چین چگونه می‌خواهد مشکل اقتصادی‌اش را حل کند؟
پرده‌نشینی زنان چینی
کنگره زنان که هر پنج‌سال یک‌بار برگزار می‌شود، مدت‌هاست که محل برگزاری برنامه‌های حزب کمونیست حاکم برای نشان دادن تعهد خود به زنان بوده است. این ژست، اگرچه بیشتر نمادین بود، اما امسال بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است؛ چراکه اولین بار طی دو دهه است که هیچ زنی در بدنه سیاستگذاری اجرایی حزب وجود ندارد. آنچه قابل توجه بوده این است که چگونه مقامات برابری جنسیتی را کم‌اهمیت جلوه دادند. آنها در عوض از این گردهمایی برای تاکید بر هدف شی درخصوص نقش زنان چینی تمرکز کردند: «ازدواج و بچه‌دار شدن.» در گذشته، مقامات به نقش زنان در خانه و همچنین در نیروی کار اشاره کرده بودند. اما در سخنرانی امسال، شی هیچ اشاره‌ای به زنان در محل کار نکرد. حزب به‌شدت به زنان نیاز دارد تا نوزادان بیشتری داشته باشند. چین با کاهش شدید نرخ زاد و ولد وارد یک بحران جمعیتی شده است که باعث شد جمعیت آن برای اولین‌بار از دهه۱۹۶۰ کاهش یابد. مقامات در تلاش هستند تا آنچه را که کارشناسان می‌گویند روندی برگشت‌ناپذیر است، خنثی کنند و ابتکاراتی را یکی پس از دیگری از جمله کمک‌های نقدی و مزایای مالیاتی برای تشویق تولد بیشتر انجام می‌دهند.
این حزب در مواجهه با بحران جمعیتی، کندی اقتصاد و آنچه به‌عنوان یک خیزش سرسختانه فمینیسم خوانده شده، تصمیم گرفته است که زنان را به خانه بازگرداند و از آنها بخواهد که جوانان را پرورش دهند و از پیران مراقبت کنند. این کار، به قول شی، برای هموار ساختن «مسیر چین به سوی مدرن‌سازی» ضروری است. اما برخی این دید را مایه پسرفت و نگرانی خوانده‌اند. یاکیو وانگ، مدیر تحقیقات «خانه آزادی» هنگ‌کنگ، چین و تایوان که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در واشنگتن است، گفت: «زنان در چین از این روند نگران شده‌اند و در طول سال‌ها با آن مبارزه کرده‌اند. بسیاری از زنان در چین در مبارزه با سرکوب‌های دوقلو در چین قدرتمند و متحد شده‌اند: دولت استبدادی و جامعه مردسالار.» این حزب نتوانسته به بسیاری از نگرانی‌ها رسیدگی کند و برخی از مسائل مطرح‌شده توسط زنان را به‌عنوان چالشی مستقیم برای رهبری خود می‌داند. انبوه بحث‌ها درباره آزار جنسی، خشونت جنسیتی و تبعیض در رسانه‌های اجتماعی سرکوب شده است. حمایت از قربانیان اغلب سرکوب می‌شود. طرفداران حقوق زنان به‌صراحت زندانی شده‌اند و جنبش «من هم» که برای مدت کوتاهی در سال۲۰۱۸ شکوفا شد، به زیر کشیده شد.
زبانی که مقامات ارشد در کنگره زنان در پکن به کار بردند، نگاه اجمالی دیگری به این بود که حزب چگونه نقش زنان را می‌بیند. شی دستور کار سخت‌گیرانه‌ای را برای پیشبرد چشم‌انداز خود از چینِ قوی‌تر انجام داده است که شامل احیای ارزش‌های سنتی او می‌شود. در این کنگره، او رهبران زن را تشویق کرد تا «داستان‌های خوبی درباره سنت‌های خانواده بگویند و زنان را راهنمایی کنند تا نقش منحصر به فرد خود را در پیشبرد فضایل سنتی ملت چین ایفا کنند.»
با نادیده گرفتن سنت دو دهه‌ای، معاون شی، دینگ ژی شیانگ، در سخنرانی خود این عبارت استاندارد را ذکر نکرد: «برابری جنسیتی یک سیاست اساسی ملی است» و حتی زمانی که شی به برابری جنسیتی اشاره کرد، بیشتر سخنرانی خود را صرف توضیح بیشتر درباره خانواده، فرزندپروری و باروری کرد. هانژانگ لیو، استاد مطالعات سیاسی در کالج پیتزر که سخنرانی‌های مقامات ارشد در چندین کنگره را در دو کنگره اخیر بررسی کرده است، گفت: این در تضاد کامل با یک دهه قبل است؛ زمانی که مقامات ارشد بر اهمیت برابری و خودآگاهی زنان تاکید کردند.» لیو با اشاره به اصطلاحات این حزب برای مسائل جنسیتی گفت: «کار زنان زمانی درباره خودشان بود، زنان به خاطر زنان. اکنون آنچه آنها می‌گویند این است که جایگاه شایسته زنان در جامعه - جایی که آنها می‌توانند معنا‌دارترین کارها را انجام دهند - در خانه و خانواده است.» اما کنگره زنان جایی نیست که نبرد برای حقوق آنها شکل بگیرد. سازمان زنان حزب بیشتر تمایل دارد وضعیت سیاسی موجود را نمایندگی کند. بازگرداندن زنان به خانه و بیرون کردن آنان از محیط کاری در شرایطی رخ می‌دهد که چین با بزرگ‌ترین چالش اقتصادی خود در چهار دهه اخیر مواجه است و دولت برای بهبود سیستم رفاه اجتماعی تحت فشار بوده که به‌شدت توسعه نیافته است و قادر به حمایت سریع از مردم و سالخوردگان خود نیست.
مینگلو چن، مدرس ارشد دانشگاه سیدنی که در زمینه جنسیت و سیاست در چین مطالعه می‌کند، گفت: «زنان همیشه به‌عنوان ابزاری برای دولت در نظر گرفته شده‌اند. اما اکنون باید به اقتصاد سیاسی چین فکر کنیم. این به نفع حزب است که بر بازگشت زنان به خانه تاکید کند؛ جایی که می‌توانند از کودکان و سالمندان مراقبت کنند.» با این حال روندها نشان می‌دهد ازدواج‌ها و تولدها کمتر شده است و شی خواستار آن است که زنان را به سمتی سوق دهد که در چند سال اخیر آن را رد کرده‌اند. بسیاری از زنان جوان و تحصیل‌کرده در بزرگ‌ترین شهرهای چین از استقلال مالی خود لذت برده‌اند و به برای بچه‌دار شدن و ازدواج محتاط هستند. افزون بر این، چین یکی از گران‌ترین کشورها برای تربیت فرزند است.
