دبیرکلی اوپک از آن کیست؟
گروه نفت و پتروشیمی - حمزه بهادیوند چگینی: مهندس زنگنه که به منظور حضور در اجلاس وزرای کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) دیروز در راس هیاتی تهران را به مقصد وین ترک کرده بود، امروز در این نشست شرکت می‌کند. قرار است در این نشست روی موضوع انتخاب دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تصمیم‌گیری شود.
این در حالی است که از کشورمان مهندس غلامرضا نوذری، به عنوان نماینده معرفی شده است. جدال کشورهای ایران، عراق و عربستان تعیین‌کننده دبیرکل اوپک خواهد بود. در این بین حضور پررنگ ایران در مدت اخیر در عرصه بین‌المللی که منجر به انتخاب دکتر عادلی به سمت دبیرکلی سازمان کشورهای صادرکننده گاز شد، تحلیل‌های مختلفی را برای شانس ایران در نشست امروز رقم زده است. دکتر حمید حسینی، نایب رییس اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو‌ با «دنیای اقتصاد» با اشاره به تغییری که در روش انتخاب دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده گاز اتفاق افتاد گفت: ‌این تغییر در آن مقطع باعث شد رای‌گیری از حالت اجماع خارج شود و شانس ایران افزایش یابد و در این بین تلاش‌های مهندس زنگنه و نوع شناختی که از دکتر عادلی در سازمان وجود داشت، باعث شد در انتخاب ایشان به این سمت موفق عمل کنیم، حال آن که این شرایط در حال حاضر برای نفت چندان عملی به نظر نمی‌رسد.
به عقیده وی، رایزنی‌هایی صورت گرفته اما کافی نیست، به طوری که لازم بود در این خصوص با عراق نیز وارد مذاکره می‌شدیم چراکه اعراب با دبیرکلی ما چندان موافق نیستند و احتمال اجماع روی گزینه عراق بیشتر است. وی رقابت کنونی را رقابت ایران و عراق بر سر دبیرکلی می‌داند. اجلاس ۱۶۴ در حالی برگزار می‌شود که تحولات سیاسی و ژئوپولتیک در منطقه خاورمیانه و به ویژه توافق مهم هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های غرب این دوره از اجلاس را از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار کرده است. دکتر حسینی معتقد است دبیرکلی اوپک می‌تواند برای کشور ما دستاوردهای مهمی به همراه داشته باشد، چراکه از نظر سیاسی و روانی، این انتخاب می‌تواند به تقویت جایگاه کشورمان در حوزه بین‌المللی منجر شود. وی البته اشاره کرد که مادامی که تولید نفت و صادرات آن بهبود نیابد حتی دبیرکلی اوپک از وزن چندانی برای ما برخوردار نیست. به گفته عضو اتحادیه صادرکنندگان محصولات نفت، گاز و پتروشیمی، در وضعیت کنونی، صادرات کمتر از یک میلیون بشکه نفت در روز و یا تولید ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نتیجه مثبتی برای ما به همراه ندارد و باید تولید تا ۴ میلیون بشکه برسد و جایگاه کشور بر این اساس تقویت شود. وی معتقد است این شرایط نیز در حال حاضر فراهم است و هم در حوزه دیپلماتیک و هم در شرایط بازار، بسترهای مناسبی فراهم شده که می‌تواند دستیابی به این مهم را تسهیل کند. تصمیم‌گیری در مورد تثبیت سقف تولید اعضای اوپک، گزارش دبیرکل از تحولات بازار نفت در فاصله دو اجلاس، گزارش کمیسیون اقتصادی اجلاس، گزارش تولید نفت اوپک از ماه اوت تا اکتبر، خلاصه تصمیمات اجلاس ۱۴۱ هیات عامل اوپک که ۱۴ و ۱۵ آبان مصادف با ۵ و ۶ نوامبر ۲۰۱۳ در وین برگزار شد، از جمله مباحث وزرای شرکت‌کننده در صدوشصت‌وچهارمین اجلاس اوپک خواهد بود. سازمان کشورهای صادرکننده نفت از دسامبر ۲۰۱۱ تاکنون سقف تولید خود را به میزان ۳۰ میلیون بشکه در روز ثابت نگه داشته که انتظار می‌رود با توجه به چشم‌انداز بازگشت نفت ایران به بازار و افزایش تولید نفت عراق در ماه‌های اخیر، اعضای این سازمان بررسی سقف تولید را به بحث و مذاکره بگذارند. یکصدوشصت‌و‌چهارمین اجلاس اوپک روز چهارشنبه ۱۳ آذر (۴ دسامبر) در شهر وین برگزار می‌شود. در حال حاضر سقف تولید اوپک که در اجلاس گذشته نیز تثبیت شده است ۳۰ میلیون بشکه بوده و انتظار نمی‌رود این رقم امروز هم با تغییری مواجه شود. تحلیلگران بازار نفت معتقدند سال ۲۰۱۴ مازاد عرضه این محصول در بازارهای جهانی با توجه به افزایش برداشت از ذخایر نفتی موسوم به «شیل اویل» و افزایش عرضه کشورهای غیراوپکی در کنار حضور پررنگ‌تر ایران در بازار جهانی می‌تواند این انتظار را که نفت تا ۵ دلار کاهش خواهد یافت افزایش دهد. ایران قرار است با در پیش گرفتن برنامه‌های توسعه تولید نفت، ظرفیت تولید را به میزان سال ۸۴ افزایش داده و به ۴ تا ۲/۴ میلیون بشکه در روز برساند.