مرگ طراح توپولف مافوق صوت

گروه تاریخ و اقتصاد: ۱۲ مه سال ۲۰۰۱ آلکسی توپولف، مهندس روسی در سن ۷۶ سالگی درگذشت. او فرزند آندره توپولف طراح مشهور هواپیما و بنیانگذار شرکت توپولف بود. آلکسی در سال ۱۹۴۹ از دانشکده هوانوردی مسکو فارغ‌التحصیل و در شرکت پدرش به‌عنوان مهندس طراح هواپیما به کار مشغول شد. در سال ۱۹۶۹ به سمت مهندس ارشد شرکت توپولف ارتقا یافت. از او به‌عنوان طراح نسل جدید توپولف‌ها یاد می‌شود. او طراح نخستین جت مافوق صوت شوروی بود؛ هواپیمایی که توپولف Tu-۱۴۴ نام گرفت.

توپولف Tu-۱۴۴ برای اولین بار در آخرین روز سال ۱۹۶۸ به پرواز در آمد. این هواپیما که جزو موفقیت‌های شوروی محسوب می‌شود در بسیاری از موارد همانند هواپیمای کنکورد است. به‌طوری که به آن کنکوردسکی نیز می‌گویند. این هواپیما اولین هواپیمای مسافربری مافوق صوت ساخته شده در جهان است. زمان ورود Tu-۱۴۴ دو ماه زودتر از رقیب فرانسوی-انگلیسی‌اش یعنی کنکورد است اما هرگز نتوانست موفقیت و ثبات رقیبش را به دست آورد. توپولف شوروی در سال ۱۹۷۳ و در نمایشگاه هوایی پاریس برای اولین بار سقوط کرد. این حادثه زمانی اتفاق افتاد که فرانسوی‌ها بدون اطلاع دادن به روس‌ها، یک فروند میراژ خود را برای عکسبرداری از هواپیمای Tu-۱۴۴ به پرواز در آورده بودند. توپولف که خود را در مسیر برخورد با میراژ دیده بود مانوری سریع برای جلوگیری از برخورد انجام داد. پس از آن هواپیما دچار حالت واماندگی شد و در حالی که خدمه سعی می‌کردند از این وضعیت خارج شوند هواپیما سقوط کرد. همچنین نقل قولی وجود دارد که علت قرار گرفتن هواپیما در وضعیت واماندگی را مانور تند و تیز خدمه جهت خودنمایی و نشان دادن برتری‌های هواپیما در مقابل رقیب غربی‌اش عنوان می‌کند. توپولف Tu-۱۴۴D نیز در سال ۱۹۷۵ برای ماموریت‌های باری در مسیر مسکو-آلماتا به کار گرفته شد. روس‌ها با بازگرداندن Tu-۱۴۴ می‌خواستند ثابت کنند که این هواپیما ایمن است.

پس از گذشت دو سال و اطمینان از ایمنی هواپیما مجددا پروازهای مسافری توپولف در سال ۱۹۷۷ از سر گرفته شد اما در سال ۱۹۷۸ دومین سقوط این نوع هواپیما اتفاق افتاد. از نظر قابلیت‌ها، Tu-۱۴۴ می‌توانست ۴۰ مسافر بیشتر از کنکورد حمل کند. سرعت آن نیز از کنکورد اندکی بیشتر بود اما در عوض رقیب غربی مصرف سوخت کمتر و برد پروازی بیشتری داشت. از Tu-۱۴۴ در مجموع ۱۷ فروند ساخته شد که یکی از آنها مدل پیش نمونه و ۵ فروند دیگر از نمونه Tu-۱۴۴D بودند. این در حالی بود که از کنکورد ۱۶ فروند ساخته شد که ۴ فروند آن مدل‌های پیش نمونه بودند. از مجموع ۱۶ فروند ساخته شده، ۱۴ فروند در اختیار شرکت‌های بریتیش ایرویز و ایرفرانس قرار گرفت. پس از مدتی و در نیمه دهه ۱۹۹۰ بوئینگ و ناسا برای انجام تست‌های ما فوق صوت، از Tu-۱۴۴ استفاده کردند. به‌طوری که مدلی اصلاح شده از Tu-۱۴۴ به نام Tu-۱۴۴LL برای انجام تحقیقات و تست‌های ما فوق صوت مورد استفاده قرار گرفت. توپولف برای برنامه‌های حمل‌ونقل تجاری با سرعت ما فوق صوت ناسا تا سال ۱۹۹۹، بیش از ۳۰ پرواز انجام داد.