گروه ترجمه: پس از گذشت دو سال از اعلام تصمیم کشورهای نوظهور عضو گروه بریکس مبنی بر تشکیل بانک توسعه جدید، دیروز یک مقام آفریقای جنوبی اعلام کرد که تا پیش از پایان سال میلادی جاری (دی‌ماه) این بانک عملیاتی خواهد شد. وزیر دارایی آفریقای جنوبی در بیانیه‌ای که به مناسبت انتصاب معاون این بانک ایراد کرد، گفت: «انتظار می‌رود بانک توسعه جدید تا پایان سال ۲۰۱۵ عملیاتی شود.» تحلیلگران از این بانک به عنوان جایگزینی برای بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول یاد می‌کنند که کشورهای عضو گروه بریکس را از این دو نهاد بین‌المللی بی‌نیاز خواهد ساخت.

در این مراسم لسلی ماسدروپ، فعال حوزه بانک از آفریقای جنوبی به عنوان معاون بانک بریکس معرفی شد. او مدیر بخش فعالیت‌های آفریقای جنوبی بانک آمریکایی مریل لینچ است، رییس بانک توسعه جدید نیز که پیش از این انتخاب شده بود یک فعال حوزه بانک با ملیت هندی به نام کاماث است.

کشورهای عضو بریکس (شامل برزیل، روسیه، هندوستان، چین و آفریقای جنوبی) که ۴۰ درصد از جمعیت کل جهان را در خود جای داده و یک‌چهارم از کل اقتصاد جهان را به خود اختصاص داده‌اند، در سال ۲۰۱۳ تصمیم گرفتند که یک بانک مختص این گروه تاسیس کنند تا در پروژه‌های زیرساختی موردنیاز برای کم شدن فاصله آنها با جهان صنعتی، از وام‌های این بانک استفاده کنند. انتظار می‌رود سرمایه این بانک که مقر اصلی آن در شانگهای چین واقع خواهد بود، بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار شود.

نخستین اجلاس هیات‌مدیره این بانک در شهر «اوفا» واقع در کشور روسیه در تاریخ ۷ ژوئیه (۱۶ تیر) برپا خواهد شد. تاسیس بانک توسعه بریکس گام مهمی برای تحقق اهداف این اتحادیه در زمینه شکل‌دهی به اقتصاد جهانی و توسعه همکاری‌های چندجانبه محسوب می‌شود.

بریکس قصد دارد با ایجاد نهادهای مالی و اقتصادی به‌تدریج زمینه شکل‌گیری نظام مالی و اقتصادی بین‌المللی جدیدی را فراهم آورد و تاسیس بانک توسعه بریکس نیز در همین راستا صورت گرفته است.

فروردین‌ماه امسال بود که آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه خواستار آغاز به کار هر چه زودتر این بانک شده بود و گفته بود بانک بریکس باید پیش ازنشست ژوئیه ۲۰۱۵ سران این گروه آغاز به کار کند. رهبران بریکس در نشستی در ژوئن ۲۰۱۴ در برزیل برای ایجاد بانک توسعه توافق کردند. درخواست روسیه برای آغاز زودهنگام فعالیت بانک توسعه بریکس در واقع حاکی از تلاش مسکو برای نمایش عزم این گروه بین‌المللی برای اجرای هرچه سریعتر تغییرات مورد‌نظر آنها در ساختار مالی و اقتصادی جهان است.

آرویند سوبرامانیان، تحلیلگر ارشد موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون می‌گوید، این ابتکارات ناشی از ناامیدی این کشورها از مشارکت در حکمرانی جهان به‌خصوص بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول است.

با توجه به اینکه اشتیاق سرمایه‌گذاران خارجی به سرمایه‌گذاری کاهش یافته است و دولت‌های عضو بر موضوعات داخلی خود همچون انتخابات در برزیل، بحران اوکراین و طرح‌های مربوط به اتخاذ سیاست اقتصادی جدید در هند متمرکز شده‌اند، این اقدامات به اندازه کافی بزرگ نیستند تا بتوانند موجب افزایش رشد اقتصادی یا برقراری همبستگی بین کشورهای عضو این گروه شوند.

کوین گالاگر،استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بوستون می‌گوید: این بانک توسعه جدید بر وام‌گیرندگان الزامات سیاسی اعمال نخواهد کرد و به پاسخگویی به نیازهای زیرساخت‌های مالی کمک خواهد کرد. گروه بریکس همچنین می‌تواند از این بانک به‌عنوان ابزاری برای تحت‌فشار قرار دادن کشورهای توسعه‌یافته، به‌ویژه آمریکا، استفاده کند تا درجهت منصفانه‌تر کردن موسسات مالی جهانی اقدام کنند.

این بانک درنهایت عضویت کشورهای غیرعضو بریکس را می‌پذیرد و با برنامه‌های بانک توسعه زیرساخت‌های آسیا هماهنگ خواهد شد.