انقلاب دوم صنعت خودرو

گروه خودرو- هیچگاه تا به حال فکر کرده‌اید نسل بعدی خودروها چه شکل و شمایلی خواهند داشت، با چه نیرویی کار می‌کنند و انسان در هدایت آنها چه نقشی را ایفا خواهد کرد؟ صنعت خودروسازی، پس از آن که کارل بنز در سال ۱۸۷۹ اولین موتور احتراقی دنیا را که بر پایه تحقیقات کسانی که قبل از او روی این موتورها کارکرده بودند تولید کرد پا به عرصه حیات گذاشت.

البته پیشینه تولید موتورهای احتراقی به ۶سده‌ قبل از آن باز می‌گشت و نمونه های ساخته شده قبل از موتور احتراقی چهار سیلندر کارل بنز به قدری ساده و کم‌بازده بود که هیچ گاه جدی گرفته نشدند.

دست بر قضا موتوری که بنز هم تولید کرده بود بهره‌وری پایینی داشت. پرسروصدا و به شدت آلاینده بود اما در دوران اوج انقلاب صنعتی که جهان تشنه محصولات نو بود، ابداع او خیلی زود در کانون توجه جهانیان قرار گرفت.

خودروهایی که با موتورهای احتراقی اولیه تولید می‌شدند ساده و پرمصرف بودند. به دلیل آن که هنوز سامانه خنک کننده ابداع نشده بود، امکان استفاده از آنها برای مدت زمان طولانی وجود نداشت و سرعت کمی داشتند.

با وجود آنکه بیش از یک سده از زمانی که بنز با نصب موتور احتراقی تولیدی‌اش روی چهار چرخه‌ای ساده، نخستین خودروی واقعی دنیا با موتور احتراقی درونسوز را تولید کرد. می‌گذرد اما هنوز هم فناوری پایه تولید خودروها همانی است که در زمان وی وجود داشت.

اگرچه قوای محرکه خودروهای امروز به مراتب پرقدرت‌تر، کارآمدتر و پیشرفته‌تر از موتور ساده‌ای هستند که بنز تولید کرد، اما اساس فناوری آنها مشترک است.

با پیشرفت گام به گام تکنولوژی در سال‌های گذشته موتورهای درونسوز کوچک‌تر شدند و بازدهی آنها افزایش یافت و همچنین دوام و قدرت‌شان بیشتر شد، از صدای ناهنجاری که منتشر می‌کردند کاسته و در کنار آن خودروها به تجهیزات ایمنی و رفاهی بیشتری مجهز شدند اما هیچ یک از این تحولات را نمی‌توان معادل انقلاب دوم صنعت خودرو دانست.

خودروهای هوشمند

اولین نشانه‌ای که از نزدیک شدن نسل اول خودروها به روزهای پایانی خود حکایت دارد، کمتر از چهار ماه قبل در جنوب غرب ایالات متحده به منصه ظهور رسید.

این بار هم نهادهای نظامی هستند که مسوولیت به تحرک واداشتن ذهن‌های خلاق را برای گذر از نسل کنونی خودروها البته با اهدافی نظامی به عهده گرفته‌اند.

در یکی از روزهای خنک ماه ژوئن چند شرکت تحقیقاتی که به سفارش پنتاگون در حال کار روی فناوری‌های هدایت خودکار خودرو هستند، دستاوردهای خود را در یکی از پایگاه‌های متروکه ارتش آمریکا در کالیفرنیا به بوته آزمایش سپردند.

پنتاگون با ترغیب این شرکت‌ها به دنبال تولید نسل جدید خودروهای نظامی بدون سرنشین است اما دستاوردهای این طرح قطعا متوجه صنایع خودروسازی متعارف هم خواهد شد.

در ضمن در این آزمایش خودروهای بدون سرنشین مجهز به فن‌آوری‌های جدید تشخیص مسیر و هدایت خودکار در معابر پادگانی که برای اجرا در نظر گرفته شده بود، در مسیر به این سو و آن سو می‌رفتند، از هم سبقت می‌گرفتند، از چراغ‌های راهنمایی عبور کرده و در مکان‌های از پیش تعیین شده پارک می‌شدند، بی‌آنکه حتی یک مورد سانحه حادث شود. این آزمون اولین تجربه عملی استفاده از خودروهای بدون سرنشین هوشمند بود که موفقیت‌آمیز از آب درآمد. تحولی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو گامی بلند به سوی انقلاب دوم صنعت خودرو و وداع با نقش انسان در هدایت خودرو بود.

گام دوم

شرکت‌های بزرگ خودروساز با توجه به روند رو به رشد بهای نفت و به تبع آن افزایش بهای بنزین طی ماه‌های اخیر به تحقیقات خود برای ساخت نسل جدیدی از قوای محرکه برای خودروها سرعت بخشیده‌اند.

اگر چه شرکت خودروسازی تویوتا از حدود یک دهه قبل با تولید و عرضه پریوس در مسیر فاصله گرفتن از اتکای صرف به سوخت‌های فسیلی قرار گرفته بود، لیکن به نظر می‌رسد شرکت‌های خودروساز دیگر نیز به دنبال کاهش مصرف سوخت در تولیدات‌شان بوده و با جدیت تمام به دنبال یافتن جایگزین برای سوخت‌های فسیلی هستند.

هر چند لااقل تا این مقطع، تلاش‌ها روی تولید خودروهایی که با سوخت جایگزین کار می‌کنند، متمرکز شده اما برخی شرکت‌ها هم روی تولید نسل جدیدی از قوای محرکه که تفاوت‌هایی اساسی با موتورهای درونسوز خواهند داشت، کار می‌کنند.

در چنین شرایطی دستیابی به فن‌آوری‌های جدید تولید قوای محرکه که پرونده موتورهای درونسوز احتراقی را برای همیشه خواهند بست دور از ذهن نیست و تولید و عرضه خودروهای مجهز به سلول سوختی که دیگر اثری از دود، صدا و حرارت موتورهای درونسوز در آن نیست تنها چشم‌اندازی کوچک به آینده صنعت خودرو است.

در چنین شرایطی باید منتظر روزی بود که خودروهایی با اشکال عجیب و غریب در غیاب راننده، سرنشینان خود را به این سو و آن سو می‌برند. در آن روز احتمالا جایگاه‌های عرضه سوخت جای خود را به مراکز شارژ باطری خودرو یا ایستگاه‌های

پرتو افکن که از دور مخازن انرژی خودرو را شارژ می‌کنند، خواهند داد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو آن روز چندان هم دور نیست و شاید عمر خیلی از ماها کفاف دیدن آن دوره را بدهد.

روزهایی که از تصادف، آلودگی محیط‌زیست و سروصدای حرکت خودروها خبری نخواهد بود.