افزایش استفاده از آفتکشهای طبیعی
از زمان آغاز صنعت کشاورزی، کشاورزان برای محافظت از محصولات در برابر آفات تلاش کرده‌‌‌اند. در ایران باستان، حشره‌‌‌کش طبیعی Pyrethrum که از گل‌‌‌های خشک داوودی تولید می‌‌‌شد، برای فلج کردن حشرات حمله‌‌‌کننده به گیاهان خوراکی و بعدا برای از بین بردن شپش مورد استفاده قرار می‌‌‌گرفت. گل حشره‌‌‌کش (پیرتروم) گیاهی است که در کوه‌‌‌های شمال ایران تا ارتفاع ۲۰۰۰ متر از سطح دریا و همچنین در کوه‌‌‌های ارمنستان و قفقاز به‌‌‌طور خودرو می‌‌‌روید. پیرتروم از خانواده گل آفتاب‌گردان بوده و نام علمی آن کریزانتموم (گل داوودی) است.
اما در آغاز قرن بیستم، فرآیندهای کشاورزی در مقیاس بزرگ به مواد شیمیایی حاوی آرسنیک، گوگرد یا مس برای جلوگیری از آفات میوه، غلات و سبزیجات متکی بود. این در حالی است که همه آن آفتکشهای شیمیایی تاثیر عمیقی بر اکوسیستم و سلامت انسان داشته‌اند. به همین دلیل است که برخی کشورها آنها را ممنوع کرده‌‌‌اند و اتحادیه اروپا مدت‌‌‌ها تهدید کرده که گلایفوسیت، یک علف‌‌‌کش بحث‌‌‌برانگیز که تنوع زیستی را تهدید می‌کند و با توسعه سرطان مرتبط است، نباید استفاده شود و سپس مصرف آن را در سراسر این اتحادیه غیرقانونی اعلام کرده است. اما جایگزین چیست؟
ساخت آفتکشها به طور طبیعی
آفتکشهای زیستی ایجاد‌شده با محصولات گیاهی مانند Pyrethrum، یا با اسانس‌‌‌های مبتنی بر درخت چریش، یا انواع قارچ‌‌‌هایی که از عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کنند، در سطح جهانی به تدریج محبوبیت خود را در این صنعت افزایش می‌دهند، زیرا کشاورزان از آفتکشهای شیمیایی اجتناب می‌کنند. چریش، درختی که در هند رایج است، حاوی تعدادی لیمونوئید است، که اغلب در گیاهان مرکبات یافت می‌شود و به دلیل خواص حشره‌‌‌کشی خود معروف است که وقتی به عنوان اسانس به کار می‌‌‌روند، حشرات را دفع می‌کنند.
آفتکشهای طبیعی برای مثال در کنترل ملخ‌‌‌ها و جلوگیری از تشکیل دسته‌‌‌های مخرب آنها موثر هستند. اسانس ساخته شده از رزماری نیز به شدت دافع شته‌‌‌هایی است که گونه‌‌‌های مختلف غلات و سبزیجات را از بین می‌‌‌برد. در همین حال، یکی از کشاورزان در تامیل نادو در جنوب هند، سموم شیمیایی را که بر سلامتی او تاثیر منفی گذاشته بود، با ساخت یک اسپری که از ادرار گاو و تره‌فرنگی تولید شده، کنار گذاشت و استفاده از محصولات ارگانیک او در هند در حال رونق است.
نحوه عملکرد آفتکشهای طبیعی
در مطالعه‌‌‌ای که در دسامبر منتشر شد، محققان استرالیایی نشان دادند که چگونه شته‌‌‌های سبز آبی در برابر حشره‌‌‌کش‌‌‌های شیمیایی مقاوم می‌‌‌شوند، که بخشی از یک روند جهانی بود. برای شکستن این مقاومت، سازندگان جایگزین‌‌‌های غیرشیمیایی کنترل آفات، از جمله ترویج «دشمنان طبیعی» مانند کفشدوزک‌‌‌ها و زنبورهای انگلی را توصیه کردند.
بر اساس این مطالعه، باکتری‌‌‌های جدیدی که برای مدیریت موفقیت‌‌‌آمیز بیماری‌‌‌های ناشی از هجوم پشه‌‌‌ها استفاده می‌‌‌شوند، گزینه دیگری هستند. به‌‌‌جای تکیه بر آفتکشهای شیمیایی جهانی، بهترین ایده استفاده از راه‌‌‌حل‌‌‌های خاص منطقه‌‌‌ای برای کنترل آفات است. به عنوان مثال در برزیل که بزرگ‌ترین صادرکننده سویاست، گام‌‌‌هایی برای تولید آفتکشهای طبیعی با استفاده از قارچ‌‌‌ها و باکتری‌‌‌های ارگانیک برداشته می‌شود. استفاده از این میکروارگانیسم‌‌‌های طبیعی بسیار مفید است و به محصولات سویا اجازه می‌دهد در حالی که در برابر آفات و بیماری‌‌‌ها مقاومت می‌کنند، شکوفا شوند.
بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد، برزیل صادرکننده عمده ذرت و پنبه و مصرف‌کننده شماره یک آفتکشهای شیمیایی است. اما با وجود افزایش مداوم استفاده از حشره‌‌‌کش‌‌‌های شیمیایی، فروش آفتکشهای زیستی در برزیل بیش از دو برابر شده و سهم آنها از ۴درصد کل فروش آفتکشها در سال ۲۰۲۰ به ۹درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است.
مزایای آفتکشهای زیستی
به گفته اداره حفاظت از محیط‌زیست ایالات متحده (EPA) آفتکشهای به اصطلاح میکروبی متشکل از میکروارگانیسم‌‌‌هایی مانند باکتری یا قارچ می‌توانند طیف گسترده‌‌‌ای از آفات را کنترل کنند. بیشترین استفاده از آفتکشهای میکروبی، سویه‌‌‌های باکتری باسیلوس تورنجینسیس هستند که ترکیبی از پروتئین‌‌‌ها را تولید می‌کنند که قادر به کشتن چند گونه مرتبط از لارو حشرات هستند. اداره EPA می‌‌‌گوید: چنین آفتکشهای زیستی نه‌تنها سمیت کمتری نسبت به آفتکشهای متداول دارند، بلکه تاثیر آنها را بر آفت هدف و ارگانیسم‌‌‌های نزدیک به آن محدود می‌کنند. این کاربرد محدود شده در تضاد با آفتکشهای رایج است که می‌توانند ارگانیسم‌‌‌های مختلفی مانند پرندگان، حشرات و پستانداران را تحت‌تاثیر قرار دهند.
اداره حفاظت از محیط‌زیست ایالات متحده می‌‌‌گوید آفتکشهای زیستی نیز در مقادیر بسیار کم، موثر هستند. علاوه بر این، آنها به سرعت تجزیه می‌‌‌شوند، که این امر قرار گرفتن در معرض محیط‌زیست و آلودگی مرتبط با آفتکشهای معمولی را کاهش می‌دهد. آفتکشهای طبیعی همچنین می‌توانند بازده محصول‌دهی بالایی را به ارمغان بیاورند، اگرچه یکی از احتیاط‌‌‌ها در این خصوص این است که چگونه تغییر اقلیم و افزایش CO۲ در جو می‌تواند پویایی بین گیاهان و آفات خاص را تغییر دهد.
