خیزش همکاری‌های دوجانبه تقویت پیوندهای دوستی

روابط دیپلماتیک فنلاند و ایران تقریباً صد سال پیش شکل گرفت و از آن زمان تا کنون، این دو کشور روابطی حسنه با یکدیگر داشته‌اند. در واقع، ایران از نخستین کشورهایی بود که، در سال ۱۹۱۸ میلادی، فنلاند تازه‌مستقل را به رسمیت شناخت.

طی سه تا چهار سال اخیر، شاهد افزایش تماس‌های بین فنلاند و ایران در همه سطوح سیاسی، تجاری و فرهنگی بوده‌ایم.

سفر وزیر خارجه فنلاند به تهران در سال ۲۰۱۴ میلادی فصل جدیدی را در روابط سیاسی بین دو کشور گشود. در ماه اکتبر سال ۲۰۱۶ میلادی، ساولی نینیستو، رئیس‌جمهور فنلاند، و همسرش، جنی هاوکیو، به ایران سفر کردند. این سفر خود نشانه‌ای از وجود روابط حسنه بین دو کشور در بالاترین سطح سیاسی بود. علاوه بر این، طی سال‌های گذشته، بسیاری از وزرای کلیدی ایران نیز به فنلاند سفر کرده‌اند. خانم ابتکار، معاون رئیس‌جمهور، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه، دکتر هاشمی، وزیر بهداشت و دکتر واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، از جمله این مقامات بودند. به همین ترتیب، مجالس دو کشور نیز روابطی حسنه با یکدیگر برقرار کرده‌اند.

روابط فرهنگی فنلاند و ایران نیز، به یمن چند رویداد مهم، گسترش یافته است. مجسمه نخل طلایی، از آثار ایلا هیلتونن، مشهورترین مجسمه‌ساز مدرن فنلاندی، در پارک ملت تهران نصب شده است. شهرداری تهران، به تازگی اقدام به نوسازی این اثر هنری کرده است. ما مفتخریم که قطعه‌ای کوچک از فرهنگ فنلاندی در قلب پایتخت زیبای شما جای گرفته است. سال گذشته، شاهنامه فردوسی، اثر حماسی ملی ایران، برای نخستین بار، به زبان فنلاندی منتشر شد.

امسال، فنلاند، برای نخستین بار، در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت کرد. این رویداد نشان داد که خوانندگان ایرانی به ادبیات، شعر و همچنین ادبیات کودکان فنلاند علاقه زیادی دارند. ادبیات، درست مانند فرهنگ، پلی مهم است که کشورها را به یکدیگر پیوند می‌دهد.

در ماه دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی، لنیتا تویواکا، وزیر تجارت خارجی فنلاند، به ایران سفر کرد. هیأتی تقریبا صدنفره از نمایندگان کسب‌و‌کارهای فنلاند نیز در این سفر او را همراهی می‌کردند. این سفر فصلی جدید در روابط تجاری فنلاند و ایران گشود. از آن پس، شاهد سفرهای متعدد نمایندگان تجاری دو کشور بوده‌ایم. در ماه مه سال ۲۰۱۵ میلادی، دکتر ظریف، وزیر امور خارجه ایران، همراه با هیأتی شامل نمایندگان ۶۰ شرکت ایرانی، به هلسینکی سفر کرد.

پس از این سفرها، شاهد گسترش تجارت دوجانبه و افزایش تعداد موافقت‌نامه‌های مهم منعقدشده بین دو کشور بوده‌ایم. اکنون، سال‌ها است توافق‌نامه حمایت از سرمایه‌گذاری بین دو کشور اجرا می‌شود. در سال جاری، توافق‌نامه‌ای را در زمینه همکاری‌های گمرکی با ایران امضا کردیم و قرار است، در ماه‌های پایانی سال، توافق نامه دیگری را نیز با هدف جلوگیری از مالیات مضاعف امضا کنیم. این توافق‌نامه‌ها اسنادی بسیار مهم برای شرکت‌های فعال در فنلاند و ایران هستند چرا که هدف آن‌ها تقویت تجارت و کسب و کار بین دو کشور است. در ماه ژوئن، توافق‌نامه‌ای را در زمینه حمل و نقل هوایی منعقد خواهیم کرد که امیدواریم، سرآغازی برای برقراری پروازهای مستقیم بین پایتخت‌های دو کشور باشد. تعدادی تفاهم‌نامه نیز در حوزه‌های، محیط‌زیست، سلامت، کشاورزی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و انرژی نیز بین فنلاند و ایران به امضا رسیده است.

باور دارم، که، در آینده، ایجاد خطوط جدید راه‌آهن تهران به باکو و باکو به هلسینکی از طریق مسکو به افزایش چشمگیر تجارت دوجانبه فنلاند و ایران منجر خواهد شد. خط اتصال راه‌آهن خلیج فارس و خلیج فنلاند نیز خبر خوبی برای آن دسته از شرکت‌های ایرانی است که علاقه‌مند به صادرات محصولاتشان به شمال اروپا هستند. سفر از تهران به هلسینکی قرار است کوتاه‌تر و آسان‌تر شود. البته، آن طور که می‌بینم، ایران و فنلاند چندان از یکدیگر دور نیستند.

فنلاند کشور نوآوری‌ها است و بنابراین، صادراتمان تا حدود زیادی فناوری‌محور است. فناوری اطلاعات، از همان ابتدا، به صورت گسترده در بخش‌های مختلف صنعت فنلاند به کار گرفته شد و امروز، شاهد همکاری منحصربه‌فرد مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور با صنعت هستیم. به عنوان مثال، اعتقاد دارم که فنلاند می‌تواند، در حوزه‌های فناوری اطلاعات، فناوری‌های زیست‌محیطی، صنعت معدن، فناوری‌های سلامت، بهره‌وری انرژی و مدیریت پایدار منابع جنگلی، راهکارهای جالب‌توجهی را به شرکت‌های ایرانی ارائه دهد. برخی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ فنلاند در ایران، به ویژه در صنعت معدن، هزاران شغل در استان‌های مختلف ایران ایجاد کرده است.

ایران کشوری با تاریخ، سنت‌ها و فرهنگی بزرگ است. همیشه به هم‌وطنانم تأکید می‌کنم که ایران به صندوق گنجی بی‌پایان می‌ماند. این گنجینه ممکن است شامل طبیعت باشکوه، فرهنگ، فولکلور، علم یا معماری ایرانی باشد. در هر صورت، ایران چیزهای زیادی برای عرضه به همه دارد.

البته، یک ویژگی در ایران وجود دارد که از همه این موارد برجسته‌تر است و آن چیزی نیست جز خوش‌رویی و مهمان‌نوازی گرم ایرانی‌ها. در هر زمان و هر کجا که ایرانی‌ها را ببینید، به این نتیجه خواهید رسید که ایرانی‌های امروز فرزندان تمدنی بزرگ و هزاران‌ساله هستند.

​

هری کمراینن، سفیر فنلاند در ایران

 

رشد سریع روابط تجاری

پس از لغو تحریم‌ها علیه ایران و سفر خبرساز ساولی نینیستو، رئیس‌جمهور فنلاند به ایران در ماه اکتبر سال ۲۰۱۶ میلادی، شرکت‌های فنلاندی علاقه زیادی به بازار ایران نشان دادند. این سفر راه را برای تعداد فزاینده‌ای از شرکت‌ها گشود تا جدیدترین فناوری‌ها و نوآوری‌های منطقه نوردیک را به ایران وارد کنند.

Finpro، سازمان رسمی توسعه تجارت فنلاند، اقداماتی را برای تسهیل روابط شرکت‌های فنلاندی با همتایان ایرانیشان انجام می‌دهد. یوکا هاهلانترا، مدیر بخش خاورمیانه Finpro، در این باره می‌گوید: «Finpro به شکل‌گیری روابط تجاری فنلاند و ایران کمک می‌کند. در همین راستا، این سازمان از فرایندهای بین‌المللی‌سازی شرکت‌های فنلاندی حمایت می‌کند و، با همکاری وزارت امور خارجه و سفارت فنلاند در تهران، برنامه‌ریزی‌هایی را برای سفرهای هیأت‌های تجاری و حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های تجاری انجام می‌دهد.»

به گفته یوکا هاهلانترا، «نظام آموزشی فنلاند، اکوسیستم کارآمد نوآوری این کشور و مشارکت بخش خصوصی و دولتی زمینه بسیار مناسبی را برای توسعه و نوآوری همه شرکت‌های فنلاندی، صرف‌نظر از ابعادشان، فراهم کرده است. دانش فنی فنلاند در زمینه فناوری‌های پیشرفته و راهکارهای جدید ارائه‌شده توسط شرکت‌های فنلاندی در حوزه‌هایی همچون فناوری‌های پاک، بهداشت و درمان، اقتصاد زیستی، معدن و دیجیتال‌سازی کاملا با نیازهای برنامه‌های توسعه ایران هماهنگ هستند.»

Finpro در ۳۱ کشور دفتر دارد و فعالیت‌های جهانیش را از طریق سه بخش اصلی انجام می‌دهد. این سه بخش عبارتند از: Export Finland (صادرات فنلاند)، Invest in Finland (سرمایه‌گذاری در فنلاند) وVisit Finland  (سفر به فنلاند). در آینده‌ای نزدیک، سازمانی جدید تأسیس خواهد شد که دانش فنی Finpro و TEKES، صندوق نوآوری فنلاند، را با یکدیگر ترکیب خواهد کرد.

ظرفیت بالقوه بالا

۳۰ سال پیش، ایران و ژاپن شرکای اصلی فنلاند در آسیا بودند. اکنون، شواهد نشان می‌دهد که ظرفیت بالقوه بالایی برای دستیابی دوباره به این سطح از همکاری بین دو کشور وجود دارد. کیمو لاکسونن، رایزن بازرگانی و تجاری سفارت فنلاند در تهران، در این باره می‌گوید:

«در نخستین سال از فعالیتم در مقام رایزن بازرگانی، تقریبا ۲۵۰ شرکت فنلاندی با من در تماس بودند. تعدادی از این شرکت‌ها شرکت‌های تابعه‌شان را در ایران راه‌اندازی کردند، برخی دیگر نیز سرمایه‌گذاری‌های مشترکی را در ایران آغاز کردند و گروهی دیگر  نیز با توزیع‌کنندگان محلی همکاری دارند. در سال ۲۰۱۵ میلادی، میزان صادرات فنلاند به  ایران ۱۰۶ درصد افزایش یافت و در سال ۲۰۱۶ میلادی نیز، شاهد رشد ۹۶ درصدی صادراتمان به ایران بودیم.»

 به گفته لاکسونن، ابتکارعمل‌هایی که برای حذف موانع بانکی دوجانبه صورت گرفته است پیشرفت‌های خوبی داشته است. همان گونه که لاکسونن تصریح می‌کند، «طی سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، به فنلاند در ماه مه سال ۲۰۱۶ میلادی، کارگروه ویژه‌ای برای حل مشکلات بخش بانکی  تشکیل شد.

پس از آن، طی سفر رئیس‌جمهور فنلاند به ایران، تفاهم‌نامه‌ای بین Finnvera، شرکت ضمانت صادرات فنلاند، و همتای ایرانیش به امضا رسید. بانک‌های خصوصی فنلاند نیز فعالیت‌های مستقلی را برای برقراری روابط با بانک‌های ایرانی انجام داده‌اند.»

لاکسونن در ادامه خاطرنشان می‌کند: «اکنون، با پیشرفت‌هایی چشمگیر در شرایط فعالیت‌های بانکی و انتقال پول مواجه هستیم و راه‌حل‌هایی برای غلبه بر چالش‌های حوزه صدور فاکتور نیز وجود دارد. تقریبا ۳۳ بانک ایرانی در سامانه سویفت (SWIFT) عضو هستند و برخی از بانک‌های این کشور نیز شرکت‌های تابعه‌ای در آلمان، فرانسه و انگلستان تأسیس کرده‌اند. در حال حاضر، حداقل چهار بانک فنلاندی روابطی را در قالب کارگزاری با بانک‌های ایرانی برقرار کرده‌اند و قادر به انتقال مستقیم پول بین دو کشور هستند.»