وزیر امور خارجه در دانشگاه تهران تشریح کرد
دستاورد توافق ژنو برای ایران
دنیای اقتصاد- دیپلمات ارشد ایران این روزها از یک‌سو، مشغول ملاقات‌های خارجی است و از سوی دیگر، سرگرم پاسخ دادن به سوالات و ابهامات، مذاکرات هستهای و بندهای توافق ژنو. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه که دیروز برای دومین بار در دانشگاه تهران حضور یافت، با بیان اینکه وظیفه‌مان این نیست که برای مردم هزینه درست کنیم، گفت: «دیپلماسی به معنای پیش بردن اهداف با کمترین هزینه است. » ظریف که در همایش هم‌اندیشی حوزه و دانشگاه حضور یافته بود، افزود: «در یک کشتی نشسته‌ایم و این کشتی جناحی نیست و ملی است و هر جایی از آن سوراخ شود، همه با هم در وضعیت مشابه قرار می‌گیریم.
دنیای اقتصاد- دیپلمات ارشد ایران این روزها از یک‌سو، مشغول ملاقات‌های خارجی است و از سوی دیگر، سرگرم پاسخ دادن به سوالات و ابهامات، مذاکرات هستهای و بندهای توافق ژنو. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه که دیروز برای دومین بار در دانشگاه تهران حضور یافت، با بیان اینکه وظیفه‌مان این نیست که برای مردم هزینه درست کنیم، گفت: «دیپلماسی به معنای پیش بردن اهداف با کمترین هزینه است.» ظریف که در همایش هم‌اندیشی حوزه و دانشگاه حضور یافته بود، افزود: «در یک کشتی نشسته‌ایم و این کشتی جناحی نیست و ملی است و هر جایی از آن سوراخ شود، همه با هم در وضعیت مشابه قرار می‌گیریم.»وزیر امورخارجه پیش از حضور در این همایش، شب گذشته در گفت و گوی ویژه خبری با شبکه ۲ سیما با تاکید بر حل و فصل موضوع هستهای ایران، افزود فضای بین‌المللی که برای ایران هراسی و توهم و وحشت از ایران ایجاد کردند، در حال از بین رفتن است.ظریف با اشاره به تحریم‌هایی که علیه ایران تصویب و اجرا شده است اضافه کرد: «تحریم‌ها یک ساختمان بود، اما بیش از آن فضا بود و خیلی از مسایل که برای ایران اتفاق می‌افتد از قاعده و قانون برخوردار نبود، مثل تحریم دارو و موادغذایی. فضایی ایجاد کرده بودند که الان آن فضا فروریخته است و سر و صداهایی که امروز کوهن، وزیر خزانه‌داری دولت آمریکا می‌کند به این خاطر است که ساختن این فضا بسیار مشکل بود.» ظریف در دانشگاه تهران تشریح کرد
دستاوردهای توافق ژنو برای ایران
وزیر امورخارجه همچنین با اشاره به تحریم‌های اخیر آمریکا گفت این اقدام بی‌اعتمادی می‌آورد اما نقض توافق نیست
گروه دیپلماسی- «ما نیازمند نقد هستیم اما به همدلی بیشتر نیاز داریم و همه باید بدانیم که در یک کشتی نشسته‌ایم و این کشتی جناحی نیست و ملی است و هر جایی از آن سوراخ شود همه با هم در وضعیت مشابه قرار می‌گیریم.»
این سخنان، بخشی از سخنرانی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در همایش مشترک مسوولان دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری و دبیران هم‌اندیشی استادان دانشگاه‌های کشور است که به مناسبت سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، در دانشگاه تهران برگزار شد. ظریف در این همایش با اشاره به این موضوع که مردم ایران دارای یک سابقه طولانی بی‌اعتمادی و نگرانی نسبت به نیات کشورهای غربی هستند، گفت: اکنون دوره‌ای است که باید با چشم باز حرکت کرد. وزیر خارجه ایران افزود: «باید بر پایه واقع‌بینی با اهداف مشخص پیش رویم. مردم ما در طول ۳۰ سال گذشته نشان دادند که تحریم‌ها و فشار کارساز نیست. نه اینکه تحریم فشار نیاورده است یا به عنوان دولت وظیفه نداریم این فشارها را از دوش مردم برداریم. ما مستخدم این مردم هستیم، وظیفه‌مان این نیست که برای مردم هزینه درست کنیم؛ دیپلماسی به معنای پیش بردن اهداف با کمترین هزینه است، وگر نه دیگر هنری نیست.» ظریف با اشاره به تنظیم برنامه اقدام مشترک، گفت ایران میداند با توجه به شرایط استراتژیک در منطقه، سلاح هستهای برای کشور امنیت ایجاد نمی‌کند. او درباره نگرانی برخی طرفها از توافق ژنو گفت: برخی‌ها از این روند نگرانند، چون فهمیده‌اند با حل و فصل موضوع هستهای ایران، فضای بین‌المللی که برای ایران هراسی و توهم و وحشت از توان ایران ایجاد کرده‌اند، از بین خواهد رفت. آنها در این فضا همه جنایات خود را توجیه می‌کنند.
ظریف همچنین با تاکید بر اینکه آمریکا و رژیم صهیونیستی قدر قدرت نیستند، گفت که اوباما در مرکز سابان در سخنرانی‌اش گفت که اگر می‌توانستم، نمی‌خواستم حتی یک پیچ و مهره هم در برنامه هستهای ایران باشد، پس آمریکا نمی‌خواهد ایران برنامه هستهای داشته باشد، البته که نمی‌خواهد؛ اما خودش با زبان خود می‌گوید که نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد.
پاسخ وزیر خارجه به انتقادها
پس از مذاکرات صورت گرفته در ژنو و همچنین سفرهایی که وزیر خارجه ایران به برخی کشورهای عربی منطقه داشت، برخی به انتقاد از او و مواضعش پرداختند. ظریف در دانشگاه تهران در این‌باره گفت: «ما نیازمند نقد هستیم اما به همدلی بیشتر نیاز داریم و همه باید بدانیم که در یک کشتی نشسته‌ایم و این کشتی جناحی نیست و ملی است و هر جایی از آن سوراخ شود، همه با هم در وضعیت مشابه قرار می‌گیریم.»
وزیر خارجه ایران، با اشاره به اتهاماتی که به او و تیم مذاکره‌کننده در مورد توافق ژنو وارد می‌شود، گفت: «من اعلام کرده‌ام تهمت و افترا را می‌شنوم اما مصالح ملی را فدای دفاع از خود نمی‌کنم.»
ظریف در ادامه با اشاره به سفرش به کویت و سوال یک خبرنگار از او درباره جزایر سه‌گانه، گفت: «من براساس موضع همیشگی ایران پاسخ دادم که ما آماده گفتوگو درباره سوء‌تفاهم‌های ناشی از اجرای قرارداد ۱۹۷۱ هستیم. این موضع ۲۲ ساله ما است و دوستان من را به وادادگی متهم کردند و از منافع ملی و تمامیت ارضی خرج کردند تا یک دعوای سیاسی را پیش ببرند. معتقدم اگر وزیر خارجه چنین حرفی زده بود باید می‌گفتند که چنین چیزی گفته نشده‌است نه اینکه وقتی وزیر در کشور عربی است و اتفاقا درست موضع نظام را گفته است بیاییم صحبت‌هایش را قلب کنیم و بگوییم وزیر خارجه‌مان وا داده است! آیا منفعت نظام در این است؟ یک نفر پیدا شود و به من جواب دهد؟ ما برای چه کسی داریم کار می‌کنیم؟»
بیشتر از سردار جعفری مذاکره کرده‌ام
ظریف در ادامه به پرسش استادان و حاضران در این همایش پاسخ داد. او در پاسخ به این پرسش که سردار لشکر، محمد‌علی جعفری در دانشگاه امام صادق گفت که چیز کمی به‌دست آوردیم و خیلی چیزها از دست دادیم، گفت: «نظر ایشان محترم است، البته من بیشتر مذاکره کرده‌ام و چنین اعتقادی ندارم. معتقدم آنچه به دست آورده‌ایم، قابل توجه بوده‌است.»
ظریف با اشاره به تحریم‌هایی که علیه ایران تصویب و اجرا شده است، گفت که تحریم‌ها یک ساختمان بود، اما بیش از آن فضا بود و خیلی از مسایل که برای ایران اتفاق می‌افتد از قاعده و قانون برخوردار نبود؛ مثل تحریم دارو و مواد غذایی. فضایی ایجاد کرده بودند که الان آن فضا فرو ریخته است و سر و صداهایی که امروز کوهن، وزیر خزانه‌داری دولت آمریکا می‌کند به این دلیل است که ساختن این فضا بسیار مشکل بود.
غنی‌سازی ۲۰ درصدی بازگشت‌پذیر است
وزیر خارجه ایران در ادامه با بیان اینکه ساختمان برنامه هستهای ایران حفظ شده، گفت: غنی‌سازی ۲۰ درصد با فاصله کمتر از ۲۴ ساعت قابل بازگشت است. ظریف افزود: «بسیاری از مطالبی که درباره متن توافق در داخل کشور گفته شده حرف صحیحی نبوده است. لذا توصیه می‌شود به جای توجه به تبلیغات، متن توافق‌نامه را بخوانند.» وزیر خارجه ایران، در پاسخ به این پرسش که آیا مقام معظم رهبری قبل از توافق ژنو در جریان مفاد آن بودند، گفت: «من قصد ندارم از مقام معظم رهبری خرج کنم. هر لحظه ایشان تصمیم‌گیری کنند مذاکرات متوقف می‌شود. ما ادعای‌مان این است که باید مطیع رهبری باشیم. اینکه رهبری خودشان تصمیم بگیرند درباره کلمات و عبارات دخالت کنند یا نه تصمیم حضرت ایشان است و بنده نه وارد این حوزه می‌شوم و نه اختیار آن را دارم و نه مصلحت می‌دانم. اما رهبری چارچوب‌های کلی تعیین می‌کند و مسوولیت مذاکره با من است. ایشان محبت کردند دیدگاه‌شان را مطرح کردند و نیز بزرگواری‌شان نسبت به من و تیم مذاکره‌کننده را مطرح کردند که بنده، شرمنده این بزرگواری و قدردان آن هستم اما بیش از این اجازه دهید وارد این مقوله نشوم چرا که معتقدم با تمام وجود ما باید خرج نظام و رهبری شویم.»
یکی از حاضران نیز این موضوع را مطرح کرد که ظریف بر اساس کدام جمله انگلیسی متن توافق، استنباط کرده که غنی‌سازی ایران به رسمیت شناخته شده است. او در این رابطه توضیح داد: «ترجمه متن فارسی عین متن انگلیسی است و در موادی ما احتیاط کردیم یک مقدار به ضرر خودمان ترجمه کردیم. همچنین حق غنی‌سازی و حقوق هستهای در معاهده ان.پی.تی به عنوان حقوق غیرانفکاک شناخته شده است. یعنی از نظر حقوقی این حق قابل شناسایی نیست و فقط باید به آن احترام بگذارند و اجرا شود. از دیگر سو در برنامه اقدام مشترک در دو جا گفته شده است که برنامه هستهای ایران شامل غنی‌سازی ادامه پیدا می‌کند و در کنارش تحریم‌ها برداشته می‌شود و این یعنی احترام به اجرای حق ما.»
او در پاسخ به اینکه چه تضمینی وجود دارد به مرحله نهایی برسیم؟ گفت که هیچ تضمینی وجود ندارد؛ ما خیالمان جمع است و دغدغه‌ای نداریم. در نهایت محمدجواد ظریف، در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه اوباما گفته است قبلا جلسات محرمانهای با ایرانی‌ها داشته‌ایم؛ آیا این جلسات با نظر رهبری بوده است؟ گفت: «اول اینکه اوباما چیزی را لو نداد. دوم اینکه آنچه مطرح بود در کنار ۱+۵ مذاکرات با آمریکایی‌ها بوده‌است و این را من و دیگران مخفی نکرده‌ایم. ما چیزی برای پنهان کردن نداریم. تماس تلفنی اخیر جان کری، وزیر خارجه ایالات‌متحده با من را چه کسی بیان کرد؟ خودم گفتم. باز هم تاکید می‌کنم که من از رهبری خرج نمی‌کنم، اما اگر رهبری نظری داشته باشند ما خود را ملزم به اطاعت از ایشان می‌دانیم و ایشان هم این نکته را هم در مورد من و هم در مورد آقای روحانی اشراف دارند.»
ظریف: گسترش لیست تحریمی بی‌اعتمادی می‌آورد
همچنین به گزارش «ایرنا»، محمدجواد ظریف روز سه‌شنبه، ۲۶ آذرماه، در گفتوگو با شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی با ارایه گزارش ۱۰۰ روزه و با اظهار اینکه بر اساس توافق ژنو اقدام‌های ایران و غرب باید «متوازن» باشد، گفت: «هر لحظه‌ای که احساس کنیم عهدشکنی وجود دارد، برنامه به شکلی تنظیم شده که می‌توانیم با یک فاصله ۲۴ ساعته و حتی کمتر به موضع اولیه بازگردیم.» وزیر خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرد که اضافه شدن چند فرد و شرکت به فهرست تحریم‌های آمریکا به معنای نقض تفاهم ژنو نیست، اما اعتماد را خدشه‌دار می‌کند. او در ادامه درباره اقدام تحریمی اخیر آمریکا علیه ایران گفت: «اضافه شدن اسامی و شرکت‌ها نقض تفاهم نیست، گرچه اصل تحریم اشتباه است، اما این اقدام‌ها اعتمادی را که نیازمند آن هستیم برای ورود به مرحله بعدی، خدشه‌دار می‌کند که در این مورد به صراحت به کاترین اشتون و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا تذکر داده‌ایم و آنها برای رسیدن به مرحله نهایی تعهد دارند.»
وزارت خزانه‌داری آمریکا، ۲۱ آذرماه ۱۴ شرکت و چهار فرد را به فهرست تحریم‌های ایران افزود که این اقدام انتقاد شدید طرف ایرانی را به همراه داشت. در همین زمینه، وزیر خارجه ایران در تماسی تلفنی با همتای آمریکایی خود مراتب نارضایتی تهران را به اطلاع او رساند. ظریف در این گفت‌و‌گوی تلویزیونی همچنین با اشاره به توافق ژنو افزود که غربی‌ها نگران تعهد ایران هستند و توضیح داد: «نگرانی غربی‌ها این است که تحریم‌‌هایشان با یک دستور لغو می‌شود، اما تعهدات جمهوری اسلامی نیازمند بازده زمانی است.» او با تاکید بر اینکه دولت و مردم ایران در راه خود جدی هستند، افزود: «دیدگاه ما به هیچ‌وجه بر‌هم زدن توافق‌ها نیست و اعتقاد داریم که می‌توان برنامه‌ها را پیش برد.»
او با این‌حال هشدار داد که اگر نقضی در توافق‌های انجام شده صورت بگیرد ایران می‌تواند مقابله به مثل کند. ظریف در ادامه گفت: «نمی‌خواهم حرفی بزنم که تحریک‌آمیز باشد، اما این یک واقعیت است که ساختار برنامه هستهای ایران دست‌نخورده و سایت‌های فردو، نطنز و آب سنگین اراک همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.»
او همچنین هدف از مذاکرات را حرکت گام به گام تا رسیدن به مرحله نهایی دانست.
عراقچی: مذاکرات ایران و ۵+۱ در روزهای آینده از سر گرفته می‌شود
در عین حال عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایرانی، روز سه‌شنبه در گفتوگو با یک روزنامه بلژیکی گفته است که مذاکرات ایران و ۶ قدرت جهانی در روزهای آینده از سر گرفته خواهد شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، عراقچی این سخنان را پس از دیدار با کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، که هیات مذاکره‌کننده ۵+۱ را نیز نمایندگی می‌کند، اظهار کرد. مذاکرات کارشناسی ایران و ۶ قدرت جهانی۲۲ آذرماه، پس از چهار روز بدون اعلام هیچ نتیجه‌ای پایان یافت و ایران گفت که پایان این مذاکرات به‌دلیل انجام مشورت با مراکز تصمیم‌گیری در تهران بوده است. عباس عراقچی روز سه‌شنبه گفت که خانم اشتون به او اطمینان خاطر داده است که قدرت‌های غربی متعهد به اجرای توافق موقت ژنو هستند و افزود: «بر اساس این توضیحات، ما تصمیم گرفتیم که مذاکرات کارشناسی در وین را ادامه دهیم.» او تاکید کرد که زمان دقیق این مذاکرات هنوز مشخص نشده، اما در روزهای آینده این گفتوگوها انجام خواهد شد. از دیگر سو عراقچی در توییتر خود نوشت که دولت آمریکا با کنگره و دوستانش در منطقه مشکل دارد و باید آنها را راضی کند، ولی حق ندارد مشکلاتش را به هزینه ایران حل کند.
ابراز خرسندی لاوروف از پیشرفت مثبت در روند موضوع هستهای ایران
از دیگر سو، به گزارش خبرگزاری مهر، سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه، در سخنرانی خود در مجلس دوما از پیشرفت مثبت در روند حل موضوع هستهای ایران و بحران سوریه ابراز خرسندی کرد. او همچنین افزود: «تلاش می‌کنیم در موضوع هستهای ایران به راه حل جامع‌تری برسیم که حقوق ایران و امنیت اسراییل را تضمین کند.»
رفع تحریم‌ها بر عهده اشتون است
در تحولی دیگر، رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفتوگو با خبرگزاری مهر درباره بیانیه اتحادیه اروپا با اشاره به بند آخر آن مبنی بر اینکه ایران باید تعلیقهایی که در برنامه اقدام مشترک پیش‌بینی شده را انجام داده و پس از راستی‌آزمایی آژانس بر اساس توصیه نماینده عالی (کاترین اشتون) اتحادیه اروپا تحریم‌هایی که مورد توافق قرار گرفته لغو خواهد کرد، گفت: «در اینجا هیچ صحبتی از غنی‌سازی نشده و توصیه رفع تحریم‌ها بر عهده خانم اشتون است.» او در پاسخ به این پرسش که آیا ایران نباید بر اساس توافق، ابتدا غنی‌سازی ۲۰ درصد را متوقف کند تا در صورت تایید آژانس و توصیه اشتون تحریم‌ها لغو شود و این موضوع با اینکه قرار است در یک روز مشخص اقدامات از سوی دو طرف صورت گیرد منافات ندارد؟ گفت: «قرار بر این است که یک روزی به عنوان آغاز اجرای اقدامات برنامه اقدام مشترک تعیین شود که تعیین آن روز در مذاکرات کارشناسی تیم ایرانی با ۱+۵ صورت خواهد گرفت.» نجفی در پاسخ به این پرسش که براساس این روند آیا بازرسان آژانس غیر از بازرسی‌هایی که بر اساس توافق شش‌بندی ایران و آژانس صورت می‌گیرد، بازرسی‌های دیگری نیز برای راستی‌آزمایی‌های توافق ژنو خواهند داشت، گفت: «بازرسان آژانس اکنون نیز در ایران حضور دارند و آژانس می‌تواند از همین بازرسان خود استفاده کند. بازرسان آژانس در نطنز حضور دارند و بعضی اقدامات لزومی ندارد.» نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به اینکه زمان بازدید بازرسان آژانس از معدن گچین را ایران تعیین می‌کند، گفت: «برای اعلام زمان بازدید ایران تا ۱۱ فوریه و حدود ۳ ماه زمان دارد.»
شروع مجدد مذاکرات کارشناسی
دو دیپلمات اروپایی اعلام کردند که گفتوگوها درباره اجرایی کردن توافق هستهای موقتی بین ایران و گروه ۱+۵ قرار است در چند روز آینده ازسر گرفته شود. روزنامه وال‌استریت ژورنال با اعلام این خبر گزارش داد مذاکرات درباره اجرای توافق موقتی حاصل شده در ژنو روز پنج‌شنبه به دنبال واکنش حاکی از اعتراض ایران به گسترش فهرست سیاه آمریکا علیه شرکت‌ها و افراد ایرانی ناتمام ماند. در ۴۸ ساعت گذشته مقامات غربی تلاش کردند که مذاکرات را مجددا آغاز کنند. همچنین یک منبع نزدیک به هیات مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد مذاکرات کارشناسی ایران و گروه ۱+۵ برای تعیین ساز و کار اجرایی توافق‌نامه ژنو امروز پنج‌شنبه از سر گرفته خواهد شد. این منبع نزدیک به هیات مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران در گفتوگو با خبرنگار سیاسی «ایرنا» گفت: مذاکرات هیات‌های کارشناسی ایران و ۱+۵ که هفته گذشته در پی اعمال تحریم آمریکا علیه ۱۹ فرد و شرکت ایرانی متوقف شده بود، از ساعت ۱۵ بعدازظهر پنج‌شنبه در ژنو از سر گرفته می‌شود.
تاکید نهاوندیان بر تلاش کشورهای اروپایی برای رفع تحریم‌ها
به گزارش «ایسنا»، روز چهارشنبه رییس شورای بین‌المللی صنایع سوئد با محمد نهاوندیان، رییس دفتر رییس‌جمهور دیدار و گفتوگو کرد. نهاوندیان در این دیدار با تاکید به بی‌تاثیر بودن و شکست تحریم‌های یکجانبه از سوی کشورهای استکباری علیه ایران و با بیان اینکه کشورهای اروپایی باید تمام مساعی خود را به‌منظور رفع تحریم‌های نابحق به‌کار بگیرند، گفت: «این تحریم‌ها نه تنها ایران، بلکه کشورهای اروپایی را متضرر کرده است، چراکه امروز صادرات ایران توسعه یافته و ما به پیشرفت‌ها و دستاوردهای بزرگی در زمینه‌های گوناگون علمی، فناوری و تکنولوژی‌های نو دست یافته‌ایم.» رییس شورای بین‌المللی صنایع سوئد نیز در این دیدار با تاکید بر ضرورت توسعه همکاری‌ها و روابط میان ایران و سوئد، گفت ما نه تنها تحریم‌ها برای بخش خصوصی را درست نمی‌دانیم، بلکه معتقدیم که هیچ اقدامی بهتر از تجارت آزاد نمی‌تواند به توسعه و پیشرفت کشورها کمک کند.
ارسال نظر