دولت هم برای کمک به کمپین نوروزی هدیه کتاب یارانه اختصاص داد

عیدانه ایرانی کتاب در بهار ۹۵

گروه فرهنگ و هنر:‌ ایجاد کمپینی با عنوان «عیدی، کتاب هدیه دهیم» در فضای مجازی شکل گرفته است و روز به روز گسترش بیشتری به خود می‌بیند. ایرانیان و به‌طور خاص‌تر، ‌کاربران شبکه‌های اجتماعی به خوبی نشان داده‌اند که دست توانمندی در تشکیل کمپین‌های مختلف دارند. از کمپین برای کمک به نیازمندان در فصل سرما که با عنوان نهایی «دیوار مهربانی» به جهان واقعی پا گذاشت تا کمپین‌های مختلف دیگری که در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قابل توجه بود. حالا در آستانه عید، خیلی از دوستداران کتاب دارند تلاش می‌کنند تا کمپین هدیه دادن کتاب به جای پول، کارت پستال و.

گروه فرهنگ و هنر:‌ ایجاد کمپینی با عنوان «عیدی، کتاب هدیه دهیم» در فضای مجازی شکل گرفته است و روز به روز گسترش بیشتری به خود می‌بیند. ایرانیان و به‌طور خاص‌تر، ‌کاربران شبکه‌های اجتماعی به خوبی نشان داده‌اند که دست توانمندی در تشکیل کمپین‌های مختلف دارند. از کمپین برای کمک به نیازمندان در فصل سرما که با عنوان نهایی «دیوار مهربانی» به جهان واقعی پا گذاشت تا کمپین‌های مختلف دیگری که در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قابل توجه بود.حالا در آستانه عید، خیلی از دوستداران کتاب دارند تلاش می‌کنند تا کمپین هدیه دادن کتاب به جای پول، کارت پستال و... همه‌گیر شود. این اتفاق را می‌توان از چندین و چند جهت بررسی کرد. اما شاید مهم‌ترین زاویه‌هایی که چشم ما را به این اتفاق بیشتر باز می‌کنند، یکی در حوزه اقتصاد نشر است و دیگری در حوزه گسترش آگاهی عمومی. وضعیت بحرانی کتاب

در یک سال گذشته وضعیت نشر به واسطه افزایش عجیب و غریب تعداد ناشران و همزمان کاهش نگران‌کننده فروش، وضعیتی ناامیدکننده بوده است. طبق گزارشی که روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در همین صفحه منتشر کرده است، درحالی جمعیت کشور به مرز ۸۰ میلیون نفری رسیده است که تیراژ کتاب‌ها در ایران به ندرت از مرز دو، سه هزار جلدی فراتر می‌رود. بنا بر آمار خانه کتاب، در سال گذشته چیزی نزدیک به ۷۳هزار عنوان کتاب با تیراژ متوسط ۲۰۹۰ نسخه چاپ شده است. شاید به نظر بیاید با جمع و تفریق ساده و در نظر گرفتن ۲۰ درصد از قیمت پشت جلد کتاب برای کتابفروش، بتوان به میانگین سود هر کتابفروشی دست پیدا کرد اما پیدا کردن سهم کتابفروشی‌ها به این سادگی‌ها نیست. این رقم تنها از تولید خبر می‌دهد و ربطی به فروش ندارد. گردش مالی و فروش ۱۵۰ میلیارد تا ۲۰۰ میلیارد تومانی صنعت نشر در شرایطی که مبلغی بیش از یک هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان قیمت پشت جلد مجموع کتاب‌های منتشر شده است، دورنمایی از وضعیتی است که حوزه کتاب و فرهنگ کشور در سال ۹۴ سپری کرده است. این بازار ورشکسته و فشارهای اقتصادی مختلف اعم از مالیات، عوارض شهرداری و... که ناشران و به‌ویژه کتابفروشان را به سمت ورشکستگی یا تغییر شغل سوق می‌دهد، باعث شده حوزه فرهنگ و کتابخوانی کشور در سال ۹۴ حیاتی نباتی و متکی به نمایشگاه‌های کتاب و خریدهای ارشاد داشته باشد.امسال تاکنون حدود ۹۰ میلیون جلد کتاب در ایران منتشر شده است که عمده این تعداد کتاب یعنی دست کم چیزی حدود ۷۵ درصد آن به کتاب‌های درسی، کمک درسی و برخی کتاب‌های سازمانی و ارگانی که مصارف اداری دارند، منحصر می‌شود. در نهایت چیزی که باقی می‌ماند حدود ۱۵ میلیون جلد کتاب است که معمولا در فروشگاه‌های کتاب توزیع می‌شود. میزان فروش این ۱۵ میلیون جلد البته چندان که به نظر می‌رسد ساده نیست. زیرا آمارهای متقنی در کشور درباره فروش وجود ندارد.

رویای هدیه کتاب به جای عیدی

طی سال‌های گذشته شرایط اقتصادی سختی بر مردم حاکم بود و آنان به همین بهانه کتاب را از سبد کالای خانواده حذف یا محدود کرده بودند اما در همین یکی، دو سال به لطف شبکه‌های اجتماعی و فراخوان های مختلفی که گاه از سوی افراد سرشناس و محبوب برپا شد مردم دوباره قدری به سمت این دوست فراموش‌شده جذب شدند. شاید حالا در این شرایط دیگر آنقدرها از اینکه کتاب هدیه بگیریم ناراحت نشویم و حتی خودمان علاقه‌مند به اهدای آن به دوستانمان به جای عیدی، در مناسبت‌هایی نظیر نوروز باشیم و دیگر اهدای آن را مبنایی بر خساست طرف مقابلمان ندانیم!به هر حال براساس تازه‌ترین آمار تعداد خانوار در ایران، هم‌اکنون در کشور ما بیش از ۲۰ میلیون و ۷۰۳ هزار خانواده زندگی می‌کنند. اگر در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن فکر کنیم که هر خانواده ایرانی دست کم یک کتاب خریداری کرده و هدیه بدهد، می‌توان گفت همه کتاب‌های چاپ شده در سال ۹۴ فروش می‌رود و دست‌کم به چاپ دوم می‌رسند.اما خرید این حجم کتاب خوش‌بینی است! با این همه می‌توان امیدوار بود که با گسترش این کمپین، دست کم بتوان حجم وسیعی از کتاب‌های منتشر شده در کشور را به چاپ‌های بعدی رساند.

هدیه دولت به طرح عیدی کتاب

مجید غلامی جلیسه (مدیرعامل موسسه خانه کتاب) در نشست «طرح عیدانه کتاب» که صبح دیروز برگزار شد توجه ویژه به کتابفروشی‌ها را یکی از اقدامات مثبت وزارت ارشاد در سال جاری دانست و گفت: یکی از اتفاقات خوب امسال که در برنامه‌ریزی‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بی‌سابقه بود و در دولت‌های قبلی شاهد چنین رویکردی نبودیم تخصیص بخشی از یارانه‌ نشر در حوزه مصرف‌کننده برای کتابفروشی‌ها بود. پیش از این کتابفروشی‌ها کمترین سهم را از یارانه ویژه نشر داشته‌اند که با سوق دادن بخشی از این یارانه به سمت مصرف‌کننده امکان استفاده کتابفروشی‌ها از این یارانه نیز مهیا شده است.مدیرعامل موسسه خانه کتاب افزود: اتفاق مبارک دوم برای کتابفروشی‌ها به ثمر رسیدن بحث معافیت مالیاتی است که به نوبه خود می‌تواند تسهیل قابل توجهی برای ادامه حیات کتابفروشی‌ها باشد. در بیست و دومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی در سال ۹۴ شاهد اولین مرحله تخصیص بخشی از یارانه‌های چرخه نشر به مدخل کتابفروشی‌ها بودیم. در طرحی به نام «کتابفروشی به وسعت ایران» که در هفته کتاب برگزار شد ۱۰۳ کتابفروشی عضو شدند و نزدیک به ۱۵ هزار نفر در ۲۶ استان کشور به عنوان مصرف‌کننده از این یارانه استفاده کردند. در نهایت نیز ۶۰۰ میلیون تومان گردش مالی و میزان خرید و فروش کتاب طی این طرح بود که برای شروع و در کمک به امر ترویج کتابخوانی نقطه مثبتی ارزیابی می‌شود.او سپس درباره انگیزه‌های آغاز طرح «عیدانه کتاب» اظهار کرد: باتوجه به بازخورد مثبتی که از روند برگزاری طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» گرفتیم مناسب دیدیم که به بهانه‌های مختلف در فاصله‌های زمانی متفاوت طی سال امکان برپایی متناوب چنین طرحی را مهیا کنیم تا هم رونق نسبی به کتابفروشی‌ها بازگردد و هم اندک ترویجی باشد در امر کتابخوانی. با توجه به فضای پرنشاط و خوب نوروز و اینکه ما سنتی به نام عیدی دادن داریم تصمیم گرفتیم از این فرصت برای گام دوم طرح‌های مرتبط با کتابفروشی استفاده کنیم و امسال طرح «عیدانه کتاب» با شعار «امسال کتاب عیدی بدهیم» آغاز شد.جلیسه سپس با اشاره به بهینه‌سازی طرح «عیدانه کتاب» نسبت به طرح قبلی گفت: این طرح موجب استمرار تزریق بخشی از یارانه مصرف‌کننده به کتابفروشی‌ها می‌شود و کتابخوانان با مراجعه به کتابفروشی‌ها از ۲۰درصد تخفیف تا سقف ۱۰۰ هزار تومان برخوردار شده و تنها شرط استفاده از این یارانه ارائه کارت ملی توسط خریدار است.

طرح تخفیف یک ماه تا 15 فروردین

مزیت دیگر اضافه شده افزایش زمان برپایی این طرح از یک هفته به یک ماه است چرا که برخلاف طرح کتابفروشی به وسعت ایران که تنها یک هفته برگزار شد طرح «عیدانه کتاب» به مدت یک ماه (از ۱۵ اسفندماه تا ۱۵ فروردین ماه) در کتابفروشی‌های ثبت‌نام کرده برپا است. همچنین سقف یارانه در نظر گرفته شده که در طرح کتابفروشی به وسعت ایران نهایتا ۲ میلیون تومان در نظر گرفته شده بود حالا به عنوان کف مبلغ در نظر گرفته شده است.مدیرعامل موسسه خانه کتاب اضافه کرد: در دوره اول ۵ استان در این طرح مشارکت نداشتند اما حالا تقریبا از تمامی استان‌ها مشارکت‌کننده داریم و طی کمتر از ۱۰ روز از آغاز ثبت نام حدود ۱۸۰ کتابفروشی عضو شده‌اند. پیش‌بینی ما این است که از کتابفروشی‌های فعال کشور بیش از ۲۰۰ کتابفروشی و حتی نزدیک به ۳۰۰ کتابفروشی به طرح «عیدانه کتاب» ملحق شوند.