گاهشمار
پایان سلطنت قاجارها
نمایندگان در همین جلسه سردار سپه، ژنرال رضاخان پهلوی را با لقب «والاحضرت اقدس» به عنوان رییس موقت کشور تعیین کردند و کار اصلاح قانون اساسی و تعیین تکلیف قطعی ریاست کشور را برعهده مجلس موسسان قرار دادند.
در جلسه مجلس شورای ملی، دکتر مصدق نماینده تهران با دادن سمت ریاست موقت کشور به سردار سپه (رضاخان پهلوی) به دلیل داشتن سابقه قلدری کردن و بی‌اعتنایی به برخی از نظامات مخالفت کرده بود و اصولا سپردن چنین مقامی را در آن وضعیت (درجریان اصلاح و بازنگری قانون اساسی و احتمال اعمال نفوذ و فشار) به یک نظامی، به مصلحت ندانسته بود. با وجود این مخالفت، این طرح فوری فقط پنج رای مخالف داشت. قبلا هم دولت با بازگشت سلطان احمدشاه قاجار که در اروپا بود به وطن، مخالفت کرده بود. در آن روز میان مردم شایع کرده بودند که با خلع قاجاریه، نظام حکومتی ایران جمهوری و رییس کشور انتخابی خواهد شد. قبلا ژنرال رضاخان هم از جمهوری شدن ایران جانبداری کرده بود.در همین روز و اندکی پس از رای‌گیری در مجلس، این قضیه به سفارتخانه ها اعلام شد و بوذرجمهری شهردار وقت تهران تلفن‌های کاخ گلستان ( میدان ارگ ــ 15 خرداد) محل اقامت محمد حسن میرزا ولیعهد را قطع و پس از اخراج زنان احمدشاه و خانواده سلطنتی از آنجا، درها را مهر و موم کرد. بعدا شهربانی (پلیس تهران) درباریان را بازداشت و دولت با تامین پنج هزار تومان هزینه، محمد حسن میرزا را روانه اروپا کرد.
احمد شاه که در فرانسه بود پس از آگاه شدن از خلع قاجاریه؛ به عمل مجلس اعتراض کرد، ولی تا آن زمان بسیاری از دولت‌های اروپایی و سایر ملل دولت موقت تهران را به رسمیت شناخته بودند. برای احمدشاه و همراهانش راهی جز درخواست پناهندگی باقی نمانده بود و به این ترتیب، سلسله 130 ساله قاجاریه منقرض شد.
دولتی شدن مدارس عالی غیردولتی
یک سال پس از دولتی و مطلقا رایگان و یکنواخت شدن مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در ایران، انحلال مدارس غیردولتی وقت و به استخدام دولت درآمدن کارکنان آنها و خریداری شدن اموالشان؛ در سال ۱۳۵۴ مدارس تعلیمات عالی (دانشگاه‌ها) غیردولتی ایران نیز دولتی شدند و دانشجویان به شرط سپردن تعهد خدمت به کشور، نه تنها از پرداخت شهریه معاف شدند، بلکه امکان گرفتن کمک مالی بلاعوض دولتی هم به دست آوردند. پروانه مدارس عالی غیردولتی که تعداد آنها ۲۹ واحد بود هفتم آبان لغو شده بود. از آغاز سال تحصیلی ۵۳ ـ ۵۴ برنامه تغذیه رایگان دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی نیز به اجرا گذارده شده بود.
امر آموزش و پرورش رایگان در ایران در دهه 1970 در حقیقت تعمیم قانون تعلیمات اجباری و یکنواخت مصوب دهه 1940 (اوایل دهه 1320) بود که تا آن زمان تنها دانش‌آموزان تعلیمات عمومی (ابتدایی و بعدا راهنمایی) را شامل می‌شد. یک سال پیش از رایگان شدن آموزش و پرورش در ایران، دانشسراهای متعدد تربیت «مربی کودک» تاسیس شده بود تا آموزش پیش دبستانی هم غیردولتی و رایگان شود. برای اینکه امر آموزش رایگان در ایران به صورت دائمی درآید و تغییرناپذیر شود، موضوع به طور واضح و صریح به گونه‌ای که نیاز به شرح و تفسیر نداشته باشد، از سوی مصوبان قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصل 30 این قانون آورده شده است.
پیدایش مذهب پروتستان
در روزهای آخر اکتبر سال ۱۵۱۷ مارتین لوتر کشیش آلمانی و تحصیلکرده رشته الهیات ۹۵ مورد اعتراض خود به روش پاپ ها و کلیسای کاتولیک را روی کاغذ نوشت و آن را بر در ورودی کلیسای «کسل» در وینتربرگ آلمان چسبانید و با این عمل، سنگ بنای پروتستانیسم (اعتراضیون) گذارده شد. مهم‌ترین موارد این اعتراض‌ها مربوط به بخشودن گناه از سوی کشیش‌ها پس از اعتراف فرد گناهکار در برابر آنان و در کلیسا، همچنین فروش بخشودگی گناهان از سوی کشیش‌های کاتولیک، تشریفات زائد کلیسایی و سلسله مراتب، اختیارات بیش از حد پاپ از جمله مصادره اموال و مجازات افراد و پافشاری در منع اصحاب کلیسا از ازدواج به شمار می‌رود.
با اینکه بعدا لوتر از سوی پاپ تکفیر شد، راه و روش او پیروان فراوان یافته و شمار پروتستان‌های جهان از ششصد میلیون تن متجاوز است. در بسیاری از کشورهای مسیحی از جمله ایالات متحده، پروتستان‌ها در اکثریت هستند.
ترور ایندیرا گاندی
روزهای پایانی اکتبر، شاهد ترور دو نخست وزیر به یک شکل توسط نظامیان محافظ بوده است: استیفن تیژا نخست وزیر مجارستان در سال 1918 و بانو ایندیراگاندی نخست وزیر هند درسال 1984.
بانو گاندی دختر نهرو چهار بار نخست‌وزیر هند بود. وی به دست دو تن از افراد گارد محافظ خود که از ناسیونالیست‌های سیک (پنجابی) بودند هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد. شوهر ایندیرا، فیروز گاندی، یکی از پارسیان هند بود. درپی انتشار خبر قتل بانو گاندی هواداران او در دهلی نو و چند شهر دیگر برضد تجزیه طلبی سیک‌ها دست به تظاهرات زدند و ضمن این تظاهرات توام با شورش، شمار نسبتا زیادی از پیروان فرقه سیک به دست تظاهرات‌کنندگان کشته شدند.
ارسال نظر