اولویت اصلی؛ بومی‌سازی و مصرف بهینه در نهاده‌های تولید و انرژی است

آزاده حسینی

طرح آهن و فولاد ارفع که کلنگ اولیه آن در سال ۱۳۸۸ به زمین زده شد، جزو معدود طرح‌هایی است که مدت اجرای پروژه طبق زمان اعلام شده پیشرفت کرده است و طبق وعده مدیر عامل، ۱۳ ماه تا پایان پروژه باقی مانده است؛ البته عامل... موفقیت در اجرای این طرح طی زمان تعیین شده، مدیون زحمات مدیری است که ۳۰ سال از عمر خویش را در دل ذوب‌آهن اصفهان سپری کرده و با طی مراحل به مدیریت رسیده است، او کسی نیست جز احمد کیوان آرا که با به پایان رسیدن دوران کاری خود به درخواست سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) با سازمان همکاری داشته و در بخش خصوصی مدیریت پروژه آهن و فولاد ارفع را به عهده گرفته است. وی مراحل مختلف طرح آهن و فولاد ارفع و مدت زمان اجرا و مزایای آن را در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» تشریح کرد که متن این گفت‌وگو در پی می‌آید:

***

طرح آهن و فولاد ارفع در چه سالی پایه‌ریزی شد و از سهامداران این شرکت برایمان بگویید؟

برنامه‌ریزی برای احداث آهن و فولاد ارفع در سال ۱۳۸۴ پایه ریزی شد و سهامداران ابتدایی این شرکت ترکیبی از دولتی و بخش خصوصی بوده و ۴۹ درصد سهام آن متعلق به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و شرکت ملی فولاد ایران بوده و مابقی مربوط به شرکت سرمایه‌گذاری توسعه و معادن فلزات و شرکت چادرملو بوده است که در سال جاری بخش دولتی آن نیز به بخش خصوصی واگذار شد. از همین رو امروز می‌توانیم ادعا کنیم که شرکت ما کاملا خصوصی است، البته این شرکت تحت نظارت سیاست‌های وزارت صنایع و معادن به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

اعتبارات این طرح چگونه تامین شده و مواد اولیه آن چگونه تهیه می‌شود؟

اعتبارات این طرح شامل اعتبارات ارزی و استفاده از وام صندوق ذخیره ارزی است که کمتر از سایر طرح‌های مشابه خود بوده و بخش ریالی آن نیز آورده سهامداران است، انتخاب منطقه احداث طرح در کنار سایت گندله‌سازی چادرملو بوده و از این طریق می‌توانیم از ماده اولیه گندله این شرکت نیز به‌طور مستقیم استفاده کنیم. یکی از هزینه‌هایی که همواره در سبد فولادسازان نقش عمده‌ای دارد، هزینه حمل‌ونقل است که با توجه به نزدیکی چادرملو به آهن و فولاد ارفع این هزینه برای ما وجود ندارد.

طرح آهن و فولاد ارفع شامل چه واحدهایی است و مدت زمان اجرای این طرح چند سال پیش‌بینی شده است؟

مجتمع آهن و فولاد ارفع در اردکان شامل یک واحد احیای مستقیم ۸۰۰ هزار تنی است که آهن اسفنجی تولید می‌کند و مستقیما وارد فولادسازی ما می‌شود، همچنین شامل واحد فولادسازی و کارگاه‌های متعلق به آن (کارگاه تولید اکسیژن، آرگون و نیتروژن و واحد آبرسانی) است. به لحاظ اینکه در منطقه کمبود آب داریم برای استفاده بهینه، طوری طراحی شده که حداقل مصرف را داشته باشیم. اجرای طرح از تاریخ ۱/۱/۱۳۸۸ شروع شده و طی این مدت؛ یعنی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ مراحل اخذ مجوزهای لازم، مطالعات، دریافت اعتبارات بانکی، برگزاری مناقصات و انتخاب پیمانکار صورت گرفته است.

مدت اجرای طرح ۳۶ ماه است که بر اساس برنامه‌ای که انجام شده، تاکنون ۲۳ ماه آن را پشت سر گذاشتیم و امیدواریم بتوانیم در ۱۳ ماه باقیمانده طرح را به پایان برسانیم.

از پیمانکاران مجتمع آهن و فولاد ارفع برایمان بگویید.

در واحد احیای مستقیم شرکت‌های ایریتک و ایراسکو پیمانکاران آهن و فولاد ارفع هستند و در واحد فولادسازی شرکت‌های MCC از چین و KDD با مدیریت خانم مستوفی به عنوان پیمانکار اجرای طرح می‌باشند. به لحاظ تکنولوژی آنچه در اینجا پیش‌بینی شده کوره ذوب از شرکت TENOVA ایتالیا و ریخته‌گری مداوم با طرح SMS دماگ می‌باشد و این واحد با دارا بودن کوره ۱۴۰ تنی سالانه قادر به تولید حدودا یک میلیون تن شمش فولادی است.

پیشرفت پروژه تاکنون ۸۳ درصد بوده و با توجه به کارهای باقیمانده که عمدتا وقت‌گیر و کم‌حجم هستند، امیدواریم تا پایان برنامه‌ای که در دست داریم بتوانیم پروژه را راه‌اندازی کنیم. موضوعی که در منطقه به عنوان زیر بنا باعث نگرانی شده بحث تامین آب و برق پروژه است.

حامیان شما در اجرای این طرح چه کسانی بودند؟

در ابتدا جا دارد از جناب آقای مهندس علی اکبرمحرابیان وزیر صنایع و معادن که در مراحل مختلف از این طرح بازدید به‌عمل آورده و همواره حامی ما بوده و باعث سرعت در اجرای پروژه هستند و از مدیران سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) و سهامداران محترم شرکت نیز که از ابتدای این طرح همواره ما را حمایت کرده و باعث بهبود در اجرای آهن و فولاد ارفع شدند، تشکر می‌کنیم.

همچنین از استانداری و ادارات یزد که از ابتدای پروژه با ما ارتباط نزدیکی داشته و حمایتمان کردند و از جناب آقای مهندس مجید نامجو وزیر نیرو که خود شخصا پیگیر مشکل آب این پروژه بودند و از مدیران بانک صنعت و معدن به عنوان بانک کارگزار این پروژه و شریک ما برای تامین اعتبار که از اول پروژه همراه بوده و ما را همراهی کردند تشکر و قدردانی می‌شود.

میزان اشتغالزایی این طرح به‌طور مستقیم و غیرمستقیم چند نفر است؟

این پروژه برای ۹۸۰ نفر شغل به طور مستقیم ایجاد کرده و برای حدود ۴ هزار و ۵۰۰ نفر نیز به طور غیرمستقیم با راه‌اندازی آهن و فولاد ارفع اشتغالزایی ایجاد خواهد کرد. مسلما این پروژه پس از راه‌اندازی نه‌تنها تاثیر اقتصادی در استان یزد خواهد گذاشت، بلکه شهرهایی چون نایین و اردستان را هم در استان اصفهان بهره‌مند خواهد کرد.

با توجه به اولویت‌های آهن و فولاد ارفع در بومی‌سازی و بهینه‌سازی مصرف چگونه به این اولویت‌ها عمل کردید؟

با توجه به سابقه بومی‌سازی ۴۰ ساله صنعت فولاد در کشورمان مسلما به لحاظ تکنولوژی و تامین مواد واحد‌های پایین دستی و بالادستی و خدماتی، صنعت فولاد در حال حاضر بومی‌سازی شده و صد درصد خودکفا هستیم. اما بعضی از تجهیزات خاص که برای اولین بار در واحد‌های فولادی در حال نصب هستند و مواردی که باید از کشور‌های دیگر تامین شود نیز در دست بررسی است که با مهندسی معکوس امیدواریم بتوانیم کل نیاز تجهیزات واحد‌ها را در داخل تولید کرده و استفاده کنیم.

آیا آهن و فولاد ارفع مزیتی نسبت به سایر طرح‌ها دارد؟

بله از جمله مزایایی که طرح آهن و فولاد ارفع نسبت به سایر طرح‌ها دارد بحث تامین ماده اولیه و نزدیکی آن به کارخانه است و در نهایت نیز باعث صرفه‌جویی در هزینه حمل و نقل می‌شود. همچنین با توجه به اینکه کارخانجات نورد زیادی در کشور هستند و کمبود ماده اولیه در کشور داریم تولید سالانه یک میلیون تن شمش فولاد باعث کاهش آمار واردات در این حد و در نهایت جلوگیری از خروج ارز می‌شود.

با اجرای هدفمند سازی یارانه‌ها طرح آهن و فولاد ارفع به مشکل بر نخواهد خورد؟

با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها مطالعات برای بهینه‌سازی مصرف انرژی به خصوص در بخش سوخت کارخانه برای بهینه‌سازی در مصرف برق و گاز کارخانه در حال بررسی است. همچنین در واحد آهن و فولاد ارفع علاوه بر پرسنل جوان و تازه کار از پرسنل با تجربه و ماهر نیز استفاده شده تا با بهره‌گیری از تجربیات آنها نه تنها در پیشرفت پروژه، بلکه در ادامه کار و بهینه‌سازی نیز کارآمد باشیم.