فراهانی، غریب‌پور و محامدی از مرگ دانتون می‌گویند

علیرضا تهرانی - نمایش «مرگ دانتون» به کارگردانی روبرتو چولی جمعه شب، در تالار وحدت به روی صحنه رفت. این نمایش که با محوریت شخصیت انقلابی دانتون نوشته شده بود برخلاف استقبال گسترده تماشاگران نتوانست نظر مثبت آنان را به خود جلب کند. ریتم کند، عدم تصویرسازی بصری و در نهایت ترجمه بسیار ضعیف در هنگام اجرا، همگی دست به دست هم داد تا تماشاگران زیادی در هنگام آنتراکت نمایش تالار وحدت را ترک کنند. در طول دو شب اجرای این نمایش، هنرمندان زیادی به تماشای آن نشستند. نظر سه تن از آنان را درباره این نمایش جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

بهزاد فراهانی که جمعه شب از این نمایش بازدید کرد، «مرگ دانتون» را اثری ضعیف خواند و درباره این نمایش گفت: «در این نمایش دانتون به عنوان یکی از بنیانگذاران انقلاب در سطح بین‌الملل به یک موجود ضعیف و مازوخیسمی تبدیل شده بود که نه تنها دانتون نبود بلکه هر انسان انقلابی را به تن دادن به مسائل ذهنی که دارای هیچ بنیاد فلسفی نیست ترغیب می‌کرد.» وی ادامه داد: «من متاسفم که در جشنواره تماشاگران اینگونه نمایش‌های خارجی را می‌بینند که با سطح تئاتر میهنمان سنخیتی ندارد. این نمایش‌ها سودی ندارند و بیشتر ضرررسان هستند. به رخ کشیدن امکانات تکنولوژیک آلمان دوای درد ما نیست، بلکه ما را از نگاه هنرمندانه دور می‌کند و به سوی غرب‌زدگی سوق می‌دهد. مرگ دانتون در کنار نمایش قبلی چولی «پینوکیو»، اثر بسیار ضعیفی است.»

اما دیگر تماشاگر این نمایش، بهروز غریب‌پور نظر دیگری دارد. او از نظر متن، مرگ دانتون را نمایشی ارزشمند قلمداد می‌کند. وی در ادامه توضیح می‌دهد: «سوژه بسیار خوبی داشت، به‌رغم اینکه ترجمه فارسی آن که در سالن همگام با نمایش پخش می‌شد بسیار ضعیف بود اما ارزش‌های متن کاملا قابل درک بود. این نمایشنامه به دلیل محتوایی که داشت و پرسش‌هایی که برای دستیابی انسان به عدالت و جامعه آزاد و فرح بخش به کار می‌برد و اینکه آیا با خونریزی می‌توان به عدالت رسید، از ویژگی‌هایی بود که آن را ارزشمند می‌ساخت.» کارگردان نمایش «قصه تلخ طلا» در ادامه تصریح کرد: «مرگ دانتون از نظر اجرایی شبیه به نمایش‌های رادیویی بود و کسالت‌بار. این نمایش پویا نبود و شباهتی به تئاترهای اروپایی نداشت. چولی از نظر کارگردانی می‌توانست راه‌حل‌های بسیار بهتری برای زیباتر شدن کار داشته باشد. آنچه در اجرا غایب است حضور فضای پیرامون دانتون و حضور مردم است.»

از دیگر بینندگان این نمایش می‌توان به منیژه محامدی اشاره کرد، کارگردان نمایش «کوری»، ترجمه پخش شده این اثر را تغییر کرده می‌داند و می‌گوید:‌ «به نظر من تحلیلی که از دانتون وجود داشت درست نبود. در زمان دو ساعت و نیم اجرا هم جذابیتی برای تماشاگران وجود نداشت. در مجموع می‌توانیم بگوییم که کارهای چولی جذابیت نمایشی خوبی ندارند. به نظر من در جشنواره تئاتر فجر باید آثاری از سطح بین‌الملل دعوت شود که شناخت بهتری از تئاتر را برای جوانان و دانشجویان و اهالی تئاتر ایجاد کند.»

وی ادامه داد: «هر گروهی که قبول کند از کشوری خارجی نمایشی را به ایران بیاورد، دلیل بر خوب بودن آن کار نمی‌شود. تئاتر دارای ویژگی‌هایی چون عکس‌العمل، حرکت و بازی و اتفاق است. فریاد و مونولوگ را نمی‌توان تئاتر نام نهاد. مرگ دانتون در کل برای من جذابیتی نداشت.»