سال تصمیمات مهم
کاهش خسارت‌های ناشی از آفات و بیماری‌ها، علاوه بر اینکه در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است، در ارتقای بازدهی اقتصاد کشاورزی و پایداری تولید کشاورزان، نقش کلیدی ایفا می‌کند که این امر مورد تایید کلیه کارشناسان، پژوهشگران و مدیران بخش کشاورزی است. بخش کشاورزی با تلاش‌های خود توانسته سالانه ۱۱۰ میلیون تن محصولات زراعی و باغی تولید کند که تلاش‌های محققان و متخصصان در بخش‌های تامین و تدارک نهاده‌های مختلف کشاورزی شامل سموم، کود، بذر و ادوات کشاورزی، در بالا بردن بازدهی این بخش تاثیر بسزایی داشته است.
امنیت غذایی یکی از موضوعات مهم در کلیه جوامع است و بالا بودن بازدهی در بخش کشاورزی تضمینی در جهت بالا بردن این امنیت است و این موضوع نقش پررنگ استفاده از آفت‌کش‌‌ها در تولید محصولات کشاورزی را نشان می‌دهد، چرا که کشاورزان در تمام دنیا جهت مبارزه با عوامل آسیب زننده به محصولات کشاورزی ناچار به استفاده از آفت‌کش‌‌ها هستند.
طبق آمار منتشر شده توسط سازمان حفظ نباتات، میزان استفاده سالیانه از سموم در بخش کشاورزی 25 تا 30 هزارتن است که 80 درصد این سموم توسط 50 تا 60 کارخانه داخلی تهیه و تولید شده و بیشتر مواد اولیه این تولیدات از کشورهای چین، هند و برخی کشورهای اروپایی وارد می‌شود و فقط 20 درصد سموم موردنیاز به‌صورت آماده از همین کشورها تامین می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که قابلیت تولید اکثر سموم آماده وارداتی در کشور توسط کارخانه‌های داخلی وجود دارد.
سازمان حفظ نباتات مسوولیت نظارت بر تولیدکنندگان داخلی سموم و آفت‌کش‌‌ها را دارد و تمامی مراحل تولید در این کارخانه‌ها توسط این سازمان نظارت می‌شود و در عین حال تولیدات داخلی دارای استاندارد فائو هستند و از جنبه‌های مختلف قابلیت رقابت با نمونه خارجی خود را دارند. در عین حال نمونه‌های وارداتی بی‌کیفیت این محصولات آماده که از کشورهای چین و هند وارد شده‌اند، در بازار کشور به وفور موجود است.
مروری بر جداول و آمارهای واردات سموم آماده مصرف که مشابه آن در داخل کشور تولید می‌شود و ارزی که از این طریق هدر می‌رود، نشان‌از کم‌توجهی وزارتخانه به مصوبه سال گذشته معاون اول ریاست جمهوری، در مورد منع اختصاص ارز دولتی برای واردات کالاهای آماده مصرف که مشابه آن در داخل تولید می‌شود، دارد.
به این جهت، وزارت جهادکشاورزی باید هر چه سریع‌تر با یک برنامه متکی بر صرفه‌جویی ارزی واردات، آن قسمت از آفت‌کش‌‌هایی که امکان تولید داخل را دارند ممنوع کرده و با برنامه‌ریزی و مشخص کردن دقیق نیاز کشور به آفت‌کش‌‌های مختلف، منابع ارزی محدود کشور را به تامین مواد اولیه واحدهای تولید‌کننده داخلی اختصاص دهد. با توجه به ظرفیت بالای تولیدکنندگان داخلی که با بیش از 60 واحد تولیدی توانی بیش از تامین نیاز کل کشور را هم دارند، می‌توان به سرعت مشکلات موجود را مرتفع کرد و در سال پیش‌رو شاهد جهشی همزمان در تولیدات داخلی آفت‌کش‌‌ها و محصولات کشاورزی بود. این سیاست جایگزینی واردات با تولید داخلی علاوه بر ایجاد یک صرفه‌جویی ارزی حداقل 30 درصدی می‌تواند زمینه افزایش اشتغال در کشور را نیز فراهم کند. هر دوی این موارد از نیازهای حیاتی کشور در ماه‌های پیش رو هستند. اکنون همه چشم‌ها به نحوه تصمیم‌گیری وزیر جدید جهادکشاورزی دوخته شده است. آیا ایشان توانایی تغییر مسیر و اصلاح وضعیت موجود را خواهند داشت؟ امیدواریم و به ایشان یاد آور می‌شویم که زمان زیادی برای اخذ این تصمیمات مهم و سرنوشت‌ساز باقی نمانده است.
متاسفانه رویدادهای ماه‌های اخیر و رکود اقتصادی ناشی از بحران کرونا می‌تواند بر بخش صادرات غیرنفتی کشور هم تاثیر منفی داشته باشد و از این بابت در آمد ارزی کشور بیش از پیش کاهش یابد. برخی از مهم‌ترین بازار‌های صادرات غیرنفتی، کشورهای همسایه با اقتصاد متکی برنفت بودند که حال با کاهش شدید قیمت نفت توان خریدشان به‌شدت کاهش خواهد یافت. در چنین شرایطی حفظ ذخایر ارزی موجود کشور و هزینه کرد درست آنها و نیز حمایت جدی از تولید داخل، اولویت بسیار مهمی برای دولتمردان کشور است.
امید می‌رود وزیر جدید که مجری شعار «جهش تولید» است با حساسیت و دقت نظر بر تدوین سیاست‌ها و اجرای جدی این مصوبه، مدیریت کند و به‌جای حمایت از سردمداران واردات، تولیدکنندگان سموم را مورد مشورت و حمایت قرار دهد.
