وقتی مشتریان، خودروی جدید نمی‌خواهند
تعویض اجباری خودروهای «یکپارچه»
متقاضیان می‌گویند چرا وقتی خودرویی را ثبت‌نام و حتی پیش پرداخت آن را نیز واریز کرده‌اند، خودروسازان به جای تحویل همان خودرو، به دنبال عرضه محصولی جایگزین هستند؟ این ماجرا از چند ماه قبل و پس از اعمال استانداردهای جدید در خودروهای داخلی آغاز شد و اتفاقا واکنش وزیر صمت را نیز به دنبال داشت. عباس علی آبادی در واکنش به اجبار تحویل خودروهای جایگزین، گفت که «خودروسازان به هیچ عنوان حق این کار را ندارند و باید طبق قانون و قرارداد عمل کنند. آنها تنها به مشتریان توصیه می‌کنند و {این توصیه} می‌تواند از سوی آنها قبول یا رد شود». این گفته وزیر صمت، ثبت‌نام‌کنندگان خودرو در سامانه یکپارچه را امیدوار کرد که خودروسازان دست از تحمیل خودروهای جایگزین بکشند و محصولات ثبت‌نامی اولیه را تحویل دهند. با این حال دومینوی تحمیل خودروهای جایگزین همچنان ادامه دارد، ضمن آنکه خودروسازان تلویحا اعلام کرده‌اند امکان تحویل برخی خودروهای ثبت‌نامی اولیه مانند پژو ۲۰۷ دستی، ساینا دوگانه سوز و رانا را ندارند.
این موضوع ارتباط مستقیمی با ماجرای تعیین قیمت محصولات جدید خودروسازان توسط شورای رقابت دارد. مهر ماه امسال بود که شورای رقابت قیمت محصولات جدید خودروسازان را اعلام کرد، محصولاتی که تنها به برخی استانداردها تجهیز شده و برچسب «ارتقا یافته» دریافت کردند. در مقایسه با خودروهای پایه، قیمت این خودروها بسیار بالاتر بود و خودروسازان نیز با اعلام اینکه خودروهای ثبت‌نامی اولیه دیگر تولید نمی‌شوند، به مشتریان اعلام کردند باید محصولات جدید را تحویل بگیرند. طبعا مشتریان بدشان نمی‌آمد خودرویی جدید و استانداردتر را تحویل بگیرند، اما مساله اینجاست که باید مبالغ بالاتری را پرداخت می‌کردند. به عنوان مثال، تفاوت قیمت پژو ۲۰۷ دستی با پژو ۲۰۷ سقف شیشه‌ای ارتقا یافته (به عنوان خودروی جدید و جایگزین) ۱۵۰ میلیون تومان است.
در موردی دیگر، ایران‌‌خودرو از متقاضیان خرید رانا پلاس خواسته که محصولات دیگری را به جای این محصول خریداری کنند و اگر این پیشنهاد را نپذیرند، نوبت آنها در سامانه یکپارچه خواهد سوخت. طبق گزارش خبرگزاری فارس، پیرو اعلام تغییرات قیمت ۲۸ محصول توسط شورای رقابت، فراخوان واریز وجه رانا پلاس با اولویت‌‌های بهار، تابستان و بخشی از پاییز صادر و متقاضیان خودروهایشان را تحویل گرفته‌اند، اما در پاییز و پس از آنکه شورای رقابت فهرست قیمت ۸ محصول جدید ایران خودرو را اعلام کرد، قیمت آنها نسبت به مدل‌های اولیه بالا رفت. یا مثلا مشتریانی که برای خرید ساینا دوگانه سوز در مرحله دوم عرضه خودرو در سامانه یکپارچه ثبت‌نام کردند، حالا باید خودرویی جایگزین با قیمتی بالاتر را تحویل بگیرند.
ثبت نا‌م‌کنندگان این خودرو می‌گویند «با وجود اینکه در خرداد ماه مبلغ ۱۴۱ میلیون و ۵۰۰هزار تومان به عنوان پیش پرداخت به حساب خودروساز واریز کردیم، هنوز خبری از تحویل نیست». به گفته آنها، سایپا به جای تحویل ساینای دوگانه سوز، چند فراخوان تبدیل برای متقاضیان این خودرو ارسال کرده و از متقاضیان خواسته ساینا اس DA را که قیمت بالاتری دارد، تحویل بگیرند. این ماجرا همچنان ادامه دارد و سبب سرگردانی مشتریانی شده است که نه خودروسازان خودروی ثبت‌نامی اولیه آنها را تحویل می‌دهند و نه توانایی مالی لازم را برای دریافت محصول جایگزین دارند. به نظر می‌رسد اگر این چالش حل نشود، موجی از انصراف دامان خودروسازان را خواهد گرفت، اتفاقی که البته با توجه به تعهدات سنگین آنها (به دلیل ثبت‌نام حدود۲میلیون نفر در سامانه یکپارچه) احتمالا با استقبال نسبی خودروسازان نیز مواجه می‌شود.
