سیدمحمدرضا دادگستر:
پس از گذشت نیمقرن از زمانی که آمریکا و چین در بحبوحه جنگ سرد، راهبرد تنشزدایی با یکدیگر را از بیم دشمن بزرگتری به اسم شوروی در پیش گرفتند، کمتر روزی است که خبری در مورد تنشهای اقتصادی، امنیتی و سیاسی میان این دو قدرت در جراید و پایگاههای خبری جهان منتشر نشود. برخی حتی از در جریان بودن «جنگ سرد نوین» سخن میگویند. عمده کشورها نیز در تنظیم مناسبات سیاست خارجی و تامین منافع ملی خود ناچارند این رابطه پر از سوءظن و بدگمانی را لحاظ کرده و درباره روندهای آتی آن گمانهزنی کنند. اما پویایی این منازعه میان چین و ایالاتمتحده از چه عواملی در ساحت سیاستگذاری ریشه میگیرد؟ پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» به این مساله پرداخته و نیروهای موثر بر رابطه میان چین و ایالاتمتحده در زمان حاضر را مورد واکاوی قرار داده است.
روابط ایالاتمتحده و چین بهسرعت در حال تبدیلشدن به یک سرعتسنج -اگر نه سرعتبخش- برای ژئوپلیتیک در قرن بیستویکم است. دیدار نوامبر ۲۰۲۳ بین جو بایدن و شیجین پینگ، روسای جمهور، توجه جهان را به خود جلب کرد، زیرا چالشهای امنیتی جهانی بر بحثها غالب بود: اوکراین، خاورمیانه و تایوان. خطر تصادف یا اشتباه محاسباتی، اگر افزایش نیابد، کماکان ادامهدار است.
روابط ایالاتمتحده و چین پس از تنشهای طولانی بر سر تایوان و روابط تجاری در دوسال گذشته شاهد نزدیکشدن ملایم است. این گرمشدن را باید در چارچوب بدترشدن روابط دیپلماتیک آنها از اوایل سال ۲۰۲۲ دید. برای واشنگتن، محرکهای اصلی ناامیدی شامل فعالیتهای نظامی چین در اطراف تایوان، زرادخانه هستهای و نیروی دریایی پکن که بهسرعت در حال گسترش است، قلدری این کشور در رابطه همسایگان دریایی در دریای چین جنوبی و رفتار آن با اویغورهای مسلمان در سینکیانگ است.
کنت گاتن/ مدرسه سیاست عمومی دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا
در سالهای اخیر، چین بهطور علنی از نظم اقتصادی بینالمللی مبتنی بر دلار به رهبری ایالاتمتحده انتقاد کرده و خواستار جایگزینی دلار بهعنوان ارز برتر برای تسویهحسابها، فاکتورها و ذخایر ارزی شده است. چین حتی نظم جهانی «چندقطبی» جدیدی را بین خود و ایالاتمتحده به وجود آورده است. از سال ۲۰۰۸، ایالاتمتحده در مورد جداشدن از چین صحبت کرده است. استدلالها به کسری تجاری ایالاتمتحده با چین و سرقت مالکیت معنوی چین، دستکاری ارز، نقض حقوق بشر، نقض قوانین دریایی در دریای چین جنوبی و موارد دیگر اشاره میکنند. با این حال، از نظر مالی، هیچیک از کشورها به طور جدی به سمت جدایی حرکت نکردهاند.