پایان انتظار یک ساله
با تصمیم فدرال رزرو مبنی بر افزایش نرخ بهره، دقایقی بعد بانک‌های «ول فارگو»، «جی‌پی مورگان،» «چیس» و «یو اس بنکراپ» جزو اولین بانک‌هایی بودند که اعلام کردند نرخ بهره ممتاز را افزایش خواهند داد. این نرخ بهره برای وام‌های مصرف‌کنندگان مانند وام رهن خانه و برای وام‌گیرندگان ممتاز (کسانی که خوش‌حساب هستند) است. نرخ بهره ممتاز در بانک‌های «ولز» ،«جی‌پی مورگان» و « یو اس بنکراپ» از 25/ 3 درصد به 5/ 3 درصد خواهد رسید. به دنبال این حرکت، سیتی‌بنک هم حرکتی مشابه داشت و به نظر می‌رسد که بسیاری از بانک‌های دیگر نیز چنین اقدامی را در پیش بگیرند.

با وجود این و به‌رغم تمامی هیاهو‌ها پیرامون تصمیم فدرال رزرو (خبرنگاران و مسوولان فدرال رزرو برای یک سال در خصوص افزایش نرخ بهره صحبت می‌کردند) تاثیر آنی این سیاست بر جیب مصرف‌کنندگان مشهود نخواهد بود. جنت یلن، رئیس فدرال رزرو در این خصوص گفت: «این حرکت بسیار کوچکی خواهد بود و نرخ‌های استقراضی را تغییر خواهد داد. ولی افزایش نرخ بهره بلندمدت، نامحتمل است.» یلن افزود: «برای مثال، برخی وام‌های شرکتی به نرخ بهره ممتاز متصل هستند که محتمل است با نرخ بهره وجوه فدرال رزرو بالا رود.» وی تصریح کرد: «به عقیده من، نرخ بهره کارت‌های اعتباری با نرخ بهره کوتاه‌مدت مرتبط است و ممکن است افزایش یابد اما به آرامی. به یاد داشته باشید که اقدامات بانک مرکزی بسیار تدریجی هستند.» گرگ مک‌برابد، تحلیلگر ارشد مالی «بنکریت دات کام» در این خصوص می‌گوید: «تاثیر افزایش نرخ بهره ناچیز خواهد بود که متوجه آن نخواهید شد.» وی در ادامه افزود: «اما این موضوع آغاز یکسری اقدامات برای افزایش نرخ بهره خواهد بود.» اکنون چند جنبه از تاثیر این سیاست را بررسی خواهیم کرد.

وام‌های دانشجویی: اگر وام دانشجویی با نرخ ثابت دارید و از دولت فدرال بعد از سال 2006 دریافت کرده‌اید، تصمیم فدرال رزرو تاثیری نخواهد داشت. نرخ بهره وام شما ثابت خواهد ماند. اما اگر وامی با نرخ متغیر دارید، نرخ بهره وام شما نوسانی خواهد شد. تصمیم روز چهارشنبه فدرال رزرو مشخص نکرد که چه زمانی دوباره نرخ بهره افزایش خواهد یافت. دیوید کلاین مدیرعامل شرکت «کامن باند» در این خصوص توضیح داد: «اگر شما وام 10 ساله با نرخ متغیر داشته باشید وضعیت غیرشفاف‌تری نسبت به کسی که وام 2 ساله دارد، دارید.» وام رهن خانه: قوانین برای وام رهن خانه مانند وام دانشجویی است. اگر وام با نرخ بهره ثابت دارید نگران نباشید. اما اگر وام رهن با نرخ بهره تعدیل شده دارید، نرخ بهره وام شما افزایش خواهد یافت. مقامات «بنکریت» خاطرنشان کردند که وام رهن خانه با نرخ بهره تنها یک‌بار در سال تعدیل می‌شود. پس هر ماه با نوسان قیمت مسکن مواجه نخواهید بود. حساب‌های پس‌انداز:‌ «مک براید» برای مصرف‌کنندگانی که امیدوار بودند تا افزایش نرخ بهره فدرال، نرخ بهره حساب‌های پس‌انداز را بالا ببرد خبر بدی دارد. وی در این باره می‌گوید: «بسیاری از بانک‌ها با کوهی از سپرده‌ها و حاشیه سود کم در اثر نرخ بهره پایین روبه‌رو هستند. پس انگیزه بانک‌ها این است که نرخ بهره بالاتر را به وام‌ها تخصیص دهند تا به سپرده‌ها.»

کارت‌های اعتباری: «شان مک‌کوی» کارشناس کارت‌های اعتباری در این باره تاکید می‌کند: «انتظار می‌رود نرخ بهره کارت‌های اعتباری افزایش یابد اما تاثیر این افزایش ناچیز خواهد بود.» این کارشناس بر اساس تحقیقی می‌گوید: «به طور متوسط خانوار بدهکار آمریکایی، برای پرداخت بهره کارت اعتباری خود، 125 دلار در طول پنج سال آینده اضافه پرداخت می‌کنند. اما این مقدار بر وضعیت مالی آنها تاثیر اساسی نخواهد داشت.» وی در ادامه می‌افزاید: «همان‌گونه که نرخ بهره فدرال رزرو از صفر درصد افزایش یافته است، صادرکنندگان کارت‌های اعتباری هم، چنین کاری خواهند کرد. اما این تغییر یک شبه نخواهد بود و به مرور و به تدریج صورت خواهد گرفت.»

پورتفولیو: در کوتاه‌مدت حرکت فدرال رزرو خبر بدی است برای اوراق قرضه، خبر نه بد و نه خوب برای بورس و طبق نظر کارشناسان خبر خوبی برای کالاهای اساسی است. بر اساس گفته دکتر رابرت جانسون، رئیس خدمات مالی «امریکن کالج»: بازار اوراق قرضه این‌گونه خواهد بود که بر اساس افزایش نرخ بهره، قیمت اوراق قرضه کنونی کاهش خواهد یافت چرا که اوراق قرضه‌هایی که جدید منتشر می‌شوند، بازده بالاتری خواهند داشت. اما در بورس ابهامات زیادی وجود دارد. جانسون کتابی دارد به نام «سرمایه‌گذاری همراه با فدرال رزرو» که وی 48 سال بازار سهام را زیر نظر داشته است. او در این کتاب چنین نتیجه می‌گیرد که بازار سهام در دورانی که نرخ بهره کاهش می‌یابد، عملکرد بهتری دارد تا زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد. هرچند تصمیم فدرال رزرو تاثیر منفی روی بهای نفت داشته است. گواه این گفته آنکه در روز چهارشنبه هفته گذشته قیمت نفت خام 5 /4 درصد افت داشت. جانسون همچنین در کتاب خود نشان می‌دهد که بازار کالاهای اساسی در زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد بهتر از زمانی است که نرخ بهره کاهش می‌یابد و همچنین در شرایطی که نرخ بهره افزایش می‌یابد، هزینه‌های مصرفی خانوار افزایش می‌یابد.

مگی مک‌گراث
تحلیلگر فوربز