گروه‌بندی 19 گانه خدماتی‌ها برای دریافت ارز مبادله‌ای
گروه بازار پول - تازه‌ترین بخشنامه اعلام شده از سوی بانک مرکزی، گروه‌های جدیدی را مجاز به دریافت ارز مرکز مبادلات دانسته است. علاوه بر ارز دانشجویی، مسافری و درمانی که بخش عمده مصارف غیر‌تجاری را از مصارف جاری این مرکز به خود اختصاص می‌داد، 16 گروه دیگر نیز اضافه شده و در کل در این مرکز 19 نوع خدمت برای استفاده از ارز مبادله‌ای در نظر گرفته شده است.

از هزینه سوخت هواپیما گرفته تا هزینه چاپ آگهی در خارج از کشور و هزینه‌های چاپ مقالات کارشناسی و تاسیس دفاتر اینترنتی و دعاوی حقوقی و غیره مواردی است که بانک مرکزی در تلاش است تا با تامین ارز مورد نیاز آنها عملا صرافی‌ها را با کاهش تقاضای ارزی مواجه کرده و افت قیمت را در بازار آزاد ارز رقم بزند. در این ۱۹ گروه تقریبا به همه موارد خدماتی ارز ارائه می‌شود. بانک مرکزی به گفته کارشناسان و مقامات دولتی درصدد برداشتن تقاضا از بازار ارز غیر‌رسمی است. همان چیزی که وزیر اقتصاد از آن تعبیر به «بازار مکاره» کرده بود. بازاری که البته سخنگوی کانون صرافان آن را عهده دار بخش مهمی از وظایف نقل و انتقال ارز در شرایط تحریمی می‌داند و از اعلام آمادگی آن برای استفاده از ظرفیت‌های فراوان این بخش سخن می‌گوید.
به هر ترتیب یکسان‌سازی قیمت ارز بین مجاری رسمی و غیر‌رسمی اگر با افت تقاضا در بازار آزاد و تامین به موقع و به اندازه توسط مرکر مبادلات و بانک‌های عامل صورت پذیرد البته راهگشا است، اما آیا همه مراجعه‌کنندگان به این مرکز که 100 درصد مبالغ محموله‌های ثبت سفارش شده را پیشاپیش پرداخت کرده‌اند، از عملکرد آن راضی هستند که از این به بعد از بازار ارز آزاد صرف‌نظر کنند؟ پدرام سلطانی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در روز‌های اخیر با انتقاد از این که سازوکار تخصیص ارز در بانک‌های عامل روان نیست، اظهار کرد: در بسیاری از موارد از زمانی که واردکننده ریال به بانک تحویل می‌دهد تا زمانی که ارز به فروشنده می‌رسد یک ماه به طول می‌انجامد و این موضوع جریان واردات را کند می‌کند. ضمن اینکه اثرات این موضوع هزینه‌های پنهانی را به واردکننده تحمیل می‌کند که به بازار منتقل می‌شود. سلطانی با تاکید بر اینکه در مرکز مبادله ارزی هنوز گروه‌هایی که از ابتدا قرار بود ارز خود را در اختیار این اتاق قرار دهند مثل 14/5 درصد منابع شرکت ملی نفت و شرکت‌های پتروشیمی و دولتی وارد نشده‌اند، گفت: این شرکت‌ها دسترسی‌های بیشتری به حساب‌های خارج کشور دارند که خود این امر سرعت و سهولت بیشتری در کار به‌وجود می‌آورد. نایب رییس اتاق ایران با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد مرکز مبادلات به جای آنکه بخش‌های دولتی واردکننده ارز را درگیر کند به سمت بخش خصوصی فشار وارد کرده است، تصریح کرد: اگر هنوز شرکت‌های دولتی متقاعد نشده‌اند که وارد این مرکز شوند این ظلم است که آنها کنار گذاشته و فشار به بخش خصوصی وارد شود. وی ادامه داد: ارزی که برای واردکننده حواله می‌شود سه تا پنج درصد مبلغ آن توسط واسطه‌های انتقال ارز به عنوان کارمزد کسر می‌شود. این هزینه‌ای است که از قبل برای واردکننده تعریف نشده بود و واسطه‌های انتقال ارز این هزینه‌ها را از واردکننده دریافت می‌کنند. او با تاکید بر اینکه نرخ ارز مبادله‌ای با هزینه‌های تمام شده آن بیش از 2500 تومان است، خاطرنشان کرد: یک ماه خواب پول و هزینه فرصت آن به هزینه تمام شده واردکنندگان اضافه شده و همچنین 35 درصد تضامینی که به صورت نقدی توسط بانک بلوکه می‌شود از عوامل افزایش قیمت تمام شده نرخ ارز در مرکز مبادله ارزی است.
تداوم ثبات قیمت‌ها در بازار داخلی
در بازار داخلی اما همچنان قیمت سکه و دلار ثبات است. نوسان قیمت در این روزها به حداقل رسیده و با وجود برخی تقاضاها برای حواله و اسکناس قیمت از 2920 تومان برای اسکناس فراتر نمی‌رود. حواله دلار از مسیر امارات روز گذشته تا 2965 تومان هم فروخته شد. خریدار ارز در بازار کم نبود؛ اما تقاضایی برای سکه همانند دلار وجود نداشت. گفته می‌شود که بر اساس برنامه‌های جاری قیمت ارز در صرافی‌ها و مرکز مبادلات به زودی یکسان خواهد شد. خبری که البته بازار به راحتی نه قبول می‌کند نه زیر بار می‌رود. بر این اساس تنها راه آن تامین ارز سریع و کافی برای نیازهای بازار است.
در بازار‌های جهانی قیمت طلا تا مرز ۱۷۰۰ دلار کاهش یافت و دو بار تا ۱۷۰۷ دلار بالا رفت.
فهرست جدید گروه‌های 19گانه دریافت‌کننده‌ ارز مبادله‌ای
در همین حال طی بخشنامه‌ای در تاریخ سیزدهم آذرماه مصارف یا گروه‌های خدماتی که بانک‌ها مجازند ارز به نرخ مبادله‌ای از بانک مرکزی برای پوشش تقاضاهای آنها خریداری کنند از سوی بانک مرکزی ابلاغ شد.
به گزارش ایسنا، پیرو اطلاع‌رسانی‌های قبلی بانک مرکزی، ارز مسافرتی حداکثر 300 دلار یکبار در سال برای کلیه مقاصد به مسافران هوایی، زمینی، ریلی و دریایی، دانشجویان غیربورسیه (مقطع فوق‌لیسانس و بالاتر)، مامورین دولتی از جمله این خدمات هستند.
سخنگوی مرکز مبادلات ارزی کشور در این باره گفت: فرصت‌های مطالعاتی و هزینه‌های درمانی اعضای هیات علمی، انتقال ارز بابت حق عضویت و حق ثبت‌نام در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی و محافل علمی، هزینه چاپ مقالات علمی، هزینه شرکت در نمایشگاه‌های خارج از کشور و فروش یا انتقال حق‌الوکاله در رابطه با دعاوی حقوقی از دیگر گروه‌های خدماتی هستند. صمد کریمی در ادامه اظهار کرد: بابت اصل و سود سرمایه‌گذاری خارجی، کارمزد‌ها، هزینه دفاتر خارج از کشور، هزینه اجاره و اشتراک شبکه‌های اطلاعاتی (اینترنت و غیره)، هزینه برگزاری همایش‌های بین‌المللی و هزینه انجام آزمایش‌های علمی و فنی از دیگر خدمات و گروه‌هایی است که در این بخش نامه عنوان شده و به آنها ارز به نرخ مبادله‌ای اختصاص داده می‌شود.
همچنین، هزینه خرید امتیاز پخش فیلم و دریافت شبکه ماهواره‌ای (اینترنت) و...، هزینه‌های سوخت، هندلینگ، حقوق خدمه خارجی و حق بیمه شرکت‌های هواپیمایی ایرانی از موارد دیگری است که مطابق این بخشنامه تقاضای آنها به نرخ مبادله‌ای پاسخ داده می‌شود. کریمی در ادامه هزینه شرکت‌های بیمه‌ ایرانی، شرکت‌های منتخب برای اعزام زائرین به عمره مفرده و عتبات عالیات، بازپرداخت تسهیلات اعطایی از محل حساب ذخیره ارزی بانک توسعه تجارت، بانک جهانی و بانک توسعه اسلامی را از دیگر مصارف و خدماتی اعلام کرد که در این بخشنامه آورده شده است.
بانک ملت در مبادی خروجی به مسافران ارز می‌دهد
همچنین سخنگوی مرکز مبادلات ارزی کشور اعلام کرد: از بانک ملت خواسته‌ایم که باجه‌های خود را در مبادی خروجی کشور برای ارائه ارز به نرخ ارز مبادله‌ای به مسافران ارائه کند.
صمد کریمی در گفت‌وگو با «ایسنا»، با بیان این‌ مطلب افزود: اگر مسافران در این زمینه با مشکلاتی مواجه شدند می‌توانند موارد را به مرکز مبادلات عنوان کنند که آن را رفع کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که برخی مسافران عنوان می‌کنند که ظاهرا ارز به نرخ مبادله‌ای فقط به مسافرانی داده می‌شود که بلیت تهیه کرده باشند و اگر مسافری با خودروی شخصی خود از کشور خارج شود، نمی‌تواند از ارز به نرخ مبادله‌ای استفاده کند، گفت: تاکید قانونگذار بر مسافر خارجی است و فرقی نمی‌کند که مسافر از چه طریقی از کشور خارج شود و مسافرانی که با خودروی شخصی از کشور خارج می‌شوند در مبادی خروجی کشور احراز هویت شده و اطلاعاتشان ثبت می‌شود و با مهر ورود و خروجی که به پاسپورت زده می‌شود این ارز تعلق می‌گیرد.
وی ادامه داد: اگر مشکلاتی در این زمینه در مبادی ورودی و خروجی وجود داشته باشد ما آماده‌ایم که این مشکلات را با بانک ملت حل کنیم.
سخنگوی مرکز مبادلات ارزی تاکید کرد: بانک ملت به عنوان بانک عامل برای مسافران حداکثر 300 دلار یا معادل آن به سایر اسعار ارز به نرخ مبادله‌ای در نظر گرفته است و این ارز فقط یکبار در سال به هر شخص داده می‌شود.
قیمت دلار مبادلاتی کاهش یافت
قیمت انواع ارز در مرکز مبادلات ارزی در روز سه شنبه چهاردهم آذرماه اعلام شد.
بانک مرکزی قیمت انواع ارز در روز سه شنبه در مرکز مبادلات ارزی را اعلام کرد که براساس آن، قیمت دلار، روپیه هند، درهم امارات، لیر ترکیه و یوآن چین نسبت به روز گذشته کاهش و قیمت یورو و ین ژاپن افزایش یافته است.
برهمین اساس، قیمت دلار مبادلاتی دیروز 2457 تومان، یورو 3209 تومان، درهم 669 تومان و لیر ترکیه 1375 تومان نرخ‌گذاری شده است.
قیمت‌ها در بازار آزاد
روز گذشته قیمت‌ها تا ساعت 2 بعد از ظهر قدری نسبت به قیمت قبل از ظهر تعدیل شد. دلار در این ساعت 2915 تومان بر تابلو‌ها نقش بست. قیمت اولیه آن در بازار 2920 تومان بود. یورو دیروز 3870 تومان و پوند انگلیس 4720 تومان معامله شد. در بازار سکه هر سکه تمام بهار آزادی یک میلیون و 180 هزار تومان فروخته شد. سکه طرح قدیم نیز در همین سطح فروخته شد. نیم سکه با 5 هزار تومان کاهش نسبت به قیمت دیروز به 590 هزار تومان رسید. ربع سکه، اما بدون تغییر 306 هزار تومان فروخته شد. در بازار دیروز هر گرم طلای 18 عیار بدون اجرت ساخت با تقریبا 500 تومان کاهش به 119 هزار و 470 تومان رسید.
طلا در بازارهای جهانی
روز گذشته انتشار خبری در مورد بحث جنجالی بودجه و مالیات‌ها در آمریکا قیمت طلا را به سقوط واداشت. قیمت طلا به طور لحظه‌ای به زیر 1700 دلار نیز سقوط کرد، اما این کاهش دوام نداشت و دوباره تا 1707 دلار افزایش یافت. تا غروب اما طلا با افت بیشتر به 1692 دلار رسید. انتشار اخباری مبنی بر به بن‌بست رسیدن مذاکرات میان جمهوری خواهان و دولت اوباما برای توافق بر سر مالیات‌ها و افزایش سقف بدهی‌ها، فشار زیادی بر قیمت کالاها وارد کرد. قانون‌گذاران آمریکا در تلاشند تا افزایش 600 میلیارد دلاری درآمد دولت اوباما از محل افزایش مالیات‌ها به ویژه از ثروتمندان و کاهش هزینه‌ها را به انحراف بکشند. دولت آمریکا سعی دارد تا کسری بودجه 2/2 تریلیون دلاری را از چنین راه‌هایی تعدیل کند. در صورتی که این مذاکرات به بن بست واقعی و نهایی برسد قیمت طلا و سایر کالاها به شدت کاهش خواهد یافت.
همچنین در چین نیز اتفاق تازه‌ای رخ داده است. بین دو بانک چینی قرارداد فروش منعقد شده و ۴۴۰۴ کیلوگرم بین این دو بانک رد و بدل شد. این قرارداد که به پلت فرم فروش بین بانکی طلا تعبیر شده است، بین دو بانک ارتباطات و بانک صنعت و تجارت چین منعقد شد. قیمت هر اونس طلا در این معاملات ۱۷۰۱ دلار بود. قیمت طلا برای دومین روز متوالی در آستانه این معامله افت کرده بود. این اتفاق نیز قیمت طلا را بیشتر به کاهش واداشت.