رقابت کرونا و سریال‌سازی علیه سینما

سینما در دوران کرونا در چین شکست بزرگی را از سر گذراند و بازارهای سینمایی جهان از جمله بزرگ‌ترین بازار آن، یعنی امریکا، نیز خسارت‌های دنباله‌داری را تجربه کردند و البته همچنان تجربه می‌کنند. سینما البته یکی از کرونا خورده است، یکی از سریال‌ها! استقبال فزاینده مردم جهان از تماشای سریال‌ها، رکود سینما را نیز تشدید کرده است. کمپانی‌های بزرگ به جای تولید فیلم، دوست دارند سریال بسازند تا هم از بازار بسیار بزرگ آن سود ببرند هم از بازار بسیار بزرگ‌تر و امن‌تر تبلیغات در سریال‌ها.

به نظر می‌رسد سریال‌های تلویزیونی با توجه به اینکه مخاطبان پیگیر و وفادارتری دارند، بازار اقتصادی و سیاسی مناسب‌تری را برای سودآوری سرمایه‌گذاران و سوداگری سیاستمداران فراهم می‌کنند. اگر پیش از این سینما به عنوان صنعت شماره‌یک هنرهای نمایشی، کعبه آمال هنرمندان بود و بسیاری از کاراکترهای تلویزیونی با حضور در قاب فیلم‌های سینمایی اعتبار کسب می‌کردند، امروزه جهت این روند تغییر کرده و برعکس شده است.

کمپانی‌های آمریکایی در سال ۲۰۱۵ بیش از ۷۰میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۶ نیز چیزی حدود ۸۰میلیارد دلار از محل تولید سریال‌ها درآمد داشته‌اند. با آغاز سال ۲۰۲۰ درآمد کمپانی‌های سریال‌ساز امریکایی سر به آسمان کشید. نتفلیکس در سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۵میلیارد دلار درآمد داشته است. تخمین درآمد این کمپانی در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۳۰میلیارد دلار می‌رسد. همزمان بسیاری دیگر از کمپانی‌های بزرگ تولید آثار نمایشی با ساخت سریال‌های کوتاه و بلند، درآمدهایی نجومی به دست آوردند. این درحالی است که در مقابل، میل به ساخت آثار سینمایی کاهش پیدا کرده است.

کمپانی‌های سنتی فیلمسازی در هالیوود با شکست‌های متعددی در سال‌های اخیر روبه‌رو بوده‌اند؛ این در حالی است که شیوع کرونا نیز کار نیمه‌تمام بازارها را برای این کمپانی‌ها تمام کرد تا کمپانی‌های نو و مبتنی بر سرویس‌های استریم که علی‌القاعده چندان هم وابسته به سالن‌های سینمایی نیستند، بازار را در دست بگیرند. دستمزدهای چند ده‌میلیون دلاری برای بازیگران، از جمله بارزترین شاخص‌هایی است که تمایل سینماگران به سریال‌سازی را بیشتر کرده است.

حالا این موضوع بسیاری از بزرگان سینما را نیز درباره آینده این صنعت نگران کرده است. دو سه سال پیش جمعی از سینماگران امریکایی در نامه‌ای به کنگره، خواستار حمایت از سینما شده بودند.به نظر می‌رسد ضرب شست کرونا بر پیکر سینما همچنان محکم‌تر از سریال‌هاست. روز گذشته خبر رسید یک مجموعه سینمایی بزرگ در امریکا نیز به دلیل ورشکستگی به زودی تعطیل خواهد شد.

ماجرای ورشکستگی یک زنجیره

مجموعه سینماهای زنجیره‌ای رگال آمریکا ۳۹ سالن خود را به دلیل ورشکستگی تعطیل کرد.طبق پرونده‌های حقوقی به‌دست‌آمده از سینماهای زنجیره‌ای رگال، دومین زنجیره بزرگ سینمایی در ایالات متحده، پس از اعلام ورشکستگی شرکت مادرش «سینه ورلد» (Cineworld) در ماه سپتامبر، ۳۹ سالن را تعطیل خواهد کرد.

«سینه ورلد» از ۱۵ فوریه اجاره‌نامه‌ها را رد خواهد کرد. طبق آخرین پرونده ورشکستگی، در میان کاهش شدید فروش گیشه داخلی در طول همه‌گیری کووید-۱۹، اجاره ماهانه هر سالن سینما از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ نزدیک به ۳۰درصد افزایش یافته است. در این سند آمده است: در مجموع، بدهکاران تخمین می‌زنند رد اجاره‌نامه‌ها باعث صرفه‌جویی سالانه ۲۲ میلیون دلار در املاک آنها می‌شود. هر گونه اموال شخصی با ارزش کمی که در مکان‌ها باقی مانده باشد رها خواهد شد.

«سینه ورلد» در ۷۴۷ مجموعه با ۹۱۳۹ سالن سینما در ۱۰ کشور جهان فعالیت می‌کند که تقریبا ۵۰۰ مورد از این سالن‌ها در ایالات متحده هستند.تماشای فیلم در سینماها در طول همه‌گیری کرونا ضربه بزرگی را به سالن‌داران آمریکا وارد کرد، به طوری که گیشه داخلی سال ۲۰۲۲ به ۵/ ۷میلیارد دلار رسید، که تقریبا ۳۰درصد کاهش نسبت به ۴/ ۱۱میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ قبل از کووید بود.این شرکت در سال ۲۰۲۰ زیان ۳‌میلیارد‌دلاری را متحمل شد، زیرا بسیاری از سینماها بسته ماندند، و ضرر ۳/ ۷۰۸میلیون‌دلاری قبل از مالیات در سال ۲۰۲۱. خالص بدهی، بدون احتساب بدهی‌های اجاره، ۸۴/ ۴میلیارد دلار برآورد شد که متعاقب این زیان‌های متوالی و پس از اعلام ورشکستگی، ۳۹ سالن اصلی سینمایی در آمریکا تعطیل می‌شوند و همچنان احتمال تعطیلی و زیان‌های بیشتر برای این مجموعه بزرگ سینماهای زنجیره‌ای آمریکا و دیگر مجموعه‌ها وجود دارد.