فرجام نیک طرح کهاب؟
بنا بر اظهارات فضل‌‌‌‌‌الله اکبری، قائم‌‌‌‌‌مقام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، جدیت لازم برای شتاب‌‌‌‌‌گیری روند اجرای طرح کهاب و افزایش مشارکت جایگاه‌داران به‌‌‌‌‌کار گرفته‌شده و هرگونه تخطی از اجرای آن، بی‌‌‌‌‌شک جریمه‌‌‌‌‌های سنگینی را در پی خواهد داشت. طرح کهاب در سال۸۷ و با دریافت مصوبه هیات‌دولت، نهادهایی چون وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت را به اجرای آن ملزم کرد، اما در این بین، رویارویی با شدیدترین تحریم‌ها و نوسان‌‌‌‌‌های نرخ ارز، مزید بر علت شد تا این طرح مانند بسیاری از طرح‌ها در دولت گذشته تا مدت‌‌‌‌‌ها مسکوت بماند.
به‌‌‌‌‌زعم اغلب متولیان امر، گره‌‌‌‌‌‌زدن اجرای طرح‌های ملی به تحریم‌ها بی‌‌‌‌‌شک منصفانه نیست و این موضوع درباره طرحی چون کهاب، به‌‌‌‌‌درستی صادق است، اما نکته حائزاهمیت که جز اهمال‌‌‌‌‌کاری در فرآیند اجرای آن را نمی‌توان متصور شد، اصلاح زیرساخت‌های موجود، تکیه بر توان سازندگان داخلی و حرکت به سمت بومی‌‌‌‌‌سازی، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌‌‌‌‌رسانی سریع و به‌‌‌‌‌موقع، همچنین تامین منابع مالی با استفاده از تسهیلات بانکی است که انتظار می‌رود با عزم و اراده راسخ دولت سیزدهم، فرجامی نیک برای همه ابعاد و اهداف این طرح بزرگ ملی رقم‌زده شود.
تجهیز ناوگان حمل سوخت
قائم‌‌‌‌‌مقام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران به وضع اجرای طرح ملی کهاب پرداخت و گفت: همه تلاشمان در مسیر کاهش تصدیگری دولت مورد تاکید قرارگرفت که طرح را در وهله نخست به شکل خاص تمرکززدایی کنیم، به این منظور دو استان کرمانشاه و زاهدان را به‌عنوان استان‌های پایلوت برای اجرای طرح کهاب انتخاب کردیم و به‌‌‌‌‌طور رسمی وارد مرحله اجرا شدیم، البته اجرای طرح کهاب تنها محدود به مجاری عرضه نیست و انبارهای نفت و نفتکش‌های حامل بنزین از مبادی به‌جایگاه‌‌‌‌‌ها را نیز شامل می‌شود، اما مطابق با برنامه‌‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌‌های تعیینشده، جایگاه‌‌‌‌‌ها ملاک‌عمل قرارگرفت.
اکبری افزود: به‌‌‌‌‌موازات اجرای طرح در جایگاه‌‌‌‌‌ها، قرارگیری تجهیزات کهاب در انبارهای نفت و نفتکش‌های جاده‌ای هم در دستور کار قرارگرفت، به‌‌‌‌‌طوری که هم‌اکنون حدود ۵۰درصد از ناوگان حمل سوخت مجهز به این طرح است و با توجه به واگذاری‌‌‌‌‌هایی که در این زمینه داریم، مقرر شد هر ناوگان جدیدی که وارد چرخه حمل‌ونقل می‌شود، ملزم به تجهیز طرح کهاب باشد، ضمن اینکه این ضوابط و مقررات برای جایگاه‌های تازه احداث نیز به اجرا درآمده است.
وی با اشاره به اینکه روزانه ۳هزار و ۸۰۰ محموله بنزین از انبارهای نفت به مبادی مصرف جابه‌‌‌‌‌جا می‌شود، گفت: این حجم از توزیع فرآورده این الزام را برای انبارهای نفت هم ایجاد می‌کند که در اجرای طرح کهاب مصمم باشند، اکنون بخشی از انبارهای نفتی که در محدوده شهری به‌ویژه کلانشهرها قرار دارند، مجهز به تجهیزات طرح کهاب هستند و مراحل پیمان‌‌‌‌‌سپاری در دیگر انبارهای دارای اولویت نیز در دست اقدام است.
به گفته قائم‌‌‌‌‌مقام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، طرح کهاب دارای سه مرحله است که هریک از مراحل یک و سه اجرایی شده و مرحله دوم نیز که به‌عنوان هزینه‌‌‌‌‌زاترین بخش اجرای طرح کهاب است، در همه‌جایگاه‌‌‌‌‌ها اجرا نشده‌است. ۴۰۰ باب از جایگاه‌های عرضه سوخت سال‌گذشته به طرح کهاب تجهیز شدند و طبق برنامه‌‌‌‌‌ریزی‌‌‌‌‌های اعمال‌‌‌‌‌شده، تا پایان امسال حدود‌هزار باب جایگاه و سال‌آینده نیز همین تعداد جایگاه به این طرح ملی مجهز می‌شوند.
تخصیص ۴۴۰میلیارد تومان بودجه
اکبری از دو مولفه تمرکززدایی و فرهنگ‌سازی به‌عنوان مهم‌ترین مبانی اجرای طرح کهاب یاد کرد و با اشاره به اینکه برنامه‌های شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران حول این دو محور متمرکز است، گفت: دستورالعملی تبیین شده مبنی‌بر اینکه اجرای طرح کهاب منوط به یک یا چند شهر و استان نباشد و تجهیزات به‌صورت پراکنده در اختیار همه شهرها و استان‌ها قرار گیرد، همچنین برای اجرا و پیاده‌‌‌‌‌سازی فرآیند تجهیز جایگاه‌‌‌‌‌ها، کارگروهی در تهران و دیگر استان‌ها تشکیل و تصمیم‌گیری‌‌‌‌‌ها و برنامه‌‌‌‌‌ها به‌‌‌‌‌طور مستمر طی جلسات ماهانه پیگیری می‌شود. وی اظهار امیدواری کرد: سعی‌‌‌‌‌مان بر این است که تا پایان سال۱۴۰۳ تمام جایگاه‌های عرضه سوخت به طرح کهاب مجهز باشند، از این رو انتظار داریم با همکاری جایگاه‌داران این مهم در موعد زمانی خود محقق شود.
بی‌‌‌‌‌شک، طرح کهاب نمونه موفق‌‌‌‌‌ترین طرح ملی است که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران به نحوه اجرای مطلوب آن اهتمام لازم را به خرج داده‌است، همچنین وقت و انرژی مضاعفی برای به‌ثمر نشستن این طرح از سوی همکارانم اختصاص‌داده شده‌است تا رضایتمندی لازم حاصل شود. هم‌اکنون انبار نفت شهرهای مشهد، اهواز، تبریز و اصفهان، کرج، همچنین شمال‌غرب تهران (کن) و بندرعباس از تجهیزات مربوط به طرح کهاب بهره‌مند هستند. اجرای این طرح در انبار نفت ری تا پایان امسال به بهره‌‌‌‌‌برداری می‌رسد و انبار نفت هرمزگان نیز با رفع اختلالات سیستمی انجام‌شده در آن به‌زودی در سرویس قرار می‌گیرد.
قائم‌‌‌‌‌مقام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی همچنین از تخصیص بودجه۴۴۰میلیارد‌تومانی برای اجرای طرح کهاب از سوی دولت در جایگاه‌های عرضه سوخت خبر داد و گفت: در سال‌های قبل روال کار بر این منوال بود که هر جایگاهی که به طرح کهاب مجهز می‌‌‌‌‌شد، رقمی معادل ۸۲ریال به ازای فروش هر لیتر بنزین بازپرداخت هزینه اجرای طرح دریافت می‌کرد که برای جایگاهی که روزانه ۱۰ تا ۱۵هزار لیتر فروش فرآورده دارد، بازگشت این رقم صرفه اقتصادی نداشت، از این‌‌‌‌‌‌رو شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران ملزم شد ظرف ۴۸ ماه به بازپرداخت هزینه اجرای طرح افزون بر عدم‌‌‌‌‌النفع ناشی از مدت زمانی‌که جایگاه برای تجهیز طرح کهاب تعطیل باشد (یک بازه زمانی ۱۵ تا ۳۰روزه بسته به تعداد نازل‌‌‌‌‌های جایگاه)، اقدام کند.
