مرمت قدیمی‌‌‌ترین مدرسه تاریخی گیلان
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان افزود: در بازدیدی که به اتفاق مجمع خیرین مدرسه‌ساز از این مجموعه زیبا و قدیمی که شامل مدرسه تاریخی، ساختمان سرایداری، و سرویس‌‌‌های بهداشتی قدیمی، محوطه حیاط قدیمی داشتیم، مشخص شد مدرسه توحید شهر لاهیجان با توجه به الگوهای معماری به‌کار رفته می‌‌‌تواند به عنوان یکی از قدیمی‌‌‌ترین مدارس تاریخی گیلان به‌‌‌ویژه شرق استان بوده باشد. وی اظهار کرد: این مدرسه تاریخی در راستای شرقی و غربی و در یک طبقه در داخل محوطه بازی که درختان قدیمی وجود دارد ساخته شده، بازدیدهای میدانی که انجام شد در خصوص تاریخ‌‌‌گذاری اثر نیازمند بررسی‌‌‌های بیشتر و مراجعه به متون تاریخی است که در اولویت این اداره‌‌‌کل قرار دارد. جهانی اظهار کرد: مدرسه تاریخی توحید یک مجموعه کامل از مدارس قدیمی احتمالا صد سال قبل بوده بنابراین افراد زیادی از مردم استان گیلان به‌‌‌ویژه شرق استان و علی‌الخصوص شهرستان لاهیجان در این مدرسه تعلیم دیدند یا تعلیم دادند و تاریخ با خاطرات آنها در این مدرسه عجین شده است.
وی تاکید کرد: اداره‌‌‌کل میراث فرهنگی و گردشگری استان در نظر دارد با همکاری خیرین مدرسه‌ساز و اداره‌‌‌کل آموزش پرورش نسبت به جمع‌‌‌آوری اسناد قدیمی یا خاطرات همشهریان اقدام کند و بعد از مرمت این مجموعه تاریخی به‌‌‌صورت نمایشگاه دائمی در داخل مدرسه به نمایش گذاشته شود. وی یادآور شد: مدرسه تاریخی توحید شهر لاهیجان از استحکام بخشی نسبتا خوبی برخوردار است و بعد از مدرسه تاریخی شهید بهشتی شهر رشت دومین مدرسه زنده استان گیلان محسوب میشود که هنوز هم پس از سال‌‌‌های سال کلاس درس در این مدرسه دایر است، ضمنا این مدرسه تاریخی در مطالعات بافت تاریخی شهرستان لاهیجان جزو مدارس واجد ارزش شناخته شده بود و به‌زودی در فهرست آثار ملی کشور جای خواهد گرفت.
