قیر مجانی مانع بتنی شدن جاده‌ها

توسعه ارتباطات و راهسازی تولید آسفالت و مصرف قیر را افزایش داده است. با وجود این اما مطالعات و بررسی‌‌ها در زمینه تغییرات تکنولوژی در زمینه آسفالت و دسترسی به راهکارهای نوین در کشور ما کمتر صورت گرفته و تقریبا شیوه تولید و اجرا به همان روش سنتی ادامه یافته است. این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته علاوه بر بهبود کیفیت جاده‌های آسفالته، شاهد استفاده روز‌افزون از رویه‌های بتن غلتکی به جای آسفالت هستیم. اتفاقی که می‌توانست با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشور ما نیز نهادینه شود اما تا به امروز در حد حرف و شعار باقی مانده است؛ مازاد تولید سیمان نسبت به تقاضای داخلی و همچنین مشکلات موجود برای صادر کردن این ماده بنیادی در مسیر توسعه از یک طرف و از طرف دیگر ارزش صادراتی قیر که به هیچ عنوان قابل مقایسه با سیمان نیست، ضرورت جایگزینی رویه‌های بتنی به جای آسفالت را مطرح می‌کند. علاوه بر این بسیاری از کشورهای قاره اروپا و آمریکا دریافته‌‌اند که ساخت‌‌وساز جاده‌ها با آسفالت نه تنها از نظر اقتصادی به صرفه نبوده بلکه با احتساب عمر کوتاه در مقایسه با جاده‌های روکش بتنی، از ویژگی‌‌های فنی و استاندارد لازم نیز برخوردار نیست. همچنین انتخاب آسفالت برای تعمیر جاده علاوه بر هزینه بالا، معایب دیگری نیز دارد. آلودگی‌‌های زیست محیطی ناشی از تولید و اجرای آسفالت، خسارت ناشی از انقباض و انبساط ترکیبات قیری و عمر کوتاه حداکثر حدود ۵ تا ۱۰ ساله از دیگر مشکلات انتخاب بتن آسفالتی است.

گذشته از این موضوع مهم که می‌تواند آینده صنعت سیمان و راهسازی را متحول کند، صنعت خاکستری با موضوعات و چالش‌های مهم دیگری هم دست به گریبان است و امروزه مساله تامین انرژی برق در فصل تابستان، دخالت‌های دولت در قیمت سیمان و مساله صادرات، تیتر اخبار سیمانی را به خود اختصاص داده‌اند.

برنامه‌هایی که به سرانجام نرسید

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درباره جایگزینی بتن به جای آسفالت در احداث جاده‌ها به «دنیای اقتصاد» گفت: سال‌ها موضوع جایگزینی بتن به جای آسفالت با توجه به مزایای فراوان آن و همچنین ارزانی سیمان و از طرفی ارزش صادراتی بالای قیر، از طرف ما پیگیری شد. همچنین سمینارها و بحث‌های کارشناسی بسیاری با مسوولان دولتی و بخش خصوصی برگزار کردیم.

شیخان ضمن اشاره به این مطلب افزود: با وجود اینکه فرهنگ استفاده از جاده‌های بتنی در دولت یازدهم و دوازدهم ایجاد شد و چندین پروژه هم با بتن اجرا شد اما این روند در ادامه بسیار کند پیش رفت. حتی با معاون وزیر راه و شهرسازی جلسات زیادی برگزار کردیم و مقرر شد هلدینگ مادر تخصصی با سرمایه‌گذاری وزارت راه و شهرسازی، انجمن سیمان و پیمانکاران ایجاد شود اما متاسفانه هر بار که این موضوع به مرحله نهایی نزدیک شد، قیر را نزدیک به قیمت مجانی در اختیار پیمانکاران راهسازی قرار دادند و طبیعی بود که پیمانکاران هم سراغ جاده‌های بتنی نروند.

وی خاطرنشان کرد: امروز چنانچه قیر با سوبسید بالا تحویل پیمانکاران نشود، هزینه‌های اولیه احداث جاده‌های آسفالته بیشتر از جاده‌های بتنی است. از طرفی با جاده‌های بتنی، هزینه تعمیر و نگهداری راه‌ها به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد. ضمن اینکه جاده‌های بتنی ۵/ ۲ برابر جاده‌های آسفالته عمر مفید دارند.

تاثیر خاموشی‌ها بر صنعت سیمان

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان به بازار سیمان اشاره و اظهار کرد: در هفته‌های اخیر به دلیل پاره‌ای مشکلات عرضه‌ها در بورس کاهش پیدا کرده بود. اما بعد از جلسه با وزیر نیرو در زمینه تامین برق برای تولید ۵ میلیون تن سیمان و کلینکر در ماه، بازار روال منطقی به خود گرفت. خوشبختانه اکنون عرضه و تحویل سیمان به حالت عادی برگشته است و هیچ گونه کمبودی در بازار سیمان وجود ندارد.

وی ادامه داد: بعد از شایعه قطع برق طبیعی بود که شاهد هجوم خریداران به بازار سیمان به دلایل روانی باشیم. به همین دلیل قیمت‌ها افزایش چشمگیری پیدا کرد و برخی معاملات سیمان از طرف بورس ابطال شد که البته انجمن موافق این ابطال نبود. ضمن اینکه برای تصمیم‌گیری در این خصوص هماهنگی با ما انجام نشد. به هر حال معتقدم حتی روش این ابطال هم منطقی نبود اما احتمالا با قوانین بورس همخوانی داشته است. این مقام مسوول درباره شایعات ممنوعیت صادرات سیمان و کلینکر و عوارض صادراتی عنوان کرد: در حال حاضر صادرات کلینکر محدود شده است و فقط چند شرکت با شرایط خاص مجاز به صادرات کلینکر هستند اما صادرات سیمان بدون محدودیت در حال انجام است. همچنین با تجدید نظر دولت، عوارض صادرات سیمان و کلینکر لغو شد.

سیمان ارزان‌تر می‌شود

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه هم‌اکنون کارخانه‌ها از ۵۰ درصد دیماند برقشان استفاده می‌کنند، ادامه داد: قطعا چنانچه تصمیمات دولت با هماهنگی صنعتگران انجام شود، نتایج بسیار بهتری خواهد داشت. ما هم به هیچ عنوان دوست نداریم بازار دچار التهابات شود، اما توقع داریم قیمت‌‌ها به گونه‌ای باشد که کارخانه‌ها بتوانند خودشان را اداره کنند. امروز اگر‌چه به خاطر محدودیت‌های برق تا حدودی قیمت سیمان افزایش یافته اما قطعا قیمت‌ها در ماه‌های آتی ارزان‌تر هم خواهد شد.

شیخان در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه انتظارات شما از ورود سیمان به بورس کالا تامین شده است، گفت: بعد از ۸۸ سال فروش سنتی هر چند ورود سیمان به بورس کالا با فراز و نشیب‌‌های اولیه به دلیل ناآشنایی خریداران با نحوه خرید همراه بود، اما به‌طور کلی اقدام بسیار مثبتی برای کارخانه‌های سیمان و شفاف‌سازی معاملات قلمداد می‌شود. درباره قیمت سیمان پس از ورود به بورس کالا می‌توان گفت در استان‌های پرمصرف قیمت‌ها تا حدودی متعادل شده اما در مناطق با تولید بالاتر از نیاز استان، انتظارات قیمتی تولید‌کننده تاحد کمتری برآورده شده است. با وجود این انتظار داریم با حرکت سیمان از بازارهای کم‌مصرف به سمت پرمصرف وضعیت کارخانه‌هایی که با کمبود تقاضا مواجه هستند، بهتر شود. البته واقعیت این است که نرخ بالای کرایه حمل و نقل این موضوع را با تاخیر مواجه می‌کند.

در بسیاری موارد تصمیمات یکسانی برای صنعت فولاد و سیمان گرفته می‌شود که شاهد این موضوع به ویژه در بخش تخصیص انرژی هستیم. وی در این خصوص تصریح کرد: فولاد و سیمان تفاوت‌های بنیادینی دارند که برای مثال در بحث ارزش‌‌گذاری و قیمت نیز کاملا مشهود است و مسوولان نباید نسخه واحدی برای این دو صنعت بپیچند.

کاهش صادرات سیمان

شیخان میزان صادرات سیمان در سه ماه ابتدای سال را یک میلیون تن اعلام و اظهار کرد: در سه ماه نخست سال جاری صادرات سیمان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷/ ۶ درصد کاهش یافته است. علل عمده این کاهش به تغییرات سیاسی در افغانستان، بهبود بازار داخلی برای فروش سیمان و همراهی صنعت سیمان با دولت برای تامین نیاز داخلی بر‌می‌گردد.

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در پایان اظهار کرد: با توجه به حجم بالای تولید صنعت سیمان و وجود چالش‌های مالی و همچنین مشکلات واردات ماشین‌آلات مورد نیاز خطوط تولید، تعمیر و نگهداری به سختی در این صنعت پیش رفته است، به گونه‌ای که صنعت سیمان هیچ‌گاه نتوانسته با ۱۰۰ درصد ظرفیت پیش برود. امیدواریم با حمایت دولت و سرمایه‌گذاری درآمدهای اخیر در کارخانه‌ها مشکل کمبود نقدینگی برای تعمیرات رفع شود.

29 (3)