چگونه اوکراین روسیه را زمین گیر کرد؟

به گزارش اقتصادنیوز، زمانی که ارتش روسیه حمله کرد، نظامیان اوکراین فرصت کمی داشتند تا نیروهای روس را از شمال و شمال شرق کشورشان و همچنین از بخشی از استان خرسون در کرانه راست رودخانه دنیپرو بیرون کنند.حال و هوای بدبینانه کنونی تا حدی ناشی از شکست کی یف در ضربه زدن به خط دفاع روسیه در جنوب در طول ضدحمله تابستان-پاییز سال 2023 است. به نظر می رسد درخواست جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از کنگره برای کمک 61 میلیارد دلاری دیگر به اوکراین - که بیشتر آن نظامی است - به لطف مخالفت شدید مجلس نمایندگان از سوی قانونگذاران وفادار به دونالد ترامپ، مرده است.

مخالفت خوانی های کنگره با بسته حمایتی پیشنهادی بایدن پیامدهایی در اوکراین داشته است: سقوط آودیوکا بزرگترین دستاورد سرزمینی روسیه در 9 ماه گذشته است، که مستقیما با کاهش ذخایر مهمات مرتبط بوده است. زلنسکی از این کمبود به‌عنوان «کسری مصنوعی» یاد می‌کند که به دلیل تحویل آهسته تدارکات حاصل شده، از همین رو حمایت نظامی مستمر از سوی ایالات متحده، که توسط بریتانیا و اروپا تکمیل می‌شود، همچنان می‌تواند به اوکراین کمک کند.با این حال، اگر حمایت آمریکا متوقف شود، بریتانیا و اروپا نه تنها این قدرت را دارند که اوکراین را در میدان نگاه داشته و کمک کنند تا پیشرفت‌های لازم برای دستیابی به یک توافق مطلوب از طریق مذاکره به دست آورد. روسیه قبل از حمله به اوکراین به عنوان یکی از دو ابرقدرت جهان معرفی می شد. در صورتی که اوکراین بتواند حداقل برخی از قلمروهای اشغالی را به دست آورد و جنگ را به پایان رضایت بخشی برساند، روسیه برای همیشه از به عنوان تهدیدی که اروپا می تواند تا حد زیادی به تنهایی مدیریت کند، تلقی خواهد شد.

جنگی پر هزینه برای مسکو!

با این حال، نمی توان انکار کرد که ضدحمله اوکراین در سال 2023 شکست خورد. آنگونه که آنهرد نوشته، این کشور از بخش تحت کنترل روسیه در استان زاپوریژژیا (در ساحل چپ دنیپرو) تا توکماک (یک مرکز تامین مهم) عبور نکرد چه رسد به اینکه به ملیتوپل در جنوب برسد. روسیه با تکیه بر نوع سنگرها و استحکامات گسترده و چند لایه - به اصطلاح "خطوط سوروویکین" - که برای یک نسل در اروپا دیده نمی شد، به خوبی آماده شده بود تا بازی را خنثی کند.علاوه بر این، افزایش سرمایه‌گذاری روسیه در پهپادها به ضرب و شتم تیپ‌های زرهی و مکانیزه اوکراین کمک کرد، در حالی که دقت بهبود یافته توپخانه و هلیکوپترهای این کشور، سیستم‌های مین‌زدایی اوکراین را از کار انداخت. ارتش روسیه با نادیده گرفتن کلیشه های یک نیروی سفت و سخت و بیش از حد متمرکز، از اشتباهات خود درس گرفت و اقدامات متقابل الکترونیکی بهتری را در برابر موشک های HIMARS و گلوله های توپخانه ارائه شده توسط ایالات متحده انجام داد.

با این حال، این واقعیت که اوکراین - که فاقد نیروی هوایی کافی، موشک‌های دوربرد و تجهیزات عمومی است – مانع از بازپس گیری بخش‌هایی از قلمرو های این کشور از دست روس ها نشد. شگفتی واقعی این است که روسیه نه تنها دو سال پس از حمله به اوکراین همچنان در حال مبارزه با این بازیگر است و از پیروزی سریع مطمئن است، آن هم در شرایطی که این بازیگر در کل سال 2023 به سختی خط مقدم را جابجا کرد. سود خالص روس ها 180 مایل مربع بود.علیرغم مزیت روسیه براساس هر معیاری که معمولاً برای سنجش توازن نظامی بین دولت ها استفاده می شود، این برتری نتوانسته نتایج را به نفع مسکو تغییر دهد. روسیه متحمل تلفات بسیار بیشتر از حد انتظار در برابر حریف ضعیف‌تر شده است: طبق برآورد بریتانیا، تا اواخر نوامبر 302 هزار نفر به ده‌ها هزار فراری پیوستند. در مقابل، اطلاعات ایالات متحده تخمین می زند که حدود هفتاد هزار سرباز اوکراینی تا پاییز گذشته کشته و 120 هزار نفر زخمی شده اند.

شکاف در رهبری روسیه

ویرانی تجهیزات نظامی روسیه نیز خیره کننده بوده است. پایگاه داده Oryx، که ذخایر تخریب شده، رها شده یا تصرف شده را ردیابی می کند، تا اواسط فوریه فهرستی از: 2735 تانک را فهرست می کند. 3421 خودروی جنگی پیاده نظام (IFV)؛ و 1020 سامانه توپخانه. تلفات تانک به اندازه ای شدید بوده که نیاز به درخواست مدل هایی با قدمت چند دهه قبل داشته باشد. تلفات مربوط به اوکراین به طور قابل توجهی کمتر بوده است: 742 تانک، 848 IFV و 472 قبضه توپ. روسیه در زمان شروع جنگ برتری قابل توجهی در تعداد تانک ها داشت، اما به دلیل این تلفات، در ماه ژوئیه دو ارتش تقریباً برابر بودند.برخی از بهترین تسلیحات روسیه - سامانه پدافند هوایی اس-400، موشک بالستیک کینژال غیرقابل توقف، و رادار ضد باتری Yastreb-AV که 1.5 میلیارد دلار قیمت دارد و بلافاصله پس از اولین ظهورش منهدم شد- به شهرت ستوده شده خود عمل نکردند. همینطور تانک معروف و پیشرفته T-14 آرماتا بلافاصله پس از اولین نمایش خود از میدان جنگ خارج شد.

تسلیحات غربی ضروری بوده است. بدون تانک های آمریکایی و اروپایی، موشک های پدافند هوایی، موشک های هدایت شونده ضد تانک، سیستم های موشکی متعدد و موشک های کروز، اوکراین هرگز نمی توانست در برابر حمله ارتش روسیه مقاومت کند، چه رسد به اینکه چنین هزینه بزرگی را بر ارتش این کشور تحمیل نماید.اگرچه اوکراین فاقد نیروی دریایی قدرتمندی است، اما به شدت ناوگان دریای سیاه روسیه مستقر در کریمه را با مشکل مواجه کرده است. این پیروزی ها پیامدهای متعددی داشته است، به ویژه در ایجاد اختلاف در راس رهبری روسیه. حمله اوایل ماه جاری به پایگاه هوایی کریمه در بلبک، موجب کشته شدن ژنرال الکساندر تاتارنکو شد، قبل از اینکه اوکراین یک کشتی فرود دیگر کلاس روپوچا (سزار کونیکوف) را با استفاده از انبوهی از پهپادهای دریایی غرق کند.علاوه بر این، شلیک موشک‌های کروز به سمت شهرهای اوکراین برای کشتی‌های ناوگان دریای سیاه روسیه بسیار سخت‌تر شده و از حملات زمستانی به شبکه برق اوکراین جلوگیری می‌کند.اوکراین همچنین توانسته کریدور دریایی برای صادرات مواد غذایی از بنادر خود در دریای سیاه (حتی پس از خروج روسیه از قرارداد غلات دریای سیاه) با وجود حملات مداوم روسیه به زیرساخت‌های بندری را حفظ کند. درآمد حاصل از مواد غذایی از زمان شروع جنگ به طور قابل توجهی کاهش یافته است، اما محاصره می تواند ضربه ای جدی به کشوری که پول نقد دارد وارد کند.

مذاکره به معنای مرگ اوکراین

اوکراین به طور مشابه در ژوئن، ژوئیه و آگوست گذشته به پل چونهار که کریمه شمالی را به استان خرسون متصل می کند، حمله کرد و دیگر سایت‌های مرتبط با ارتش کریمه شامل ساکی، یوپاتوریا و کشتی‌سازی زالیو در کرچ که تدارکات نیروهای روسیه در جنوب از طریق کریمه را بر عهده داشت، مختل کرد. از همین رو مسکو مجبور شده تا بیشتر به کریدور زمینی که پس از حمله بین کریمه و جنوب غربی دونباس ایجاد کرده، تکیه کند. با این حال، آن گذرگاه نیز زیر آتش اوکراین قرار گرفته است. علاوه بر این، در ژانویه و فوریه، پهپادهای اوکراینی زیرساخت‌های انرژی روسیه - پایانه‌های بارگیری، پالایشگاه‌های نفت و سایت‌های ذخیره‌سازی - را در دریای بالتیک، منطقه بریانسک و در ولگوگراد و ریازان مورد حمله قرار دادند.

روسیه ارتش قدرتمندی را در اختیار دارد که هنوز هم می تواند آسیب قابل توجهی به اوکراین وارد کند. علاوه بر این، آسیب پذیری اوکراین به دلیل کمبود فزاینده نیروهای این کشور و عدم اطمینان در مورد کمک های نظامی آینده آمریکا افزایش یافته است. علیرغم هزینه های سنگین وارده به روسیه، پوتین به طور جدی خواستار مذاکره نشده است. برعکس، او اعلام کرد که اهداف "عملیات نظامی ویژه" بدون تغییر باقی مانده است، هزینه‌های انسانی و مادی جنگ باعث نارضایتی توده‌ای پایدار در میان روس‌ها نشده است، چه رسد به اینکه قدرت پوتین را تهدید کند. به نظر می رسد او مطمئن است که زمان به نفع اوست. وادار کردن اوکراین به مذاکره در حال حاضر به منزله صدور حکم تقسیم این کشور است.حال اگر پای مذاکرات به میان بیاید، کی یف در صورت دستیابی به زمین های بیشتر در موقعیت قوی تری قرار خواهد گرفت.