محصولات فوق مدرن در بازاری سنتی

مریم عسگری- گارانتی یکی از مهم‌ترین نیازهای کاربران امروزه دستگاه‌های دیجیتالی به شمار می‌رود و ایران یکی از معدود بازارهای جهان است که در آن گارانتی چندان اعتمادی در ذهن مشتریان نمی‌انگیزد. شرکت امرتات یکی از معدود شرکت‌های ایرانی است که نام آن ابتدا در بخش گارانتی و خدمات پس از فروش در بازار زیاد شنیده شده است. امرتات از دل شرکت پارس سونی که اینک اثری از آن نیست متولد شده و طی چهار سال اخیر تلاش‌های زیادی برای تشکیل یک واحد متمرکز ارائه خدمات پس از فروش انجام داده است.

اخیرا نیز دو برند جدید ایسر و لنوو هم به سبد محصولات این شرکت افزوده شده است. به همین منظور گفت‌وگویی با احسان بیات مدیرعامل این شرکت انجام داده‌ایم که می‌خوانید. امرتات از ابتدا به عنوان یک واحد ارائه دهنده خدمات پس از فروش فعالیت خود را آغاز کرد یا قبل از آن در بحث‌های فروش و واردات کالا هم فعال بود؟

ما در بخش واردات و فروش لپ‌تاپ فعالیت داشتیم .اما حرکتی که امرتات در کنار واردات و فروش شروع کرد بحث خدمات پس از فروش بود که شاید به نوعی خلاء این بحث در بازار ما بیشتر از سایر مباحث احساس می‌شد؛ زیرا در بحث گارانتی و خدمات پس از فروش در بازار داخلی شرکتی مطرح وجود نداشت، البته شرکت‌های کوچکی بودند که گارانتی ارائه می‌دادند، ولی اکثر این شرکت‌ها خدمات پس از فروش را تنها روی دستگاه‌هایی که خود عرضه می‌کردند ارائه می‌دادند و واحد خاصی که بخواهد به طور حرفه‌ای و تخصصی خدمات پس از فروش ارائه دهد

وجود نداشت.

یعنی درحال حاضر خدمات پس از فروشی که شما ارائه می‌دهید شامل همه کاربران می‌شود؟

ما در حال حاضر در موضوع گارانتی تنها دستگاه‌هایی که کارت گارانتی امرتات را دارند پذیرش می‌کنیم، ولی افرادی هم هستند که دستگاه آنها تحت گارانتی شرکت ما نبوده یا دستگاه‌شان قدیمی‌است و دچار مشکل شده و در صورتی که ظرفیت پذیرش داشته باشیم لپ‌تاپ این افراد را هم با دریافت هزینه پذیرش می‌کنیم. ضمن اینکه ما بحث تعویض دستگاه را داریم و اگر مشکل دستگاه ظرف مدت کوتاهی برطرف نشود یک دستگاه جایگزین به مشتری ارائه می‌شود تا مشکل دستگاه رفع شود.

در حال حاضر روی چه برندهایی کار می‌کنید؟

پنج برند شامل اسوس، ایسر و لنوو و برندهایی که قبل‌تر کار می‌کردیم مثل سونی و دل را در سبد کالاهای خود داریم و با گارانتی امرتات به فروش می‌رسانیم. در رابطه با سونی و دل ما علاوه بر اینکه دستگاه را عرضه می‌کنیم به یکسری از نمایندگی‌هایی که با آنها قرارداد داریم گارانتی هم ارائه می‌دهیم. یعنی به غیر از بحث تامین کالا، دستگاه‌هایی را که شرکت‌های دیگر هم وارد کرده‌اند و با ما قرارداد بسته‌اند را تحت پوشش گارانتی قرار می‌دهیم.

ظاهرا اخیرا نمایندگی رسمی‌خدمات پس از فروش را از شرکت اسوس اخذ کرده‌اید.

بله. ما نماینده رسمی‌خدمات پس از فروش اسوس در ایران هستیم و به کلیه نوت‌بوک‌های اسوس از هر جای دنیا که خریداری شده باشد خدمات پس از فروش ارائه می‌دهیم و بحث گارانتی لپ‌تاپ‌های این برند چندان ربطی به کارت گارانتی و... ندارد.

ایسر و لنوو را قبلا شرکت سازگار ارقام ارائه می‌داد چه موضوعی باعث شد که شما هم به جرگه واردکنندگان و ارائه‌دهندگان خدمات پس از فروش این دو برند بپیوندید؟

ما به دنبال گسترس سبد محصولاتمان بودیم و از طرفی من خود به شخصه فکر می‌کنم برندهای آسیای شرقی مثل اسوس، ایسر و لنوو آینده روشن‌تری نسبت به برندهای غربی مثل سونی دارند.البته خیلی‌ها فکر می‌کنند لپ‌تاپ‌های سونی ژاپنی است، ولی بیشتر لپ‌تاپ‌های این برند تحت نظارت آمریکا تولید می‌شود. من فکر می‌کنم برندهایی مثل سونی، دل، اچ پی و ... از لحاظ وضعیت بازار چندان آینده دار نخواهند بود .به خصوص سونی که در ایران جزو برندهای اول و دوم بود و الان در دنیا دارد رتبه‌اش را از دست می‌دهد.

در مورد گارانتی چطور؟ شما خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهید یا سازگار؟

ایسر و لنوو‌هایی که امرتات وارد می‌کند با گارانتی امرتات و نمونه‌هایی که سازگار وارد می‌کند با گارانتی سازگار به فروش می‌رسند، ولی قرار بر این شده که طی یکی، دوماه آینده لپ‌تاپ‌های این دو برند با گارانتی مشترک ارائه شوند و افرادی که لپ‌تاپ را از سازگار خریده‌اند از خدمات امرتات هم بتوانند استفاده کنند و افرادی هم که لپ تاپ را از امرتات خریده‌اند از سازگار هم خدمات بگیرند. یعنی در واقع هر دو گارانتی روی دستگاه‌ها ارائه می‌شود.

شما قطعات مورد نیاز اسوس را از خود کمپانی اسوس می‌گیرید. در مورد سایر برندها چطور؟

تامین قطعه برندهایی دیگر مثل سونی، دل و اچ پی سخت‌تر است و قطعات را باید با واسطه بگیریم که یا از دفاتر خودمان در خارج از کشور یا از طریق واسطه‌ها این قطعات را تامین می‌کنیم. ولی به هر حال از نظر زمانی و از نظر به روز بودن قطعات، تامین قطعات این برندها سخت‌تر از اسوس است.

در بازار لپ‌تاپ ایران با انواع و اقسام گارانتی‌ها روبه‌رو هستیم که این موضوع باعث بی‌اعتمادی خریداران شده، این طور نیست؟

حقیقت این است که هدف اول و اصلی ما تا سه چهار سال قبل در امرتات موضوع گارانتی بود و می‌توانم بگویم حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد دستگاه‌هایی که تا چند سال قبل در بازار فروخته می‌شد بدون گارانتی عرضه می‌شد یا با گارانتی‌های بین‌المللی فروخته می‌شد، ولی اتفاقی که الان افتاده این است که ۹۰ درصد خریداران لپ‌تاپ یا بیشتر حداقل گارانتی از فروشنده می‌خواهند. پس امرتات به این هدف که مشتری گارانتی ایرانی را بخواهد و آن را به رسمیت بشناسد رسیده است، اما قدم بعدی ما این است که مصرف‌کننده را به بلوغ لازم برسانیم که خود بتواند بین گارانتی‌ها و شرکت‌هایی که خدمات پس از فروش ارائه می‌دهند، تفاوت قایل شود.

شما زمانی وارد حوزه لپ‌تاپ شدید که میزان تقاضا برای این کالا زیاد نبود و حاشیه سود این کالا برای شما و سایرین زیاد بود. الان که عرضه‌کننده‌های لپ‌تاپ زیاد شده‌اند سهم شما از لحاظ عرضه در بازار در چه حد است؟

یکی از مشکلات بازار ایران این است که آمار و ارقامی‌که شرکت‌ها در مورد سهم خود از بازار می‌دهند چندان دقیق نیست، ولی آن چیزی که ما بر اساس نظرسنجی به دست آوردیم، از لحاظ بحث شناخت گارانتی ما در رده دو تا سه برند اول در بازار هستیم، ولی در مورد سهم بازار نمی‌شود آمار دقیق داد.

سود فروش لپ‌تاپ چقدر است؟

سود فروش در برندهای مختلف متفاوت است و همه برندها از یک حاشیه سود برخوردار نیستند، ولی در کل میانگین سودی که می‌شود برای این کالا از مبدا تا اینکه به دست مصرف‌کننده برسد در نظر گرفت بیشتر از ۱۰ درصد نیست. حالا شما فرض کنید که این وسط دو تا سه نفر واسطه هستند که معمولا سه تا چهار درصد واردکننده سود می‌برد و دو، سه تا چهار درصد هم فروشگاه.

در ایران ظاهرا فاکتورهای مختلفی به غیر از نوسانات ارزی هم روی قیمت لپ‌تاپ تاثیر دارد.

در شرایط فعلی روی برندهایی که متولی خاصی در بازار ندارد قیمت بازار را خود بازار مشخص می‌کند. لنوو، ایسر و اسوس متولی مشخص تری دارند. ولی در مورد برندهایی مثل سونی و دل شرکت خاصی وجود ندارد که قیمت را تعیین کند و خود بازار قیمت را تعیین می‌کند، چون واردکننده‌ها متنوع هستند و رقابت قیمتی هم وجود دارد. برخی مواقع به دلیل رکود حاکم بر بازار قیمت‌ها به پایین‌تر از قیمت خرید هم می‌رسد و در این بین هم افرادی هستند که کالاها را اعتباری خریده‌اند و باید به هر نحوی شده کالا را زیر قیمت بازار هم شده به فروش برسانند.

آیا این موضوع که تغییرات قیمت در مدل‌های مشابه لپ‌تاپ ناشی از تعویض برخی از قطعات سخت‌افزاری مانند رم، هارددیسک و... توسط فروشنده است صحت دارد؟

متاسفانه این موضوع صحت دارد. روی برخی برندها مثل سونی یا دل شاهد تغییر سی پی یو و رم هستیم؛ ولی اگر مشتری آگاه باشد می‌تواند مدل و شماره سریال دستگاه را در اینترنت چک کند و بفهمد لپ‌تاپی که خریده است از لحاظ سخت‌افزاری دستکاری شده است یا خیر.

برآوردی از ارزش ریالی یا دلاری فروش لپ‌تاپ در ایران دارید؟

گمرک آماری برحسب کیلوگرم می‌دهد که نشان‌دهنده حجم واردات لپ‌تاپ در سال است. به نظر من در حال حاضر ارزش بازار لپ‌تاپ در ایران سالانه چهار صد میلیون دلار است.

برخی اعتقاد دارند که روند توزیع محصولات تکنولوژیک ما مثل لپ‌تاپ بسیار سنتی و ابتدایی است و همین باعث مشکلات فراوانی برای مشتریان شده است؟

متاسفانه بازارIT ما به‌رغم اینکه اسمش بازار IT و دستگاه‌های HIGH TECH است تا حدود زیادی سنتی است. می‌توان گفت فرهنگ صنفی و بازارIT به اندازه خود IT در کشور رشد نکرده است، چرا که صنف IT جوان است و تجربه زیادی هم ندارد. عمر صنف IT بیشتر از ۱۵ سال نیست. از سال ۷۵ بازار سخت‌افزار کامپیوتر جدی شده است و در کنار صنف ماشین‌های اداری فعالیت خود را آغاز کرده است. پس یک بازار ۱۵ ساله مسلما خیلی بازار نویی است و افرادی هم که به عنوان فروشنده در این صنف کار می‌کنند افراد جوانی هستند که گاه برخی اصول اساسی را رعایت نمی‌کنند، بنابراین من هم موافق هستم که بازار IT ما سنتی است، البته تغییر و تحولاتی در شرف وقوع است. الان بحث خدمات پس از فروش خیلی قوی دارد پیگیری می‌شود و برخی از شرکت‌ها روی خدماتی که به مشتری ارائه می‌شود حساسیت دارند. همچنین تا سه چهار سال پیش، مهم‌ترین عاملی که یک فرد برای خرید نوت‌بوک به آن توجه می‌کرد پیشنهاد فروشنده بوده، ولی الان بیشترین عاملی که اثر دارد پیشنهاد دوستان و بعد بررسی‌های اینترنتی مشتری است و عامل سوم پیشنهاد فروشنده است که این نشان‌دهنده این است که مردم آگاه شدند و قبل از خرید، بررسی و تحقیق می‌کنند.

به نظر شما کلاهبرداری‌هایی که هر سال در بازار شاهد آن هستیم ریشه در همین ساختار سنتی بازار ندارد؟

بازار کامپیوتر ما سنتی است و ما هم متاسفانه زیرساخت‌های لازم را برای قوام تجارت خود نداریم. ما چیزی به نام بیمه در رابطه با اعتبارات یا اعتبارسنجی نداریم. این بزرگ‌ترین ضعفی است که بازار ما با آن روبه‌رو است. متاسفانه شرکت‌ها ناچارند به طور سلیقه‌ای اعتباری برای خود در نظر بگیرند. ضمن اینکه این مساله که بازار ما به جای پرداخت نقدی به سمت عرفی رفته است به این موضوع و مشکلات دامن زده است.