معرفی آیینه‌خانه مفخم در بجنورد
دنیای اقتصاد- آیینه‌خانه مفخم از آثار منحصربه‌فرد عصر ناصری در شمال خراسان است که در گذشته همراه با ابنیه دیگر از جمله عمارت مفخم، دروازه ورودی حوض‌خانه، باغ فواره و کلاه فرنگی در دارالحکومه مفخم قرار داشته است. به گزارش ایسنا، البته عمارت کلاه فرنگی بر اثر زلزله شدیدی که در بجنورد رخ داده، تخریب شده و هم اکنون تنها آیینه‌خانه و عمارت مفخم به‌جای مانده است. بنای آیینه‌خانه که محل کنونی اداره میراث فرهنگی و موزه مردم‌شناسی بجنورد است، در سال ۱۳۷۶خریداری و پس از مرمت در مهر ۱۳۷۹ بهره‌برداری و به شماره ۳۱۱۶۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
دنیای اقتصاد- آیینه‌خانه مفخم از آثار منحصربه‌فرد عصر ناصری در شمال خراسان است که در گذشته همراه با ابنیه دیگر از جمله عمارت مفخم، دروازه ورودی حوض‌خانه، باغ فواره و کلاه فرنگی در دارالحکومه مفخم قرار داشته است.به گزارش ایسنا، البته عمارت کلاه فرنگی بر اثر زلزله شدیدی که در بجنورد رخ داده، تخریب شده و هم اکنون تنها آیینه‌خانه و عمارت مفخم به‌جای مانده است.بنای آیینه‌خانه که محل کنونی اداره میراث فرهنگی و موزه مردم‌شناسی بجنورد است، در سال ۱۳۷۶خریداری و پس از مرمت در مهر ۱۳۷۹ بهره‌برداری و به شماره ۳۱۱۶۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. بانی این اثر یارمحمدخان سهام‌الدوله بجنوردی معروف به سردار مفخم و معمار آن به احتمال زیاد ممتحن‌الملک شقاقی بوده که پس از تحصیل در مدرسه دارالفنون به دستور ناصرالدین شاه جهت گذراندن تحصیلات عالیه در رشته معماری به فرانسه اعزام و پس از رجعت به کار احداث کاخ‌های بزرگان گمارده شد.آنچه اطلاق نام آیینه‌خانه را بر این بنا موجب گشته، وجود تالاری با تزئینات آیینه‌کاری در طبقه فوقانی است که به‌عنوان فضای اداری و دیوانی جهت ملاقات‌های رسمی سردار مفخم (حاکم بجنورد) و برپایی
مراسم تشریفات نظامی و رایزنی در باب مسائل سیاسی و اجتماعی با سران ایل شادلو و دیگر رجال مطرح قاجار مورد استفاده قرار گرفته است.
استفاده از ۱۷ طرح مختلف
از نکات قابل توجه این تالار، وجود تصاویر ۱۳۴تن از شخصیت‌های برجسته عصر صفوی تا دوره قاجار و همچنین سران حکومتی کشورهای همجوار است که شاخص‌ترین آن‌ها شاه طهماسب، شاه عباس، آقا محمدخان، فتحعلی شاه و کریم‌خان زند است که در قسمت گیلویی (زیر سقف) نصب شده و خود مروری است بر تاریخچه فعالیت‌های سیاسی انجام شده در این بنا. در تزیین تالار از ۱۷طرح مختلف استفاده شده است.در ساخت نمای آیینه خانه از کاشی در سه تکنیک هفت رنگ، معقلی و اسلیمی استفاده شده است. نقوش اسلیمی نیز نگاره‌هایی برگرفته از مظاهر طبیعت هستند. ساختمان دارای سه درب ورودی در اضلاع شمالی (ورودی اصلی)، غربی و شرقی است که هر سه به راهرویی در طبقه اول منتهی می‌شوند. در یک طرف این راهرو حجره‌هایی قرار دارد و در سوی دیگر چهار اتاق. در دو انتهای راهرو پلکان‌هایی تعبیه شده که به طبقه فوقانی، جایی که تالار آیینه در آن واقع شده، ختم می‌شود. طبقه دوم نیز شامل چهار اتاق و تالار آیینه است.درب‌های این طبقه از جنس چوب صندل بوده که با استخوان تزئین شده‌اند. سقف‌ها مشبک چوبی‌اند که این خود از شاخصه‌های معماری عصر قاجار محسوب می‌شود. سقف بنا دو پوششه بوده که شیروانی آن قبلا از جنس سفال و هم‌اکنون از ورق گالوانیزه است.
استفاده از ۱۷ طرح مختلف
از نکات قابل توجه این تالار، وجود تصاویر ۱۳۴تن از شخصیت‌های برجسته عصر صفوی تا دوره قاجار و همچنین سران حکومتی کشورهای همجوار است که شاخص‌ترین آن‌ها شاه طهماسب، شاه عباس، آقا محمدخان، فتحعلی شاه و کریم‌خان زند است که در قسمت گیلویی (زیر سقف) نصب شده و خود مروری است بر تاریخچه فعالیت‌های سیاسی انجام شده در این بنا. در تزیین تالار از ۱۷طرح مختلف استفاده شده است.در ساخت نمای آیینه خانه از کاشی در سه تکنیک هفت رنگ، معقلی و اسلیمی استفاده شده است. نقوش اسلیمی نیز نگاره‌هایی برگرفته از مظاهر طبیعت هستند. ساختمان دارای سه درب ورودی در اضلاع شمالی (ورودی اصلی)، غربی و شرقی است که هر سه به راهرویی در طبقه اول منتهی می‌شوند. در یک طرف این راهرو حجره‌هایی قرار دارد و در سوی دیگر چهار اتاق. در دو انتهای راهرو پلکان‌هایی تعبیه شده که به طبقه فوقانی، جایی که تالار آیینه در آن واقع شده، ختم می‌شود. طبقه دوم نیز شامل چهار اتاق و تالار آیینه است.درب‌های این طبقه از جنس چوب صندل بوده که با استخوان تزئین شده‌اند. سقف‌ها مشبک چوبی‌اند که این خود از شاخصه‌های معماری عصر قاجار محسوب می‌شود. سقف بنا دو پوششه بوده که شیروانی آن قبلا از جنس سفال و هم‌اکنون از ورق گالوانیزه است.
ارسال نظر