نگرانی عمده‌‌ای که نهادهای بین‌المللی برای جهان سوم دارند این است که این کشورها نتوانند خودشان را به سرعت این تغییرات برسانند و این باعث عقب‌‌ماندگی بیشتر آنها شود. دوم اینکه نردبان توسعه برای کشورهای جهان سوم تا اینجا، تولید ارزان بر مبنای نیروی کار زیاد و ارزان‌‌قیمت بوده است. اما «صنعت ۴» تولید محلی مبتنی بر روبات‌‌ها را گسترش می‌دهد و بی‌‌نیازی از نیروی کار می‌تواند مزیت این کشورها را در تولید از بین ببرد. او با اشاره به فرصت صنعت ۴ برای ایران ادامه داد: عمده چالش صنعت ایران غیررقابتی بودن و قیمت تمام شده بالای کالا است. بخشی از دلایل این چالش به مسائل درون‌‌سازمانی و ضعف مدیریتی و بخش دیگر به مقیاس کوچک بازار ما بازمی‌‌گردد.

صنعت ۴ هم می‌تواند با تقویت سیستم مدیریت از طریق ارتقای مانیتورینگ و... معضلات مدیریتی و بهره‌‌وری را کاهش دهد و هم با به کارگیری تکنولوژی‌‌هایی که دارد مقیاس تولید باصرفه را کوچک‌تر کند. علی زواشکیانی، عضو شورای راهبردی مرکز تحول دیجیتال اتاق تهران بیان کرد: آنقدر سرعت در انقلاب چهارم بالاست که نباید منتظر اثرات آن بمانیم و بعد واکنش نشان دهیم. اگر در انقلاب صنعتی اول فاصله متوسط درآمد سرانه غنی به فقیر ۴ به یک بوده و امروز این نسبت ۵۰۰ برابر است اما پیش‌‌بینی این است که در صورت ادامه روند به همین شکل موجود، در پایان انقلاب صنعتی چهارم این نسبت به ۱۰هزار برابر برسد.

زواشکیانی با بیان اینکه ما در ایران هنوز در مرحله‌‌ای نیستیم که رسیدن به سرعت تحولات از توان ما خارج شده باشد ادامه داد: نخستین اقدامی که باید انجام داد آموزش در دانشگاه‌ها و مدارس است. او تاکید کرد: دولت باید به دنبال حکمرانی چابک باشد؛ به نحوی که قبل از ورود تکنولوژی و دچار شدن، برای آن پدیده، تبعات، عواقب و مزیت‌‌های آن فکری کند و نه بعد از مواجه شدن با آن. مجموعه حاکمیت باید برای پدیده‌های فرامرزی برنامه‌‌ریزی کند. تکنولوژی‌‌های انقلاب صنعتی چهارم از نوعی نیستند که در یک مرز محدود بمانند. به علاوه دولت باید فرآیند تصمیم‌گیری خود را از وزارتخانه به نهادهای مشارکتی منتقل کند تا تصمیم‌گیری ساده‌‌تر باشد.

ابوالفضل کیانی، رئیس سازمان مدیریت صنعتی کشور نیز با اشاره به مفهوم تحول دیجیتال گفت: تحول دیجیتال از نوع مقوله تکنولوژی نیست. بلکه به معنای تحول استراتژی، رهبری و روش‌های جدید فکر کردن است. جامعه ۴ و ۵ با تحولات دیجیتالی، تحول در فعالیت‌‌ها، فرآیندها و مدل‌های کسب‌‌وکار مصادف هستند. او با بیان اینکه در نسل‌‌های مختلف انقلاب صنعتی تغییرات زیادی رخ داده ادامه داد: فرق انقلاب صنعتی چهارم این است که در این انقلاب ارتباطات در لحظه وارد میدان شده و درهم‌‌آمیزی فناورانه اتفاق افتاده که منجر به ظهور فناوری‌‌های جدیدتری می‌شود که همه‌چیز از جمله ماهیت انسان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

کیانی توضیح داد: انقلاب صنعتی چهارم در نوع نوآوری‌‌ها و مدل‌های کسب‌‌وکار تحول ایجاد کرد و از جنس خدمت‌افزایی است. به واسطه این کارکرد، پلتفرم‌‌ها شکل می‌گیرند تا آن خدمات ارائه شود. به همین دلیل در انقلاب صنعتی چهارم پلتفرم‌‌ها در حال تسخیر اقتصادها هستند و دنیا به سمت پلتفرم‌‌ها می‌‌رود. به همین دلیل ۱۰ کسب‌‌وکار برتر آمریکا همه کسب‌‌وکار پلتفرمی هستند و در آسیا هم ۸۶ درصد این کسب‌‌وکارهای برتر پلتفرمی هستند. او با بیان اینکه با انقلاب ۴، بازار کار به جای مدرک‌‌گرایی به سمت خلاقیت‌گرایی می‌‌رود بیان کرد: سازمان‌های جدید شبکه‌‌ای، هوشمند، خود‌طراح و... در حال شکل‌‌گیری هستند و توسعه منابع انسانی با روش‌های فناورانه اتفاق می‌‌افتد.

کیانی تاکید کرد: ما در مواجهه با انقلاب صنعتی چهارم، نیازمند تدوین اسناد و سیاست‌های بالادستی الزام‌‌آور، سنجش توان توسعه فناوری، تدوین و بازنگری قوانین، توسعه دانش و نیروهای تخصصی آشنا به این مقولات هستیم. او ادامه داد: البته ژاپنی‌‌ها در گامی جلوتر جامعه ۵ را بررسی می‌کنند. آنها با توجه به غلبه تکنولوژی و فناوری در جامعه ۴، معتقدند جامعه ۵ باید انسان‌‌محور باشد. لذا جامعه ۵ بر مسائل اجتماعی و محیط زیستی، کاهش گازهای گلخانه‌‌ای، توجه به جامعه سالمندی و... متمرکز است و جنس نوآوری‌‌های آن هم نوآوری اجتماعی است. ژاپنی‌‌ها به صورت چراغ خاموش در حال کار روی جامعه ۵ هستند.

اخبار مرتبط