یارانه فقرای اندونزی چگونه تامین شد؟
باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا۴۲۷ روز بعد از سوگند ریاست‌جمهوری و شروع به کارش در کاخ سفید، برنامه وعده داده شده در مبارزات انتخاباتی برای تحول در نظام بیمه درمانی آمریکا را به اجرا گذاشت. اما در اندونزی، جوکو ویدودو، تنها دو هفته بعد از شروع به کارش، شروع به اجرای وعده‌ها درباره بیمه درمانی و آموزش کرد. دولت او دو ماه پیش توزیع کارت‌هایی را آغاز کرد که به شهروندان فقیر کشور اندونزی امکان دسترسی به سه برنامه خدماتی دولت را می‌دهد. شهروندان فقیر اندونزی با این کارت‌ها می‌توانند از دو برنامه بیمه درمانی و آموزشی و همچنین ماهانه ۲۰۰ هزار روپیه پول نقد (معادل ۷۵/۱۵ دلار) به‌عنوان یارانه بهره‌مند شوند.
باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا427 روز بعد از سوگند ریاست‌جمهوری و شروع به کارش در کاخ سفید، برنامه وعده داده شده در مبارزات انتخاباتی برای تحول در نظام بیمه درمانی آمریکا را به اجرا گذاشت. اما در اندونزی، جوکو ویدودو، تنها دو هفته بعد از شروع به کارش، شروع به اجرای وعده‌ها درباره بیمه درمانی و آموزش کرد. دولت او دو ماه پیش توزیع کارت‌هایی را آغاز کرد که به شهروندان فقیر کشور اندونزی امکان دسترسی به سه برنامه خدماتی دولت را می‌دهد. شهروندان فقیر اندونزی با این کارت‌ها می‌توانند از دو برنامه بیمه درمانی و آموزشی و همچنین ماهانه 200 هزار روپیه پول نقد (معادل 75/15 دلار) به‌عنوان یارانه بهره‌مند شوند. حدود 4/86 میلیون نفر از جمعیت اندونزی معادل 5/15 میلیون خانوار از این برنامه‌های کمکی و یارانه نقدی بهره‌مند می‌شوند. این تعداد معادل یک سوم جمعیت اندونزی است. به این ترتیب این برنامه کمک به اقشار آسیب‌پذیر در اندونزی، یکی از بزرگترین برنامه‌ها از این نوع در سطح جهان است. پیش از این کشورهای آمریکای لاتین مانند مکزیک و برزیل از نظر وسعت و عظمت چنین برنامه‌های یارانهای و کمک به اقشار آسیب‌پذیررکورددار بودند.
این اولین بار نیست که اقشار آسیب‌پذیر اندونزی از برنامه‌های رفاهی دولت بهره‌مند می‌شوند. اما این بار با دفعات قبل یک تفاوت دارد و آن این است که رئیس‌جمهور جدید اندونزی بدون پشتوانه مالی چنین برنامه کمکی عظیمی را شروع کرده‌است. او قصد دارد هزینه سنگین این برنامه یارانهای را از منبع یارانه سوخت تامین کند. اندونزی مانند بسیاری از کشورهای دیگر یارانه سنگینی برای سوخت می‌پردازد. ویدودو قصد دارد این یارانه را قطع کند و پولش را صرف کمک هزینه آموزشی و درمانی برای فقرا و اقشار آسیب‌پذیر کند. درواقع رئیس‌جمهور جدید اندونزی از اول ژانویه یعنی سه هفته پیش این کار را کرد و یارانه سوخت را قطع کرد. به گفته وزیر دارایی اندونزی، قطع یارانه سوخت، رقمی معادل ۲۰۰ هزار میلیارد روپیه (حدود ۱۶ میلیارد دلار) در سال برای دولت صرفه‌جویی و پس‌انداز خواهد داشت.
یارانه سوختی که دولت در سال می‌پرداخت درواقع به سود ثروتمندان اندونزی بود چرا که بسیاری از فقرای این کشور اساسا وسیله نقلیه ندارند. واقعیت این است که ویدودو رئیس‌جمهور جدید، از فرصت پیش‌آمده در کاهش جهانی قیمت نفت استفاده کرد. کاهش 50 درصدی قیمت نفت به این معناست که سهم و تاثیر یارانهای که دولت‌ها برای سوخت می‌پردازند کم می‌شود. یعنی سوخت غیریارانه‌ای از سوخت یارانهای حتی ارزان‌تر هم می‌شود. به همین دلیل دولت اندونزی از این فرصت استفاده کرد و یارانه سوخت را قطع کرد. البته اینکه فکر کنیم همه پول به دست آمده از قطع یارانه سوخت صرف برنامه‌های کمکی بهداشتی، درمانی و آموزشی می‌شود، تصوری خوش‌بینانه است. قرار است بخشی از این پول صرف سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها شود. همچنین قرار نیست همه و تمام خانواده‌های فقیر و آسیب‌پذیر به‌طور ناگهانی تحت پوشش این برنامه قرار گیرند. برنامه دولت این است که امسال 5/4 میلیون کارت یارانه و بیمه درمانی توزیع کند. جزئیات چگونگی اجرای این برنامه هم هنوز روشن نیست. یکی از مشکلات دولت، نحوه توزیع این یارانه نقدی است. برنامه دولت این است که از طریق حساب بانکی این پول را توزیع کند. اما مشکل اینجاست که در نقاط دوردست و روستایی اندونزی جایی که اکثر فقرا در آن ساکن هستند، بانک وجود ندارد و مردم حساب بانکی ندارند. از سوی دیگر، اندونزی با مشکل نیرو و خدمات در بخش بهداشت و درمان روبه‌رو است و حتی بعد از توزیع کارت بیمه رایگان میان مردم، وقتی مردم به مراکز درمانی مراجعه کنند با کمبود خدمات روبه‌رو می‌شوند.
تجربه رئیس‌جمهور جدید در این زمینه به کارش می‌آید. او قبل از ریاست‌جمهوری شهردار یک شهر ۵۰۰ هزار نفری در جاوه مرکزی و همچنین فرماندار جاکارتا، پایتخت بوده‌است. او در اندونزی معروف است به عمل به تعهدات و وعده‌هایش. بهبود خدمات عمومی و اجتماعی یکی از وعده‌های انتخاباتی او بود و عمل به آن را از چند روز بعد از شروع به کارش، آغاز کرده‌است.
خط فقر در اندونزی 300 هزار روپیه در ماه (حدود 24 دلار) است. توزیع یارانه نقدی ماهانه می‌تواند زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر دهد و جایگاه آنها را نسبت به این خط جابه‌جا کند.
اندونزی تنها کشوری نیست که در سال‌های اخیر به فکر اجرای برنامه‌های حمایتی از فقرا و رفاه اجتماعی افتاده‌است. دهه‌ها از وقتی دولت‌های توسعه‌یافته جهان برای اولین بار برنامه‌های حمایتی از شهروندان و اقشار آسیب‌پذیر را به اجرا گذاشتند می‌گذرد. اما دولت‌های در حال توسعه تازه چند سالی است که به فکر اجرای این برنامه‌ها افتاده‌اند. بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳، شمار کشورهایی که دست‌کم برنامه‌هایی برای توزیع یارانه نقدی یا کمک هزینه تحصیل برای شهروندان به اجرا گذاشته‌اند از ۲۷ کشور به ۵۲ کشور افزایش یافته‌است. البته بسیاری از این برنامه‌ها به درستی و کارآمدی اجرا نشده‌اند و طی آنها میلیون‌ها دلار به هدر رفته‌است. مثلا در هند، نیمی از یارانهای که برای غذا، گاز خانگی و برنامه‌های رفاه عمومی در مناطق روستایی اختصاص می‌یابد، هدر می‌رود یا با فساد مالی سرقت می‌شود. به دولت هند توصیه شده پولی را که صرف برنامه‌های درمانی در استان‌ها می‌کند اگر میان فقرا به صورت یکسان توزیع کند، بازدهی بهتری خواهد داشت و از فساد هم جلوگیری‌می‌شود.
در برزیل برنامه توزیع یارانه موسوم به «بولسا فامیلیا»، بیش از 14 میلیون خانوار را تحت پوشش دارد و طی یک دهه، میزان فقر را 28 درصد کاهش داد. حجم مالی این برنامه، اندازه نیم درصد تولید ناخالص داخلی برزیل است. از نکات موفقیت‌آمیز این برنامه، پرداخت یک‌جای یارانه در یک حساب و شناسایی درست افرادی است که باید از این یارانه بهره‌مند شوند. گره زدن کمک مالی و یارانه نقدی به کارهایی که به رشد خانواده‌های فقیر و در نهایت کمک به رشد جامعه منجر می‌شود، از نقاط موفقیت این برنامه‌هاست. مثلا در برزیل برای فرزندانی یارانه پرداخت می‌شود که تحصیلاتشان را کامل کنند. داشتن پایگاه اطلاعاتی دقیق از مردم و شهروندان از دیگر نقاط قوت چنین برنامه‌هایی است. همچنین میزان یارانه باید اندک باشد تا هم تبعات وابستگی یارانه‌بگیران پایین بیاید و هم مسائل سیاسی به دنبال نداشته‌باشد.
اکونومیست
این اولین بار نیست که اقشار آسیب‌پذیر اندونزی از برنامه‌های رفاهی دولت بهره‌مند می‌شوند. اما این بار با دفعات قبل یک تفاوت دارد و آن این است که رئیس‌جمهور جدید اندونزی بدون پشتوانه مالی چنین برنامه کمکی عظیمی را شروع کرده‌است. او قصد دارد هزینه سنگین این برنامه یارانهای را از منبع یارانه سوخت تامین کند. اندونزی مانند بسیاری از کشورهای دیگر یارانه سنگینی برای سوخت می‌پردازد. ویدودو قصد دارد این یارانه را قطع کند و پولش را صرف کمک هزینه آموزشی و درمانی برای فقرا و اقشار آسیب‌پذیر کند. درواقع رئیس‌جمهور جدید اندونزی از اول ژانویه یعنی سه هفته پیش این کار را کرد و یارانه سوخت را قطع کرد. به گفته وزیر دارایی اندونزی، قطع یارانه سوخت، رقمی معادل ۲۰۰ هزار میلیارد روپیه (حدود ۱۶ میلیارد دلار) در سال برای دولت صرفه‌جویی و پس‌انداز خواهد داشت.
یارانه سوختی که دولت در سال می‌پرداخت درواقع به سود ثروتمندان اندونزی بود چرا که بسیاری از فقرای این کشور اساسا وسیله نقلیه ندارند. واقعیت این است که ویدودو رئیس‌جمهور جدید، از فرصت پیش‌آمده در کاهش جهانی قیمت نفت استفاده کرد. کاهش 50 درصدی قیمت نفت به این معناست که سهم و تاثیر یارانهای که دولت‌ها برای سوخت می‌پردازند کم می‌شود. یعنی سوخت غیریارانه‌ای از سوخت یارانهای حتی ارزان‌تر هم می‌شود. به همین دلیل دولت اندونزی از این فرصت استفاده کرد و یارانه سوخت را قطع کرد. البته اینکه فکر کنیم همه پول به دست آمده از قطع یارانه سوخت صرف برنامه‌های کمکی بهداشتی، درمانی و آموزشی می‌شود، تصوری خوش‌بینانه است. قرار است بخشی از این پول صرف سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها شود. همچنین قرار نیست همه و تمام خانواده‌های فقیر و آسیب‌پذیر به‌طور ناگهانی تحت پوشش این برنامه قرار گیرند. برنامه دولت این است که امسال 5/4 میلیون کارت یارانه و بیمه درمانی توزیع کند. جزئیات چگونگی اجرای این برنامه هم هنوز روشن نیست. یکی از مشکلات دولت، نحوه توزیع این یارانه نقدی است. برنامه دولت این است که از طریق حساب بانکی این پول را توزیع کند. اما مشکل اینجاست که در نقاط دوردست و روستایی اندونزی جایی که اکثر فقرا در آن ساکن هستند، بانک وجود ندارد و مردم حساب بانکی ندارند. از سوی دیگر، اندونزی با مشکل نیرو و خدمات در بخش بهداشت و درمان روبه‌رو است و حتی بعد از توزیع کارت بیمه رایگان میان مردم، وقتی مردم به مراکز درمانی مراجعه کنند با کمبود خدمات روبه‌رو می‌شوند.
تجربه رئیس‌جمهور جدید در این زمینه به کارش می‌آید. او قبل از ریاست‌جمهوری شهردار یک شهر ۵۰۰ هزار نفری در جاوه مرکزی و همچنین فرماندار جاکارتا، پایتخت بوده‌است. او در اندونزی معروف است به عمل به تعهدات و وعده‌هایش. بهبود خدمات عمومی و اجتماعی یکی از وعده‌های انتخاباتی او بود و عمل به آن را از چند روز بعد از شروع به کارش، آغاز کرده‌است.
خط فقر در اندونزی 300 هزار روپیه در ماه (حدود 24 دلار) است. توزیع یارانه نقدی ماهانه می‌تواند زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر دهد و جایگاه آنها را نسبت به این خط جابه‌جا کند.
اندونزی تنها کشوری نیست که در سال‌های اخیر به فکر اجرای برنامه‌های حمایتی از فقرا و رفاه اجتماعی افتاده‌است. دهه‌ها از وقتی دولت‌های توسعه‌یافته جهان برای اولین بار برنامه‌های حمایتی از شهروندان و اقشار آسیب‌پذیر را به اجرا گذاشتند می‌گذرد. اما دولت‌های در حال توسعه تازه چند سالی است که به فکر اجرای این برنامه‌ها افتاده‌اند. بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳، شمار کشورهایی که دست‌کم برنامه‌هایی برای توزیع یارانه نقدی یا کمک هزینه تحصیل برای شهروندان به اجرا گذاشته‌اند از ۲۷ کشور به ۵۲ کشور افزایش یافته‌است. البته بسیاری از این برنامه‌ها به درستی و کارآمدی اجرا نشده‌اند و طی آنها میلیون‌ها دلار به هدر رفته‌است. مثلا در هند، نیمی از یارانهای که برای غذا، گاز خانگی و برنامه‌های رفاه عمومی در مناطق روستایی اختصاص می‌یابد، هدر می‌رود یا با فساد مالی سرقت می‌شود. به دولت هند توصیه شده پولی را که صرف برنامه‌های درمانی در استان‌ها می‌کند اگر میان فقرا به صورت یکسان توزیع کند، بازدهی بهتری خواهد داشت و از فساد هم جلوگیری‌می‌شود.
در برزیل برنامه توزیع یارانه موسوم به «بولسا فامیلیا»، بیش از 14 میلیون خانوار را تحت پوشش دارد و طی یک دهه، میزان فقر را 28 درصد کاهش داد. حجم مالی این برنامه، اندازه نیم درصد تولید ناخالص داخلی برزیل است. از نکات موفقیت‌آمیز این برنامه، پرداخت یک‌جای یارانه در یک حساب و شناسایی درست افرادی است که باید از این یارانه بهره‌مند شوند. گره زدن کمک مالی و یارانه نقدی به کارهایی که به رشد خانواده‌های فقیر و در نهایت کمک به رشد جامعه منجر می‌شود، از نقاط موفقیت این برنامه‌هاست. مثلا در برزیل برای فرزندانی یارانه پرداخت می‌شود که تحصیلاتشان را کامل کنند. داشتن پایگاه اطلاعاتی دقیق از مردم و شهروندان از دیگر نقاط قوت چنین برنامه‌هایی است. همچنین میزان یارانه باید اندک باشد تا هم تبعات وابستگی یارانه‌بگیران پایین بیاید و هم مسائل سیاسی به دنبال نداشته‌باشد.
اکونومیست
ارسال نظر