غلامحسین دوانی

بخش نخست

صدور دستورالعمل حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده و رهنمودهای تلویحی جامعه حسابداران رسمی ایران مبنی بر عدم اجرای حسابرسی توسط حسابداران رسمی و همچنین بازنگری در دستورالعمل حسابرسی مالیاتی موضوع ماده (۲۷۲) و الحاق و افزایش موادی یک‌سویه در جهت تامین نظر ادارات مالیاتی، متضمن افزایش مسوولیت‌های بی‌رویه حسابرسان مالیاتی است، انتظار می‌رود سرانجام چنین اقداماتی کناره‌گیری حسابرسان از حوزه مالیاتی و در نهایت مسکوت یا لغو ماده (۲۷۲) خواهد شد.

قضیه چیست؟

ماده ۱۳۱ اصلاحی در لایحه پیشنهادی دولت جهت اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم شامل سه تبصره در جلسه یکصد و هفتاد و دو مجلس ششم شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفت که به موجب تبصره (۲) آن «وظایف و اختیارات و مسوولیت‌های ادارات امور مالیاتی و حسابداران رسمی و مودیان در خصوص گزارش حسابداران رسمی و موارد رفع ایراد نسبت به این گزارش‌ها و رسیدگی به تخلفات احتمالی حسابداران رسمی به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب قانون برسد».

این تبصره از لایحه پیشنهادی حذف شد و ماده ۲۷۲ ق.م.م به شکل فعلی نهایی شد.

همانطور که ملاحظه می‌شود در تصویب ماده ۲۷۲ ق.م.م حتی از همه ظرفیت‌های موجود در تبیین مواد ۴، ۵ و ۶ آیین‌نامه اجرایی تبصره ۴ قانون استفاده از خدمات حسابداران رسمی نیز استفاده شده است و با حذف تبصره ۲ پیشنهادی فوق سازمان امور مالیاتی از همان فردای تصویب اصلاحیه مورخ ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ درصدد برآمد که حاکمیت خود را در تنظیم نمونه گزارش حسابرسی و ابلاغ دستورالعمل حسابرسی مالیاتی به شماره ۳۸۰۲۷/۳۶۶۵-۲۱۱ به تاریخ ۱۸/۶/۱۳۸۱ و بخشنامه‌های متعدد دیگر استناد به مفاد مواد ۴، ۵ و ۶ آیین‌نامه یاد شده اخیر در قالب اعمال نظارت و همچنین الزام سازمان حسابرسی و جامعه حسابداران، به پاسخگویی به اداره‌های امور مالیاتی جبران کند.