اعتراض به دفاع رییس جمهور از وزرای پیشنهادی

نا رضایتی اصولگرایان تحول خواه به جلسه دیروز کشید

مرجان توحیدی - نمایندگانی که از رای اعتماد مجلس به وزیران پیشنهادی و به طور مشخص وزیر کشور ناراضی بودند، با سرمقاله دیروز روزنامه کیهان این مجوز را یافتند تا نسبت به اظهارات احمدی‌نژاد در خصوص موافقت مقام معظم رهبری با معرفی کردان به عنوان وزیر کشور در صحن و راهروهای مجلس واکنش نشان دهند. حسین شریعتمداری، مدیرمسوول روزنامه کیهان در ستون سرمقاله روز گذشته این روزنامه در مطلبی با عنوان «نازنینی تو ولی...؟!» اظهارات محمود احمدی‌نژاد را در روز رای‌گیری مجلس برای سه وزیر پیشنهادی مبنی بر موافقت مقام معظم رهبری برای وزیران پیشنهادی و تلاش برای رای‌آوری آنها را «غیر واقعی» و «تحریفی» خوانده بود.

این در حالی بود که شریعتمداری در سرمقاله پریروز خود شنیده‌ها درباره اظهار نظر مقام معظم رهبری را تقبیح کرده و وجود آنها را تلویحا تکذیب کرده بود. احمدی‌نژاد، اما در روز رای اعتماد و در دفاع از وزیران پیشنهادی خود این موضوع را مورد اشاره قرار داده و با بیان اینکه «گفته می‌شود، احمدی‌نژاد اصرار بر این سه گزینه داشته است و مقام معظم رهبری به علت این اصرار با این گزینه موافقت کرده‌اند»، گفته بود: «مگر رابطه ما با مقام معظم رهبری این‌گونه است؟ من خدمت آقا گفتم که می‌خواهم این سه نفر را معرفی کنم. ایشان فرمودند: چقدر شناخت دارید، ویژگی‌ها و سوابق را برای ایشان گفتم. ایشان نیز موافقت کردند و فرمودند بروید برای رای‌آوری آنها تلاش کنید.» اظهارات احمدی‌نژاد مبنی بر اینکه وی نظر موافق مقام معظم رهبری را درباره وزیران گرفته است، سبب شد تا شریعتمداری، نماینده مقام معظم رهبری در موسسه کیهان روز گذشته در ستون یادداشت روز خود دقیقا همین بخش از اظهارات احمدی‌نژاد را مورد توجه قرار داده و این‌گونه بنویسد:

متاسفانه و با عرض پوزش باید گفت این نقل قول با واقعیت انطباق ندارد. نگارنده از نظر آقا درباره دو تن از وزرای معرفی شده اطلاعی ندارد؛ ولی نظر ایشان درباره یکی از سه وزیر پیشنهادی با آنچه آقای احمدی‌نژاد - احتمالا از روی فراموشی یا بی‌دقتی - نقل کرده‌اند متفاوت است. مطابق اطلاع دقیق و موثق نگارنده، آقا درباره یکی از سه وزیر پیشنهادی نظر موافق نداده‌اند، بلکه فقط فرموده‌اند «مخالفتی ندارم».

وی ادامه می‌دهد: توضیح آنکه معمولا حضرت آقا در اینگونه موارد، سه نوع نظر می‌دهند. «موافقت»، «مخالفت» و یا «مخالفتی ندارم» و بدیهی است که این سه نوع نظر کاملا با یکدیگر متفاوت بوده و هر یک مفهوم خاص و جداگانه‌ای دارند. بنابراین نقل قول آقای احمدی‌نژاد که «آقا موافقت کردند و فرمودند بروید برای رای‌آوری آنها تلاش کنید»! کاملا غیرواقعی و مخدوش است؛ چرا که مفهوم «مخالفتی ندارم» با مفهوم «موافقم» تفاوت فراوان و تعیین‌کننده‌ای دارد چه رسد به اینکه فرموده باشند «بروید برای رای‌آوری آنها تلاش کنید»! بنابراین جای این گلایه جدی از آقای احمدی‌نژاد هست که چرا نظر آقا را به طور مخدوش و متاسفانه تحریف شده، نقل کرده‌اند؟! وی می‌افزاید: البته بعید نیست که آقا درباره دو وزیر دیگر نظر مساعدی داشته‌اند - و نگارنده نمی‌داند - اما درباره یکی از آنان که احتمالا نقل قول مخدوش رییس‌جمهور نیز برای رای‌آوری او بوده است، نظر آقا همان است که گفته شد. این نکته نیز گفتنی است که اگر نظر آقا همانگونه که بود - یعنی مخالفتی ندارم - نقل می‌شد، به یقین بسیاری از نمایندگان با شنیدن این نظر که مفهومی کاملا متفاوت با نقل آقای احمدی‌نژاد دارد، از رای دادن به وزیر مورد اشاره خودداری می‌ورزیدند!

شریعتمداری در گلایه دیگر خود نسبت به اظهارات احمدی‌نژاد، این نکته را که وی در توجیه وزیران مورد نظر خود و با تعریف آنچه در جلسه خصوصی بین رییس‌جمهور و مقام معظم رهبری گذشته توانسته است نظر مخالفان را به موافق تغییر دهد، مورد اشاره قرار داده و می‌نویسد: چرا ایشان برای رسیدن به یک خواسته سیاسی آن هم خواسته‌ای که این سوی و آن سوی آن تفاوت چندانی ندارد، از رهبر معظم انقلاب هزینه کرده‌اند؟ صرف نظر از اینکه نظر ایشان را هم مخدوش و غیرواقعی نقل کرده‌اند! چه کسی تاکنون دیده یا شنیده است که حضرت آقا در اموری از این دست دخالت کنند؟! مگر درباره وزرای کابینه آقای هاشمی یا آقای خاتمی رهبر معظم انقلاب نظر داده بودند یا مگر وزرای کابینه آقای احمدی‌نژاد با نظر آقا انتخاب شده‌اند؟! نهایت اینکه روسای محترم جمهور از ایشان نظری خواسته‌اند و پاسخ آن بزرگوار نیز یکی از سه «گزینه» پیش گفته بوده است. وی تاکید می‌کند: اگر اظهارنظر دیروز برخی از نمایندگان درباره مثلا مدرک تحصیلی جعلی یا قلابی فلان وزیر معرفی شده صحت داشته باشد - که ان‌شاءا... ندارد - آیا شایسته است از رهبر معظم انقلاب و قانونگراترین شخصیت نظام برای توجیه آن هزینه شود؟! کیهان در انتها می‌نویسد: از آنجا که نقل قول‌های غیرواقعی احمدی‌نژاد در کسب آرای وزیر مربوطه تاثیرگذار بوده است، قانونی بودن رای اعتماد قابل تردید است و به نظر می‌رسد که نیاز به رای‌گیری مجدد باشد.

سرمقاله دیروز کیهان، اما دستمایه‌ای شد تا نمایندگانی که البته باز هم در طیف احمد توکلی جای می‌گیرند، گلایه‌های خود را در خصوص وزیران رای اعتماد گرفته مجددا مطرح کنند. این ماجرا هم با نطق پیش از دستور نیره اخوان‌بی‌طرف، نماینده اصفهان کلید خورد و وی در پایان اظهاراتش نمایندگان را به بررسی و توجه در سرمقاله روزنامه کیهان دعوت کرد. پس از آن نمایندگانی که در روز رای اعتماد به عنوان مخالف با وزیران پیشنهادی و البته کشور صحبت کردند، انتقاد خود را نسبت به رای اعتماد مجلس در قالب تذکر آیین‌نامه‌ای به صورت تلویحی مطرح کرده و گلایه خود را نسبت به عملکرد هیات‌رییسه و لاریجانی ابراز کردند. عدم برگزاری جلسه غیرعلنی که تعدادی از نمایندگان تقاضای آن را در روز رای‌گیری مطرح کرده بودند که با مخالفت لاریجانی روبه‌رو شد، همچنین رای‌گیری همزمان نمایندگان برای سه وزیر که برخلاف آیین‌‌نامه است و قرعه‌کشی برای انتخاب نمایندگانی که می‌خواستند در جایگاه موافق و مخالف وزیران پیشنهادی صحبت کنند از جمله مواردی بود که الیاس نادران و علیرضا زاکانی در تذکر آیین‌نامه‌ای خود خطاب به حسن ابوترابی‌فرد که در غیاب لاریجانی ریاست جلسه را بر عهده داشت، مطرح کردند. به عبارت دیگر نمایندگانی که در روز رای اعتماد این فرصت را نیافتند تا نسبت به اظهارات احمدی‌نژاد و نیز نحوه رای اعتماد به وزیران واکنش نشان دهند، در غیاب لاریجانی که به قم سفر کرده بود، این فرصت را یافتند تا مخالفت‌‌‌های خود را با وزیران راه یافته به پاستور ادامه دهند و البته از نحوه اداره جلسه مربوط به رای اعتماد نیز گلایه و انتقاد کنند. به طوری که علیرضا زاکانی، یکی از مخالفان علی کردان در تذکری آیین‌نامه‌ای نسبت به نحوه اجرای آیین‌نامه توسط هیات‌رییسه در جلسه رای اعتماد و بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی انتقاد کرد و گفت: اگر این روال در مجلس رویه شود، سنگ روی سنگ بند نخواهد شد. زاکانی با بیان اینکه روز گذشته سه تخلف آشکار و عدول از مواد آیین‌نامه مشاهده شده، با استناد به ماده ۱۹۰ تصریح کرد: موافقان و مخالفان وزیران نباید براساس قرعه‌کشی صحبت می‌کردند که در اینجا اجتهادی صورت گرفت که فراتر از آیین‌نامه بوده است. این عضو فراکسیون اصولگرایان به تقاضای غیرعلنی کردن جلسه رای اعتماد اشاره کرد و مخالفت لاریجانی با این موضوع را مورد توجه قرار داد و گفت: امر بدیعی در حال صورت گرفتن است. آنجا که رییس حق دارد، آیین‌نامه نسبت به آن صراحت دارد، ماده ۱۸۱ و ۱۸۲ شاهد مثال بنده است که برای تشخیص رییس‌مجلس موضوعیت قائل است، اما در ماده ۱۰۳ برای تشکیل جلسه غیرعلنی تشخیص رییس مجلس موضوعیت ندارد. وی سوگند هیات‌رییسه را به اجرای آیین‌نامه مورد تاکید قرار داد که ابوترابی‌فرد در پاسخ به وی اظهار کرد: برداشتی که رییس‌مجلس در مورد تقاضای جلسه غیرعلنی داشتند، موردی بود که طبیعتا رییس جلسه باید براساس برداشت و تلقی که از آیین‌نامه دارند، عمل کنند و جناب لاریجانی بر همین اساس عمل کرده است. وی افزود: در ارتباط با قرعه‌کشی همان طوری که اشاره کردید ظاهر آیین‌نامه به ترتیب ثبت‌نام است، اما واقع امر این است که در مجلس هفتم هم شاهد بودیم که به واسطه کثرت متقاضیانی که ثبت‌نام می‌کنند برای موافقت و مخالفت، این لیست‌ها کاملا مخدوش می‌شد. ابوترابی گفت: چون دیدیم رعایت ترتیب دست‌نیافتنی است، ناچار رو به قرعه‌ آوردیم در این مورد هم براساس روال چنین کردیم.

تردید نادران نسبت به نتیجه آرا

از سوی دیگر، الیاس نادران، دیگر اصولگرایی که در طیف توکلی (اصولگرا یا تحول‌خواه) جای می‌گیرد، رای‌گیری همزمان مجلس برای سه وزیر را در تذکر آیین‌نامه‌ای خود مورد اشاره قرار داد و این مساله را شیوه بدعت‌آمیز در مجلس هشتم خوانده و گفت: در روز رای اعتماد همچنین انتسابی به وزارت اطلاعات داده شد که برآن اساس این وزارتخانه در خصوص صلاحیت کردان اعلام کرده که وی هیچ مساله‌ای ندارد؛ نمایندگان در جلسه رای اعتماد به طور مکرر به وزیر اطلاعات مراجعه کردند و با تکذیب اصل خبر روبه‌رو شدند.

نماینده تهران در مجلس اظهار کرد: متاسفانه برای اولین بار طی ۳۰ سال گذشته در مجلس هشتم از مقام معظم رهبری برای رای آوردن یا نیاوردن وزرای پیشنهادی هزینه و خلاف رویه و شان نظام و مجلس رفتار شد و براساس همین مستندات بود که نمایندگان رای دادند. نادران با ابراز تردید نسبت به رای‌گیری انجام شده در روز رای‌گیری، تصریح کرد: امروز صبح (چهارشنبه) برخی نمایندگان در گفت‌وگو با بنده، دلیل رای‌شان را مستندات اعلامی ازسوی مقام معظم رهبری و وزیر اطلاعات اعلام کردند؛ حال اگر استنادات درست نباشد نتیجه رای‌گیری چگونه باید کشف شود؟ نادران با استناد به بند ۵ و ۱۱ ماده ۲۳ آیین‌نامه داخلی اظهار کرد: «درجلسه رای اعتماد از تذکردهندگان به صورت مکرر شنیدیم که شب‌نامه‌ای توزیع شده است. بنده نیز نسبت به زمان، تعداد و منشا توزیع شب‌نامه‌ها سوال دارم؛ هیات رئیسه اعلام کند چه زمانی نتیجه بررسی‌هایش در این خصوص را اعلام می‌کند و فضای ساخته شده و مظلوم‌نمایی انجام شده به چه دلیل بوده است؟ محمدحسین ابوترابی‌فرد در واکنش به تذکر نادران در خصوص نحوه رای‌گیری گفت: «ظاهر آیین‌نامه ناظر بر رای‌گیری جداگانه است، اما رییس جلسه چه تشخیصی از آیین‌نامه داشت بنده در جریان نیستم.» رییس جلسه دیروز مجلس همچنین در خصوص سرمقاله حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان گفت: «نقل قول اعلام شده و نقد روزنامه کیهان، فعلا هر دو نقل قول است و هرگونه سخن در این رابطه مترتب به رسیدن یک نتیجه قطعی است؛ البته ممکن است سخن حقی هم در رای نمایندگان تاثیرگذار باشد، مانعی ندارد.»

آرای نمایندگان مخدوش نمی‌شود

تداوم انتقاد نمایندگان هوادار توکلی از رای اعتماد مجلس به وزیران پیشنهادی از جمله وزیر کشور یعنی علی‌کردان بیشتر مستند به اظهارات شریعتمداری در سرمقاله روزنامه کیهان بود که تاکید کرده بود، چرا رییس‌جمهوری از مقام معظم‌رهبری برای رای‌آوری وزیران هزینه کرده است.

به‌طوری که احمد توکلی درحاشیه جلسه علنی مجلس و در جمع خبرنگاران تاکید کرد که از مقاله امروز شریعتمداری در کیهان لذت بردم. درعین حال پس از آن‌که واکنش‌ها به رای اعتماد مجلس بازهم ادامه یافت، این بحث مطرح شد که مجلس اکنون در قبال این روند و اقدامی که رییس‌جمهور انجام داده است، چه خواهد کرد، اما این بار باز هم مجلس به دلیل سکوت قانونی و این که چنین بحثی در آیین‌نامه نیامده است، نمی‌تواند اقدام خاصی انجام دهد و همه نمایندگان تاکید کردند که رای‌گیری مجلس مخدوش نبوده است و نمی‌توان آرا را پس گرفت. همچنین دراین‌میان بحث شکایت از رییس‌جمهوری به کمیسیون اصل ۹۰ مطرح شد که البته نمایندگان تاکید کردند که‌چنین مساله‌ای باتوجه به موضوع خاصی که در مجلس پیش آمده، به‌دلیل اینکه مصداقی در آیین‌نامه ندارد، نمی‌توان اقدامی انجام داد. به‌گفته نمایندگان، وزیران رای‌اعتماد گرفته و کار خود را شروع کرده‌اند. بنابراین اقدام دیگری نمی‌توان انجام داد. دراین‌میان بحث سوال و استیضاح از وزیر کشور هم به‌دلیل این که دولت در روزهای پایانی عمر خود به‌سر می‌برد، به‌طور تلویحی رد شد. اگرچه علیرضا زاکانی از دیگر نمایندگان طیف اصولگرایان تحول‌خواه، در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد تاکید کرد که این جریان برای ما شفاف بود (بحث مربوط به کردان) سایر نمایندگان دنبال این هستند که این مباحث برای آنها هم شفاف شود. وی همچنین در مورد اینکه این پیگیری‌ها به سوال و استیضاح منتج خواهد شد یا خیر، گفت: ما از همه ظرفیت‌های قانونی استفاده می‌کنیم که بتوانیم حق مردم را استیفا کنیم و حق را سرجای خود بنشانیم. محمدرضا تابش، عضو فراکسیون اقلیت مجلس اما در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد تاکید کرد که چون وزرا از مجلس رای اعتماد گرفته‌اند، نمی‌توان کاری کرد و بحث استیضاح هم بعید به‌نظر می‌رسد که به نتیجه برسد. زاکانی اما در جمع خبرنگاران نیز با تاکید براینکه تعداد زیادی از نمایندگان آمده‌اند و قسم جلاله خورده‌اند که به‌دلیل اظهارات احمدی‌نژاد درباره مقام‌معظم‌رهبری به کردان رای موافق داده‌اند، گفت: نمایندگان عنوان می‌کردند اگر می‌دانستیم که این صحبت‌ها درست نیست، رای نمی‌دادیم. وی درباره صحت و سقم اطلاعاتی که درباره کردان در روز رای اعتماد مطرح شد، نیز با بیان این مطلب که ما پیگیری‌های خود را در این زمینه از طریق کمیسیون‌های تخصصی مجلس انجام خواهیم داد، گفت: موارد مدرکی آقای کردان را از طریق کمیسیون آموزش دنبال می‌کنیم. مجلس دستش بسته نیست و ساز و کار قانونی دارد. وی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری که پرسید آیا احتمال استیضاح وزیر کشور در مجلس هشتم وجود دارد، گفت: این بحث بعدی است، اما مجلس از همه‌ ساز‌و‌کارها استفاده می‌کند که استیفای حقوق صورت گیرد و در مسیر قانونی قدم برداریم؛ اما در کل هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید رای مجلس مخدوش بوده است. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با بیان اینکه امروز بسیاری از نمایندگان به ما مراجعه کرده‌اند و گفتند بر اساس نقل قولی که از طریق تریبون رسمی روز گذشته توسط رییس جمهور ذکر شد به وزیر رای دادیم، گفت: نمایندگان عنوان می‌کردند اگر می‌دانستیم که این صحبت‌ها درست نیست، رای نمی‌دادیم. در همین حال محمدتقی رهبر عضو کمیسیون فرهنگی نیز در جمع خبرنگاران پارلمانی با اشاره به مطلب روزنامه کیهان و اظهارات احمدی‌نژاد گفت: اگر کسی نقل‌قولی کند که معتبر نباشد، خیانت در امانت است. به گفته رهبر، خیانت در امانت، نسبت ناروا، اغوا و گول زدن مردم است.

شب‌نامه‌ها مظلوم‌نمایی بود

از سویی دیگر موضوع پخش شب‌نامه‌ها، بحثی بود که در جلسه روز گذشته مجددا مطرح شد و البته این بار از زاویه‌ای دیگر مورد بررسی قرار گرفت. برخی نمایندگان بر این عقیده بودند که پخش شب‌نامه‌ها در مجلس که عموما علیه کردان بوده، آن هم در روز رای‌گیری، نوعی مظلوم‌نمایی بوده است تا وجهه کردان بیش از پیش در نزد نمایندگان تطهیر شود؛ چرا که ابوترابی خود هم در پایان جلسه روز گذشته اعلام کرد که به آن معنایی که بحث شب‌نامه‌ها در جلسه ر ای اعتماد انعکاس یافت، شب‌نامه‌ای وجود نداشته است. وی افزود که در موضوع شب‌نامه، حدود ۲۰۰نفر از نمایندگان طی نامه‌ای عنوان کردند که چنین شب‌نامه‌ای در جانامه‌ای آنها نبوده است.

همچنین محمد دهقان نیز در حاشیه جلسه علنی روز گذشته به خبرنگاران موضوع شب‌نامه را نوعی مظلوم‌نمایی دانست و گفت:‌ یک فضای روانی در مجلس انجام شد که قبلا هم زمان معرفی وزرای پیشنهادی سابقه داشت.

وی این مسائل را از سوی موافقان وزرای پیشنهادی دانست و گفت: آنها با این کار می‌خواستند با یک مظلوم‌نمایی برای وزرا رای اعتماد بگیرند.

عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه بیش از ۱۸۰ نماینده در نامه‌ای به هیات رییسه اعلام کردند که شب‌نامه‌ای دریافت نکرده‌اند، افزود: برخی آقایان با اشاره به چنین شب‌نامه‌هایی برای وزرا مظلوم‌نمایی کردند و صدمه بزرگی به شان مجلس زدند.

به هر روی به گفته حسین فدایی، دیگر نماینده اصولگرای مجلس و از طیف توکلی به‌رغم آن که شکایت از احمدی‌نژاد یا پیگیری آرای نمایندگان ممکن نیست و به لحاظ آیین‌نامه‌ای شفاف و قانونی نیست، تعدادی از نمایندگان پیگیر این موضوع هستند و باید دید به چه نتایجی برسند. به هر روی از نظر فدایی نباید از اظهارات مقام معظم رهبری برای این مساله هزینه می‌شد.

پاسخ حامیان دولت به کیهان

از سوی دیگر حامیان رسانه‌ای دولت یادداشت روزنامه کیهان را بدون پاسخ نگذاشته و در سایت خود از این که شریعتمداری این‌گونه رییس‌جمهور را مورد عتاب قرار داده است، آن هم با توجه به سابقه کیهان به صورت تلویحی گلایه کرده‌اند. پایگاه خبری رجا در پاسخ خود نوشت: شریعتمداری کوچک‌ترین سند و مدرکی برای اثبات اظهارات خود مطرح نکرده است. در ادامه این پاسخ اما تاکید شده است که رییس‌جمهور در هیچ جا از کلمه موافقت رهبری استفاده نکرده که شریعتمداری به این جمله استناد کرده است. رجا همچنین با اشاره به انتقاد کیهان از هزینه کردن مقام ولایت نیز نوشته است: اولا آقای احمدی‌نژاد مستقلا و بدایتا فرمایش رهبری را به میان نیاورد و همان‌طور که خود آقای شریعتمداری هم در مقاله اشاره کرده‌اند، در جواب شبهات و شایعاتی که ظاهرا از توزیع شب‌نامه‌ها در مجلس ایجاد شده بود، بیانات ایشان را ذکر کرده است. لذا سوال دوم اینجا است که برای پاسخگویی به این شبهات و تکذیب شایعات، اصولا چه راهی وجود دارد، جز بیان نظر دقیق و صحیح رهبری!؟ و اگر برای شکستن فضای دروغ و فریب و پاسداری از کلام ولایت فقیه، نقل قول مستقیم ایشان را مطرح کنیم، اسم این می‌شود «هزینه کردن»؟! رجا با اشاره به اینکه شریعتمداری تاکید کرده که باید رای‌گیری مجدد انجام شود، می‌نویسد: یک معنای جمله این است که نویسنده از گرفتن رای اعتماد وزیر پیشنهادی دولت، خشنود نیست و لذا به همین دلیل اتهامات ناروایی را به رییس‌جمهور وارد کرده. معنای دیگر آن این است که نویسنده، ناآگاهانه و نادانسته خود را در جایگاه ابطال رای قانونی مجلس و نیاز به رای‌گیری مجدد آن می‌بیند. یعنی جایگاهی که قانون اساسی فقط برای شخص اول مملکت یعنی رهبری نظام، پیش‌بینی کرده است! رجا در نهایت می‌نویسد قضاوت با خوانندگان که کدام یک هزینه کردن از رهبری و جفای در حق اوست؛ پاسخ به شبهاتی که درصدد انعکاس وارونه نظر ایشان هستند؛ یا خود را در جایگاه سخنگوی رهبری پنداشتن و از این مصدر حکم صادر کردن...؟!