وقتی جوک‌ها مهم شدند
هدف اصلی جوک گفتن و جوک شنیدن خنده است. هرچند عوامل دیگری هم روی آن تاثیر زیادی دارند اما در نهایت هدف خندیدن و خنداندن است. گاهی صرفا برای خنده و گاهی برای بیان مضمونی خاص و البته در بسته‌بندی که خنده‌دار باشد یا لبخندی به روی لب بیاورد. به درستی نمی‌شود گفت که ماهیت جوک در تاریخ و فرهنگ ما از کی وارد شده است اما می‌توان گفت قدمتی بسیار زیاد دارد. اما در این سال‌های اخیر کار تا جایی پیشرفته است که گاه کار آن به مجلس و قوه قضائیه هم کشیده است.
اما چه چیز باعث نگاه ویژه به آن شده است؟شاید به جرات بتوان گفت تکنولوژی مهم‌ترین عامل اهمیت و البته واکنش به جوک در سال‌های اخیر بوده است.
اما چه چیز باعث نگاه ویژه به آن شده است؟شاید به جرات بتوان گفت تکنولوژی مهم‌ترین عامل اهمیت و البته واکنش به جوک در سال‌های اخیر بوده است.
هدف اصلی جوک گفتن و جوک شنیدن خنده است. هرچند عوامل دیگری هم روی آن تاثیر زیادی دارند اما در نهایت هدف خندیدن و خنداندن است. گاهی صرفا برای خنده و گاهی برای بیان مضمونی خاص و البته در بسته‌بندی که خنده‌دار باشد یا لبخندی به روی لب بیاورد. به درستی نمی‌شود گفت که ماهیت جوک در تاریخ و فرهنگ ما از کی وارد شده است اما می‌توان گفت قدمتی بسیار زیاد دارد. اما در این سال‌های اخیر کار تا جایی پیشرفته است که گاه کار آن به مجلس و قوه قضائیه هم کشیده است.
اما چه چیز باعث نگاه ویژه به آن شده است؟شاید به جرات بتوان گفت تکنولوژی مهم‌ترین عامل اهمیت و البته واکنش به جوک در سال‌های اخیر بوده است. موبایل و اینترنت در کنار هم، روی این پدیده قدیمی مانند بسیاری از موارد دیگر تاثیر‌گذار بوده است. زمانی جوک را باید شفاهی تعریف می‌کردید و البته که جوک گفتن هنری می‌خواست که کار هر کسی نبود. حالا به راحتی روی صفحات موبایل، شبکه‌های اجتماعی و حتی خطوط خصوصی باز نشر (فوروارد یا شیر) می‌شوند. طبیعی است که شما دیگر حتی اگر انسانی منزوی هم باشید بسیاری از این جوک‌ها با آیکون‌ها و شکلک‌های مختلف برای شما ارسال می شود .
در واقع می‌توان گفت فرهنگی در جامعه ما و سایر جوامع در کره خاکی در حال شکل‌گیری است که روی جوک نیز تاثیر زیادی داشته است و آن هم فرهنگ تبادل اطلاعات از طریق فضای مجازی است.حالا دیگر خیلی فرق نمی‌کند که ما دانشجو باشیم و محصل یا وزیر و وکیل مجلس، خانه‌دار باشیم یا مدیر یک شرکت خدماتی! با کمترین ملاحظه همه چیز، آن هم اکثرا از طریق دوستان چه بخواهیم چه نه به‌دستمان می‌رسد. با این وضعیت طبیعی است که به آسانی و در کمترین زمان و تقریبا اکثر مردم مطلب ندیده و نخوانده‌ای از این دست نداشته باشند. حالا دیگر همه، همه چیز را دیده و شنیده‌اند و طبیعی است که پدیده جوک شفاهی که شاید پژوهشگران و مسوولان آن را ناچیز و در درجه پایین‌تری نسبت به سایر امور اجتماعی و فرهنگی می‌دیدند ناگهان حساس شود به طوری که بسیاری نسبت به آن واکنش نشان دهند. نباید فراموش کرد که این ماهیت فرهنگی و اجتماعی نیز مانند بسیاری از موارد که آزادانه به دست خود جامعه تولید و مصرف می‌شود سرعت پیشرفت بالایی دارد. سرعتی به مراتب بیشتر از کتب آکادمیک و راهکارهای مرسوم تحلیلی و صد البته به مراتب بیشتر و سریع‌تر است از ابزارها و راهکارهای کنترلی و هدایتی که گاه برای تغییر‌کوچک در آنها به سلسله‌ای از تغییرات عجیب و غریب در سازوکارها و حتی تغییر نوع نگاه سیستم‌ها و دستگاه‌های مربوطه نیاز دارد.
نکته دیگر آن است که جوک‌ها معمولا از فضای حرف‌های روزمره مردم جامعه بیرون می آیند و با این تحلیل جو حاکم بر فضای فکری مردم جامعه باعث انتشار ناگهانی جوک‌هایی با یک مضمون خاص می‌شود. همان‌طور که ناگهان همه در‌باره آلودگی هوا حرف می‌زنند و اتمسفر مردم در این حال و هواست ناگهان جو جوک‌ها هم روی یک فضای خاص متمرکز می‌شود. حالا با احتساب باز نشرهای انجام شده و البته سیستم تکاملی ناخودآگاه جامعه و با توجه به میل مخاطب ناگهان تب جوک برای یک شخصیت یا یک موضوع در جامعه به راه می‌افتد.
در این حالت به نظر نمی‌رسد که ابزارهای کنترلی و نظارتی بتوانند آفات و مضرات این بهمن ناگهانی را کنترل کنند. شاید بهترین راه مقابله با شکل‌گیری مواردی که خلاف هنجارهای جامعه در این مسیر است استفاده از همین ابزار باشد، به‌گونه‌ای باید فرهنگ هنجار‌شناسی در خود مردم به وجود بیاید هرچند در مواردی حساسیت‌های مسوولان در بخش‌های مختلف بیشتر از عموم مردم است.
اما چه چیز باعث نگاه ویژه به آن شده است؟شاید به جرات بتوان گفت تکنولوژی مهم‌ترین عامل اهمیت و البته واکنش به جوک در سال‌های اخیر بوده است. موبایل و اینترنت در کنار هم، روی این پدیده قدیمی مانند بسیاری از موارد دیگر تاثیر‌گذار بوده است. زمانی جوک را باید شفاهی تعریف می‌کردید و البته که جوک گفتن هنری می‌خواست که کار هر کسی نبود. حالا به راحتی روی صفحات موبایل، شبکه‌های اجتماعی و حتی خطوط خصوصی باز نشر (فوروارد یا شیر) می‌شوند. طبیعی است که شما دیگر حتی اگر انسانی منزوی هم باشید بسیاری از این جوک‌ها با آیکون‌ها و شکلک‌های مختلف برای شما ارسال می شود .
در واقع می‌توان گفت فرهنگی در جامعه ما و سایر جوامع در کره خاکی در حال شکل‌گیری است که روی جوک نیز تاثیر زیادی داشته است و آن هم فرهنگ تبادل اطلاعات از طریق فضای مجازی است.حالا دیگر خیلی فرق نمی‌کند که ما دانشجو باشیم و محصل یا وزیر و وکیل مجلس، خانه‌دار باشیم یا مدیر یک شرکت خدماتی! با کمترین ملاحظه همه چیز، آن هم اکثرا از طریق دوستان چه بخواهیم چه نه به‌دستمان می‌رسد. با این وضعیت طبیعی است که به آسانی و در کمترین زمان و تقریبا اکثر مردم مطلب ندیده و نخوانده‌ای از این دست نداشته باشند. حالا دیگر همه، همه چیز را دیده و شنیده‌اند و طبیعی است که پدیده جوک شفاهی که شاید پژوهشگران و مسوولان آن را ناچیز و در درجه پایین‌تری نسبت به سایر امور اجتماعی و فرهنگی می‌دیدند ناگهان حساس شود به طوری که بسیاری نسبت به آن واکنش نشان دهند. نباید فراموش کرد که این ماهیت فرهنگی و اجتماعی نیز مانند بسیاری از موارد که آزادانه به دست خود جامعه تولید و مصرف می‌شود سرعت پیشرفت بالایی دارد. سرعتی به مراتب بیشتر از کتب آکادمیک و راهکارهای مرسوم تحلیلی و صد البته به مراتب بیشتر و سریع‌تر است از ابزارها و راهکارهای کنترلی و هدایتی که گاه برای تغییر‌کوچک در آنها به سلسله‌ای از تغییرات عجیب و غریب در سازوکارها و حتی تغییر نوع نگاه سیستم‌ها و دستگاه‌های مربوطه نیاز دارد.
نکته دیگر آن است که جوک‌ها معمولا از فضای حرف‌های روزمره مردم جامعه بیرون می آیند و با این تحلیل جو حاکم بر فضای فکری مردم جامعه باعث انتشار ناگهانی جوک‌هایی با یک مضمون خاص می‌شود. همان‌طور که ناگهان همه در‌باره آلودگی هوا حرف می‌زنند و اتمسفر مردم در این حال و هواست ناگهان جو جوک‌ها هم روی یک فضای خاص متمرکز می‌شود. حالا با احتساب باز نشرهای انجام شده و البته سیستم تکاملی ناخودآگاه جامعه و با توجه به میل مخاطب ناگهان تب جوک برای یک شخصیت یا یک موضوع در جامعه به راه می‌افتد.
در این حالت به نظر نمی‌رسد که ابزارهای کنترلی و نظارتی بتوانند آفات و مضرات این بهمن ناگهانی را کنترل کنند. شاید بهترین راه مقابله با شکل‌گیری مواردی که خلاف هنجارهای جامعه در این مسیر است استفاده از همین ابزار باشد، به‌گونه‌ای باید فرهنگ هنجار‌شناسی در خود مردم به وجود بیاید هرچند در مواردی حساسیت‌های مسوولان در بخش‌های مختلف بیشتر از عموم مردم است.
ارسال نظر