده در زمینه تامین سوخت، شیوع بیماری کرونا و کمبود نقدینگی توانسته‌ایم با لطف خداوند و تلاش بی‌وقفه و شبانه‌روزی تلاش‌گران این بخش برنامه تعمیرات نیروگاه‌های دولتی و خصوصی را با موفقیت به پایان برسانیم.
میزان آمادگی نیروگاه‌ها در سال گذشته حدود 98 درصد بوده است و تاکنون نیز روند تامین برق به گونه‌ای بوده است که مشکلی در تأمین برق مشترکان نداشته ایم و امیدواریم در ادامه نیز با همراهی مردم و جلوگیری از رشد غیرعادی مصرف برق و آمادگی کامل نیروگاه‌ها با خاموشی مواجه نشویم.
در پایان لازم می‌دانم از تمامی همکاران صنعت برق به ویژه بهره‌برداران نیروگاه‌ها که بدون وقفه و با روحیه جهادی در خدمت تولید پایدار برق هستند و خانواده‌های صبور آن‌ها که این عزیزان را پشتیبانی می‌کنند تشکر و قدردانی کنم و برای آنان صحت و سلامتی آرزومندم.
