عزل «امیرکبیر» صدراعظم کاردان

در چنین روزی از سال ۱۲۶۸ ش. امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین‌شاه از صدارت برکنار شد. امیرکبیر که پس از ورود ناصرالدین شاه به تهران، به‌عنوان صدراعظم برگزیده شده بود، در ابتدا به‌کارگیری القاب و تعارفات بی‏معنا را در نامه‏های اداری حذف کرد. اخذ رشوه را ممنوع کرد و جلوی اختیارات بی‏حد و حساب و نامشروع درباریان را گرفت. برای متعادل کردن دخل و خرج مملکت، بر بیشتر وظایف و مستمری‏هایى که اشخاص با نفوذ مانند شاهزادگان و اُمرای لشکر، بدون استحقاق از خزانه‏ دولت دریافت می‏کردند، خط بطلان کشید. اخذ مالیات‏ها را بر اساس صحیحی قرار داد چنانکه در اندک مدتی، خزانه‏ خالی مملکت از درآمد مالیات پر شد. بر گسترش کشاورزی همت ورزید و مدرسه‏ عالی دارالفنون را تاسیس کرد. امیرکبیر همچنین دست سفیران روس و انگلیس را از دخالت در امور داخلی ایران کوتاه ساخت و بَست نشستن در محل سفارت آنان را ممنوع اعلام کرد. لیاقت و تدبیر و طهارت اخلاق امیرکبیر موجب وحشت درباریان ناپاک و حسودان شد و شاه بی‏تجربه را با دسیسه‏ها و تحریکات فراوان به عزل وی تشویق کردند. سرانجام بر اثر دسیسه‏های فراوان اطرافیان به‌ویژه مهدعلیا؛ مادر ناصرالدین شاه، امیرکبیر از صدارت عزل شد و میرزا آقاخان نوری به جای وی به صدارت عظمی رسید.