براساس آمارهای هزینه و درآمد مرکز آمار ایران، نرخ فقر به معنای نسبت جمعیت زیر خط فقر به کل جمعیت کشور از سال ۱۴۰۰ رو به کاهش بوده است. این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده حرکت به سوی بهبود شرایط باشد. مطمئنا در این مسیر سیاست‌های حمایتی نیز اثرگذار بوده‌اند. هرچه این سیاست‌ها بهینه‌تر و هدفمندتر باشند، اثرگذاری بیشتری داشته و می‌توانند در کاهش نرخ فقر موثرتر باشند. برای همین منظور معاونت رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال جاری تلاش کرده است علاوه بر اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی برای ۷ دهک اول درآمدی جامعه، سیاست‌های حمایتی خود را مبتنی برای گروه‌های خاص/‌آسیب‌پذیر هدفمند به اجرا درآورد. در همین راستا می‌توان به اجرای طرح‌هایی مانند یسنا (حمایت از مادران باردار، شیرده یا دارای کودک زیر دو سال) در دهک یک درآمدی در ۸ استان کم‌برخوردار به عنوان پایلوت و طرح ارتقای غذایی کودکان زیر ۵ سال (برنامه رفع سوءتغذیه کودکان ۵ تا ۵۹ماهه) در دهک‌های ۱ تا ۷ درآمدی اشاره کرد.

نرخ خانوارهایی که نتوانسته‌اند از جمعیت فقرا جدا شوند بدون داشتن اطلاعات کد ملی خانوارها امکان‌پذیر نیست، زیرا ممکن است در بین سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ که در این گزارش به آن‌ اشاره شده، تعدادی از خانوارها از زیر خط فقر خارج شده و تعدادی دیگر به دلایل مختلف (مانند هزینه‌ خرید یا اجاره مسکن یا هزینه‌ درمان) به جمعیت فقرا اضافه شده باشند. بنابراین تعیین دقیق این موضوع نیازمند اطلاعاتی در سطح کد ملی سرپرست خانوار است. ضمن آنکه براساس داده‌های هزینه و درآمد خانوار، جمعیت زیر خط فقر در سال ۱۴۰۰، حدود ۷۰۰هزار نفر و در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰۰هزار نفر نسبت به سال قبل کاهش یافته است.

بر پایه داده‌های مرکز آمار ایران، سهم هزینه خوراک از کل هزینه‌های خانوار طی سال‌های ۱۳۹۰ به دلیل تورم در کشور و همچنین بروز جنگ روسیه و اوکراین که تاثیر مستقیمی بر افزایش قیمت غلات و اختلال در زنجیره تامین بین‌الملل در دنیا داشته، رو به افزایش بوده که این امر باعث افزایش قیمت مواد خوراکی نیز شده است. با عنایت به این موضوع و در راستای تامین حداقل کالری موردنیاز خانوارها، معاونت رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی علاوه بر اجرای طرح‌هایی که در بالا به آنها اشاره شد (طرح راهبردی کالابرگ الکترونیکی، طرح یسنا، طرح سوءتغذیه کودکان و...)، با همکاری مشترک وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و انستیتوی تغذیه ایران و کمیته امداد امام خمینی (ره)،  اقدام به محاسبه خط فقر غذایی در کشور براساس قیمت‌های تنظیم بازار منتشر‌شده توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت در مردادماه ۱۴۰۲ کرده است. سپس براساس داده‌های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، در چند سناریو نسبت به طراحی برنامه رفع فقر مطلق و برای اولین بار شناسایی جمعیت زیر خط فقر مطلق و فقر شدید با اولویت‌بندی گروه‌های آسیب‌پذیر اقدام کرده است.

اخبار مرتبط