سناریوهای آزاد‌سازی قیمت بلیت هواپیما
(برگرفته از مقاله «بررسی سناریوهای محتمل صنعت هوانوردی بعد از آزاد‌سازی شبکه پروازی و نرخ بلیت» رامین کاشف آذر، هوشنگ عباس فام،اولین کنفرانس ملی آینده‌پژوهی)
بعد از جمع‌آوری نظر خبرگان حوزه هوانوردی در مورد چگونگی آینده صنعت هوانوردی و هواپیمایی بعد از آزاد‌سازی و تکمیل نظرات جامع این متخصصین، در نهایت و بعد از بررسی‌های بسیار، مجموعه نظرات آنها در مورد آینده در قالب ۹ سناریو به شرح ذیل تدوین و در اختیار آنها قرار گرفت.
سناریو ۱: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث تغییر در شبکه پروازی و مسیرهای جاری شرکت‌های هواپیمایی می‌گردد.
بعد از جمع‌آوری نظر خبرگان حوزه هوانوردی در مورد چگونگی آینده صنعت هوانوردی و هواپیمایی بعد از آزاد‌سازی و تکمیل نظرات جامع این متخصصین، در نهایت و بعد از بررسی‌های بسیار، مجموعه نظرات آنها در مورد آینده در قالب ۹ سناریو به شرح ذیل تدوین و در اختیار آنها قرار گرفت.
سناریو ۱: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث تغییر در شبکه پروازی و مسیرهای جاری شرکت‌های هواپیمایی می‌گردد.
(برگرفته از مقاله «بررسی سناریوهای محتمل صنعت هوانوردی بعد از آزاد‌سازی شبکه پروازی و نرخ بلیت» رامین کاشف آذر، هوشنگ عباس فام،اولین کنفرانس ملی آینده‌پژوهی)
بعد از جمع‌آوری نظر خبرگان حوزه هوانوردی در مورد چگونگی آینده صنعت هوانوردی و هواپیمایی بعد از آزاد‌سازی و تکمیل نظرات جامع این متخصصین، در نهایت و بعد از بررسی‌های بسیار، مجموعه نظرات آنها در مورد آینده در قالب ۹ سناریو به شرح ذیل تدوین و در اختیار آنها قرار گرفت.
سناریو 1: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث تغییر در شبکه پروازی و مسیرهای جاری شرکت‌های هواپیمایی می‌گردد.ازآنجا که بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی)، شرکت‌های هواپیمایی دیگر موظف به ارائه خدمات در مسیرهای تکلیفی تعیین شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری نیستند، با منطق هزینه - فایده و براساس عرضه و تقاضای بازار، از ارائه خدمات حمل‌ونقل هوایی در مسیرهایی که توجیه اقتصادی ندارد، خودداری نموده و اقدام به خلق شبکه پروازی جدید براساس سودآوری و تقاضا خواهند نمود و این موضوع به تغییر شبکه پروازی کل کشور منجر خواهد شد.
سناریو 2: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) بر روند توسعه و خدمات‌رسانی به مناطق محروم کشور اثر منفی خواهد داشت.در حال حاضر تعداد زیادی از مسیرهای پروازی کشورمان که عمدتا در شهرها و مناطق محرومند با هدف توسعه این نقاط محروم و به‌صورت کاملا تکلیفی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری تعیین می‌گردد. در صورت آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) و به تبع آن تغییر در شبکه پروازی کشور، با عنایت به غیر سودآور بودن و حذف خدمات در این مسیرها، ایجاد اختلال در روند توسعه برخی از مناطق محروم محتمل است.
سناریو 3: بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) در ایران، شرکت‌های هواپیمایی کوچک و محلی تشکیل خواهد شد. پیرو تغییرات بنیادین در شبکه پروازی و حذف مسیرهای غیرسودآور، احتمالا با خواست و حمایت مسوولان محلی، برای رفع نیاز و پاسخگویی به تقاضا در شهرهای کوچک و مناطق کم‌جمعیت، شرکت‌های هواپیمایی کوچک و محلی با شبکه‌های پروازی در قالب سیستم hub& spoke برای تامین دسترسی فرودگاه‌های کوچک به فرودگاه‌های اصلی تشکیل خواهند شد.
سناریو4: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث افزایش تقاضا در فرودگاه‌های بزرگ کشور و نیاز به افزایش ظرفیت در آنها خواهد گردید.با توجه به تغییر در شبکه پروازی کشور و تمایل شرکت‌های هواپیمایی بر تمرکز بر مسیرهای پر تقاضا و سودآور که غالبا یک سوی آن یکی از فرودگاه‌های بزرگ کشور است، احتمالا این فرودگاه‌ها با افزایش تقاضا برای استفاده از زیرساخت‌های فرودگاهی مانند پارکینگ، خدمات ناوبری هوایی، خدمات هندلینگ و غیره مواجه خواهند شد و برای تامین آن باید ظرفیت‌های خود را افزایش دهند.
سناریو 5: به‌دنبال آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) شاهد افزایش درآمدهای فرودگاهی و افزایش تعرفه‌ها در فرودگاه‌های بزرگ و کاهش درآمدها و تعرفه‌ها در فرودگاه‌های کوچک خواهیم بود.از آنجا که تغییر در شبکه پروازی و تمایل شرکت‌های هواپیمایی به تمرکز بر مسیرهای منتهی به فرودگاه‌های بزرگ و با افزایش تقاضا در این فرودگاه‌ها، نیاز به استفاده از بسترها و خدمات فرودگاهی افزایش یافته و در نتیجه درآمدهای فرودگاه افزایش می‌یابد. در این بین مدیران فرودگاهی نیز به منظور مدیریت بر نحوه استفاده از زیرساخت‌های فرودگاهی و تامین نیاز مالی توسعه زیرساخت‌ها، اقدام به پیاده‌سازی استراتژی افزایش تعرفه‌های فرودگاهی خواهند کرد. بالعکس فرودگاه‌های کوچک به‌دلیل عدم اقبال از طرف شرکت‌های هواپیمایی با کاهش درآمد روبه‌رو خواهند بود. در صورت تشکیل شرکت‌های هواپیمایی محلی با سوبسیدهای استانی یا ملی قطعا مسوولان استانی و نهادهای موثر بر این فرودگاه‌ها اجازه افزایش تعرفه‌های فرودگاهی در این فرودگاه‌ها را نخواهند داد.
سناریو 6: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث کاهش بسترهای مستعد فساد در نهادهای حاکمیتی موثر بر حمل‌ونقل هوایی مانند سازمان هواپیمایی کشوری خواهد گردید.نحوه توزیع شبکه پروازی موجود در کشور اگرچه براساس سیستم خاصی به منظور تعادل در تقسیم مسیرهای سود ده و کمتر سود ده بین شرکت‌های هواپیمایی است، اما چنین سیستمی ماهیتا مستعد ایجاد فساد، تبعیض و تضییع حقوق شرکت‌های هواپیمایی و به تبع آن مسافران است و شرکت‌های بزرگ‌تر با برخورداری از قدرت و ارتباطات، روابط بیشتر و عمیق‌تری برای تصاحب مسیرهای پر سود خواهند داشت که این موضوع می‌تواند از مصادیق ایجاد بستر فساد در این صنعت باشد
سناریو7: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) باعث تنظیم عرضه و تقاضا براساس سازوکار بازار این صنعت می‌شود.از آنجا که در حال حاضر قیمت‌گذاری برای مسیرها کاملا تکلیفی وابلاغی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری می‌باشد، در نتیجه در مواقع شلوغی و اوج تقاضا با بازار سیاه مواجه می‌گردیم. بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) قطعا با افزایش تقاضا‌ها، قیمت‌ها افزایش می‌یابد که سود حاصل از آن متوجه شرکت‌های هواپیمایی خواهد بود و دست سود جویان از آن قطع خواهد گردید.
سناریو 8: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی)،افزایش کیفیت خدمات پروازی را به‌دنبال خواهد داشت.با توجه به هرچه رقابتی شدن بازار حمل‌ونقل هوایی بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) و موازنه عرضه و تقاضا در بازار، شرکت‌های هواپیمایی به منظور جذب حداکثری مسافران و مشتریان، برنامه‌های بازاریابی متعددی را تدوین خواهند نمود و بر کیفیت خدماتشان متمرکز خواهند گردید که این موضوع به افزایش روزافزون کیفیت خدماتشان منجر خواهد شد.
سناریو 9: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) باعث ایجاد شرکت‌های هواپیمایی کم‌هزینه یا لوکس(پرهزینه) در ایران خواهد گردید.با توجه به تنظیم بازار حمل‌ونقل هوایی براساس عرضه و تقاضا و حذف قیمت‌گذاری تکلیفی برای شرکت‌های هواپیمایی، به احتمال زیاد بعضی از شرکت‌های هواپیمایی در تدوین برنامه‌های بازرگانی‌شان بر بعضی از مشتریان و مسافران هدف متمرکز خواهند شد که می‌تواند بعضی از شرکت‌های هواپیمایی را جهت جابه‌جایی مسافرانی که توانایی کمتر یا نیاز کمتری به ارائه خدمات خاص برای پروازشان دارند ترغیب به تشکیل شرکت‌های هواپیمایی کم‌هزینه نماید. این در حالی است، که با توجه به رشد اقتصادی کشور در سال‌های آتی و احتمالا ایجاد فاصله طبقاتی زیاد در کشور و نیاز برخی از هموطنان به خدمات بیشتر، بعضی از شرکت‌های هواپیمایی در ایران اقدام به تاسیس شرکت‌های هواپیمایی با ارائه سرویس‌های کامل و تجملاتی نمایند.
بعد از جمع‌آوری نظر خبرگان حوزه هوانوردی در مورد چگونگی آینده صنعت هوانوردی و هواپیمایی بعد از آزاد‌سازی و تکمیل نظرات جامع این متخصصین، در نهایت و بعد از بررسی‌های بسیار، مجموعه نظرات آنها در مورد آینده در قالب ۹ سناریو به شرح ذیل تدوین و در اختیار آنها قرار گرفت.
سناریو 1: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث تغییر در شبکه پروازی و مسیرهای جاری شرکت‌های هواپیمایی می‌گردد.ازآنجا که بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی)، شرکت‌های هواپیمایی دیگر موظف به ارائه خدمات در مسیرهای تکلیفی تعیین شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری نیستند، با منطق هزینه - فایده و براساس عرضه و تقاضای بازار، از ارائه خدمات حمل‌ونقل هوایی در مسیرهایی که توجیه اقتصادی ندارد، خودداری نموده و اقدام به خلق شبکه پروازی جدید براساس سودآوری و تقاضا خواهند نمود و این موضوع به تغییر شبکه پروازی کل کشور منجر خواهد شد.
سناریو 2: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) بر روند توسعه و خدمات‌رسانی به مناطق محروم کشور اثر منفی خواهد داشت.در حال حاضر تعداد زیادی از مسیرهای پروازی کشورمان که عمدتا در شهرها و مناطق محرومند با هدف توسعه این نقاط محروم و به‌صورت کاملا تکلیفی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری تعیین می‌گردد. در صورت آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) و به تبع آن تغییر در شبکه پروازی کشور، با عنایت به غیر سودآور بودن و حذف خدمات در این مسیرها، ایجاد اختلال در روند توسعه برخی از مناطق محروم محتمل است.
سناریو 3: بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) در ایران، شرکت‌های هواپیمایی کوچک و محلی تشکیل خواهد شد. پیرو تغییرات بنیادین در شبکه پروازی و حذف مسیرهای غیرسودآور، احتمالا با خواست و حمایت مسوولان محلی، برای رفع نیاز و پاسخگویی به تقاضا در شهرهای کوچک و مناطق کم‌جمعیت، شرکت‌های هواپیمایی کوچک و محلی با شبکه‌های پروازی در قالب سیستم hub& spoke برای تامین دسترسی فرودگاه‌های کوچک به فرودگاه‌های اصلی تشکیل خواهند شد.
سناریو4: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث افزایش تقاضا در فرودگاه‌های بزرگ کشور و نیاز به افزایش ظرفیت در آنها خواهد گردید.با توجه به تغییر در شبکه پروازی کشور و تمایل شرکت‌های هواپیمایی بر تمرکز بر مسیرهای پر تقاضا و سودآور که غالبا یک سوی آن یکی از فرودگاه‌های بزرگ کشور است، احتمالا این فرودگاه‌ها با افزایش تقاضا برای استفاده از زیرساخت‌های فرودگاهی مانند پارکینگ، خدمات ناوبری هوایی، خدمات هندلینگ و غیره مواجه خواهند شد و برای تامین آن باید ظرفیت‌های خود را افزایش دهند.
سناریو 5: به‌دنبال آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) شاهد افزایش درآمدهای فرودگاهی و افزایش تعرفه‌ها در فرودگاه‌های بزرگ و کاهش درآمدها و تعرفه‌ها در فرودگاه‌های کوچک خواهیم بود.از آنجا که تغییر در شبکه پروازی و تمایل شرکت‌های هواپیمایی به تمرکز بر مسیرهای منتهی به فرودگاه‌های بزرگ و با افزایش تقاضا در این فرودگاه‌ها، نیاز به استفاده از بسترها و خدمات فرودگاهی افزایش یافته و در نتیجه درآمدهای فرودگاه افزایش می‌یابد. در این بین مدیران فرودگاهی نیز به منظور مدیریت بر نحوه استفاده از زیرساخت‌های فرودگاهی و تامین نیاز مالی توسعه زیرساخت‌ها، اقدام به پیاده‌سازی استراتژی افزایش تعرفه‌های فرودگاهی خواهند کرد. بالعکس فرودگاه‌های کوچک به‌دلیل عدم اقبال از طرف شرکت‌های هواپیمایی با کاهش درآمد روبه‌رو خواهند بود. در صورت تشکیل شرکت‌های هواپیمایی محلی با سوبسیدهای استانی یا ملی قطعا مسوولان استانی و نهادهای موثر بر این فرودگاه‌ها اجازه افزایش تعرفه‌های فرودگاهی در این فرودگاه‌ها را نخواهند داد.
سناریو 6: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شبکه پروازی) باعث کاهش بسترهای مستعد فساد در نهادهای حاکمیتی موثر بر حمل‌ونقل هوایی مانند سازمان هواپیمایی کشوری خواهد گردید.نحوه توزیع شبکه پروازی موجود در کشور اگرچه براساس سیستم خاصی به منظور تعادل در تقسیم مسیرهای سود ده و کمتر سود ده بین شرکت‌های هواپیمایی است، اما چنین سیستمی ماهیتا مستعد ایجاد فساد، تبعیض و تضییع حقوق شرکت‌های هواپیمایی و به تبع آن مسافران است و شرکت‌های بزرگ‌تر با برخورداری از قدرت و ارتباطات، روابط بیشتر و عمیق‌تری برای تصاحب مسیرهای پر سود خواهند داشت که این موضوع می‌تواند از مصادیق ایجاد بستر فساد در این صنعت باشد
سناریو7: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) باعث تنظیم عرضه و تقاضا براساس سازوکار بازار این صنعت می‌شود.از آنجا که در حال حاضر قیمت‌گذاری برای مسیرها کاملا تکلیفی وابلاغی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری می‌باشد، در نتیجه در مواقع شلوغی و اوج تقاضا با بازار سیاه مواجه می‌گردیم. بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) قطعا با افزایش تقاضا‌ها، قیمت‌ها افزایش می‌یابد که سود حاصل از آن متوجه شرکت‌های هواپیمایی خواهد بود و دست سود جویان از آن قطع خواهد گردید.
سناریو 8: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی)،افزایش کیفیت خدمات پروازی را به‌دنبال خواهد داشت.با توجه به هرچه رقابتی شدن بازار حمل‌ونقل هوایی بعد از آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) و موازنه عرضه و تقاضا در بازار، شرکت‌های هواپیمایی به منظور جذب حداکثری مسافران و مشتریان، برنامه‌های بازاریابی متعددی را تدوین خواهند نمود و بر کیفیت خدماتشان متمرکز خواهند گردید که این موضوع به افزایش روزافزون کیفیت خدماتشان منجر خواهد شد.
سناریو 9: آزاد‌سازی حمل‌ونقل هوایی (شناورسازی نرخ پروازی) باعث ایجاد شرکت‌های هواپیمایی کم‌هزینه یا لوکس(پرهزینه) در ایران خواهد گردید.با توجه به تنظیم بازار حمل‌ونقل هوایی براساس عرضه و تقاضا و حذف قیمت‌گذاری تکلیفی برای شرکت‌های هواپیمایی، به احتمال زیاد بعضی از شرکت‌های هواپیمایی در تدوین برنامه‌های بازرگانی‌شان بر بعضی از مشتریان و مسافران هدف متمرکز خواهند شد که می‌تواند بعضی از شرکت‌های هواپیمایی را جهت جابه‌جایی مسافرانی که توانایی کمتر یا نیاز کمتری به ارائه خدمات خاص برای پروازشان دارند ترغیب به تشکیل شرکت‌های هواپیمایی کم‌هزینه نماید. این در حالی است، که با توجه به رشد اقتصادی کشور در سال‌های آتی و احتمالا ایجاد فاصله طبقاتی زیاد در کشور و نیاز برخی از هموطنان به خدمات بیشتر، بعضی از شرکت‌های هواپیمایی در ایران اقدام به تاسیس شرکت‌های هواپیمایی با ارائه سرویس‌های کامل و تجملاتی نمایند.
ارسال نظر