علی جوان، مخترع و دانشمند ایرانی
علی جوان در دسامبر۱۹۶۰ نخستین لیزر گازی جهان را اختراع کرد که ترکیبی از دو گاز هلیوم و نئون است و به همین خاطر با نام لیزر هلیوم-نئون نامیده می‌شود. علی جوان در تهران در یک خانواده آذربایجانی اهل تبریز به دنیا آمد. او از سن ۵سالگی شیفته ریاضیات و بازی با اعداد بود. دوران دبیرستان را در دبیرستان البرز گذراند. وی تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه تهران به سرانجام رساند. سپس در سال۱۹۴۸ به ایالات متحده آمریکا رفت و تحصیلات خود را در مقطع دکترای فیزیک در دانشگاه کلمبیا ادامه داد. جوان به هنر و به‌ویژه به موسیقی هم عشق می‌ورزید و در کلاس‌های هنری دانشگاه کلمبیا شرکت می‌کرد. خودش گفته است موسیقی باخ جلوه‌ای از عالم ریاضی است.
جوان در سال۱۹۵۸ که عضو گروه تحقیقاتی آزمایشگاه بل بود، اصول لیزر گازی را پایه گذاشت.دو سال بعد، دقیقا در ساعت ۴:۲۰ بعدازظهر دوازدهم دسامبر سال۱۹۶۰ درحالی‌که برف سنگینی شروع به باریدن کرده بود، موفق شد لیزر گازی هلیوم- نئون را ابداع کند. نام دو تن از همکاران وی «ویلیام بنت» و «دونالد هریوت»بود. جوان فردای آن روز لیزر گازی را به وسیله فرستادن پیغامی تلفنی امتحان کرد و برای نخستین‌بار در تاریخ، یک مکالمه تلفنی به وسیله یک لیزر نوری انجام شد. تاریخ دقیق آن رویداد، ۱۳دسامبر سال۱۹۶۰ بود.
وی در سال ۱۹۶۱ با درجه دانشیاری به عضویت هیات علمی موسسه فناوری ماساچوست (MIT) درآمد و در سال۱۹۶۴ به‌عنوان استاد منصوب شد. نام علی جوان در کنار بزرگان فیزیک جهان همانند تئودور میمن، نیکولای باسوف، گوردون گولد، آرتور لئونارد شالو، رابرت دیک، سی کومار ان پاتل (لیزرشناس هندی)، احمد زویل (دانشمند مصری که جایزه نوبل شیمی را در سال ۱۹۹۹ برد)، دنیس گابور، (برنده نوبل فیزیک در سال۱۹۷۱)، نیکلاس بلومبرگن، چارلز هارد تاونز و الکساندر میخایلوویچ پروخورف در تاریخ علم ثبت شده است. این دانشمند بزرگ ۲۲شهریور۱۳۹۵ در تهران درگذشت.
