نفس کم آوردیم

غزال صادقی- عدد دوست داشتنی و مقدس «هفت» به جشنواره تئاتر بانوان رسید تا هفته‌ای برای دوستداران عرصه صحنه، رنگ و بوی دل‌انگیز تئاتر به خود بگیرد و البته برای خانم‌ها کمی بیشتر.

در هر حال هفتمین جشنواره تئاتر بانوان امسال هم با سوءتفاهم‌ها و تاخیر فراوان و حتی شایعه برگزار نشدن این دوره همراه بود. در شرایطی که استعفای دبیر اول و تغییر ناگهانی مدیریت آن در میانه راه جشنواره هنوز هم در هاله‌ای از تردید و سوال قرار دارد، خیلی از گروه‌ها از نداشتن جایی برای تمرین و از تغییرات ناگهانی در برنامه‌های جشنواره گله‌مند هستند.

اعظم بروجردی، دبیر چهار دوره قبل جشنواره بانوان

من در این دوره از جشنواره حضور ندارم، چون در کشور ما به هر چیزی که اصرار کنیم دیگران فکر می کنند حتما منافعی دارید، من در سال‌های گذشته برای بودن جشنواره اصرار داشتم و به ساده‌ترین شکل می‌توانم بگویم جشنواره بانو مثل فرزند من است. حالا اگر از یک مادر باردار بپرسید که حاضری خودت زنده باشی یا فرزندت حتما می‌گوید فرزندم.

اما در نهایت هر کس را باید در حد خودش مورد ارزیابی و بررسی قرار دهید و من می‌گویم این جشنواره خوب است و اعتقاد دارم ۷ الی ۸ سال دیگر باید از برپایی این جشنواره بگذرد تا به جایگاه اصلی خود دست پیدا کند.

«تنهایی و سکوت بر پهنه برهوت»

تنهایی، سکوت و برهوت عنوان نمایشی است که ماندانا عبقری نویسندگی و کارگردانی و بازی آن را بر عهده دارد.

قهرمان داستان او سیاوش است که در مقابل سپاه افراسیاب قرار گرفته؛ اما غافل از آنچه در انتظار او است. این کار در ظاهر اثری تاریخی است؛ اما بیشتر بر پایه دیالوگ استوار شده و درونیات شخصیت اصلی را تحلیل و بررسی می‌کند.

بخش‌هایی از کار موسیقیایی است و حرکات فرم دارد، اما کلیت کار مبتنی بر فرم نیست. عبقری در این کار سایه سیاوش را بازی می‌کند و همسرش در نقش سیاوش به روی صحنه می‌آید، در ابتدای کار تصور می‌شود که سایه نیمه منفی این شخصیت است؛ اما در نهایت اتفاق اصلی به خواست سایه او رقم می‌خورد. این کارگردان زن دو سال قبل نیز با نمایش «حکایت هفت گنبد» در جشنواره تئاتر بانوان شرکت کرده بود، عبقری یکی از بدترین اتفاقات جشنواره‌های تئاتر را بی‌سرانجام ماندن تلاش چند ماه گروه‌های تئاتری می‌داند که بدون هیچ گونه ضمانتی فقط باید منتظر گرفتن زمانی برای اجرای عمومی باشند و در آخر می‌گوید: این اتفاقی است که در اغلب جشنواره‌ها می‌افتد و چاره‌ای هم برای آن اندیشیده نشده است.

پرستو گلستانی کارگردان نمایش «گاردن پارتی در برف»

به هر حال گونه‌هایی از جشنواره در ایران برگزار می‌شود که استاندارد نیست و با مشکلات همیشگی بودجه یا حتی جایی برای تمرین گروه‌ها آغاز به کار کرده، اما از این دریچه که به نیات پویایی و فرهنگ‌سازی شکل گرفته، می‌تواند مثبت باشد. من فمنیست نیستم؛ اما چون در جشنواره تئاتر بانوان، زنان نویسنده و کارگردان فرصت حضور بیشتری را برای نشان دادن مشکلات زنان با نگاه دقیق‌تر دنبال می‌کنند یک پویایی و تاثیرگذاری در جهت مثبت محسوب می‌شود.

گلستانی درباره تئاتر خود توضیح داد: نویسنده این کار چیستا یثربی است. این متن مورد علاقه من بود و خیلی دوست داشتم آن را کار کنم، داستان با از دست دادن جنین هشت‌ماهه یک زوج جوان آغاز می‌شود که برای فراموش کردن این قضیه به یک منطقه کوهستانی می‌روند و در آنجا دستخوش جریانات دیگر می‌شوند.

فرهاد تجویدی- کارگردان نمایش «عروس پستی دو قبضه»

اولین مساله این است که به ما پول بدهید، در ابتدا به من گفتند برای اینکه نفس بکشی باید در جشنواره شرکت کنی، اما در میان راه نفس کم آوردیم.

به خود کلمه بانو توجه کنید «ب» آن برنامه‌ریزی، «الف»، امکانات و در پرانتز حتما با اقتصاد«مان» آن، نوآوری و «و» آن و ... خیلی چیزهای دیگر نیازمند است. اما خوب، در نهایت در جشنواره کار خیلی فشرده بود و نتایج هم دیر اعلام شد به طوری که درست در روزی که به گروه ما خبر دادند که کار شما پذیرفته شده و در بخش مسابقه هستید، درست دو ساعت بعد از آن به ما خبر دادند که به علت اینکه متن انتخابی ما یک متن ایرانی نیست به بخش جنبی جشنواره منتقل شده‌ایم. من به عنوان یک بازیگر و کارگردان با اینکه فقط از متون ایرانی استفاده کنیم مخالفم چون در این صورت اسم این گونه کارها را نباید جشنواره گذاشت بلکه باید آن را گونه‌ای از نمایشنامه‌خوانی بدانیم. چون در تئاتر به جز متن ۱۵ عنصر دیگر نیز وجود دارد و اگر تکیه یک جشنواره بیشتر روی متن باشد در نهایت عوامل دیگر نادیده گرفته می‌شود. در هر حال با اینکه از بسیاری می‌شنیدیم که برگزیدگان مسابقه از قبل مشخص هستند با یک گروه جوان این نمایش را کار کردیم و آن را تقدیم کردیم به «اولین و آخرین تماشاچی حاضر و ناظر در سالن» یعنی خداوند. متن این کار توسط واریس ماوارد آمریکایی نوشته شده و نویسنده در این کار خواسته با جمع‌آوری تعدادی انسان از فرهنگ‌ها و جایگاه‌های مختلف نظرشان را درباره عشق و چگونگی رسیدن به آن با تقابل فرهنگی بررسی کند. کار مایه مذهبی دارد و با چاشنی طنز توام است. کار در واقع کاری مفرح است؛ اما حرف‌هایی هم برای گفتن دارد.

هفتمین جشنواره تئاتر بانوان در بخش صحنه‌ای، نمایش خیابانی، بخش ویژه آیین، بخش جنبی، نمایش‌های ویژه خیابانی، کارگاه آموزشی و بخش پژوهش کار خود را از ۵ تیرماه به مدت یک هفته در تالار مهر حوزه هنری، خانه نمایش تالار مولوی فرهنگسراهای بهمن، خانواده و خاوران، تالار مولوی، ایستگاه مترو میرداماد، شهید بهشتی و ایستگاه امام خمینی در بخش خیابانی برگزار می‌شود. مریم معترف دبیری این دور از جشنواره بانوان را به عهده دارد.