مذاکره برای نهایی کردن گام سوم توافق

گروه دیپلماسی: هیات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ریاست «ترو واریورانتا» معاون امور پادمان‎های این نهاد بین‎المللی شب گذشته برای ادامه گفت‎و‎گوها درباره مسائل باقیمانده وارد تهران شد. این هیات که با هدف مذاکره درباره مسائل فی مابین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرده‌است، از امروز مذاکرات خود را با مسوولان سازمان انرژی اتمی ایران آغاز می‎کند. ایران و آژانس در سومین گام همکاری‎های فنی برای حل پنج موضوع تفاهم کرده بودند که دو موضوع آن به دلیل زمان‌بر بودن، باقی مانده است. اما روز گذشته، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌گو با «ایرنا» اعلام کرد که سفر این هیات از آژانس با هدف ادامه گفت‌وگوها و نهایی شدن دو موضوع آخر گام سوم توافقات ایران و آژانس صورت می‎گیرد.

کمالوندی با تاکید بر اینکه این هیات به منظور مذاکره درباره مسائل فی‌مابین ایران و آژانس بین‏المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرده است، گفت: «مذاکرات این هیات با مسوولان سازمان انرژی اتمی ایران از امروز آغاز می‎شود.» سخنگوی سازمان انرژی اتمی توضیح داد که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از توافق بر سر ۱۳ اقدام در گام‎های اول و دوم، در گام سوم درباره ۵ اقدام عملی دیگر در ۳۰ اردیبهشت ماه ۹۳ به توافق دست یافتند. به گفته کمالوندی، با توجه به اینکه اطلاعات اولیه درباره این دو مورد ارائه شده، قرار است با حضور هیات آژانس درباره این موضوعات نیز گفت‌وگو و این دو مورد نهایی شود.

پیش از این، «رضا نجفی» سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه در گفت‌وگو با «ایرنا» اعلام کرده بود، معاون امور پادمان‎ها و هیاتی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ادامه گفت‌وگوها درباره مسائل فی‌مابین به ایران می‎آید. او همچنین نسبت به این موضوع ابراز تاسف کرد که حفظ اطلاعات طبقه بندی شده در آژانس بار دیگر رعایت نشده و در شرایطی که ایران و آژانس مشغول برنامه‌ریزی بودند، خبر آن توسط یک رسانه غربی منتشر شده‌ است. به گفته نجفی، این موضوع یکبار دیگر نگرانی ایران در مورد وجود جاسوسی در آژانس را تایید می‎کند.

ایران پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی، همزمان با تلاش‎ها برای حل‌وفصل پرونده هسته‎ای با گروه ۱+۵، همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نیز شدت بخشیده است. ایران تاکنون تعاملات و همکاری‌های سازنده و جامعی با آژانس در چارچوب توافق دوجانبه داشته و اگرچه آژانس گزارش‎هایی در تایید اقدامات ایران ارائه کرده اما لازم است در راستای اعتمادسازی متقابل، وظایف خود را به‌طور کامل انجام دهد. بر اساس توافق برنامه اقدام مشترک که در آذر ماه سال ۹۲ در ژنو به امضای ایران و کشورهای ۱+۵ رسید، آژانس مسوولیت راستی‌آزمایی اقدامات مورد توافق را به عهده گرفت و به دنبال آن، به‌طور ماهانه گزارشی درباره فعالیت‌های ایران و روند اجرای توافق به شورای حکام و اعضای گروه ۱+۵ ارائه کرده است.

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چندی پیش در شورای حکام آژانس اعلام کرده بود که ایران دو گام از پنج گام شفافیت‌زا را که موافقت کرده بود تا ۲۵ آگوست [۳ شهریور ماه] به اجرا درآورد، انجام نداده‌ است. او همچنین خواستار ارائه گام‎های بعدی از سوی ایران شده بود. ایران بارها تاکید کرده است فعالیت‌های هسته‌ای‌اش منحصرا صلح‌آمیز است و صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. ایران و آژانس در مذاکرات ۳۰ اردیبهشت درباره پنج اقدام عملی دیگر که قرار بود تا سوم شهریور ماه اجرا شود به توافق رسیدند. پنج اقدام مذکور که دو اقدام مذکور آن مربوط به فعالیت‌های گذشته و سه اقدام مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای فعلی ایران است به‌شرح زیر است:

۱- دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های تولید، مونتاژ و انبار روتورهای سانتریفیوژ

۲- نهایی کردن رهیافت پادمان راکتور تحقیقاتی ۴۰مگاواتی اراک

۳- بازدید فنی از یکی از مراکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژها

۴- بررسی ادعاهای مربوط به مدل‌سازی و محاسبات نوترونی

۵- تبادل اطلاعات در خصوص ادعاهای مربوط به آغازگرهای انفجاری بزرگ و ادعاها درباره انفجار قوی مربوطه در ایران.

احتمال دیدار ظریف و اشتون

از دیگر سو همزمان با تلاش‎های ایران و آژانس با هدف حل مسائل باقیمانده، معاون وزیر امور خارجه روسیه ابراز امیدواری کرد تاریخ دقیق و نحوه کار مذاکره‌کنندگان ایران و ۱+۵ طی ۱۰ تا ۱۴ روز آینده مشخص شود. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری ایتارتاس، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته گفت که زمان زیادی برای دستیابی به توافق نهایی بر سر برنامه هسته‌ای ایران باقی نمانده است. این عضو بلندپایه تیم مذاکره‌کننده روس افزود: «تقریبا هیچ زمانی باقی نمانده ‌است و برای به نتیجه رسیدن تا ضرب الاجل تعیین شده ۲۴ نوامبر، (سوم آذر) رایزنی‏‎هایی بی وقفه لازم است.» همچنین ریابکوف تاکید کرد که انتظار می‎رود محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یکدیگر دیدار کنند اما چگونگی این دیدار هنوز مشخص نیست. عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده روس گفت که پس از دیدار ظریف و اشتون نشست جامع میان همه هیأت‎های مذاکره‌کننده شامل کارشناسان در یک محل برگزار خواهد شد اما کار در این دور از مذاکرات به اشکال مختلفی انجام می‌شود. او ادامه داد: «این دور از مذاکرات منوط به نیاز آن، به شکل دیدارهای دوجانبه و سه‌جانبه انجام خواهد شد اما به‌طور قطع بدون برگزاری نشست جامع نخواهد بود.» این مقام روسی توضیح داد، این دور از مذاکرات نیز همانند دورهای گذشته بدین شکل خواهد بود: «اشتون، ظریف و مدیران سیاسی گروه ۱+۵.»

گزارش هسته‏ای ظریف به مجلس

همزمان قرار است امروز (سه‌شنبه) وزیر امور خارجه با حضور در کمیسیون امنیت ملی گزارشی درباره روند مذاکرات هسته‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه کند. سیدباقر حسینی، نماینده مردم سیستان‌وبلوچستان در مجلس، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران، از حضور محمدجواد ظریف، در جلسه روز سه شنبه کمیسیون متبوع خود خبر داد و گفت: «ظریف با حضور در این نشست، گزارشی درباره روند مذاکرات هسته‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه می‌کند.»

حسینی افزود: «وزیر امور خارجه همچنین درباره سفر اخیر رئیس‌جمهور به نیویورک و دیدارهای او با مقامات خارجی توضیحاتی ارائه خواهد کرد.»