در گفت‌وگو با عضو هیات مدیره انجمن صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی بررسی شد
رمزگشایی از دو نقد سیاسی
این نمایندگان در نامه یاد شده با ابراز نگرانی از کاهش حضور شرکت‌های ایرانی در صنعت نفت به خصوص در زمینه حفاری خواهان توجه بیشتر دولت در این زمینه شده‌اند.
این نمایندگان در نامه یاد شده با ابراز نگرانی از کاهش حضور شرکت‌های ایرانی در صنعت نفت به خصوص در زمینه حفاری خواهان توجه بیشتر دولت در این زمینه شده‌اند. ماجرا به گلایه شرکت حفاری شمال باز‌می‌گشت که برخی دکل‌های این شرکت بیکار مانده و در پروژه‌های ایرانی به کار گرفته نشده بودند. جدا از جوابیه کاملی که شرکت ملی نفت در این خصوص منتشر کرده است، گفت‌وگویی با دکتر حمید حسینی، عضو هیات مدیره انجمن صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی انجام داده و نظر وی را درخصوص ادعای برخی نمایندگان مبنی بر غیرایرانی بودن پروژه‌های نفتی و همچنین برخی اقدامات وزیر در راستای کاهش قیمت نفت جویا شده‌ایم.
حمید حسینی معتقد است به دلیل کاهش سهم ایران در بازارهای بین‌المللی و کاهش تولید نفت کشورمان، توان و تاثیرگذاری ایران در اوپک کم شده و نمی‌توان انتظار داشت که وزیر اقدامات بیشتر و موثرتر از آنچه تاکنون بوده، انجام دهد. وی همچنین با اشاره به اینکه شرکت ملی نفت به‌عنوان بازوی اجرایی وزارت نفت پروژه‌های خود را به شرکت‌هایی مانند خاتم‌الانبیا واگذار می‌کند و نمی‌تواند برای این شرکت‌ها تعیین تکلیف کند که برای کارهای حفاری خود از چه شرکتی کمک بگیرند. او ریشه طرح استیضاح زنگنه را سیاسی می‌داند و معتقد است که عملکرد وزارت نفت تا کنون قابل قبول بوده و چنین پیشنهادهایی از سوی برخی منتقدان، بهانه‌ای برای سنگ‌اندازی جلوی پای دولت است.
حفاری شمال بهانه‌ای برای منتقدان
حسینی در این گفت‌وگو به مشکلات یکی از شرکت‌های حفاری با وزارت نفت اشاره کرد. وی با اشاره به گلایه یکی از شرکت های حفاری در مورد بیکاری دکل‌های حفاری این شرکت در پروژه‌های ایرانی و نامه 70 نماینده مجلس شورای اسلامی به رئیس جمهوری گفت: حفاری شمال، شرکتی بزرگ و معتبر است و نباید وابسته به بازار ایران باشد. این شرکت در حال حاضر در ترکمنستان دکل‌های در حال کار دارد. در عین حال بازار منطقه نیز بازار وسیعی است و ما نباید رقابت در این حوزه را به بهانه واگذاری کار به شرکت‌های ایرانی متوقف کنیم.
وی با بیان اینکه حفاری های دریایی کشور تحت مدیریت شرکت فلات قاره و پتروپارس است و وزارت نفت دخالتی در امور اجرایی این شرکت‌ها ندارد و شرکت‌های نفت و گاز به عنوان کارفرما پروژه‌ها را به دو شرکت فوق واگذار می‌کنند، تصریح کرد: این دو شرکت با مذاکره یا از طریق مناقصه پروژه‌ها را به‌پیمانکاران عمومی ( نظیر اویک، ایدرو، پتروپارس، قرارگاه خاتم‌الانبیاء، قرارگاه خاتم‌الاوصیاء و...) واگذار می‌کنند و این شرکت‌ها بر اساس منافع خودشان تصمیم می‌گیرند که بخش دریا را به چه شرکتی واگذار کنند. وی افزود: در واقع این شرکت‌ها بر اساس منافع خودشان تصمیم می‌گیرند که بخش‌های مختلف پروژه از جمله کار حفاری را به چه شرکتی واگذار کنند. حسینی افزود: به‌طور مثال خاتم الانبیا توانسته پروژه 15 و 16 پارس جنوبی را بگیرد و این شرکت کارهای بخش دریا را به شرکت تاسیسات دریایی که یک شرکت تقریبا خصوصی است واگذار کرده است، حال این شرکت تاسیسات دریایی است که تصمیم می‌گیرد از شرکت ملی حفاری یا حفاری شمال استفاده کند و یا اینکه از یک شرکت چینی استفاده کند و وزارت نفت نمی‌تواند این شرکت‌ها را وادار کند که از کدام شرکت حفاری استفاده کنند.
حسینی با بیان اینکه در واقع وزارت نفت یا حتی شرکت ملی نفت که بازوی اجرایی وزارتخانه است هیچ، پروژه‌ای در دست اجرا ندارد، گفت: تمام پروژه‌ها واگذار می‌شوند و این شرکت‌ها بر مبنای قراردادی که دارند تصمیم گرفته‌اند با چه شرکتی کار کنند. ممکن است در آن زمان شرایط حفاری شمال خوب نبوده و یا ممکن است در آن زمان شرکت حفاری شمال جای دیگری مشغول به فعالیت بوده است، کل مجموعه نمی‌تواند به این بهانه که مبادا دکل‌های حفاری شمال بیکار شوند، در کار تعلل کنند. وی افزود: البته وزیر نفت نیز چند روز پیش طی نامه‌ای به فلات قاره خواهان رسیدگی به این موضوع شده است.
یک درصد؛ سهم ایران از بازار نفت
حسینی با اشاره به مطرح شدن دوباره بحث استیضاح وزیر نفت در مجلس شورای اسلامی گفت: برخی نمایندگان مدعی شدند که وزیر به تعهدات و وعده‌های خود عمل نکرده است و به همین دلیل باید در مجلس شورای اسلامی حاضر شود و در این خصوص پاسخگو باشد. نمایندگان منتقد علاوه بر اینکه از برنامه‌های آقای زنگنه انتقاد کردند، به قیمت نفت نیز اشاره کرده و مدعی شده‌اند که وزیر نتوانسته بر بازار اثر‌گذار باشد و قیمت نفت سقوط کرده است.
وی درخصوص کاهش قیمت‌ها در بازار نفت و عملکرد زنگنه اظهار کرد: کارشناسان بازار نفت می‌دانند که کشورهایی می‌توانند در اوپک اثر‌گذارتر باشند که دارای مازاد ظرفیت تولید باشند. اما ظرفیت تولیدی ما در حال حاضر کمتر از سه میلیون بشکه در روز است که از این میزان حدود ۹/ ۱ میلیون بشکه آن را در داخل مصرف می‌کنیم، بنابراین حضور ایران در بازارهای صادراتی چیزی حدود یک میلیون بشکه است. حسینی افزود: این میزان قطعا در مقابل مصرف روزانه ۹۰ میلیون بشکه نفت به قدری نیست که ما بتوانیم در بازار خیلی اثر‌گذار باشیم. حسینی تصریح کرد: ایران قبلا ۵ درصد از بازار را در دست داشت اما در حال حاضر این میزان به یک‌درصد رسیده است. قطعا کشوری که یک‌درصد سهم بازار را دارد در مقایسه با کشور دیگری که ۱۰ درصد سهم بازار را دارد، کمتر می‌تواند تاثیر‌گذار باشد. وی افزود: بنابراین این توقع از آقای زنگنه توقع بجایی نیست و نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که ایشان بتواند بیش از این در بازار تاثیر‌گذار باشد.
عضو انجمن صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی درباره دلایل افت قیمت نفت و نقش عربستان در بازار گفت: سعودی‌ها با برخی دلایل که از نظر بسیاری از کارشناسان قابل‌قبول است به این نتیجه رسیده‌اند که عمده مازاد عرضه‌ای که وارد بازار نفت شده از میادین نفتی شیل و نفت ماسه‌ای است و اگر اجازه بدهند این روند ادامه پیدا کند، سرعت تولید نفت شیل می‌تواند آینده صنعت نفت را به خطر بیندازد، بنابراین این کشور تصمیم گرفت که اجازه دهد قیمت نفت پایین بیاید و جلوی رشد تولید این نوع نفت را بگیرد. وی افزود: حال به نظر می‌رسد این سیاست جواب داده و تعداد دکل‌های حفاری در میادین نفتی شیل تاکنون ۶۰ درصد کاهش یافته است و این می‌تواند موجب کاهش تولید نفت در میادین نفتی آمریکا و کانادا شود چراکه این نوع نفت مدام به سرمایه‌گذاری و احداث چاه‌های جدید نیازمند است. حسینی تصریح کرد: میزان تولید نفت از میادین نفتی شیل در سال اول بالا است، اما در سال دوم نصف می‌شود و در سال سوم در صورتی که حفاری‌های جدید انجام نشود، به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. وی افزود: بنابراین نمی‌توان گفت که این سیاست غلط بوده و در راستای منافع آمریکا است. حقیقت این است که هنوز معلوم نیست این سیاست به نفع ایالات متحده است و یا به ضرر آن. حسینی با بیان اینکه ما حجم عظیمی از دخایر نفتی دنیا را در دست داریم، گفت: بازار بلند‌مدت باید برای ما مهم‌تر از بازار کوتاه‌مدت باشد.
وی با بیان اینکه باید از دولت به اندازه توانایی آن انتظار داشت، گفت: در حال حاضر توانایی کشور ما نیز در اوپک به اندازه همراهی با کشورهایی نظیر نیجریه، الجزایر و ونزوئلا است که خواهان کاهش تولید نفت و افزایش قیمت‌ها هستند اما حقیقت این است که اوپک را عربستان اداره می‌کند چراکه عربستان بزرگترین تولید کننده عضو اوپک است و غالب کشورهای اوپک به خصوص کشورهای عربی و آفریقایی با این کشور همگام هستند بنابراین ایران بیشتر از آنچه تاکنون درخصوص بازار نفت انجام داده، نمی‌توانست انجام دهد و هر‌کس دیگری هم جای آقای زنگنه بود در این شرایط نمی‌توانست اقدام موثرتری در بازار نفت داشته باشد. جالب است حتی در سالی که ما ریاست اوپک را در دست داشتیم، نتوانستیم برای کاهش تولید موفق باشیم.
نمره قبولی وزارت نفت
به اعتقاد حسینی ریشه این چنین بحث‌هایی کارشناسی نیست و بیشتر جنبه سیاسی دارد.
این عضو انجمن صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی گفت: وزارت نفت تا کنون جزو وزارتخانه‌های موفق دولت بوده است؛ درحالی که این وزارتخانه به دلیل تحریم‌ها با مشکلات زیادی مواجه است. به دلیل تحریم‌ها وزارت نفت به منابع مالی خارجی برای توسعه طرح‌های خود دسترسی ندارد و از سویی به دلیل کاهش قیمت نفت سهم 5/ 14 درصدی این وزارت خانه از پول نفت کاهش پیدا کرده است.
حسینی افزود: با وجود منابع محدود مالی، با اولویت‌بندی پروژه‌ها بالاخره میدان گازی پارس‌جنوبی به سرانجام رسید. در بحث اقتصاد مقاومتی طرح توسعه پالایشگاه‌های سیراف طراحی شده و کلید خورد. از سویی با افزایش تولید گاز و جایگزین شدن آن با سوخت نیروگاه‌ها و واحدهای بزرگ صنعتی نظیر کارخانجات فولاد و سیمان امکان صادرات فرآورده‌های نفتی افزایش یافته و ایران از یک کشور وارد‌کننده فرآورده به صادرکننده تبدیل شده است. وی افزود: علی رغم فشاری که از سوی عربستان و عراق برای تصاحب همین بازار محدودی که داریم بر ما وارد می‌شود، اما وزیر نفت توانسته سهم ایران را در بازار حفظ کند. همچنین کشور از شر بنزین آلوده پتروشیمی‌ها آزاد شد. در این شرایط سخت مالی و تحریم، واردات بنزین یورو 4 شاهکاری است که انجام شده‌است.
وی تصریح کرد: اگر آقای زنگنه مستحق پاداش و تشویق نیست حداقل مستحق استیضاح هم نیست. به نظر نمی‌رسد اعضای کمیسیون انرژی که کمیسیون اختصاصی است در این استیضاح دخالت داشته باشند بلکه بیشتر نمایندگانی که رویکرد سیاسی دارند و از منتقدان هستند می‌خواهند به هر شکلی با دولت آقای روحانی مقابله کنند. به نظر من طرح استیضاح آقای زنگنه مطرح نیست، بیشتر بحث برخورد با دولت و ژنرال‌های آن مطرح است.
وی افزود: تلاش این عده این است که چیزهایی پیدا کنند و نمایندگان را برای استیضاح وزیر متقاعد کنند. اما استدلال من این است که این طرح با رای کمیسیون انرژی، به نتیجه نخواهد رسید. هرچند که من نیز به‌عنوان یک فعال بخش خصوصی ممکن است انتقاداتی به عملکرد آقای زنگنه داشته باشم. اما در مجموع عملکرد وزیر نفت مثبت است و استیضاح وی گرهی از مشکلات باز نخواهد کرد .
عضو هیات رئیسه انجمن صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در ادامه به برخی نقدهایی که متوجه مدیریت زنگنه است، اشاره کرد: روحیه خاص و نظام مدیریتی ایشان مورد نقد مخالفان است و اعتقاد دارند که شیوه مدیریت وی قاطعانه، سرسخت و متمرکز است که این موضوع باعث دلسردی و بی‌انگیزگی مدیران و کارکنان صنعت نفت می‌شود. وی افزود: این اتهام در حالی است که خود نمایندگان باور دارند که قاطعیت ایشان در تصمیم‌گیری موجب به وجود آمدن سابقه و کارنامه درخشان وی در دولت اصلاحات شده است، ضمنا مدیریت دولت قبل صدمات جبران‌ناپذیری به نفت زده که نمایندگان نگرانند که زنگنه نتواند این مسیر را اصلاح کند!
حسینی اظهار کرد: در دولت اصلاحات حداقل ۵ وزیر در تیم مدیریتی با ایشان همکاری می‌کردند اما در این دوره فقط یکی از آنان آن هم به شکل پاره وقت با وزیر همکاری می‌کند (آقای کاظم پور اردبیلی). اگر آقای زنگنه مدیریت جمعی را قبول نداشت، آیا ۵ وزیر یعنی آقایان نعمت‌زاده، ترکان، نژادحسینیان، کاظم پور‌اردبیلی و هدایت زاده حاضر به همکاری با ایشان می‌شدند؟
عضو هیات‌رئیسه انجمن صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ادامه داد: آقای زنگنه نه تنها در صدد حمایت و فعال کردن پیمانکاران داخلی حوزه نفت و گاز است بلکه با استفاده از ظرفیت تبصره ق یا همان ماده 15 قانون رفع موانع تولید در صدد خلق هزاران فرصت شغلی برای دست‌اندرکاران صنایع، حمل‌ونقل ریلی و خشکی و مترو است و با اصلاح قرارداد خرید گاز از ترکمنستان به تهاتر گاز با کالا و خدمات ایرانی، بازار 30 میلیارد دلاری برای فعالان اقتصادی ایران ایجاد کرده است. وی در انتها با بیان اینکه زنگنه برای اولین بار با دانشگاه‌های کشور برای مطالعه میادین نفت و گاز قرارداد امضا و اجازه حضور آنان در میادین نفتی و گازی را فراهم کرد تا از این طریق پیوند بین دانشگاه و صنعت نفت را تقویت کند و وابستگی کشور به دانش و تحقیقات را کاهش دهد، گفت: بنابراین امیدوارم اعضای کمیسیون‌های آموزش عالی، انرژی، امور زیربنایی، صنعت و اقتصاد مجلس با حمایت قاطع خود راه را برای تکمیل برنامه‌های نیمه تمام کشور فراهم کنند.
ارسال نظر