فولاد مبارکه مرد میدان

مسابقات فوتبال در سطوح مختلف در شهرهای جهان در ورزشگاههایی با امکانات خیره کننده در حال برگزاری است و شهرهایی که طرفداران فوتبال را در خود جای داده اند، با نمایش توانمندیهای خود در بعد فنی، بخشی از زیرساختهای ورزشی خود را به معرض نمایش مخاطبان قرار داده اند. ورزشگاههای مدرن و مطرحی همچون استمفورد بریج، المپیک برلین، آرنا دوگرمیو، ومبلی، سیگنال ایدونا پارک،آلیانز آرنا، المپیک لندن، سانتیاگو برنابئو، نیو کمپ نمونه ای از این ورزشگاهها هستند. در نگاه اول طراحی مدرن و معماری زیبای این ورزشگاه ها جلب توجه میکند و اینکه در فاصله تنها سه تا پنج سال این ورزشگاه ها به صورت کامل ساخته می شوند. اما فارغ از اینها، آنچه که ذهن را به خود مشغول می کند مقایسه ساخت این ورزشگاه با استادیوم های فوتبال در کشور ماست. شاید با توجه به همه ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این قیاس، قیاس مع الفارق باشد و با درک همه شرایط اصراری هم نیست که استادیوم های فوتبال در ایران با این سرعت و کیفیت در اختیار هواداران و ورزشکاران قرار بگیرد (!) اما بد نیست یادآوری کنیم ۲۸ سال هم زمان کمی برای ساخت یک استادیوم فوتبال ۷۵ هزار نفری نیست. ورزشگاهی مانند نقش جهان اصفهان یکی از این ورزشگاهها است که حدود سه دهه در پیچ و خم انبوهی از مشکلات به سر می برد و درهایش به روی هواداران بسته!

داستان یک ورزشگاه

طرح ورزشگاه نقش جهان در سال ۶۷ یعنی درست بیست و شش سال پیش تعریف شد، کلنگ آن بعد از تشکیل مؤسسه ای به نام ورزشگاه بزرگ اصفهان یک سال بعد به زمین زده شد و مراحل ساخت آن چهار سال بعد آغاز گردید. ساخت این ورزشگاه با مرحله خاکبرداری در سال ۷۴ ادامه پیدا کرد و مرداد ۷۵ عملیات اجرایی کلید خورد. فاز اول استادیوم فوتبال در سال ۸۱ به بهره برداری رسید تا تیم فوتبال سپاهان رقابتهای خود را تا سال ۸۶ در این استادیوم برگزار کند.اما نقصهاى موجود در فاز نخست استادیوم مسئولان را ملزم به آغاز ساخت فاز دوم ورزشگاه کرد.

در فاصله لیگ دوم حرفه اى تا لیگ پنجم مسابقات سپاهان در ورزشگاه نقش جهان برگزار مىشد که دو جام قهرمانى در دوره هاى نوزدهم و بیستم جام حذفى و یک قهرمانى در دومین دوره لیگ برتر رهاورد سپاهانىها از ورزشگاه نقش جهان بود. در ادامه براى رفـع مشکلات و نواقص ورزشگاه نقش جهان، فاز دوم ورزشگاه از سال ۸۶ و این بار با تغییر مدیریت از هیات امنا به شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشى کشور و با مدیریت سازمان تربیت بدنى، عملیات ناتمام تکمیل آغاز شد. نخستین مرتبه فاصله زمانى دو ساله براى بهره بردارى از این ورزشگاه اعلام شد تا طبق این برنامه ورزشگاهى ۷۰هزار نفره در سال ۸۸ در اختیار فوتبال اصفهان قرار بگیرد. در بازه زمانى سپرى شده بودجه هایی از ردیفهاى اعتبارى مختلـف بـه این ورزشگاه اختصاص یافت، اما تأخیرهای چند باره و مشکلات پیش بینى شده و پیش بینى نشده بر سر راه سبب شد تا بودجه در نظر گرفته شده در سال ۸۸ به پایان برسد و در سال ۸۹ نیز اتفاق خاصی در مورد این ورزشگاه انجام نشد.

بلاتکلیفی نقش جهان

پس از مشخص شدن مشخصات جغرافیایى پروژه، هیات امنایى براى این پروژه انتخاب شد تا روند انجام عملیات اجرایى را زیر نظر بگیرند، در ادامه نیز هیات امنا، هیات مدیره اى را تشکیل داد و مشاور پروژه طرح احداث ورزشگاهى ۵۰ هزار نفره را پیاده کرد. با طراحى اولیه پروژه، از سال ۷۶ هیات امنا پروژه که متولى احداث این مجموعه بود با پیمانکارى به توافق رسید تا رسماً عملیات ساخت و احداث ورزشگاه بزرگ نقش جهان آغاز شود. پروژه نقش جهان چند سالى نیمه کاره رها شد تا اینکه در سال ۸۴ دولت مصوب کرد که به دلیل تأمین نشدن منابع مالى پروژه از هیات امنا گرفته و به سازمان تربیت بدنى انتقال پیدا کند. در سال ۸۵ نیز قانون این طرح مصوب شد، اما با عدم موافقت هیات امنا، بحث انتقال مدیریت پروژه یک سال طول کشید تا این که در سال ۸۶ به طور رسمى سازمان تربیت بدنى متولى تکمیل ورزشگاه بزرگ نقش جهان شد و مسئولیت اجرایى را به شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشى سپرد.

بـا انتقال مدیریت پروژه به شرکت توسعه و تجهیز، طرح ورزشگاهى ۷۵ هزار نفره آماده و بر مبناى طرح هزینه اجراى آن ۱۰ مـیلـیارد تومان برآورد شد و پیمانکارى اصفهانى مسئول مستقیم اجراى پروژه شده و براساس برنامه ریزى انجام شده مقرر شد فاز دو نقش جهان در مدت ۱۸ ماه آماده تحویل و بهره بردارى شود. در ابتدا قرار بود پروژه بتنى انجام شود، اما مشکل کمبود سیمان در کشور و نیاز زیاد فونداسیون پروژه به سیمان و اصرار مدیریت استان براى سرعت گرفتن عملیات احداث، تصمیم گرفته شد که اسکلت اصلى از بتون به فولاد تبدیل شود. با این تصمیم تغییراتى در سازه طرح ایجاد شده و به پیمانکار ابلاغ شد، در اواخر سال ۸۶ فولاد در بازار به شدت گران شده و با پیگیرىهاى انجام شده مقرر شد شرکتهاى فولاد مبارکه و ذوبآهـن، فولاد مورد نیاز را تأمین کنند، اما تغییرات سازه و تغییراتى که در نقشه طرح صورت گرفت، هزینه پروژه را افزایش داد و تکمیل نقش جهان در موعد مقرر انجام نشد.

پروسه ناکام انتقال مدیریت

به درازا کشیدن مراحل تکمیل ورزشگاه نقش جهان، مدیران اصفهانى را به این نتیجه رساند که خواستار انتقال مدیریت ورزشگاه نقش جهان به اصفهان شوند. شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشى ایران مدیریت تمامی پروژه هاى ورزشى در دست انجام کشور را در اختیار داشت و تغییرات پى در پى مدیریت این شرکت این ذهنیت را به وجود آورد که در صورت انتقال مدیریت ورزشگاه نقش جهان به اصفهان، این پروژه به اولویت نخست استان تبدیل شده و با استفاده از ظرفیت موجود در استان، در زمان کوتاهترى نسبت به مدیریت از راه دور تهرانىها به سرانجام می رسد. از همین رو و بعد از مدتها گمانه زنى، اردیبهشت سال ۸۹ به طور رسمى بحث انتقال مدیریت به استان مطرح شد و این انتقال مدیریت به اصفهان نظرهای مخالف و موافق بسیارى را به همراه داشت.

مـخالفان معتقد بودند تکمیل یک ورزشگاه بزرگ از عهده استان خارج است و اگر شرکت توسعه که متولى ساخت و ساز امـاکن ورزشى در کشور است، نتواند این پروژه را به انجام برساند، پس توان استانى نیز قادر نخواهد بود، در مقابل موافقان مدیریت که جمعیت بیشترى را تشکیل مىدادند، قد علم کردند و تنها راه حل ممکن براى بازشدن گره سردرگم نقش جهان را انتقال مدیریت آن به استان عنوان مىکردند. دى ماه سال ۸۹ رئیس وقت سازمان تربیت بدنى موافقت خود براى تفویض انتقال مدیریت ورزشگاه بزرگ نقش جهان به استان اصفهان را اعلام کرد. در شـرایـطى که ورزش دوستان اصفهانى منتظر بودند با مدیریت استان تکمیل ورزشگاه شتاب بگیرد، دو ماه بعد در اسفندماه سال ۸۹ اعلام شد مدیریت این ورزشگاه هنوز به استان اصفـهان واگذار نشده، چرا که در حال حاضر وضعیت پیمانکار ورزشگاه و میزان طلب آن نامشخص بوده و هیچ پولى نیز براى تکمیل آن به حساب مدیریت استان واریز نشده است.

در این زمان شرکت توسعه و تجهیز براساس تفاهم نامه اى که اصرار به تایید آن توسط مدیریت استان داشت، تمامی مسائل حقوقى، قضایى و مشکلات ورزشگاه را نیز همراه با مدیریت به استان واگذار کرده بود، اما پیچیدگى مسایل حقوقى سبب شد تا انتقال مدیریت با مشکلى جدى روبرو شود. در نهایت هم اعلام شد با اشاره به اختلافاتى که بین شرکت توسعه و تجهیز و پیمانکار ورزشگاه نقش جهان اصفهان پیش آمده مذاکرات براى تفویض مدیریت به بن بست خورده و دلیل آن عدم تسویه حساب سازمان تربیت بدنى و مسئولان شرکت توسعه و تجهیز عنوان شد. در ادامه نیز با پیمانکار قبلى تسویه حساب و پیمانکار جدیدى انتخاب شد و تایید نهایى سند انتقال مدیریت ورزشگاه منوط به امضاى وزیر ورزش شد و پیش بینىها خبر از انتقال نهایى مىداد.

در شرایطى که مجموع بحثهاى مطرح شده افکار عمومى را بـه این باور رسانده بود که تنها راه به سرانجام رسیدن ورزشگاه نقش جهان تفویض مدیریت آن به استان اصفهان است، بازدید سرزده وزیر ورزش و جوانان معادلات را طور دیگرى رقم زد. وزیر ورزش در بازدیدى نیم روزه از این ورزشگاه با این توجیه که انتقال پروژه ورزشگاه نقش جهان به اصفهان و تغییر دستگاه اجرایى آن مقدور نیست، مخالفت کرده و اعلام داشت همچنان تکمیل این پروژه زیر نظر شرکت توسعه و نگهدارى اماکن ورزشى با همکارى استان ادامه پیدا مىکند.

فولاد مبارکه ناجی نقش جهان

پس از تغییراتی که در رأس اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان صورت گرفت، اهتمام بیشتری برای تکمیل این ورزشگاه انجام شد، از سوی دیگر استانداری اصفهان نیز به شدت پیگیر به سرانجام رسیدن این پروژه بود، زیرا ورزشگاه نقش جهان در ردیف پروژه های مهر ماندگار قرار گرفته بود و باید تا پایان دولت دهم به بهره برداری می رسید. این وعده ها به نتیجه نرسید و مردم اصفهان شاهد تکمیل و بهره برداری از ورزشگاه نقش جهان در طول دولت نهم و دهم نشدند. با آغاز به کار دولت یازدهم و با توجه ویژه مدیریت عالی استان به بهره برداری از طرحهای بزرگ در سطح استان ، در پی سفر معاون اول رئیس جمهور به اصفهان در سال ۹۳، طرح اولیه واگذاری پروژه ورزشگاه به استان مجددا به جریان افتاد.

هشتم آذر ۹۳- در مراسمی که با حضور دکتر رسول زرگرپور استاندار اصفهان، دکتر بهرام سبحانی مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه، مصطفی مدبر مدیر عامل شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور و دکتر محمد سلطان حسینی مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان در ورزشگاه نقش جهان برگزار شد، تفاهمنامه واگذاری این ورزشگاه به شرکت فولاد مبارکه امضا و نقش جهان رسماً به فولاد مبارکه واگذار شد. اما آنچه که زرگرپور استاندار اصفهان به عنوان حَکَم در این جلسه مطرح کرد چه بود؟ زرگرپور بعد از امضای تفاهم نامه واگذاری ورزشگاه نقش جهان به فولاد مبارکه این طور گفت: «برای واگذاری پروژه به فولاد مبارکه به توافق رسیدیم و معتقدیم فولاد مبارکه با بضاعت مالی خود این پروژه را تکمیل می کند.

قبلاً چارچوب تفاهمنامه تدوین شده بود و کار تحویل برای اجرایی شدن آن امروز انجام شد. از فردا شرکت فولاد مبارکه استادیوم را تحویل میگیرد و مقرر شد با پیمانکار قبلی کار را ادامه بدهند و این کار تحت نظارت فنی شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور انجام میشود. حداکثر اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه ۳۰۰ میلیارد ریال است و زمان تکمیل فاز یک ۲۰ ماه پیش بینی شده است و حداکثر زمان استفاده و بهره برداری فولاد مبارکه از ورزشگاه ۲۰ سال است. در قرارداد پیش بینی شد که هزینه برق، گاز و تلفن و بدهی قبلی بر عهده شرکت توسعه و تجهیز باشد و از امروز به بعد فولاد مبارکه در این پروژه هزینه می کند.»

فولاد مبارکه به دنبال ساخت ورزشگاه جدید بود

۱۲ آذر ۹۳- دکتر بهرام سبحانی یکی از امضا کنندگان تفاهم نامه مذکور درباره چگونگی اجرای مفاد این توافقنامه اظهار داشت: «در پی تفاهم چند جانبه ای که به امضای وزارت ورزش و جوانان، سازمان ورزش جوانان استان، استانداری اصفهان و فولاد مبارکه رسیده این نقل و انتقال در مرحله نخست بر روی کاغذ نهایی شد. وی افزود: ما به گونه ای برنامه ریزی کرده ایم تا در اسرع وقت با فراخوان پیمانکار پروژه، در بازه زمانی ۲۰ ماهه به تعهدات خود عمل کرده و با توجه به تجارب ارزنده فولاد مبارکه در این زمینه، پیش بینی میشود این ورزشگاه پیش از موعد مقرر تکمیل و آماده بهره برداری شود. مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه گفت: شرکت فولاد مبارکه ابتدا به دنبال ساخت ورزشگاه جدید بود اما از آنجایی که گفته می شد نقش جهان با توجه به مشکلاتی که دارد، ممکن است حتی تا بیست سال دیگر هم افتتاح نشود، بنابراین پیشنهاد واگذاری این پروژه به شرکت فولاد مبارکه را ارائه کردیم.

وی تصریح کرد: تعداد سال استفاده از این ورزشگاه برای باشگاه فولاد مبارکه سپاهان به میزان سهمی که فولاد مبارکه هزینه می کند، بستگی دارد. مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه اصفهان با اشاره به چگونگی آغاز عملیات تکمیل ورزشگاه بیان کرد: ظرف یکی دو هفته با فراخوان پیمانکار مربوطه و احیای مجدد کارگاه پیمانکار، تکمیل پروژه از سر گرفته میشود. ۲۴ آذر ۹۳- جلسه مشترک پیگیری و شروع عملیات تکمیل ورزشگاه نقش جهان در محل این ورزشگاه برگزار شد. در این جلسه، نمایندگان شرکت فولاد مبارکه اصفهان، باشگاه سپاهان، اداره کل ورزش و جوانان، نماینده شرکت توسعه و تجهیز و پیمانکار ورزشگاه حضور داشتند. رئیس اداره فنی مهندسی اداره کل ورزش و جوانان استان در خصوص جزئیات این جلسه اظهار داشت: «این جلسه که حدود ۶ ساعت به طول انجامید یک نشست فنی بود و در مورد مباحث فنی پروژه بحث شد و تغییر و تحولاتی که در حال انجام است بررسی و در مورد آن تبادل نظر شد.»

در خبری که یک روز قبل در مورد این نشست در سایت باشگاه سپاهان منتشر شد، آمده بود که اولویت های تکمیل ورزشگاه نقش جهان در این جلسه بررسی شده است؛ در آخرین روزهای آذر ماه دیگر همه صحبتها بوی امید گرفت. کلید و سند نقش جهان در دست اصفهان بود و فولاد مبارکه مرد میدان. همه از تدبیر مدیران استان و موفقیتی که به نام دولت یازدهم ثبت می شود صحبت می کردند و از سابقه درخشان شرکت فولاد مبارکه که طرحهای عظیمتر از این را به سرانجام رسانده است. و سرانجام این شرکت توانست همچون سایر وعده هایی که در اتمام طرحهای بزرگ می دهد به عهد خود در تکمیل بزرگترین پروژه ورزشی کشور، در زمان مقرر وفا کند.

ایمنی نقش جهان مطابق با آخرین قوانین فیفا

مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی با قدردانی از فولاد مبارکه و خوش نامی این شرکت در انجام پروژه های بزرگ در خصوص سازه های این ورزشگاه گفت: عده ای در حال حاضر مطرح می کنند که استادیومی که نقشه اولیه اش نزدیک به ربع قرن پیش طراحی شده مطمئناً با استانداردهای روز دنیا فاصله بسیار زیادی دارد و بعید به نظر می رسد که تغییرات صورت گرفته در آن توانسته باشد ضعفهای ساختاری استادیوم نقش جهان را از بین ببرد که در پاسخ به آنها باید گفت:سازه این ورزشگاه پایان یافته و زمین چمن آن نیز به تکنولوژی روز جهان مجهز شده و آسفالت محوطه ورزشگاه پایان یافته است.

وی با تاکید بر اینکه ایمنی ورزشگاه نقش جهان مطابق با آخرین قوانین فیفا انجام شده است، ادامه داد:.درباره سازه ورزشگاه هم ما فراتر از آیین نامه ها در زمینه ایمنی عمل کردیم و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. وی همچنین ورزشگاه نقش جهان را از نظر سازه در زمره بهترین ورزشگاههای ایران دانست و تأکید کرد: اقدامات لازم برای دسترسی آسان تماشاگران به محوطه ورزشگاه لحاظ شده است؛ البته اطراف این مجموعه بیابان است ،اما مسیر ورودی گیت های ورودی در رینگ دو محوطه برای ورود ورزشکاران در نظر گرفته شده است. مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی درباره جنس چادر برای مسقف کردن ورزشگاه نیز گفت: جنس این چادر از نوع فراری آلمان بوده و با کیفیت بسیار بالا تهیه شده است.

نقش جهان ظرفیت برگزاری بازیهای بین المللی را دارد

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه در مورد وضعیت ورزشگاه نقش جهان اظهار داشت: ما متعهد شدیم که در این پروژه ۳۰ میلیارد تومان هزینه کنیم ولی قبل از این هم ۱۸ میلیارد تومان در نقش جهان هزینه کرده بودیم. وی افزود: بسیاری از زیرساختهای ورزشگاه را دوباره ساختیم که اگر روی زمین صفر سرمایهگذاری کرده بودیم کمتر هزینه می برد. سبحانی با اشاره به شرایط فعلی ورزشگاه نقش جهان گفت: بخش کوچکی از کار باقی مانده است. حدود ۴۵ هزار صندلی در ورزشگاه نقش جهان نصب شده و ۳۰ هزار صندلی هم در طبقه دوم در حال نصب است. این ورزشگاه ظرفیت برگزاری مسابقات بین المللی را دارد. مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه بیان داشت به مدت ۲۰ تا ۳۰ سال، قرارداد استفاده و بهره برداری از ورزشگاه نقش جهان را داریم.

حرف آخر

نکته روشن این است که ورزشگاه نقش جهان یکی از مطالبات مهم مردم اصفهان است، تکمیل و بهره برداری از آن آرزوی چندین ساله ورزشکاران و ورزش دوستان اصفهانی بود و با ورود فولاد مبارکه بارقه ای از امید در دل مردم و تمامی ورزش دوستان ایجاد شد و سرانجام نقش جهانی در اصفهان به دست فولاد مردان این واحد عظیم صنعتی نقش بست.