مدیر عامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت در گفت‌وگو با«دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد
اینجا پولی نیست که ایرانخودرو از ما طلب می‌کند
حمیدرضا بهداد
بخش اول
نمی‌دانم باید بپرسم مشکل سازمان بهینه‌سازی با ایرانخودرو یا مشکل ایرانخودرو با این سازمان چیست؟ شما بگویید طرح کدام یک از این دو پرسش صحیح است؟
میان سازمان بهینه‌سازی و ایرانخودرو اصلا چنین بحث‌هایی مطرح نبوده و ما هیچ مشکلی با آنها نداریم
البته آقایان اخیرا بحث‌هایی را مطرح کرده‌اند که در‌حال‌حاضر دیگر به حوزه کاری سازمان مربوط نمی‌شود.
عکس:حمید جانی‌پور
حمیدرضا بهداد
بخش اول
نمی‌دانم باید بپرسم مشکل سازمان بهینه‌سازی با ایرانخودرو یا مشکل ایرانخودرو با این سازمان چیست؟ شما بگویید طرح کدام یک از این دو پرسش صحیح است؟
میان سازمان بهینه‌سازی و ایرانخودرو اصلا چنین بحث‌هایی مطرح نبوده و ما هیچ مشکلی با آنها نداریم
البته آقایان اخیرا بحث‌هایی را مطرح کرده‌اند که در‌حال‌حاضر دیگر به حوزه کاری سازمان مربوط نمی‌شود. اینکه ایران‌خودرویی‌ها می‌گویند سازمان بهینه‌سازی به آنها بدهکار است در حوزه کاری شما نیست؟
به هیچ‌وجه! ما بدهی به ایرانخودرو نداریم.
اما مسوولان ایرانخودرو می‌گویند سازمان بهینه‌سازی چندین میلیارد بابت دوگانه‌سوز کردن خودروها به این شرکت بدهکار است!
عرض کردم ما بدهکار آنها نیستیم. ممکن است آنها طلبکار باشند؛ ولی طرف آنها سازمان بهینه‌سازی نیست اشتباه آقایان اینجاست که به دنبال وصول طلبشان از منبع معین شده نمی‌روند.
مگر منبع وصول این طلب، سازمان بهینه‌سازی نیست؟
خیر! از تاریخ ۸/۹/۸۶ تمام اختیارات و مسوولیت‌های دوگانه‌سوز کردن خودروها به شرکت گاز خودرو که زیرمجموعه شرکت ملی گاز به حساب می‌آید، منتقل شده و سازمان بهینه‌سازی دیگر مجری این امر نیست.
پس حرف حساب ایران‌خودرویی‌ها چیست؟
نمی‌دانم باید از خودشان پرسید.
شاید از این انتقال که شما گفتید بی‌خبرند؟
اتفاقا به طور کامل در جریان این انتقال اختیارات و مسوولیت‌های سازمان به شرکت گاز خودرو قرار دارند و حتی مبالغی را نیز از این شرکت بابت طلبشان دریافت کرده‌اند. این که آقایان ادعا می‌کنند از ما طلبکارند بی‌پایه است؛ زیرا سازمان بهینه‌سازی هم‌اکنون وظیفه‌ای در زمینه دوگانه‌سوز کردن خودروها ندارد.
اصلا پولی اینجا نیست که ایرانخودرو آن را از ما طلب می‌کند. شفاف‌تر بگویم سازمان بهینه‌سازی از تاریخ ۸/۹/۸۶ دیگر قراردادی با خودروسازان از جمله ایرانخودرو ندارد.
آنها باید به شرکت گاز خودرو مراجعه کرده و طلب خود را از آنجا وصول کنند. بنده نمی‌دانم وقتی ما وظیفه‌ای نداریم از ما چه می‌خواهند؟
قراردادی میان سازمان بهینه‌سازی و خودروسازها بود که به دستور وزیر صنایع و معادن از حیطه وظایف ما خارج شد و به گازخودرو انتقال یافت.
در مورد دوگانه‌سوز کردن تاکسی‌ها چطور؟ آیا در این زمینه هم بدهی به آنها ندارید؟ آخر ایران‌خودرویی‌ها معتقدند تاکسی‌ها را زمانی که تحت قرارداد با سازمان بهینه‌سازی بوده‌اند، دوگانه‌سوز کرده و این سازمان باید هزینه آن‌را بدهد؟
هیچ فایل و قرارداد و پولی در سازمان بهینه‌سازی وجود ندارد که به خودروسازها از جمله ایرانخودرو مربوط باشد. ما تا زمانی که مسوولیت داشتیم تمام حساب و کتاب‌های مالی و تعهدات خود را با آنها انجام داده و پرونده ناقصی را به گاز خودرو منتقل نکردیم. اگر ایرانخودرو سند و مدرکی مبنی بر عدم رفع تعهدات سازمان بهینه‌سازی دارد، ارائه کند تا درباره‌اش صحبت کنیم. بنده نمی‌دانم چرا تا زمانی که ما طرف قرارداد آنها بودیم، هیچ بحث و مشکلی نبود و ایرانخودرو گله‌ای نداشت؛ اما حال که دیگر سازمان وظیفه‌ای ندارد، پشت سر هم مصاحبه می‌کنند و از طلب نداشته‌شان با ما می‌گویند. این در حالی است که وزارت نفت و تمام زیرمجموعه‌هایش از جمله همین سازمان بهینه‌سازی همواره به خوش‌حسابی با شرکت‌های طرف قرارداد داخلی و خارجی مشهور بوده و حتی در زمان جنگ نیز خارجی‌ها ما را نسیه قبول داشتند.
اگر این‌گونه که شما می‌گویید تا زمانی که سازمان بهینه‌سازی طرف قرارداد خودروسازها بوده، هیچ مشکلی میان شما وجود نداشته است، پس اصلا چه لزومی به تشکیل گاز خودرو و انتقال برخی اختیارات سازمان به این شرکت بود؟
به هر حال تصمیمی درون‌سازمانی بود و تنها مجری امر تغییر کرد، اما در اصل ماجرا خللی به وجود نیامد. گاز خودرو هم زیرمجموعه وزارت نفت است و نهادی دولتی به حساب می‌آید و مطمئنا اگر خودروسازها پیگیر وصول طلبشان شوند، این شرکت پول آنها را خواهد پرداخت و نمی‌تواند بگوید که نمی‌دهم. از طرفی سازمان بهینه‌سازی، واحدی ستادی محسوب می‌شود و در کل کشور نمایندگی ندارد. در حالی که شرکت ملی گاز شبکه گسترده‌ای را در کشور دارد، بنابراین سریع‌تر می‌تواند نسبت به توسعه جایگاه‌های CNG اقدام کند. بنده منطق این انتقال را مورد تایید قرار می‌دهم.
موضوع دیگری که ایران‌خودرویی‌ها نسبت به آن شکایت دارند میزان یارانه پرداختی برای دوگانه‌سوز کردن خودروها است. آنها مدعی‌اند برخی محصولاتشان برای دوگانه‌سوز شدن بالای یک میلیون تومان هزینه دارد در حالی که سازمان بهینه‌سازی برای دوگانه‌سوز کردن تمام خودروهای تولید داخل مبلغی یکسان، یعنی ۶۲۵هزار تومان را می‌پردازد.
این میزان یارانه را که بنده از خودم تعیین نکرده‌ام. مصوبه مجلس است و سازمان نیز تنها آن را اجرا کرد. ما قانونگذار نیستیم که تعیین کنیم به این خودرو فلان مبلغ را بدهیم و به آن خودرو مبلغی دیگر را. سازمان طبق مصوبه مجلس باید ۲۸۰میلیارد تومان یارانه برای دوگانه‌سوز کردن خودروهای تولید داخل را میان ۵۰۰هزار خودرو به طور مساوی تقسیم می‌کرد. محاسبه کنید ۲۸۰میلیارد تومان تقسیم بر ۵۰۰هزار خودرو چقدر می‌شود، اگر بیش از ۶۲۵هزار تومان شد، حق با آنها است. مطمئن باشید ایران‌خودرویی‌ها در این زمینه قانون دستشان است منتها به رسانه‌ها موارد دیگری را منتقل کرده و آدرس اشتباه می‌دهند.
به گفته ایران‌خودرویی‌ها پراید هزینه دوگانه‌سوز کردنش حدود ۵۲۵هزار تومان تمام می‌شود اما حدود سه برابر این مبلغ را باید صرف هزینه دوگانه‌سوز شدن سمند کرد، به اعتقاد آنها تخصیص یارانه مساوی با این شرایط، ناعادلانه است. نظر شخصی شما در این باره چیست؟
عرض کردم بنده مجری قانونم نه قانونگذار! نمی‌توانم که خلاف مصوبه مجلس نظری بدهم. از طرفی نظر شخصی بنده چه فایده‌ای دارد؟ من به عنوان کارگزار دولت، قانون را پیاده کردم. ایران‌خودرویی‌ها نیز بر اساس همان قانون، قرارداد امضا کرده و پیش‌پرداخت گرفتند و تا زمانی هم که ما مسوول بودیم اعتراض نداشتند. وقتی قانون می‌گوید ۶۲۵هزار تومان برای دوگانه‌سوز کردن هر خودرو به خودروساز پرداخت کن، بنده که نمی‌توانم خلاف آن عمل کرد و یا از جیب خودم مابه‌التفاوت مورد ادعای آقایان را بپردازم. از طرفی پراید هم هزینه دوگانه‌سوز کردنش بیش از مبلغی است که ایران‌خودرویی‌ها عنوان می‌کنند. زیرا دو مخزن در آن تعبیه می‌شود. حال آنکه مثلا پیکان یک مخزن بیشتر رویش نصب نمی‌شود.
شما در جایی گفته بودید ایرانخودرو در بحث یارانه دوگانه‌سوز کردن خودروها، شلوغ بازی می‌کند. منظورتان چه بود؟
بنده در جمع خبرنگاران عنوان کردم، اگر ایرانخودرو مدرکی مبنی بر طلب از سازمان بهینه‌سازی دارد، ارائه کند تا مورد بررسی قرار دهیم این را هم گفتم که چرا این شرکت در حال حاضر که ما مسوول نیستیم، پولش را از ما می‌خواهد؟
روال مرسوم برای اخذ یارانه خودروهای دوگانه‌سوز به چه شکل است که به قول شما ایرانخودرو باید برای طی آن مدرکی ارائه کند؟
خودروسازها باید کیت و مخزن را به طور کامل روی محصولاتشان نصب کرده و آن را از تایید اداره راهور ناجا بگذرانند و هر موقع کارت سوخت آنها تهیه شد، می‌توانند نسبت به اخذ یارانه اختصاص یافته اقدام کنند؛ به نحوی که اگر مثلا مخزن روی دوگانه سوز‌هایشان نصب نشده باشد پولی به آنها پرداخت نمی‌شود.
البته تا زمانی که ما در این زمینه مسوول بودیم هیچ سند معوقه‌ای را به گاز خودرو منتقل نکرده و حتی هزینه‌ای را که ایرانخودرو برای دوگانه سوز کردن محصولاتش برایمان می‌فرستاد جدای از تایید یا عدم تایید اداره راهور ناجا تنها با امضای آقای منطقی مدیرعامل ایرانخودرو پرداخت می‌کردیم.
علاوه بر موارد مطرح شده، ایرانخودرو مدعی است سازمان بهینه‌سازی باید ۲۲۰میلیون دلار بابت خروج پیکان از خط تولید به این شرکت بپردازد. شما این ادعا را تایید می‌کنید؟
اگر منظورتان این است که این مبلغ را از ما طلبکارند که بنده آن را رد می‌کنم.
همان طور که اشاره کردم سازمان بهینه‌سازی هیچ بدهی به ایرانخودرو ندارد. این ۲۲۰میلیون دلار هم که می‌گویند، قرار بود و هست که در قالب یک وام به آنها پرداخت شود و وظیفه ما نیز ضمانت بازپرداخت آن است.
در واقع همزمان با خروج پیکان از خط تولید طبق مصوبه شورای اقتصاد ۹۰میلیون دلار وام بلاعوض به این شرکت پرداخت و مصوب شد تا وزارت نفت یا زیرمجموعه‌های آن دریافت وامی به مبلغ ۲۲۰میلیون دلار را برای ایرانخودرو از بانک‌های داخلی ضمانت کنند که چون تاکنون مسوولان این شرکت برای دریافت وام مذکور اقدامی نکرده‌اند، مبلغی به آنها پرداخت نشده است.
اما ایران خودرویی‌ها این ۲۲۰میلیون دلار را طلب خود از سازمان بهینه‌سازی می‌دانند نه وام!
مطمئن باشید خود آقایان هم در جریان این مصوبه شورای اقتصاد بوده و می‌دانند که طلبی در کار نیست و شاید خودشان را به ندانستن زده‌اند که بنده در این مورد بحثی ندارم؛ چرا که مصوبه شورای اقتصاد مانند روز روشن است.
پس اگر ایرانخودرو برای دریافت وام ۲۲۰میلیون دلاری اقدام کند شما ضامن بازپرداخت آن خواهید شد؟
پشت این داستان وزارت نفت است که یا خودش ضامن می‌شود یا امر ضمانت را به ما یا شرکت گاز خودرو واگذار می‌کند که در هر صورت فرقی هم ندارد؛ چرا که مصوبه است و بنابراین باید اجرا شود.
ایران خودرویی‌ها نیز باید برای دریافت آن اقدامات لازم را انجام داده و دست به کار شوند.
چندی پیش سازمان بهینه‌سازی طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد ۱۱ خودرو باید به دلیل مصرف سوخت بالا از خط تولید داخل خارج شود. که در این میان نام پژو ۴۰۵ و روآ دو محصول پرتیراژ و استراتژیک ایرانخودرو نیز به چشم می‌خورد و طبیعتا اعتراض آنها را در پی داشت. این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وظیفه سازمان بهینه‌سازی در این زمینه تعیین معیار مصرف سوخت بود و ما نیز بنا به وظیفه، معیاری تهیه کرده و آن را در قالب استاندارد مصرف سوخت ارائه دادیم و قصد قدرت‌نمایی هم نداشتیم. تنها اعلام کردیم بنا به استاندارد تعیین‌شده، ۱۱ خودرو باید از خط تولید خارج شود. مگر ما خط تولید ایرانخودرو را خوابانده‌ایم که حالا اعتراض هم کرده‌اند. اصلا سازمان بهینه‌سازی چنین اختیاری را ندارد و دارای قدرت اجرایی نیست. این سازمان تنها اعلام معیار کرده و فرهنگ‌سازی می‌کند اعلامیه‌ای که ما ارائه کردیم دقیقا شبیه «مبحث ۱۹» است که طی آن بنا به استاندارد، باید مواردی در ساختمان‌سازی لحاظ شود تا از هدر رفتن انرژی جلوگیری به عمل آید ما همواره طبق وظیفه‌مان به شهرداری گله می‌کنیم که چرا «مبحث ۱۹» را اجرایی نمی‌کند؛ اما شما سراغ دارید که ساختمانی را به دلیل عدم‌رعایت اصول این مبحث خراب کرده باشیم؟
در واقع وظیفه ما تنها فرهنگ‌سازی و اعلام معیار است و بس!
اما برخی درباره اعلامیه اخیر شما، ذهنیت دیگری دارند!
چه ذهنیتی؟
آنها معتقدند طی دو سالی که شما در سازمان بهینه‌سازی مشغول کار هستید. تنش میان ایرانخودرو و این سازمان زیاد شده و برخی همکارانتان مشکلات شخصی را در این به قول شما فرهنگ‌سازی و اعلام معیار لحاظ می‌کنند؟
بنده کاری به ذهنیت دیگران ندارم و قلبشان را که نمی‌توانم پاک کنم. آنها هرچه بگویند زاییده نظر شخصی‌شان است و طی این دو سال هیچ مورد اختلافی میان سازمان و ایرانخودرو وجود نداشته و الان هم تنشی در کار نیست و اتفاقا هر آنچه را که دیگران در این مورد گفتند، ما جواب ندادیم، چون می‌خواستیم تنش ایجاد نشود. این هم که بحث مشکل شخصی همکاران بنده را مطرح کرده‌اند، باید بگویم این گونه لجبازی‌ها ازسن و سال بنده و همکاران در سازمان بهینه‌سازی گذشته است.
منتها متاسفانه چون سوءتفاهم‌ها میان ما و ایرانخودرو، رسانه‌ای شد، چنین بحث‌هایی به میان آمد. اتفاقا بنده به شخصه معتقدم خودروسازها از پایه‌های اصلی صنعت ایران به حساب می‌آیند و از لحاظ ایجاد اشتغال و مسائل ملی، باعث غرور ملی کشور هستند. مسلما اگر تولید بیش از یک میلیون خودرو توسط آنها در داخل انجام نمی‌شد، ما مجبور به واردات این تعداد خودرو می‌شدیم. به اعتقاد بنده خودروسازهای داخلی تاکنون کارهای بزرگی را نظیر آوردن پژو۲۰۶ به خط تولید و حذف پیکان انجام داده‌اند و در کاهش مصرف انرژی، بهتر از بخش ساختمان و صنعت عمل کرده‌اند. آنها باید بدانند که ما در کنارشان ایستاده‌ایم نه در مقابلشان! فقط دلمان می‌خواهد سوءتفاهمات هرچه زودتر برطرف شود.
اما اگر اعلامیه شما شکل اجرایی به خود گیرد نه تنها سوءتفاهمی برطرف نخواهد شد، بلکه مشکلات جدیدی نیز به وجود می‌آید!
اجرایی کردن آن اعلامیه مبنی بر خروج ۱۱ خودرو از خط تولید، وظیفه موسسه استاندارد است نه سازمان بهینه‌سازی.
موسسه استاندارد چه زمانی این موضوع را عملی خواهد کرد؟
فعلا چندان پیگیر اجرایی کردن اعلامیه ما نیست؛ چرا که به هر حال شرایط ایرانخودرو را درک کرده و از آنجا که می‌داند خودروسازها موتور محرک اقتصاد کشورند مسلما به آنها وقت کافی و برنامه لازم را خواهد داد تا نسبت به برطرف کردن موارد نقض استاندارد مصرف سوخت اقدام کنند. این‌طور نیست که به یکباره سراغ آنها رفته و خط تولیدشان را بخواباند. به هر حال پای اقتصاد ملی در میان است.
البته این مصوبه چندان جدی گرفته نشده!
این موضوع به بنده ارتباطی ندارد. ما فقط وظیفه داشتیم اعلام معیار کنیم و فردا کسی نمی‌تواند یقه سازمان را بگیرد که چرا وظیفه‌ات را انجام نداده‌ای. دیگران هم کار خودشان را بکنند به بنده مربوط نیست؛ چرا که پیگیری مصوبه ما بر عهده موسسه استاندارد است و ما وظیفه داشتیم دور هم نشسته چایی بخوریم و استانداردی را تدوین کنیم.
اما برخی خودروسازها معتقدند کارشناسان شما چندان در بحث تعیین معیار مصرف سوخت حرفه‌ای و علمی عمل نکرده‌اند.
اعتقاد داشته باشند، ما بحثی نداریم؛ چرا که قانون را رعایت کرده و قصدمان هم این نبوده که بگوییم ما بیشتر می‌دانیم یا آنها.
«ایرانخودرو یا هر خودروساز دیگری، اگر طلبی از وزارت نفت دارد دیگر به سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت مراجعه نکرده و طلب خود را از شرکت گاز خودرو وصول کند.» این را مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت می‌گوید.
عباس کاظمی در حالی بر عدم بدهکاری سازمان تحت مدیریتش به خودروسازها تاکید می‌کند که طی یکی دو ماه اخیر مسوولان ایرانخودرو بارها ادعا کرده‌اند که سازمان بهینه‌سازی بابت خروج پیکان از خط تولید و همچنین دوگانه‌سوز کردن خودروهای تولیدی این شرکت مبلغی حدود ۳۰۰میلیون دلار به آنها بدهکار است و سایپایی‌ها نیز طی چند روز گذشته به ایرانخودرو پیوسته و مدعی طلب ۱۴میلیاردی از این سازمان شدند. هرچند که کاظمی اعتقاد دارد در‌حال‌حاضر هیچ پرونده ناقصی که حاکی از بدهکاری این سازمان به خودروسازها باشد، در دفتر کارش نیست و اصلا پولی در این سازمان وجود ندارد که به ایرانخودرو و سایپا پرداخت شود.
گفته‌های کاظمی در شرایطی است که طی مدت اخیر تنش میان ایرانخودرو و سازمان بهینه‌سازی بر سر موضوعات مالی بالا گرفته و وی این موضوع را تنها سوءتفاهمی رسانه‌ای عنوان کرده و خودروسازهای داخلی را موجب غرور ملی می‌داند. بخش اول گفت‌وگوی دنیای‌اقتصاد با مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت را در ذیل می‌خوانید.
ارسال نظر