تامین مالی؛ دغدغه مشترک بنگاه‌های اقتصادی خراسان جنوبی

تامین مالی امروز یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعالان بخش خصوصی است. بنگاه‌های اقتصادی بدون تامین مالی واخذ تسهیلات ارزان‌قیمت گرفتار سلسله ای از مشکلات حل نشدنی خواهند شد که تاکنون بسیاری از واحدهای تولیدی را به تعطیلی یا مرز تعطیلی کشانده است. احمدعلی هامونی، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین مالی اتاق بیرجند در این گفت‌وگو به چالش‌های تامین مالی و شیوه‌های جدید تزریق نقدینگی به بخش خصوصی پرداخته است.

مهم ترین موضوعاتی که در زمینه تامین مالی در دستور کار شما قرار گرفته، چیست؟

مهم‌ترین مرجع تامین مالی برای سرمایه‌گذاری به منظور تولید، اشخاص حقیقی و حقوقی، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی بوده‌اند و هم اکنون نیز تکیه سرمایه گذاران بیشتر به بانک‌ها برای تامین منابع مالی است. از اول سال ۹۵ تاکنون می‌توان از آورده نقدی اشخاص نیز برای تامین مالی پروژه- طرح و سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی استفاده کرد. در این خصوص پیشنهاد می‌شود زمینه اطلاع‌رسانی و تشویق افرادی که نقدینگی دارند فراهم شود تا علاوه بر بانک‌ها از طریق اشخاص نیز نسبت به تامین مالی سرمایه گذاران اقدام شود .(براساس ماده ۱۳۸ مکرر مصوب تیرماه ۱۳۹۴ که از اول سال ۹۵ قابل اجراست، اشخاصی که آورده نقدی برای تامین مالی پروژه - طرح و سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم کنند، معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب برای شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بردرآمد معاف می‌شوند و برای پرداخت‌کننده، سود معادل سود پرداختی مذکور به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می‌شود. براساس تبصره۱، استفاده‌کننده از معافیت موضوع این ماده تا دو سال نمی‌تواند آورده نقدی را از بنگاه تولیدی خارج کند. در صورت کاهش آورده نقدی، به میزان ارزش روز معافیت استفاده شده، مالیات سال خروج آورده نقدی اضافه می‌شود.)

بنگاه‌های اقتصادی فعال در بیرجند چه منابعی برای تامین مالی در اختیار داشته‌اند؟

در سال‌های اخیر بیشتر از آورده نقدی خود استفاده کرده‌اند، به این ترتیب که از محل فروش دارایی خود نقدینگی ساخته‌اند، زیرا بانک‌ها منابع مالی نداشته‌اند که در تامین مالی بنگاه‌ها نقش داشته باشند. بعضی از بانک‌ها نیز منابع اندکی به منظور استفاده در سرمایه در گردش -که دوره بازپرداخت آن یکسال بیشتر نبوده- در اختیار بنگاه‌ها قرار داده‌اند. نهایت اینکه همه بنگاه‌ها درچند سال گذشته مشکل تامین نقدینگی داشته‌اند طوری که اغلب آن‌ها تعطیل شده‌اند.

آیا با شرکت‌های تامین سرمایه برای انتشار اوراق مشارکت وارد مذاکره شده‌اید؟

یکی دیگر از راه‌های تامین سرمایه برای بنگاه‌های اقتصادی انتشار اوراق مشارکت است که در این زمینه هیچگونه مذاکره‌ای صورت نگرفته. حسن این مورد نسبت به تامین سرمایه از طریق منابع بانکی این است که فقط سود موردنظر در فواصل یک یا سه ماه پرداخت می‌شود و در دوران استفاده از اوراق مشارکت برای بازپرداخت فشار کمتری بر دریافت‌کننده وارد می‌شود. این موضوع برای بنگاه‌هایی که از این طریق تامین سرمایه می‌کنند و نسبت به آینده فعالیت خود امید بیشتری دارند، ارجح خواهد بود. ضمنا در تاریخ ۲۲/ ۳/ ۹۵ جلسه‌ای با حضور نمایندگان شرکت تامین سرمایه نوین از تهران، در بیرجند در مورد آشنایی جذب سرمایه از طریق غیر‌بانکی برای شرکت‌های حقوقی در اتاق تشکیل شد و تعدادی از فعالان اقتصادی برای بهره‌برداری و جذب سرمایه معرفی شدند.

درخصوص رفع موانع مالیاتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟ چه تعداد بنگاه اقتصادی در بیرجند با این موانع مواجهند؟

با تصویب قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم که از اول امسال اجرایی شده قانونگذار با دید متعادل تری برخورد داشته به خصوص برای اشخاص حقیقی، ضرایب اعمال شده برای تعیین مالیات نسبت به درآمد مشمول مالیات تعدیل خوبی داشته به طوری که برای درآمد یک میلیارد ریال مشمول مالیات، حدود ۱۲۰میلیون ریال منبع مالیات کاهش یافته و در درآمدهای بالاتر نیز به همین طریق است (ماده ۱۳۱ ق.م.م). با حذف ماده ۱۰۴ ق.م.م بخش عمده‌ای از درگیری بنگاه‌های اقتصادی با طرفین قرارداد درخصوص تکلیفی که کارفرما نسبت به پیمانکار و سایرین داشته، حل شده است. همچنین در ماده ۱۳۲ ق.م.م برای بنگاه‌های تولیدی تازه تاسیس، معافیت‌های دراز مدت و برخوردار از نرخ صفر مالیاتی در نظر گرفته شده که در مناطق محروم طول دوران برخورداری از معافیت بیشتر و حدود سیزده سال در نظر گرفته شده است.

اجرای قانون مالیات‌های مستقیم برای کل کشور یکسان بوده ولی با توجه به شواهد و قراین موجود در این استان و به خصوص در شهر بیرجند، در اعمال قانون ریزبینی‌های بیش از حد و حساسیت‌های غیر‌معقول مشاهده می‌شود که باعث ایجاد تبعیض فراوان و عدم رعایت عدالت مالیاتی می‌شود. آمارهای اعلام شده از سوی اداره کل امور مالیاتی نشان می‌دهد به‌رغم وجود خشکسالی‌های متوالی و طولانی و اینکه از نظر اقتصادی، کشاورزی و سایر موارد جزو محروم ترین استان‌ها و بلکه آخرین استان کشور است، از نظر وصول سهمیه مالیاتی تعیین شده جزو اولین یا دومین استان‌های کشور است و گاه بیش از سهمیه تعیین شده وصولی دارد. این امر نشان‌دهنده این است که در این استان محروم فشار مالیاتی بر همه اشخاص اعم از حقوقی و حقیقی بیش از سایر استانهاست که باید در این زمینه تدبیری اندیشیده شود تا تبعیض موجود که دغدغه اصلی بنگاه‌های اقتصادی است، برطرف شود.

راهکارهای اتاق بیرجند برای جذب سرمایه و انجام سرمایه‌گذاری های جدید چیست؟

اتاق بیرجند برای جذب سرمایه و انجام سرمایه‌گذاری های جدید اقداماتی انجام داده ولی کافی نیست. پیشنهاد می‌شود اقداماتی برای تامین سرمایه از منابع بانکی و غیربانکی ارزان قیمت به‌عمل‌ آید تا مشکلات موجود برطرف شده و بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی بتوانند با آسودگی خاطر بیشتر فعالیت خود را ادامه دهند.