سهم خودروسازان در فروش خودروهای دست دوم

گروه خودرو - در بسیاری از کشورهای صنعتی، خودروساز تنها به فروش خودرو اکتفا نمی‌کند بلکه در خروج فرسوده‌ها و همچنین خرید و فروش خودروی دست دوم نیز فعالیت دارد، این در شرایطی است که در ایران خرید و فروش خودروی دست دوم تنها از طریق واسطه‌گران که سود خوبی نیز از این فعالیت می‌برند، صورت می‌گیرد و خودروساز نقشی در این زمینه ندارد.

هر چند در کشورهای صنعتی نیز پیش از این خودروساز تنها بر فروش خودرو از طریق نمایندگی‌های خود تمرکز داشت و خرید و فروش خودروی نو را تنها یک فعالیت جانبی تلقی می‌کرد اما این روزها با رونق گرفتن خرید و فروش دست دوم‌ها، خودروسازان نیز وارد این گود شده و توجه مشتریان را با این روش به محصولات خود جلب کرده‌اند. از سوی دیگر تولید‌کنندگان خودرو با توجه به رقابتی که هم اکنون در بازار‌های جهانی شکل گرفته سعی در متنوع کردن فعالیت‌های خود دارند، به این ترتیب خرید و فروش دست دوم‌ها نیز در دستور کار آنها قرار گرفته است. در حال حاضر برخی از متقاضیان خودرو توان خرید محصول موردنظر خود را به‌صورت نو ندارند، بنابراین با مراجعه به بازار دست دوم‌ها خواهان خرید همان محصول به‌صورت دست دوم هستند، حال آنکه اطمینان به این خودرو می‌تواند تبعاتی برای متقاضی مذکور داشته باشد. هر دلالی تنها خواهان فروش خودروی دست دوم خود است و به هر قیمتی می‌خواهد مشتری را مجاب به سالم بودن خودروی دست دوم کند، حال آنکه مشتری همچنان به دنبال صحت و سقم اظهارات فروشنده است. بنابراین به نظر می‌رسد که اگر خودروسازی محصول دست دوم خود را خریداری و نظارت کاملی بر سلامت خودرو داشته باشد مشتری با اطمینان بیشتری به سراغ آن خواهد رفت.

در هر حال به نظر می‌رسد خودروسازهایی که قدم در این راه گذاشته‌اند توانسته‌اند مشتریان زیادی را جذب کنند بنابراین بسیاری از سازندگان خودرو توجه بیشتری را بر نقش تعیین‌کننده مدیریت خودروهای کارکرده معطوف کرده‌اند. در این زمینه انجمن نمایندگی‌های خودروی آمریکا تحقیقی انجام داده که این تحقیق به نقل از خبرگزاری خبر آنلاین منعکس می‌شود. این تحقیق نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۳، سهم درآمد نمایندگی‌های فروش در کسب‌وکار خودروی دست دوم از ۲۸ درصد به ۳۱ درصد افزایش یافته و در مقابل سهم درآمدی از فروش خودروی نو در همین بازه زمانی از ۵۹ درصد به ۵۷ درصد کاهش پیدا کرده است.همچنین در ایالات‌متحده و فرانسه، نسبت خودروی کارکرده به نو (که سطح فعالیت بازار کارکرده را نشان می‌دهد) ازسال ۱۹۹۹، از ۴/ ۲ به ۶/ ۲ افزایش یافته است که نشان‌دهنده یک رشد ثابت در حجم فروش خودروی کارکرده است.مطالعات جهانی درخصوص معاملات خودروی کارکرده نشان می‌دهد که فروش خودروهای کارکرده و نو متمم همدیگر و به نوعی به یکدیگر وابسته هستند و بر همین اساس نمایندگی‌های فروش موفق تمایل دارند درهردو بخش نو و کارکرده، فروش خوبی داشته باشند. اما در اکثر کشورهای دنیا خرید و فروش خودروهای کارکرده توسط سه گروه صورت می‌پذیرد؛ نمایندگی‌های فروش خودروساز، نمایندگی‌های فروش مستقل و فروشنده‌های خصوصی، فعالان بازار خودروی کارکرده هستند.

براساس بررسی‌های صورت گرفته در بازار آمریکا سهم هر کدام از معاملات خودروی کارکرده به ترتیب ۳۷ درصد، ۳۳ درصد و ۳۰ درصد است. به این مفهوم که ۳۷ درصد بازار در اختیار خودروسازان است و ۶۳ درصد نیز توسط واحدهای تجاری مستقل از خودروسازان صورت می‌گیرد. نکته قابل توجه در این بررسی این است که اگرچه خودروسازان فقط ۳۷ درصد بازار را از لحاظ تعدادی به خود اختصاص داده‌اند ولی از لحاظ درآمدی سهم خودروسازان ۵۲ درصد است که این موضوع نشان‌دهنده اهمیت بسیار بالای تجارت خودروی دست دوم برای خودروسازان برتر جهانی است. با توجه به اهمیت این کسب‌وکار، خودروسازان اقدامات کلیدی برای حضور و در دست گرفتن بازار انجام داده‌اند. به‌عنوان نمونه یکی از کسب‌وکارهای شرکت تسوشو از زیر مجموعه‌های تویوتا، خرید و فروش خودروی کارکرده است. در شرکت نیسان نیز این کسب‌وکار ابتدا به‌عنوان واحدی در شرکت لیزینگ نیسان بود ولی بعدا از آن منفک شده و به‌عنوان شرکت پلازا‌سول از زیرمجموعه‌های نیسان شروع به فعالیت نمود.این شرکت دارای ۷ پارکینگ اصلی در حوزه خودروی کارکرده در کل ژاپن است.

همچنین خرید و فروش خودروهای دست دوم در شرکت رنو توسط گروه فروشندگان رنو صورت می‌پذیرد. شرکت مزدا نیز این فعالیت را به شرکت مزدا چوهان از زیرمجموعه‌های خود واگذار کرده است.در ایران نیز براساس آمار ارائه شده توسط پلیس راهور ناجا، سالانه بالغ بر دو میلیون دستگاه خودروی کارکرده در کشور خرید و فروش می‌شود که بخش بسیار عظیمی از این خودروها توسط شرکت‌های داخلی تولید شده است. این مقدار خرید و فروش نشان‌دهنده اهمیت بسیار بالای این کسب‌وکار است. با توجه به اینکه سهم خودروسازان داخلی در این بازار ناچیز است خودروسازان داخلی نیز می‌توانند مطابق الگوهای جهانی و براساس روندهای اشاره شده در این گزارش، برای ارائه خدمات به این بخش از مشتریان بازار، همانند سایر خودروسازان برتر جهانی به این کسب‌وکار نگاه ویژه‌ای داشته باشند، چرا که مشتریان در خرید دست دوم‌ها خودروسازان بیشتر از واسطه‌گران می‌توانند به اطمینان کنند، بنابر این ورود تولید‌کنندگان به این حیطه هم می‌تواند منشا سودآوری برای شرکت‌های یاد شده باشد و هم می‌تواند به ساماندهی بازار دست دوم‌ها کمک کند.