گاردین ادعا کرد
نگرانی فزاینده غرب از برنامه هستهای ایران
رافائل گروسی، مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حتی اعتراف کرد که امکان «تداوم کسب اطلاعات درباره تولید و ذخیره سانتریفیوژها، روتورها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم» در ایران را از دست داده است. میخائیل اولیانوف، فرستاده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، همچنین هشدار داد که وضعیت «مملو از خطر است و خطر خارج شدن از کنترل» وجود دارد، اگرچه او علت اصلی را خروج ایالات متحده از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ عنوان کرد. این هشدارها پس از موفقیت اصولگرایان مخالف توافق ۲۰۱۵ که برنامه هستهای ایران را محدود می‌‌‌کرد، در انتخابات پارلمانی آخر هفته گذشته منتشر شد.
برخی ناظران معتقد هستند که مجلس می‌تواند به شکل‌‌‌گیری بحث‌‌‌های سیاسی داخلی کمک کند. این احساس فوریت نه تنها به این دلیل افزایش یافته است که ایران در حال غنی‌‌‌سازی اورانیوم در سطح بالایی است - نزدیک به ۹۰درصد که به عنوان درجه تسلیحاتی در نظر گرفته می‌شود - بلکه به این دلیل است که در ماه‌‌‌های اخیر مقامات ارشد ایرانی تعهد تهران به برنامه هستهای صرفا غیرنظامی را زیر سوال برده‌‌‌اند.
زمینه ژئوپلیتیک منطقه‌‌‌ای، از جمله ترس از گسترده شدن درگیری غزه به یک جنگ گسترده‌‌‌تر بین ایران و اسرائیل، نیز عامل دیگری است. کسری اعرابی، مدیر تحقیقاتی در موسسه اتحاد علیه ایران هستهای، گفت: «امتناع دولت بایدن از تحمیل پیامدهای مستقیم بر ایران – به‌رغم اقدامات مداوم آن از ۷ اکتبر، از جمله حمله نیابتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که منجر به کشته شدن سه آمریکایی شد، ایران را جسورتر کرده و امروز آنها بر این باورند که می‌توانند بدون مواجهه با هیچ پیامدی به اقدامات خود ادامه دهند.» ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا، روز پنج‌شنبه به کمیته نیروهای مسلح آمریکا هشدار داد که اگر ایران به یک قدرت هستهای تبدیل شود، خاورمیانه را برای همیشه تغییر خواهد داد. وی افزود: کلید بازدارندگی این است که تهران بفهمد این رفتار عواقبی برایش خواهد داشت و تصریح کرد: بازدارندگی موقتی است.
مدت‌‌‌هاست که نگرانی‌هایی در مورد پاسخ‌‌‌های تهران به سوالات مربوط به مواد هستهای یافت شده در سه تاسیسات و میزانی که بازرسان تسلیحات می‌توانند کار خود را در این کشور انجام دهند، وجود دارد، اما ایالات متحده صبر خود را با آنچه سنگ‌اندازی ایران توصیف می‌کند از دست می‌دهد. لورا هولگیت، نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته گذشته به اعضای شورای حکام مدعی شد: «پس از پنج سال همکاری محدود و لحظه آخری ایران، پنج سال شکست ایران در اجرای تعهداتش و پنج سال سوال حل‌نشده مربوط به حضور مواد هستهای در مکان‌‌‌های اعلام‌نشده در ایران، نمی‌توانیم اجازه دهیم الگوی رفتاری کنونی ایران ادامه یابد.»
هولگیت از گروسی خواسته است تا قبل از نشست بعدی شورای حکام در ماه ژوئن، زمانی که گروه E۳ (بریتانیا، فرانسه و آلمان) تحریم‌‌‌های بیشتر از طریق سازمان ملل را بررسی کنند، یک گزارش جامع قطعی درباره پایبندی ایران به این قانون ارائه کند. تروئیکای اروپا به همان اندازه صریح بودند. آنها در بیانیه‌‌‌ای گفتند: «ایران به غنی‌‌‌سازی اورانیوم بسیار فراتر از آنچه در برجام [توافق هستهای] متعهد شده بود، ادامه داده است. ایران اکنون باید گام‌های جدی و معناداری بردارد که نشان‌دهنده تمایل واقعی برای کاهش تنش است. اما اظهارات علنی اخیر در ایران در مورد توانایی‌‌‌های فنی این کشور برای تولید تسلیحات هستهای در جهت مخالف است.»
کورین کیتسل، سفیر بریتانیا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: «پس از فرصت‌‌‌های از دست رفته و زمان از دست رفته، نیاز شورای حکام به پاسخگویی ایران در قبال تعهدات قانونی‌‌‌اش بسیار دیر شده است.» ایران اصرار دارد که مایل به مذاکره در مورد نسخه بعدی توافق هستهای است و مذاکرات در پس‌زمینه با علی باقری معاون وزیر امور خارجه و همتایان اروپایی او ادامه دارد. همزمان، تهران به طور فزایندهای بر برنامه نیمه اعلام‌شده تسلیحات هستهای اسرائیل تاکید می‌کند. اعرابی، از موسسه اتحاد علیه ایران هستهای، گفت: «باقی‌‌‌مانده سال‌جاری به شدت بی‌‌‌ثبات خواهد بود، حداقل به دلیل اینکه روحیه فزایندهای در ایران وجود دارد که ۱۰ ماه آینده و پیش از تشکیل دولت در کاخ سفید ممکن است بهترین فرصت برای حرکت به سمت عبور از نقطه گریز هستهای باشد.»
