گروه انرژی- «امکان بالا بردن جکت به وسیله جرثقیل نبود ...، جکت را در آب سر دادیم ...، جکت مشکل طراحی داشت ...، آب در هنگام سر دادن جکت، به داخل آن نفوذ کرد و جکت به کف دریا خورد.»

این داستان غرق شدن غول ۱۹۰۰ تنی در آب در هفته گذشته است؛ یکی از دو جکتی که برای طرح جامع توسعه میدان مشترک «هنگام» ساخته شده بود. به گزارش خبرنگار ما، «سریال حوادث نفتی» این بار از آتش‌سوزی و انفجار عبور کرده و گریبانگیر تجهیزات صنعت نفت شده است.

غرق جکت

طرح جامع توسعه میدان مشترک «هنگام» در حالی قرار بود با نصب دو جکت در آب‌های خلیج فارس آغاز شود که یکی از این دو جکت در آستانه نصب، غرق شد و به کف آب رفت.این اتفاق در حالی صورت گرفته که قرار بود با نصب و راه‌اندازی این جکت دریایی ۱۹۰۰ تنی، ظرفیت تولید نفت خام از این میدان با افزایشی حدود دو برابری از مرز ۲۰ هزار بشکه در روز عبور کند.

بر اساس خبری که از سوی سایت انجمن صنایع دریایی ایران، منتشر شده دلایل این حادثه هم اکنون توسط کارشناسان شرکت نفت‌سازه قشم، سازنده جکت که عملیات نصب آن را هم برعهده دارد، در حال انجام است.

تغییر روش نصب جکت

در این بین، یک کارشناس صنایع فراساحلی که ظاهرا ناظر بر این حادثه بوده است، درباره دلایل این سانحه می‌گوید: «از آنجایی که امکان بالابردن این جکت به وسیله جرثقیل وجود نداشت؛ از روش لانچ (launch) استفاده شد. یعنی، ابتدا جکت را در آب سر می‌دهند و پس از غوطه‌ور شدن آن در آب، جرثقیل آن را می‌چرخاند و در محل خود می‌نشاند.» وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد این جکت اشکال طراحی داشته است، افزود: «به دلیل همین مشکل، آب در مرحله سر دادن به داخل آن نفوذ کرده و جکت را غرق و به کف دریا برده است.»

غرق شدن در عمق ۸۰ متری

در همین حال، مدیر اجرایی شرکت نفت سازه قشم با تشریح دلایل غرق شدن یک پایه سکوی میدان مشترک «هنگام» در عمق ۸۰ متری آب از اعزام یک گروه ویژه برای نجات سازه غرق شده در خلیج فارس خبر داده است. «بهزاد رحمتی» در گفت‌وگو با «مهر» با تاکید بر اینکه برای نصب این سازه دریایی از روش غوطه ور شدن در آب استفاده شده است، اظهار کرد: «متاسفانه به دلیل پاره شدن پرده‌های دیافراگمی،‌ این سازه دریایی پس از چند ساعت شناور بودن در آب در اعماق خلیج فارس غرق شده است.»

بزرگترین جرثقیل‌ کشور شکست

به گزارش خبرنگار ما، گفته می‌شود که یکی از مهم‌ترین دلایل غرق شدن پایه سکوی میدان نفتی هنگام در عمق ۸۰ متری آب‌های خلیج‌فارس، نبود جرثقیل «اچ.ال ۵۰۰۰) بوده است؛ به طوری که برای نصب این سازه از روش غوطه ور شدن استفاده شده است.

این جرثقیل نیز به عنوان بزرگ‌ترین جرثقیل لوله‌گذاری و نصب سازه‌های دریایی صنایع نفت و گاز ایران چند وقت پیش در آبهای نیمه‌عمیق دچار حادثه شد و از مدار خارج شد.

کشتی جرثقیل «اچ.ال ۵۰۰۰» دارای کلاس لویدز آلمان بوده که از وزن ۱۱ هزار و ۶۷۶ تنی برخوردار است. این کشتی پیشرفته به سیستم مهار شناور، لنگر هشت نقطه‌ای و سیستم‌های جرثقیل مجهز است و می‌تواند سازه‌هایی تا وزن حدود پنج هزار تن را در خلیج‌فارس بلند و سپس نصب کند.اما شکسته شدن بوم ۴۰۰ تنی و برخورد این بوم با بدنه این کشتی جرثقیل‌دار باعث از دور خارج شدن آن شد. در این رابطه کارشناس صنایع فراساحلی با اشاره به بروز حادثه جکت میدان «هنگام» به فاصله چند ماه از شکستن بوم جرثقیل (اچ.ال ۵۰۰۰)، تاکید می‌کند: «بروز این سوانح، علاوه بر تحمیل هزینه‌های فراوان به کشور، توانمندی صنایع نفت و گاز کشور را در شرایط حساس کنونی، در نزد کارشناسان و ناظران بین‌المللی با تردید و مشکل مواجه کرده است.»

باز هم سهل انگاری اپراتورها

وی با بیان اینکه در هر دو حادثه و به ویژه سانحه اول شاهد سهل‌انگاری و بی‌توجهی اپراتورها بوده‌ایم، خواستار توجه و بررسی ویژه این سوانح از سوی دستگاه‌های مسوول شد.

این کارشناس در مورد سانحه به وجود آمده برای جرثقیل نصاب و لوله‌گذار (اچ.ال ۵۰۰۰) نیز می‌گوید: «این شناور، پس از اتمام کار خود در فاز ۱۲ پارس جنوبی، با توفان مواجه شد و به همین دلیل، اپراتورهای آن درصدد حرکت از دریا به سمت پناهگاه برآمدند. اما اپراتورهای شناور به دلیل عجله یا سهل‌انگاری، بوم جرثقیل را نخواباندند که در نتیجه آن، موج دریا به جرثقیل برخورد کرد و آن را شکست.»