فقر

کیوان حسین‌وند: در شماره پیشین تحت عنوان «خاستگاه‌های فقر و نابرابری» ابتدا به تعریفی ساده از فقر و نابرابری و نیز نظریات مختلف درخصوص اینکه نابرابری و رشد چگونه می‌توانند به یکدیگر مرتبط باشند، پرداختیم. اشاره کردیم که در میان محققان دو گروه وجود دارند که درخصوص نابرابری نظریات مقابل همی دارند؛ به‌عنوان نمونه کوزنتس (۱۹۵۵ و ۱۹۶۶) نشان داد که در مقایسه با رشد، نابرابری چندان دارای اولویت نیست و می‌توان رشد را مهم‌تر دانست؛ به عبارتی وی نشان داد که در مراحل ابتدایی توسعه، ابتدا نابرابری و رشد همراه یکدیگر…

این روزها در هر محفل و نشستی، صحبت از بحران در اقتصاد ایران و عبور از نقاط وخیم و تجربه عینی «اقتصاد تکیده» است. متاسفانه و حتی بدون اتکا به آمارهای رسمی هم تجربه ملموسی از شرایط نامطلوب اقتصادی برای عموم شهروندان وجود دارد. نمونه بارز اینکه گزارشی از مرکز پژوهش‌‌‌های مجلس، تعداد فقرای کشور را ۲۵میلیون نفر نشان می‌دهد. بدتر اینکه طی یک‌دهه گذشته ۱۱میلیون نفر به این جمعیت افزوده‌‌‌ شده است.

دنیای اقتصاد-اقتصاد بین‌الملل: گزارشی تحلیلی از بانک جهانی گویای آن است که ترکیبی از تحریم‌ها، مدیریت بد اقتصادی و نوسانات جهانی قیمت نفت در طول یک «دهه گمشده رشد اقتصادی» سبب شده حدود ۱۰میلیون ایرانی به تله فقر بیفتند. تحلیل بانک جهانی اولین ارزیابی رسمی این موسسه از فقر در ایران از زمان انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹است.

دنياي اقتصاد: در جریان ادامه رسیدگی به لایحه برنامه هفتم توسعه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اﻫﺪاف کمی ﺳﻨﺠﻪﻫﺎی عملکردی ﻧﻈﺎم تاﻣﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎعی، ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﺣﻤﺎیتی و ﺗﻮزﯾﻊ ﻋﺎدﻻﻧﻪ درآﻣﺪ تصویب کردند که تا پایان اجرای این برنامه، فقر مطلق به صفر برسد. اما تحقق صفر شدن فقر مطلق ناشدنی به نظر می‌رسد. در حال حاضر حدود ۲۵میلیون نفر در فقر مطلق به سر می‌برند و صفر شدن فقر مطلق نیازمند منابع دولت، کاهش تورم و رشد اقتصادی بالا است. بنا بر گفته یک نماینده مجلس اگر نتوانیم تورم را مهار کنیم، میزان فقر شدید افزایش پیدا می‌کند.

این روزنامه همواره نسبت به خطر مداخله در بازارها، تخریب سیگنال‌های قیمتی، محدودسازی انتخاب آزاد افراد و آثار ناشی از این سیاست‌ها یعنی اختلال در رشد اقتصادی، کاهش رفاه شهروندان و گسترش فقر هشدار داده است. با وجود این، دریافت تحریریه ما از عملکرد دولت‌ها در دو دهه گذشته آن بوده که گویی مجریان با درک این هشدارها و همراهی با آن، بنا بر ضرورت‌هایی اقدام به مداخلات قیمتی می‌کردند و در عین حال اراده‌ای برای بسط سیستماتیک قیمت‌گذاری نداشتند و می‌دانستند این امر می‌تواند برای اقتصاد مخرب باشد.

دنیای اقتصاد: روز گذشته در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه، ‌داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در میان نمایندگان حضور یافت تا توضیحات لازم را درباره احکام این برنامه ارائه دهد. یکی از مهم‌ترین نکات مطرح‌شده از سوی منظور، رساندن معافیت مالیاتی به خط فقر مطلق است؛ به این معنی که افرادی که زیر خط فقر قرار دارند از پرداخت مالیات معاف هستند. منظور در این رابطه تاکید کرده است که در حال حاضر مبنای معافیت مالیاتی بالاتر از خط فقر است اما کاهش آن در برنامه هفتم به معنی بدتر شدن اوضاع در آینده…

مبارزه با فساد خطرناک است و در کشورهای در حال توسعه گاهی مبارزه با فساد ناممکن است و چه بسا این مبارزه به اِعمال خشونت از سوی گروه‌های سازمان‌یافته که منافعشان به مخاطره افتاده است، بینجامد. نگوزی اوکونجو که به تازگی رئیس سازمان تجارت جهانی شده است، در این گفت‌وگو روایتی از تجربیات خود در این زمینه را به اشتراک می‌گذارد.

بر اساس مطالعه جدیدی که توسط بنیاد خیریه جوزف راونتری (JRF) انجام شده است، میلیون‌ها خانوار بریتانیایی برای مقابله با بحران هزینه‌های زندگی از روی ناچاری به اقداماتی مانند خاموش کردن یخچال یا فریزر خود متوسل شده‌اند. به گزارش راشاتودی، بر اساس مطالعه جدیدی که توسط بنیاد خیریه جوزف راونتری (JRF) انجام شده است، میلیون‌ها خانوار بریتانیایی برای مقابله با بحران هزینه‌های زندگی از روی ناچاری به اقداماتی مانند خاموش کردن یخچال یا فریزر خود متوسل شده‌اند.

دنیای اقتصاد: فیلم مستند «پودیک» به کارگردانی عرفان احتشامی به صورت آنلاین اکران شد. این فیلم فانتزی ۵۸دقیقه‌ای، که سال گذشته فیلم‌برداری خود را پشت‌سر گذاشت، داستان دختری است که در دهه ۱۳۷۰، رویای پرواز را در سر می‌پروراند. پودیک با خانواده‌اش در محله‌ای قدیمی زندگی می‌کرد، خانواده پودیک مشکلات زیادی داشتند از جمله فقر مالی، بیکاری برادر و ... او تصمیم می‌گیرد رویای خود را به حقیقت مبدل کند و در نهایت این آرزو منجر به نابینایی‌اش می‌شود، در این بین خانواده از نابینایی پودیک استفاده کرده و به ثروت…

دنیای اقتصاد: اجلاس سالانه امنیت سایبری با عنوانAspen Cyber Summit ۲۰۲۳ چهارشنبه هفته گذشته در نیویورک برگزار شد.

دنیای اقتصاد: اخیرا شاهد آن هستیم که در شبکه‌های اجتماعی ریشه ناکامی اقتصادی کشور را تنبلی ایرانی‌ها معرفی می‌کنند. «دنیای‌اقتصاد» با بررسی پارامترهای تاریخی، بازار کار، کیفیت اشتغال، سیاستگذاری و پژوهشی این موضوع را بررسی کرده است. بر این اساس، عدم تحرک ایرانی‌ها یا نرخ پایین مشارکت در اقتصاد ایران بیش از آنکه عامل اصلی افول اقتصاد باشد، بیشتر معلول شرایط سیاستگذاری در دهه‌های اخیر است. مثال‌های نقض بسیاری برای تنبلی ایرانی‌ها وجود دارد که با مهاجرت به کشورهای توسعه‌یافته و قرار گرفتن در محیط مطلوب، این…

ایجاد نظام انگیزشی برای بازگشت ارز مهم‌ترین پیشنهاد کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس در چهاردهمین نشست ستاد مقابله با فقر، فساد و تبعیض برای مقابله با خروج بی‌بازگشت ارز از کشور بود. به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، چهاردهمین نشست ستاد مقابله با فقر، فساد و تبعیض با حضور بابک نگاهداری، رئیس و جمعی از مدیران دفاتر تخصصی این مرکز برگزار شد. محورهای این نشست شامل بررسی مواردی همچون عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات، کافی نبودن سرمایه در شبکه بانکی، ضعف در نحوه صدور ضمانت‌نامه‌های…

دنیای اقتصاد - فاطمه نصیری: در روزهای ابتدایی مهرماه سال جاری خبری مبنی بر تدوین سند جامع کاهش فقر منتشر شد. هفته گذشته نیز محمدهادی زاهدی‌وفا به عنوان رئیس موسسه عالی آموزش‌وپژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی اعلام کرد که رویکرد این سند از حمایت‌های نقدی به حمایت‌های خدمات‌محور تغییر خواهد کرد.

استر دوفلو استاد دانشگاه «ام‌‌‌‌‌آی‌‌‌‌‌تی»، برنده جایزه نوبل اقتصاد و یکی از مهم‌ترین چهره‌‌‌‌‌ها در علم اقتصاد توسعه محسوب می‌شود. او همچنین رئیس «مرکز فقر و سیاستگذاری عمومی» در کالج دو فرانس و یکی از بنیان‌گذاران و مدیران «آزمایشگاه اقدام فقر عبداللطیف جمیل» معروف به JPAL است. این مرکز که در سال‌۲۰۰۳ راه‌اندازی شد، از اجرای ‌هزاران آزمایش و مداخله سیاستی برای کمک به فقیرترین مردم ساکن در کشورهای مختلف جهان با استفاده از شواهد علمی دقیق حمایت می‌کند.

سوارنالاتا ساکن راگوراجپور است؛ دهکده‌‌‌ای در بخش اودیشا پوری هند که از قدیم در کار تولیدات هنری و صنایع دستی بوده است. اما در حالی که نقاشان «پاتاچیترا»، نقاشی کلاسیک مناطق شرقی هند، در این دهکده کمتر از ۱۲ دلار در ماه درآمد دارند، سوارنالاتا توانسته فرصتی برای درآمدزایی ۶۰ دلار در هفته بیابد.

دنیای‌اقتصاد: تابلوی جدیدی از فقر مسکن در پایتخت رونمایی شد. آمارها حکایت از ثبت رکورد سکونت در خانه‌‌‌های تا ۴۰ مترمربعی در پایتخت طی سال‌جاری دارد. سهم خانه‌‌‌های نقلی با مساحت تا ۴۰ مترمربع در معاملات شهر تهران که در سال ۹۷ همزمان با شروع عصر تاریخی جهش مسکن ۳.۳‌درصد بود در حال حاضر با حدود دو واحد‌درصد افزایش به ۵.۲‌درصد رسیده است. به این ترتیب تصویر دیگری از خرابی‌‌‌های موج تورم مسکن از سال ۹۷ به بعد در حال حاضر به شکل رکورد زدن آمار تا ۴۰ مترنشینی در پایتخت منعکس شده است.

باران مدرس: ناامنی غذایی، به‌صورت خفیف ولی خزنده اتفاق می‌افتد و گاه در قامت کمبود وزن و زمانی به شکل اضافه‌وزن و بیماری‌های زمینه‌ای خود را نشان می‌دهد. سوءتغذیه گاهی به سواد تغذیه‌ای افراد برمی‌گردد ولی اغلب اوقات به دلیل فقر، کاهش رفاه و آب رفتن سفره‌ها نمایان می‌شود. قدرت اقتصادی و سبد خرید خانواده باهم رابطه مستقیم دارند.

هرچند منطقه مکران (یا به تعبیر صحیح‌‌‌تر مَکُوران) یک منطقه تاریخی با پیشینه‌‌‌ای طولانی در تاریخ ایران بوده است، اما پربیراه نیست اگر بگوییم از زمان کشف این منطقه روی نقشه جغرافیای توسعه سرزمینی کشور کمتر از دو دهه می‌‌‌گذرد. به طرز عجیبی نظام حکمرانی کشور چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب به سبب ماهیت دریاگریز و خشکی‌‌‌محور تمدن سرزمینی کشور از ظرفیت‌‌‌ها، فرصت‌‌‌ها و استعدادهای کم‌نظیر این قلمرو بسیار مستعد، غفلت کرده بوده و سرنوشت توسعه چابهار، زرآباد، لیردف، سیریک، جاسک و میناب، به جای…

دنیای‌اقتصاد - علی عبدالمحمدی: رشد نماگرها در تالار شیشه‌‌‌ای برای دومین روز متوالی ادامه یافت و شاخص کل بورس تهران، مجددا خود را به نزدیکی‌‌‌های مرز روانی ۲ میلیون واحدی رساند. بعد از ریزش فجیع و دهشتناک قیمت‌ها در بازار سهام در نخستین روز هفته، برای دومین روز پیاپی، بازار سهام روند رو به رشدی را در کلیت خود تجربه کرد. بازارهای مالی با محرک‌‌‌های مثبت در مسیر صعودی قرار می‌‌‌گیرند و هنگامی که دچار فقر محرک شوند، روندی خنثی را در کلیت خود تجربه می‌کنند. اما اگر در این کویر اخبار و درایورهای مثبت، سایه یک ریسک بر سر بازار…

از زمانی که پول، یعنی ابزار مبادله در تولید و مصرف، اختراع شد و در واقع بسیار پیش از آنکه علمی به نام اقتصاد پدید آید، عملا احکام یا اصولی که امروز آن را اقتصادی می‌نامیم بر جوامع حاکم شد. تناسب میان تولید و مصرف، یعنی عرضه و تقاضا و نیز اهمیت پول و عملکرد آن در این میان که چیزی به نام بهره پول را در ارتباط میان ارزش‌افزوده‌ای که می‌توانست «اجاره» آن را منطقی و سودآور کند و نسبت آن با سودآوری تولیدات دیگر در بازرگانی و در تولید جوامع حاکم بوده است.

دنياي اقتصاد: وضعیت عجیبی بر فوتبال ایران حاکم است. همه جای دنیا باشگاه‌ها سرشان را بالا نگه می‌دارند و برای فوتبال حرفه‌ای خرج می‌کنند؛ اعداد و ارقام درشتی که کسی از افشای آنها ابایی ندارد و حتی در مواردی مثل فوتبال عربستان، به ویترینی برای تفاخر و پز دادن هم تبدیل می‌شود. در این مورد اما شرایط فوتبال ایران کاملا متفاوت است؛ باشگاه‌ها خرج می‌کنند و طوری نشان می‌دهند که انگار این کار را نکرده‌اند.

دنیای اقتصاد: سازمان جهانی گردشگری که از سال ۲۰۲۱، با بررسی سبک زندگی روستا‌‌‌ها، فرهنگ، طبیعت و ارزش‌‌‌های آنها اقدام به گزینش بهترین دهکده‌‌‌های گردشگری کرده است، امکان درک مستقیم چالش‌‌‌های موجود پیش روی توسعه روستایی را فراهم می‌‌‌کند تا ضمن شناسایی چالش‌‌‌ها در جهت حفظ منابع فرهنگی و طبیعی، به کاهش شکاف‌‌‌های زیرساختی، ارائه برنامه‌‌‌های توسعه مهارت‌‌‌های بهتر و مدیریت چالش‌‌‌ها دست یابد. این واقعیت وجود دارد که، توسعه اقتصادی، اجتماعی و سایر اشکال به طور سنتی بر مناطق شهری متمرکز بوده و شکاف‌‌‌های…

درآمد پایین، هزینه‌های زندگی و بدهی‌های بالا، باعث شده میلیون‌ها نفر در انگلیس در فقر کامل زندگی کنند. بر اساس اعلام بنیاد «جوزف راونتری» تقریبا ۴ میلیون نفر که بیش از یک میلیون نفر آنها کودک هستند، سال گذشته در انگلیس در شرایط فقر مفرط زندگی کردند. بر اساس اعلام این امور خیریه انگلیسی، تعداد انگلیسی‌‌‌هایی که در فقر و تنگدستی زندگی می‌‌‌کنند، در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ حدود ۶۱ درصد افزایش یافته‌‌‌ و ۳.۸ میلیون نفر به مرحله فقر رسیده‌اند.

اول آبان روز ملی آمار و برنامه‌ریزی است. قریب ۷۵ سال از استقرار نظام برنامه‌ریزی مدرن در کشور می‌گذرد و هنوز به‌رغم تدوین و اجرای ۱۱ برنامه عمرانی یا توسعه (۵ برنامه قبل انقلاب و ۶ برنامه بعد انقلاب) کشور ما به‌‌رغم دستاوردهای ارزشمند در حوزه کاهش نابرابری‌ها و رفع فقر و محرومیت‌های مطلق در سراسر کشور بعد از انقلاب اسلامی، نتوانسته همپا با سایر کشورهای پیشرو در برنامه‌‌ریزی که هم‌زمان یا حتی سال‌ها بعد از ما وارد این رویه شدند (به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس که با اصلاحات ساختاری- حکمرانی…

وفور نعمت، زرق و برق و تجملات در عصر ریاضت و سختی، واکنش‌‌‌هایی قوی از حسادت حسرت‌بار تا انزجاری عادلانه برمی‌انگیزد. دختران کارگر در دهه ۱۸۳۰ که سرشار از فقر و گرسنگی بود، برای دیدن جامه‌های پرزرق و برق زنانه بر صفحه نقره‌ای هجوم می‌آوردند در حالی که ماری آنتوانت همچنان برای زیاده‌روی‌‌‌های سبکسرانه، گردنبندهای الماس، کشتزار مینیاتوری و این نقل‌قول انتسابی «بگذار آنها کیک بخورند» مورد تمسخر قرار می‌گیرد.

دنیای اقتصاد- شهلا روشنی‌: حدود دو ماه پیش بود که طرح ساخت خانه‌‌‌های ۲۵ مترمربعی مطرح شد. برخی کارشناسان معتقدند خانه‌‌‌هایی با این متراژ فاقد استاندارد فضای خصوصی برای افراد است و نمی‌تواند رفاه کافی و لازم را برای مردم فراهم کند. برخی دیگر از این انتقادها نیز قائل به این است که به جای کاهش متراژ خانه تا این حد (زیر ۵۰ مترمربع)، باید سیاست‌‌‌های درستی اتخاذ شود تا از آن طریق به بازار آشفته مسکن سر و سامانی داده و از تورم افسارگسیخته مسکن و هزینه‌‌‌های ساخت کاسته شود.

برای کارآفرین شدن قرار گرفتن در زمان و مکان مناسب تنها شرط موفقیت نیست. سبک زندگی و طرز تفکر و روش‌های رسیدن به موفقیت وجه مشترک بیشتر کارآفرینان و صاحبان دیدگاه‌های تجاری است. بیشتر آنها در پی کسب سود فراوان و مال‌اندوزی نیستند، بلکه می‌خواهند دردی از دردهای آدم‌ها دوا کنند و تلاش‌ می‌کنند دنیا را جای بهتری برای زندگی کنند. زندگینامه‌هایشان را که دنبال می‌کنیم یا از فقر برآمده‌اند، یا بارها زمین خورده‌اند و در طول شکل‌گیری کسب‌وکارشان مجبور به جابه‌جایی‌های بزرگ شغلی شده‌اند. هنری فورد، پس از…

دنیای‌اقتصاد: زاگرس منبع تامین آب شیرین نیمی از جمعیت ایران است. در کشوری که منابع آبی آن با محدودیت روبه‌روست و تغییر اقلیم نیز فشار مضاعف بر آن وارد کرده، ‌‌‌ حفاظت از اکوسیستم زاگرس حیاتی است. در مقابل مشاهده می‌‌‌کنیم این اکوسیستم در حال نزدیک شدن به مرحله ورشکستگی است و انواع بحران‌ها در زاگرس به چشم می‌‌‌خورد. «طبیعت چگونه هزینه فقر در زاگرس را می‌‌‌پردازد؟» عنوان گزارش مفصلی است که به قلم جواد حیدریان در هفته‌نامه تجارت فردا در شماره ۵۱۸ منتشر شده است.

دنياي‌اقتصاد: دانشگاه زمانی امید بسیاری از مردم از طبقه فرودست تا طبقه متوسط بود برای ارتقای زندگی و رسیدن به چشم‌اندازی روشن. اکنون پس از چهاردهه آموزش عالی دچار چالش جدی شده است. تازه‌ترین آمار وزارت آموزش و پرورش نشان می دهد، حدود یک میلیون دانش‌آموز حتی فرم شرکت در کنکور را دریافت نمی‌کنند.«دنیای اقتصاد» ریشه‌های این پدیده جدید را بررسی کرده است.