قربانیان زلزله از مرز ۲هزار نفر گذشت
سکوت عجیب و غریب محمد ششم
در مراکش، بزرگ‌ترین شهر در جنوب مراکش، ساکنان با انبوهی از آوار ساختمان‌‌‌‌هایی که در اطرافشان فرو ریخته است، مواجه شده‌‌‌‌اند. در مناطق روستایی، مراکشی‌‌‌‌ها برای بازیابی اجساد از آوارهای بین خانه‌‌‌‌های فروریخته بالا می‌‌‌‌رفتند.در برخی مناطق دورافتاده، ساکنان، کوه‌‌‌‌های آوار را با دست خالی، به امید یافتن بازماندگان پس می‌‌‌‌زدند.بیش از ۱۲ ساعت پس از وقوع زمینلرزه، از سوی پادشاه مراکش، محمد ششم، هیچ خبری نشده است و در مورد این فاجعه هیچ سخن رو در رویی نگفته است.
او برای مردم سخنرانی زنده‌‌‌‌ای نکرد اما بیانیه کوتاهی صادر و خاطرنشان کرد که به نیروهای مسلح کشور دستور داده است تا در تلاش‌‌‌‌های نجات مشارکت کنند. در این راستا مقامات مراکش سه روز عزای عمومی اعلام کردند. ارتش مراکش اعلام کرد که نیروی هوایی در حال انتقال مجروحان از منطقه سخت آسیب‌‌‌‌دیده الحوض به بیمارستان نظامی در مراکش است. دفتر پادشاه محمد ششم گفت که پس از یک نشست بحرانی با مقامات در رباط، پایتخت این کشور، او به دولت دستور داده است که به سرعت برای کسانی که در مضیقه هستند، «به ویژه یتیمان و آسیب‌‌‌‌پذیران»، سرپناه فراهم و خانه‌‌‌‌ها را بازسازی کنند. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای اعلام کرد که بیش از ۳۰۰هزار غیرنظامی در مراکش و حومه آن تحت‌تاثیر این زمینلرزه قرار گرفته‌‌‌‌اند. در این بیانیه آمده است: «بسیاری از خانواده‌‌‌‌ها زیر آوار خانه‌‌‌‌های خود محبوس شده‌‌‌‌اند و خسارت‌‌‌‌هایی به بخش‌‌‌‌هایی از شهر مراکش که یکی از میراث جهانی یونسکو بوده نیز گزارش شده است.»گزارش‌‌‌‌هایی در رسانه‌‌‌‌های اجتماعی منتشر شد مبنی بر اینکه برخی از روستاهای منطقه زلزله‌‌‌‌زده بیش از یک روز پس از وقوع زلزله هنوز هیچ کمکی دریافت نکرده‌‌‌‌اند. فردی که گفته بود به عنوان امدادگر در استان تارودنت در جنوب غربی مرکز زلزله داوطلب می‌شود، در ویدئویی در اینستاگرام درخواست کمک‌‌‌‌های بیشتر کرد. «ما غذا و آب نداریم. هنوز مردم زیر آوار هستند. برخی از آنها هنوز زنده هستند.» وی افزود: «بعضی از روستاها هستند که ما نتوانستیم به آنها برسیم.»
برخی از تیم‌‌‌‌های امدادگر داوطلب به مراکش رسیده‌‌‌‌اند، اما سایر انجمن‌‌‌‌ها از عدم‌دسترسی ابراز ناامیدی کرده‌‌‌‌اند. آرنو فریس، بنیان‌گذار موسسه «Secouristes Sans Frontières» می‌‌‌‌گوید که مراکش به سازمانش چراغ سبز نشان نداده است. او به رادیو فرانس اینتر گفت: «دولت مراکش به‌‌‌‌طور کامل درخواست مجوز تیم‌‌‌‌های نجات را مسدود می‌کند.» تنها یکی از گروه‌‌‌‌ها از قطر توانسته است نیروهای امدادی خود را به مراکش اعزام کند.سازمان امنیت بدون مرز که برای کمک به تلاش‌‌‌‌های امدادی در زلزله‌‌‌‌های دیگر از جمله زلزله‌‌‌‌ای که در فوریه ترکیه را لرزاند، مداخله کرده است، گفت که مجهز به دوربین‌‌‌‌ها و دستگاه‌‌‌‌های شنود برای کمک به یافتن قربانیانی است که زیر آوار گیر افتاده‌‌‌‌اند. با ادامه تلاش‌‌‌‌های امدادی، دمای شهر مراکش در روز یکشنبه با آسمان صاف به ۵/ ۳۱ درجه سانتیگراد رسید که کمی خنک‌‌‌‌تر از حد نرمال برای این فصل از سال است. آب و هوا در کوه اطلس، به‌‌‌‌طور قابل‌توجهی خنک‌‌‌‌تر خواهد بود.
دشواری بازگشت به زندگی عادی
خدیجه ساتو به‌‌‌‌قدری پس از وقوع زمینلرزه ترسیده است که دیگر نمی‌تواند به آپارتمان خود بازگردد. مخصوصا اینکه یک پس‌‌‌‌لرزه ۵/ ۴ ریشتری نیز مراکش را دوباره لرزاند. ساتو به تنهایی در مراکش زندگی می‌کند و با وقوع لرزش، صدای جیغ در اطرافش شنید. او همه چیز را رها کرد و از ساختمانش بیرون دوید، حتی کفش یا تلفنش را با خود نبرد. پلکانی که از آن فرار می‌‌‌‌کرد در حین خروج می‌لرزید. ساتو به الجزیره گفت: «در آن لحظه فکر می‌‌‌‌کردم هیچ راهی وجود ندارد که بتوانم به خروج برسم.» او اکنون نزد مادرش که در حومه مراکش زندگی می‌کند، می‌ماند. آنها دیشب از ترس پس لرزه‌‌‌‌ها در باغ خوابیدند. او تصریح می‌کند: «من آسیب دیده‌‌‌‌ام. من نمی‌توانم به خانه برگردم.» ساتو مشاهده کرده است که بسیاری از مردم هنوز در خیابان‌‌‌‌های شهر سر می‌کنند. او همچنین برای بازگشت به خانه بسیار ترسیده است. ساتو می‌‌‌‌گوید: «بودن در خیابان بسیار عجیب است. من شهر را در عین حال که شاد دیدم، غمگین هم یافتم. اما این نوع غم باورنکردنی است.»گزارش‌‌‌‌های محلی نشان می‌دهد که مردم برای دومین شب در کنار جادهها در خارج از مرکز تاریخی مراکش چادر زدند.
اما همزمان نشانه‌‌‌‌هایی از فعالیت عادی یکشنبه‌‌‌‌ها نیز دیده شده است، به‌‌‌‌طوری که توریست‌‌‌‌ها بوفه‌‌‌‌های صبحانه را در هتل‌‌‌‌های بزرگ، شلوغ کرده بودند، ترافیک در جادهها افزایش یافت و برخی مشاغل نیز باز شدند. در جاده‌‌‌‌ای که به سمت جنوب مراکش می‌‌‌‌رفت، مردم روز یکشنبه، نزدیک به دو روز پس از قوی‌‌‌‌ترین زمینلرزهای که در بخش‌‌‌‌های جنوبی و مرکزی مراکش را لرزاند، روی چمن‌‌‌‌های کنار خیابان و در کنار جاده خوابیدند. نیویورکتایمز می‌‌‌‌گوید این شدیدترین زلزله در ۱۰۰ سال اخیر در این بخش بوده است. برخی زیر پتوهای رنگارنگ جمع شده بودند یا به تلفن‌‌‌‌های خود خیره شده بودند، در حالی که برخی دیگر پس از خانه از دست دادن یا ترس از پس‌‌‌‌لرزه در خودروهای خود خوابیدند. وزارت کشور مراکش گفته است که فعلا مردم وارد خانه‌‌‌‌های خود نشوند و ناظران هشدار داده‌‌‌‌اند با توجه به روند امدادرسانی احتمالا تعداد کشته‌‌‌‌شده‌‌‌‌ها در روزهای آتی افزایش یابد. سازمان مدیریت بلایا و اضطرار ترکیه، یک سازمان دولتی، در پیامی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، گفت که آماده است تا به محض اینکه مقامات مراکشی اجازه دهند، پرسنل خود را اعزام کنند. ترکیه و سوریه همچنان در حال بهبودی پس از زلزله ۸/ ۷ ریشتری هستند که در ساعات اولیه ۶ فوریه رخ داد و ساعاتی بعد پس لرزه‌‌‌‌ای به بزرگی ۵/ ۷ ریشتر را تجربه کردند که یکی از شدیدترین پس‌‌‌‌لرزه‌‌‌‌ها بود. در ترکیه، مقامات گفتند که بیش از ۴۳هزار نفر جان خود را از دست داده‌‌‌‌اند. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، در سوریه، تعداد قربانیان از ۵۵۰۰ نفر فراتر رفت. در پی زلزله ترکیه هزاران ساختمان ویران یا ناپایدار شدند و صدها‌هزار نفر را بدون سرپناه در باران، برف و دمایی که اغلب به زیر صفر می‌‌‌‌رسید، رها کردند. ترکیه اما به خاطر زلزله اخیر تجربه خوبی پیدا کرده است. مراکش احتمالا به افرادی با چنین تجربه‌‌‌‌ای نیاز دارد. وزارت کشور مراکش شنبه شب اعلام کرد که تلفات زمینلرزهای که منطقه کوه اطلس را لرزاند از ۲۰۰۰ نفر فراتر رفت و بیش از ۱۸۰۰ نفر زخمی شدند. امدادگران به جست‌وجوی بازماندگان در سراسر منطقه از میان آوارها ادامه خواهند داد. هرچند در مراکش فعلا خبری از آب و هوای بارانی نیست و تنها مورد آزاردهنده گرمای این کشور است اما به دلیل نبود امکانات، کار آواربرداری در این کشور به آهستگی پیش می‌رود.
زمینلرزه در شمال آفریقا، اگرچه مکرر نیست، اما غیرمنتظره نیست. مراکش در نقطه اتصال یک تصادف تکتونیکی با حرکت آهسته بین صفحات آفریقا و اوراسیا قرار گرفته است. طی میلیون‌‌‌‌ها سال، این حرکات کوه‌‌‌‌های اطلس را برافراشته و شبکه پیچیده‌‌‌‌ای از شکستگی‌‌‌‌ها را در منطقه ایجاد کرده است.
