اهمیت راه‌آهن شلمچه- بصره از نگاه اکونومیست
این مرز آبی (شط‌العرب) همچنین نشان‌دهنده یک گسل فرهنگی میان جهان عرب و ایرانیان بوده است که برای هزاران سال منشأ درگیری بوده است. جای شگفتی نیست که وقتی قدرت‌های بزرگ در اوایل قرن بیستم خط راه‌آهنی را به مقصد عراق ساختند، ترجیح دادند که از کوه‌های توروس در ترکیه گذشته، از رود نیل در مصر و بیابان‌های سوریه عبور کنند تا اینکه هر مسیر ارتباطی با ایران را ایجاد کنند. هرچند دیگر این گونه پیش نخواهد رفت. امتداد به سوی همسایه شرقی سبب شده است که عراق قول بدهد که نسبت به پر کردن خلأ ۳۲ کیلومتری که راه‌آهن این کشور و ایران را از یکدیگر جدا می‌کند اقدام کرده و آن را تا سال ۲۰۲۵ میلادی تکمیل کند. در دوم سپتامبر، نخست‌وزیر عراق محمد السودانی با معاون اول جمهوری اسلامی ایران محمد مخبر در بصره دیدار کرده و سنگ بنای این بخش جدید خطوط ریلی را بنا نهادند.
مقامات بیان می‌کنند که ظرف ۱۸ ماه این شبکه خواهد توانست تا به ۳ میلیون نفر خدمات‌رسانی کند. با قرار گرفتن در میان مرز دو کشور، این خطوط ریلی دسترسی سریعی را به سایت‌های گردشگری مهم عراق، نظیر حرم‌های مقدس شیعیان یعنی کربلا و نجف به وجود خواهد آورد. این شبکه همچنین خواهد توانست با متصل کردن عراق به مسیر ابریشم که قوانین حزب بعث مانع آن بود، باعث تسهیل تجارت به سمت آسیای مرکزی و چین شود. ایرانیان نیز از این موضوع خوشحال هستند. دولت این کشور در حال گسترش خطوط حمل‌ونقل با هفت همسایه خود است تا بتواند تحریم‌ها و انزوای تحمیلی از سوی غرب را دور بزند. در ماه ژوئیه، خط راه‌آهن به افغانستان بازگشایی شد. خط دیگری نیز ایران را از طریق ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان به چین متصل می‌کند.
ایران همچنین در حال کار بر روی یک خط راه‌آهن ۱۶۴ کیلومتری در مرز خود با آذربایجان است که در صورت تکمیل آن، ایران می‌تواند به وسیله بندرعباس به عنوان پل ارتباطی روسیه با اقیانوس هند عمل کند. امتداد جدید به سوی عراق نیز تجارت دوجانبه را تسریع خواهد کرد؛ تجارتی که مسوولان ایرانی تخمین می‌زنند تا امسال به حجمی معادل ۱۲ میلیارد دلار برسد. در کنار این مورد، امتداد خطوط راه‌آهن به سوی عراق ایران را به بندر لاذقیه در سوریه پیوند خواهد زد؛ بندری در سواحل مدیترانه‌ای این کشور که ایران در آن قرارداد اجاره دارد. هرچند همه از این خبر خوشحال نیستند. اعراب می‌ترسند که راه‌آهن مذکور عراق را بیشتر به آغوش ایران سوق دهد.
کویت که از مدت‌ها قبل پیشنهاد پیوند راه‌آهن عراق به بنادر خویش را ارائه کرده است، احساس طرد شدن می‌کند. سعودی‌ها نیز که خط نزدیک به مرزهای عراق احداث کرده و در انتظارند تا طرف عراقی بخش مربوط به خود را تکمیل کند. بازرگانان عراقی نگران آن هستند که دولتشان توسعه بندر خود در فاو را متوقف کند و از بنادر ایرانی به جای آن استفاده کند. عامر عبدل جابر اسماعیل، وزیر پیشین حمل‌ونقل اعلام کرده است که «ما باید خطوط راه‌آهن خود را از بصره به ترکیه و اروپا بازگشایی کنیم.» وی افزوده است که در عوض برنامه‌ها و دستورات ایران و سوریه را اجرا می‌کنیم.
