گام بلند کارگروه های تخصصی برای جذب سرمایه گذاری

پس از طی کردن مقدمات رفع تحریم‌ها و با ورود هیات‌های تجاری متعدد از کشورهای مختلف جهان و انجام مذاکرات جدی و اساسی، گردش انرژی در کانال‌های مختلف متصل به جذب سرمایه‌گذاری خارجی شدت گرفته و قراردادهای قابل قبولی به امضا رسیده‌است. در این میان سهم استان‌های مختلف کشور که توانمندی‌های مختلف و مزیت‌های متفاوتی دارند از قراردادهای منعقدشده یکسان نبوده و قدرت جذب سرمایه هر یک از استان‌ها تابع عوامل متعددی است. مسلم است که حضور در بازار ایران و استفاده از پتانسیل‌های آن برای سرمایه‌گذاران خارجی نفع زیادی دارد. به همین دلیل باید هدف از جذب سرمایه‌گذاران نه‌تنها افزایش آمار و ارقام شاخص‌های مرتبط با آن، بلکه نگاه بلندمدت و همه جانبه برای بهره گرفتن از تمام ابعاد این اقدامات باشد. حضور نیروهای متخصص با تفکر سیستمی و همه‌جانبه نگری در نهادهای مختلف می‌تواند در این امر سودمند باشد. هر‌چند آمار ضد و نقیضی از میزان سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران وجود دارد، اما براساس آخرین آمار منتشر شده توسط کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، در پایان سال ۲۰۱۵، سهم ایران از ۷۶/ ۱ تریلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده در دنیا، ۲ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار بوده که این میزان، ایران را در رتبه ۶۷ دنیا قرار داده است. این رقم در مقایسه با حدود ۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی جذب شده در استان فارس در نیمه نخست سال ۹۵ با رایزنی و راهبری کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی شیراز حاصل شده‌است، نشان از همت بلند تمام فعالان پارلمان بخش خصوصی در استان فارس دارد. در گفت‌و گو با مهدی علی‌پور، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری شیراز، تلاش اتاق شیراز برای جذب سرمایه گذار مورد بررسی قرار گرفته است.

مهم‌ترین برنامه‌های کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق شیراز شامل چه محورهایی است؟

با توجه به جایگاه ویژه اتاق بازرگانی در اقتصاد کشور و همچنین اهمیت خاص کمیسیون سرمایه‌گذاری در تحقق اهداف این نهاد، مهمترین برنامه‌های کمیسیون سرمایه‌گذاری حول محور تدوین «نقشه راه سرمایه‌گذاری» در استان با در نظر گرفتن مزیت‌های رقابتی و چشم‌انداز آتی استان است. در همین راستا موضوع «تخصص نگری» و پرداختن به ویژگی‌های حوزه‌های مختلف جذب سرمایه‌گذاری با تشکیل کارگروه‌های تخصصی در دستور کار کمیسیون قرار گرفته است.

کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق در چه محورها و بحث‌هایی وارد می‌شود و تا چه حد توانسته در جذب و معرفی پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری استان فارس موثر باشد؟

طبق برنامه‌ریزی بلند‌مدت، کمیسیون تاکنون کارگروه‌های تخصصی جذب سرمایه‌گذاری در حوزه‌های سلامت، صنعت ساختمان، گردشگری، برق و الکترونیک، صنایع پایین دستی پتروشیمی و فرهنگ و هنر با حضور و همراهی افراد متخصص تشکیل شده و بنا به شرایط ویژه هر یک از این حوزه ها، محورهای مختلفی برای بررسی دقیق‌تر به منظور تسهیل جذب سرمایه‌گذاری پایدار تدوین شده است. به‌عنوان مثال در حوزه سلامت و گردشگری محور مشترک «گردشگری سلامت»، در حوزه سلامت و صنایع پایین‌دستی پتروشیمی محور مشترک «تولید داروهای گیاهی» و «تولید در بخش‌های مختلف زنجیره ارزش دارویی»، در حوزه فرهنگ و هنر نیز محور «پایتخت فرهنگی ایران» و «اقتصاد هنر» در حال فعالیت اند. این فعالیت‌ها و اقدامات کمیسیون در گام نخست باعث ایجاد شفافیت درخصوص وضعیت موجود و مطلوب حوزه‌های مختلف استان شده است و پس از آن به بسترسازی مناسب برای تسهیل سرمایه‌گذاری در استان منجر خواهد شد. بر اساس آمار و ارقام قراردادهای منعقد شده سرمایه‌گذاری در استان، این موضوع آشکار می‌شود که این رویکرد تخصصی مفید بوده است.

در حال حاضر بخش خصوصی استان فارس برای تامین سرمایه و جذب سرمایه‌گذار با چه چالش‌هایی مواجه؟

معضلات اساسی موجود بر سر راه خطیر جذب سرمایه‌گذاری در استان فارس، پس از بررسی‌های دقیق و کارشناسانه و همچنین با مطالعه روند عملیاتی در سایر کشورها در سه فاز اصلی قابل تقسیم است:

۱- پیش از مراجعه سرمایه‌گذار: در این مرحله به بهره گرفتن از روش‌های نوین جذب سرمایه‌گذار شامل بازاریابی جذب سرمایه، برندسازی شهری و... نیاز داریم. در همین حال برای ترویج استفاده بیشتر از فرصت‌های استاندارد بین‌المللی، به معرفی طرح‌های توجیهی مورد تأیید مراجع مختلف بین‌المللی برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری نیاز است. دیگر اقدامات اساسی موردنیاز در فاز اول، یکپارچه‌سازی سامانه معرفی و اطلاع رسانی فرصت‌های سرمایه‌گذاری قابل استفاده توسط سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، اصلاح و بازنگری قوانین دست و پاگیر و شفاف‌سازی بیشتر اولویت‌های جذب سرمایه‌گذاری در استان است.

۲- زمان مراجعه و درخواست سرمایه‌گذاری: در این رابطه یکپارچگی بین نهادهای مختلف ذیربط و ارائه اطلاعات شفاف، موردنیاز متقاضیان سرمایه‌گذاری است. همچنین اصلاح روند بوروکراتیک نامناسب حاکم در سازمان‌های مختلف و کاهش زمان بررسی درخواست‏های سرمایه‌گذاری توسط نهادهای ذیربط باید صورت گیرد.

۳- پس از آغاز سرمایه‌گذاری و پایان آن: در این فاز به مستندسازی بیشتر به منظور شناسایی معضلات احتمالی در طول فرآیند سرمایه‌گذاری نیاز داریم و باید در برقراری رابطه مناسب با تیم مجری و سرمایه‌گذار برای تسریع اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری هماهنگی صورت گیرد.

آیا کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق شیراز بعد از برجام با سرمایه‌گذاران خارجی به توافقاتی دست یافته است؟

با وجود مشکلات موجود، کمیسیون سرمایه‌گذاری با فعالیت‌های مجّدانه و بهره‌گیری از تمام امکانات در دسترس و سرمایه‌های اجتماعی خود موفق به انعقاد قراردادهای ارزشمند و بزرگی در سطح استان فارس شده است که از نظر حجم سرمایه‌گذاری و همچنین ماهیت پروژه‌ای، بسیار ارزشمندند. از جمله این قراردادها می‌توان به پروژه کارخانه داروسازی، نیروگاه نسل جدید خورشیدی ٢٠٠ مگا واتی در فارس، مجموعه اقامتی- تفریحی در غرب شیراز در زمینی ۸ هکتاری و متراژ ١٠٠ هزار متر مربع، دو برج اقامتی در زمینی به مساحت چهار هکتار و یک نیروگاه برق ۱۰۰۰ مگاواتی در استان اشاره کرد که ارزش سرمایه‌گذاری جذب شده در مجموع آنها بیش از ۴ میلیارد دلار است.

مهم‌ترین بخش‌های استان فارس که قابلیت جذب سرمایه و حضور سرمایه‌گذاران را دارد، کدام است و این بخش‌ها چه اندازه می‌توانند در رشد و توسعه استان موثر باشند؟

هرچند که استان فارس در حوزه‌های مختلف دارای مزیت‌های رقابتی اساسی و عمده برای جذب سرمایه‌گذاری‌های مختلف است، اما با بررسی‌های کارشناسانه و نگاه جامعه شناختی و اقتصادی با رویکرد برندسازی شهری، اولویت‌های اساسی جذب سرمایه‌گذاری در استان شامل حوزه های سلامت، فرهنگ و هنر، گردشگری و آب است.