روز گذشته شاخص کل بورس تهران افت ۶۹ واحدی(معادل ۱/ ۰ درصدی) را تجربه کرد. به این ترتیب، شاخص برای هفتمین روز متوالی حرکت خود در مدار منفی را ادامه داد. به رغم افت شاخص کل، کاهش اندک ۰۲/ ۰ درصدی شاخص کل هم وزن مشاهده می‌شود (در محاسبه این شاخص وزن تمامی نمادها یکسان است). به این ترتیب مشاهده می‌شود که شرکت‌های بزرگ بورسی همراه با افت قیمتی، باعث کاهش شاخص کل شده‌اند و در نقطه مقابل جوی آرام در کل بازار سرمایه مشاهده می‌شود. در این میان، می‌توان به نمادهای پالایشگاهی «شپنا» و «شبندر»، از نمادهای با بیشترین اثر منفی بر شاخص کل، نام برد. ریزش قیمتی در نمادهای مزبور را می‌توان به بی اعتمادی فعالان بازار نسبت به این نمادها مرتبط دانست. در این شرایط، شرکت پتروشیمی مبین به‌عنوان ۴۹۰ امین شرکت پذیرفته شده در بورس تهران، دیروز در بازار دوم عرضه شد. در این شرایط، به نظر می‌رسد که فعالان بازار برای تقابل با بی‌اعتمادی به وجود آمده و همچنین جبران ضررهای خود، بخشی از نقدینگی را به سوی «مبین» انتقال داده‌اند تا به این ترتیب، با افزایشی که در قیمت‌های سهم در چند روز ابتدایی بعد از عرضه اولیه رخ می‌دهد، شناسایی سود کنند. در این رابطه، می‌توان به رشد بیش از ۵۰ درصدی نماد «هرمز» بعد از عرضه اولیه این نماد اشاره کرد، با این حال نماد مزبور در روزهای اخیر با افت قیمتی و صف فروش همراه بوده است؛ به‌رغم افت این نماد همچنان در بازدهی بیش از ۲۵ درصدی نسبت به قیمت عرضه اولیه خود قرار دارد.

عرضه‌های اولیه در بورس تهران

روز گذشته شرکت پتروشیمی مبین متعلق به هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، به‌عنوان ۴۹۰ امین شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ثبت و عرضه شد. ۸۵۷ میلیون و ۶۴۰ هزار سهم معادل ۷ درصد از سهام شرکت پتروشیمی مبین مورد عرضه قرار گرفت که از این تعداد، ۱۴۲ میلیون و ۵۲۰ هزار سهم برای عرضه به مشتریان برخط(آنلاین) اختصاص داده شد. بازار سرمایه رشد معادل ۴/ ۱۲ درصدی، از ابتدای سال تا ۱۷ فروردین را همراه با اوج گرفتن خوش‌بینی‌ها برای حصول توافق هسته‌ای تجربه کرد. در این میان، صعودهای قابل توجه شاخص پس از انتشار بیانیه لوزان مشاهده شد. در این شرایط، با پیدایش ابهاماتی درخصوص بیانیه لوزان و موضوع رفع تحریم‌ها بار دیگر بازار سرمایه با تزلزل روبه‌رو‌ شد که به دنبال آن روند نزولی شاخص رقم خورد. در این شرایط، تردیدهایی که درخصوص روند سودآوری برخی صنایع به خصوص پالایشگاهی‌ها وجود داشت باعث تشدید موج نوسانات در بورس تهران شد. در این شرایط، پالایشگاه بندرعباس پیش‌بینی‌های سود خود را با تعدیل منفی سود ارائه داد. کاهش سود این پالایشگاه باعث پیدایش بدبینی نسبت به کلیه نمادهای این گروه شد و در نتیجه پالایشگاه اصفهان نیز به رغم تعدیل مثبت سود، همراه با «شبندر»، افت شاخص را تشدید کرد. در این شرایط، به نظر می‌رسد که عرضه اولیه «مبین» باعث انتقال سرمایه از نمادهای مزبور به سوی این عرضه اولیه شده است. حال این سوال مطرح می‌شود که آیا شرایط کنونی زمان مناسبی برای عرضه اولیه بوده است؟

در این رابطه، حجت‌اله صیدی کارشناس ارشد بازار سرمایه با مناسب دانستن زمان عرضه اولیه مبین، این موضوع را مطرح کرد که افت‌های روزهای اخیر شاخص کل را نمی‌توان تنها ناشی از عرضه اولیه «مبین» دانست و به نظر می‌رسد که در کنار آن فعالان بازار نسبت به بورس بی‌اعتماد شده‌اند. وی دلایل بی‌اعتمادی نسبت به بازار را مواردی مانند بحث‌های مربوط به قیمت‌گذاری مواد اولیه و محصولات پالایشگاه‌ها، بهره مالکانه‌های معادن و همچنین نحوه تعیین نرخ سود بانکی اعلام کرد. این کارشناس بازار سرمایه با پذیرفتن این موضوع که عرضه اولیه مزبور تا حدودی افت بازار را تشدید کرده است، به‌طور کلی عرضه‌های اولیه را برای بهبود شرایط بازار سرمایه مثبت دانست و عنوان کرد که در گذشته حتی مثبت شدن بازار همراه با عرضه‌های اولیه را شاهد بوده‌ایم، ولی فراهم آمدن شرایط لازم برای عرضه‌های اولیه البته ضروری است. در این رابطه، به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه (سنا)، حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران در حاشیه عرضه اولیه شرکت پتروشیمی مبین گفت: کمبود نقدینگی در بازار سرمایه وجود دارد و کسی منکر آن نیست اما نکته اینجا است که کمبود نقدینگی فقط مختص بازار سرمایه نیست بلکه به دلیل تصمیمات و سیاست‌های درست دولت برای اصلاح ساختار نظام اقتصادی در سایر بازارها هم کمبود نقدینگی وجود دارد. وی درباره فشار فروش در زمان عرضه‌های اولیه گفت: اگر سهمی به قیمت مناسب عرضه شود و خریداران به قیمت مناسب کشف قیمت کنند قطعا عرضه اولیه می‌تواند ظرفیت‌های مناسبی برای ورود پول‌های جدید به بازار و افزایش حجم نقدینگی در بازار ایجاد کند.

این مقام مسوول تصریح کرد: عده‌ای اعتقاد دارند چون نقدینگی در بازار کم است پس عرضه اولیه نباید انجام بگیرد در حالی‌که از نظر ما هر عرضه‌ای تقاضای خودش را دارد منتها باید شرایط مناسب عرضه اولیه را خریداران مد نظر داشته باشند. وی با بیان اینکه پتروشیمی مبین سه فاکتور جذابیت در عرضه اولیه را داشت، گفت: خوشبختانه سه فاکتور جذابیت صنعت، شرکت و قیمت در عرضه اولیه پتروشیمی مبین وجود داشت و این عرضه را در صدر توجه سرمایه‌گذاران قرار داد و با ورود شرکت‌های جذاب عده‌ای که سرمایه خود را از بازار بیرون بردند سرمایه خود را به بورس برمی‌گردانند. این مقام مسوول تاکید کرد: مطمئنا عرضه‌های اولیه جذاب می‌تواند به بازار سرمایه کمک کند و اساسا یکی از راه‌های عمق بخشی و بزرگ شدن بازار سرمایه ورود شرکت‌های جدید به بازار سرمایه است.

مدیر‌عامل شرکت بورس اوراق بهادار بیان کرد: با عرضه‌های اولیه درخواست کد‌های جدید صورت می‌گیرد و پول‌های جدید وارد بازار می‌شود. قالیباف در پایان به برنامه‌ریزی مدون شرکت بورس برای عرضه‌های اولیه در سال جاری اشاره کرد و گفت: ابتدای سال برنامه عرضه‌های اولیه اعلام شد و بر اساس برنامه‌ها امسال پذیرش ۸ شرکت جدید در بورس و انتقال ۴ شرکت از فرابورس به بورس در دستور کار قرار دارد. در جریان معاملات عرضه اولیه دیروز، از تعهد ۱۰ درصدی پتروشیمی مبین ۵ درصد آن به بازار عرضه شد و ۲ درصد آن به سهام کارکنان اختصاص یافت. ارزش بازار این شرکت پس از عرضه اولیه به ۴۱ هزار و

۳۳۰ میلیارد ریال رسید. شرکت فولاد هرمزگان از دیگر عرضه‌های اولیه سال ۹۴ است. «هرمز» با ۱۲۰۰ ریال کشف قیمت شد و در ۱۰ روز نخستین پس از عرضه اولیه با ایجاد صف‌های طولانی خرید، بازدهی ۵۰ درصدی را برای سهامداران خود رقم زد. در این میان مشاهده می‌شود بعد از رشد سریع نماد مزبور، «هرمز» با افت قیمتی و صف فروش روزهای اخیر را پشت سر گذاشته است. این شرکت در این شرایط، به رغم افت قیمتی هنوز در بازدهی مثبت ۲۵ درصدی قرار دارد، که این موضوع جذابیت عرضه‌های اولیه را توجیه می‌کند. در این شرایط، مدیر عامل شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی با متفاوت دانستن دو نماد «هرمز» و «مبین»، بیان کرد که پتروشیمی مبین از لحاظ بنیادی، برای خرید مناسب ارزیابی می‌شود. در این میان، اگرچه انتظار می‌رود که عده‌ای به فروش سهام خود در روزهای ابتدایی بپردازند، اما این انتظار وجود دارد که حرفه ای‌های بازار با توجه به تحلیل‌های بنیادی که انجام داده‌اند در پی نگاه بلندمدت باشند.

صیدی با مناسب دانستن قیمت‌های کنونی سهام، این موضوع را بیان کرد که با توجه به خوش‌بینی‌های موجود برای مذاکرات هسته‌ای و رسیدن به یک توافق جامع هسته‌ای و همچنین برنامه‌های اقتصادی دولت این انتظار وجود دارد که در ماه‌های آینده، سهام با قیمت کنونی کمیاب باشد و حتی یافت نشود. وی در پایان این موضوع را عنوان کرد که در شرایط کنونی اقدامات سازمان بورس و همچنین صندوق توسعه بازار تا حد زیادی می‌تواند به بازار کمک و بورس را از حالت کنونی خارج سازد. در این شرایط، به نظر می‌رسد که نگاه عمده بازار در روز‌های آینده به تغییرات نرخ سود بانکی و همچنین مذاکرات هسته‌ای کنونی معطوف باشد(مذاکرات هسته‌ای در حال حاضر در نیویورک برای نگارش متن توافق جامع برجام در حال انجام است).

کوچ نقدینگی به مقصد عرضه‌های اولیه؟